Jongmense vra . . .

Waarom moet ek my grootouers beter leer ken?

“Wanneer ek en my ma nie met mekaar kon kommunikeer nie, het my ouma ons gehelp om ons probleme op te los.”—Damaris.

“DEUR die geskiedenis heen was grootouers die sleutel tot harmonie en bestendigheid in die gesin.” Dit is wat dr. Arthur Kornhaber in sy boek Grandparent Power! skryf. Hy voeg by: “As onderrigters, ondersteuners van ouers, geskiedkundiges, versorgers, raadgewers en selfs gashere was die sielkundige, maatskaplike en geestelike rolle wat hulle gespeel het van die allergrootste belang. Ek het gewonder hoe ons gemeenskap enigsins hierdie kragtige, veelsydige rol van die grootouer kon ignoreer.”

In vroeër dae was grootouers ’n hoeksteen van die gesinslewe, veral onder aanbidders van Jehovah God. Die Bybel het die Israeliete beveel om bejaardes te respekteer en te waardeer (Levitikus 19:32). Veral grootouers het eer verdien.—1 Timoteus 5:4.

Ongelukkig het tye verander. Familielede word dikwels deur lang afstande geskei, en baie jongmense het min kontak met hulle grootouers. Gesindhede het ook verander. In baie wêrelddele word bejaardes—insluitende familielede—nie meer met die nodige respek behandel nie (2 Timoteus 3:1-3). Wat eers ’n generasiegaping genoem is, lyk nou meer na ’n kloof. Baie jongmense dink dat hulle grootouers oud en uit voeling met die moderne lewe is. Hulle kan hulle nie indink dat hierdie ouer persone enigsins die druk en probleme kan verstaan waarmee jongmense vandag te kampe het nie.

As dit is hoe jy voel, moet jy weer oor die saak nadink! Want dit is baie voordelig om jou grootouers beter te leer ken—veral as hulle godvresend is. En as jy hulle nie beter leer ken nie, loop jy dalk iets mis. Hoe so?

’n Bron van wysheid en raad

Baie jongmense het uitgevind dat hulle grootouers ’n toevlug kan wees tydens die onstuimige jare van hulle jeug. Die tydskrif Seventeen het gesê: “Met dekades se lewensondervinding kan hulle jou dikwels meer help om probleme op te los as vriende van jou ouderdom met dieselfde bekommernisse as jy. Jy en jou vriende is in die eerste oorgangstydperk in julle lewe; jou grootouers het al baie sulke oorgange deurgemaak. Hulle is dikwels verstandig sowel as slim.” Hierdie raad herhaal bloot wat die Bybel eeue gelede gesê het, naamlik: “Grysheid is ’n sierlike kroon; dit word gevind op die weg van geregtigheid.”—Spreuke 16:31.

Jou grootouers het dalk weliswaar in ’n wêreld grootgeword wat nogal verskil van die een waarin jy nou lewe. Maar jy kan seker wees dat hulle op die een of ander tyd presies dieselfde gevoelens ervaar het waarmee jy nou worstel. Hoewel jy nog betreklik onervare is om sulke gevoelens te hanteer, het jou grootouers ’n leeftyd gehad om hierdie gevoelens baas te raak (Spreuke 1:4). “Is daar nie wysheid onder die bejaardes en verstand in lengte van dae nie?” het die regverdige man Job gevra (Job 12:12, NW). Ja, en om hierdie rede kan grootouers dikwels van groot hulp wees wanneer ’n jongmens ’n bietjie gebalanseerde raad, aanmoediging of ondersteuning nodig het.

Die jong Damaris se ouma het byvoorbeeld saam met Damaris en haar ma in dieselfde woonstel in die stad gebly. “Wanneer ek en my ma nie met mekaar kon kommunikeer nie”, het Damaris gesê, “het my ouma ons gehelp om ons probleme op te los. Sy het my gehelp om dit uit ’n ander oogpunt te beskou.”

Alexandria het ’n soortgelyke ondervinding gehad toe hulle gesin verhuis het en sy na ’n ander skool toe moes gaan. “My nuwe onderwyseres was onvriendelik en het soms haar humeur verloor”, het Alexandria gesê. Dit was derhalwe vir Alexandria moeilik om by haar nuwe skool aan te pas. Maar haar ouma was haar steunpilaar. Sy het Alexandria help aanpas deur haar aan te moedig om die situasie in ’n positiewer lig te sien. “Nou hou ek van my skool en onderwyseres”, sê Alexandria.

