Sterwende koraalriwwe—Is die mens daarvoor verantwoordelik?
DIE Internasionale Simposium oor Koraalriwwe van 1992 het gesê dat mense direk of indirek die dood van 5 tot 10 persent van die wêreld se lewende koraalriwwe veroorsaak het en dat ’n verdere 60 persent in die volgende 20 tot 40 jaar verlore kan gaan. Volgens Clive Wilkinson van die Australiese Instituut vir Seewetenskap is net riwwe in afgeleë gebiede redelik gesond. Die koerant USA Today het gesê gebiede met beskadigde “riwwe sluit in Japan, Taiwan, die Filippyne, Indonesië, Singapoer, Sri Lanka en Indië in Asië; Kenia, Tanzanië, Mosambiek en Madagaskar in Afrika asook die Dominikaanse Republiek, Haïti, Kuba, Jamaika, Trinidad en Tobago, en Florida in die Amerikas. Die oorsake van die agteruitgang verskil, maar hoë kusbevolkingsyfers en groot ontwikkeling aan die kus is gemeenskaplike faktore.”
Koraalriwwe floreer gewoonlik in seewatertemperature van tussen 25 en 29 grade Celsius, na gelang van waar hulle is. Maar die klein temperatuurspeling vir gesonde koraal is baie na aan die dodelike temperatuur. ’n Styging van een of twee grade bo die normale somermaksimum kan dodelik wees. Hoewel verskeie oorsake vir die verbleiking en gevolglike dood van koraal op sekere plekke geïdentifiseer kan word, vermoed baie wetenskaplikes dat aardverwarming ’n gemeenskaplike wêreldwye oorsaak is. Die tydskrif Scientific American het aangaande hierdie gevolgtrekking gesê: “Die verslae in 1987 oor koraalverbleiking het saamgeval met toenemende kommer oor aardverwarming. Dit is dus nie verbasend dat sommige wetenskaplikes en ander waarnemers tot die gevolgtrekking gekom het dat koraalriwwe dieselfde doel as die kanarie in die koolmyn gedien het nie—dit was die eerste aanduiding van ’n styging in wêreldwye seetemperature. Hoewel dit lyk of hoër temperature van plaaslike seewater verbleiking veroorsaak het, kan die verband tussen hierdie gevolg en aardverwarming nie nou bewys word nie.”
U.S.News & World Report het gesê: “Onlangse studies van die Karibiese See het die veronderstelling gestaaf dat abnormaal warm oseane tot die onlangse verbleiking aanleiding gegee het.” Thomas J. Goreau, hoof van die Wêreldwye Koraalrifbond, het ’n pessimistiese vergelyk getref tussen die riwwe en die verdwynende Amasone-reënwoud. “Daar sal oor vyftig jaar nog reënwoude wees”, het hy gesê, “maar teen die tempo wat die koraalriwwe nou uitsterf, sal hulle nie naastenby nog so lank bestaan nie.”
Wêreldwye vernietiging—baie oorsake
Langs die Stille Oseaan-kus van Sentraal-Amerika het tot 95 persent van die koraal in 1983 uitgesterf. Soortgelyke maar minder vernietigende verbleiking het terselfdertyd in die sentrale en westelike dele van die Stille Oseaan plaasgevind. Ernstige verbleiking het Australië se Groot Barrière-rif en gebiede van die Stille en Indiese Oseaan getref. Thailand, Indonesië en die Galapagos-eilande het ook skade gerapporteer. Daarna het uitgestrekte gebiede verbleik naby die Bahamas, Colombia, Jamaika en Puerto Rico asook die suidelike dele van Texas en Florida, VSA.
’n Wêreldwye patroon van vernietiging van riwwe is besig om te voorskyn te kom. Natural History het gesê: “In die betreklik kort tydjie wat rif-ekosisteme bestudeer word, is die huidige skaal van verbleiking nog nooit gesien nie. Peter Glynn, ’n bioloog aan die Universiteit van Miami, het 400 jaar oue korale in die erg beskadigde oostelike deel van die Stille Oseaan ondersoek en het geen bewyse van soortgelyke rampe in die verlede gevind nie. Die ernstige verbleiking toon dat die algemene verwarming gedurende die tagtigerjare dalk ’n drastiese uitwerking op die koraalriwwe gehad het, en dit voorspel dalk die toekoms van die riwwe as die kweekhuiseffek nog warmer temperature tot gevolg het. Ongelukkig sal aardverwarming en die agteruitgang van die omgewing ongetwyfeld voortduur en erger word, en sodoende die wêreldwye verbleikingskringlope gouer opmekaar laat volg.”
U.S.News & World Report het ’n ander moontlike oorsaak genoem: “Die verdunning van die osoonlaag, wat lewende wesens teen skadelike ultraviolet straling beskerm, is ook miskien deels verantwoordelik vir die onlangse uitsterwing van riwwe.”
In kusgebiede, waar meer as die helfte van die wêreldbevolking woon, het die mens se onverantwoordelikheid groot druk op koraalriwwe geplaas. ’n Studie deur die Wêreldbewaringsvereniging en die Verenigde Nasies se Omgewingsprogram het bevind dat mense groot hoeveelhede rif in 93 lande beskadig of vernietig het. Baie ontwikkelende gebiede spoel hulle onbehandelde riool direk in die see in en besoedel dit.
Wortelbome, wat in soutwater kan leef en onsuiwerhede filtreer, word afgekap vir timmer- en brandhout. Riwwe word opgebreek en uitgehaal om boumateriaal te kry. In Sri Lanka en in Indië is hele gedeeltes van die rif fyngemaal tot sement. Groot en klein skepe gooi hulle anker uit op riwwe of strand daarop en breek dit in stukke.
Die tydskrif National Geographic het beskryf wat by die John Pennekamp Koraalrif- Nasionale Park in Florida gebeur: “Daar besoedel bote die water en alles wat daarin is met petroleumprodukte en riool. Onbevoegde operateurs bots teen die riwwe. Hulle bemors die see met skuimplastiekkoppies, aluminiumblikkies, glas, pastieksakke, bottels en myle lange gekoekte vislyn. Hierdie vullis gaan nie weg nie—dit is feitlik onvernietigbaar.”
[Foto-erkenning op bladsy 16]
Met vergunning van Australian International Public Relations
[Foto-erkenning op bladsy 17]
Met vergunning van Bahamas Ministry of Tourism