Flaminke—“voëls van eenderse vere”

Deur Ontwaak!-medewerker in Spanje

HY IS bekend tog geheimsinnig, is lomp tog grasieus, hunker na afsondering tog is hy altyd lief vir geselskap—die flamink is ’n fassinerende voël.

Hy is goed bekend aan feitlik almal en sy unieke silhoeët kom op Egiptiese hiërogliewe (hy het die kleur rooi gesimboliseer), eertydse grottekeninge en moderne kunswerk voor. Maar daar is nog ’n paar dinge oor flaminke wat ons nie weet nie. Hulle broeiplekke is buitengewoon afgesonderd, en verskeie groter soorte is eers gedurende die afgelope 50 jaar ontdek. En die mannetjie en wyfie lyk so eenders dat vakkundige ornitoloë hulle slegs met behulp van ’n optiese voelpen uit mekaar kan ken.

Daardie stokkerige bene en lang nek—wat hy rondswaai en onder sy vlerk insteek asof dit van rubber gemaak is—dra by tot sy lomp voorkoms. Maar wanneer hy tydsaam deur die vlak water loop of noulettend na die klein skaaldiertjies waarvan hy leef in die water soek, doen hy dit beslis met grasie, ’n grasie wat in ’n asembenemende skoonheid verander wanneer hy vlieg.

Daar is min dinge in die natuur wat so mooi soos ’n swerm flaminke in vlug is. Die rooi en swart op hulle vlerke steek skerp af teen hulle pienk of wit liggame.a Dit lyk asof ontelbare veelkleurige waaiers tegelyk gewaai word wanneer die swerm stadig in die lug opvlieg. En wanneer hulle in die lug is, verander hulle grasieuse silhoeëtte en ritmiese bewegings hulle in die balletdansers van die voëlwêreld.

Dit is ongelukkig nie so maklik om so ’n gesig te sien nie. Flaminke hou van geselskap, maar hulle verkies om met hulle eie soort om te gaan—hulle is ’n tipiese voorbeeld van “voëls van eenderse vere”. Hulle vermy altyd bevolkte gebiede en kom gewoonlik slegs in afgesonderde soutmere of modderbanke in groot groepe bymekaar.

Merkwaardige gewoontes

Ontwaak! het ’n onderhoud met Manuel Rendón gevoer, die bestuurder van die Fuente de Piedra-reservaat in Málaga, Spanje, om meer oor hierdie fassinerende voëls uit te vind.

Is flaminke so tingerig as wat hulle lyk? “Nie werklik nie. Hulle floreer in onherbergsame souterige mere hoog in die Andesgebergte waar geen ander voël dit sal waag nie. In mere in Afrika waar hulle dikwels voorkom, is die water so warm en skerp dat dit jou vel sal brand, maar die leeragtige vel op die flaminke se bene beskerm hulle daarteen.”

Wat is hulle grootste probleem? “Dit is ongetwyfeld om ’n geskikte broeiplek te kry. Hulle het ’n stil, vlak soutmeer met eilandjies nodig waar hulle hulle neste kan bou. Deesdae is dit uiters moeilik om sulke plekke te kry. Trouens, in die hele westelike deel van die Middellandse See is daar nou net twee sulke plekke: een in Spanje en een in Frankryk.b

“Hier in Fuente de Piedra het hulle nog ’n probleem. Die skroeiende Andalusiese son laat die meer waarin hulle broei baie vinnig opdroog—nog voor die kleintjies groot genoeg is om te vlieg.”

Wat gebeur as die meer heeltemal opdroog? “Party jare moet ons kunsmatig water voorsien sodat die hele broeikolonie nie verlore gaan nie. Ons het gevind dat dit voldoende is as ons ongeveer [ses hektaar] onder water hou, selfs al beteken dit dat die volgroeide flaminke hulle kos feitlik net in strandmere kan kry wat baie [kilometers] hiervandaan is. Die flaminke sal die meeste van die tyd heen en weer vlieg om te eet, terwyl die kleintjies in ’n paar volgroeide voëls se sorg gelaat word—amper soos ’n kleuterskool.”

Wat het julle nog uitgevind? “Danksy die feit dat ons die voëls gemerk het, het ons baie meer oor hulle swerflus uitgevind. Flaminke migreer nie eintlik nie, maar hulle trek wel rond van die een plek na die ander om kos te soek soos die gier hulle beetpak. Die een voël kan gevolglik die somer in Spanje en die winter in Noord-Afrika deurbring, terwyl ’n ander een presies die teenoorgestelde doen. Jy kan maar sê hulle is plesierreisigers, hoewel hulle swerftogte klaarblyklik meer van hulle kosvoorraad as van plesier afhang.

“Wat wel duidelik is, is dat die flaminke floreer as hulle ’n bietjie hulp en beskerming kry. Voor die tagtigerjare het hulle net nou en dan en in betreklike klein groepies hier uitgebroei. Aangesien ons menslike steurnisse tot ’n minimum beperk en sorg dat daar ’n minimum watervlak in die meer is totdat die kleintjies kan vlieg, het hulle getalle grootliks gestyg. In 1988 is byna tienduisend kuikens hier grootgemaak.”

’n Skeppingswonder

Min mense wat flaminke al in hulle natuurlike omgewing gesien het, sal die ervaring vergeet. En danksy omgewingsbewaarders se toegewydheid en die feit dat hulle van afgesonderde gebiede hou, is daar nog ’n paar uitgesoekte plekke in die wêreld oor waar groot swerms in hulle natuurlike omgewing gesien kan word.

Sonder sulke skeppingswonders wat die oë verbly en die gees verhef, sou die aarde ’n armer plek gewees het. Daar kan waarlik gesê word dat hierdie “voëls van eenderse vere” Jehovah se naam saam met die ander “gevleuelde voëls” loof.—Psalm 148:10, 13.

[Voetnote]

[Foto-erkenning op bladsy 25]

Photos top and bottom: Zoo de la Casa de Campo, Madrid