’n Jong man in Brasilië met die naam Rafael dink terug aan die hulp wat sy grootouers hom gegee het toe hy ná hoërskool aanvullende opleiding ontvang het: “Hulle het my baie raad gegee oor assosiasie en hoe ek probleme met dwelms kan vermy.” Rafael dien nou as ’n voltydse evangeliedienaar.

In die boek Grandparenting in a Changing World vertel Eda LeShan van haar eie ondervinding as ’n grootouer. Sy skryf: “My kleindogter het my eendag gebel en gesê: ‘Ouma, ek het hulp nodig om portuurdwang te weerstaan.’ Party van haar klasmaats het haar probeer oorreed om met seuns uit te gaan, en sommige het haar alreeds gebel.” Omdat haar kleindogter hulp gevra het, kon die ouma raad gee wat haar die nodige ondersteuning gegee het. Jy sal dalk eweneens vind dat ’n kort gesprek met ’n liefdevolle grootouer ’n bron van ware sedelike ondersteuning kan wees.

Grootouers is dikwels veral behulpsaam gedurende tye van ’n gesinskrisis, soos ’n siekte of ’n sterfgeval. Toe die jong Lacey se pa aan ’n ernstige siekte dood is, het haar ouma haar gehelp om dit te verwerk. “Ons het selfs hegter aan mekaar geraak as vroeër”, sê Lacey.

’n Spesiale liefdesband

Jou verhouding met jou grootouers is dalk ook vry van die spanning wat soms tussen jongmense en hulle ouers bestaan. Waarom is dit dalk die geval? Een rede is dat grootouers dikwels ’n spesiale band met hulle kleinkinders geniet. Die Bybel sê: “Die bejaarde manne is trots op hulle kleinkinders.”—Spreuke 17:6, Today’s English Version.

Onthou ook dat dit jou ouers is—nie jou grootouers nie—wat die groot verantwoordelikheid het om jou “in die dissipline en verstandsregulering van Jehovah op te voed” (Efesiërs 6:4). Omdat jou grootouers se rol minder verg, is hulle dalk minder geneig as jou ouers om jou te kritiseer. Jou grootouers is ook gewoonlik nie belas met die verantwoordelikhede en druk om daagliks vir ’n gesin te sorg nie. Omdat hulle dalk betreklik vry van sulke druk is, kan dit makliker vir hulle wees om op jou behoeftes te reageer of aan jou aandag te skenk. Die 17-jarige Tom onthou die aandag wat hy van sy grootouers gekry het. Hulle het vir hom “geskenkies [gestuur] as hy ’n goeie rapport gekry het”; hulle het selfs vir sy klavierlesse betaal.

Nie alle grootouers kan natuurlik sulke geskenke gee nie, maar hulle toon dalk nog steeds hulle belangstelling in jou, mis-kien deur jou te prys en aan te moedig of om van tyd tot tyd na jou te luister. Dit kan hegte vriendskapsbande tussen julle smee. Damaris sê van haar ouma: “Sy laat my op my gemak voel, en ek kan na haar toe gaan en te alle tye met haar praat omdat sy altyd gewillig is om te luister—selfs al maak dit wat ek sê geen sin op daardie oomblik nie.” ’n Jong man met die naam Jônatas geniet ook sulke vrymoedigheid van spraak en die geleentheid om oor ernstige onderwerpe met sy grootouers te praat.

’n Uitwisseling

Hoewel jy wysheid en liefde by grootouers kan kry, kan hulle ook by jou jeugdige krag en geselskap baat vind. Hoe so? Wel, daar is waarskynlik ’n hele paar maniere waarop jy jou grootouers kan help en ondersteun. Hulle fisiese krag neem dikwels af. Of hulle sukkel dalk met swak gesondheid. Hulle sal ongetwyfeld aangemoedig word as jy hulle met inkopies en huishoudelike takies help.

Baie grootouers is weduwees of wewenaars en voel soms eensaam. Deur daadwerklik in hulle belang te stel, kan jy baie doen om hulle te help om gevoelens van eensaamheid teë te werk en om hulle lewenslus te behou. Dit is een manier om die Bybel se opdrag te volg “om ’n verskuldigde vergoeding aan [jou] grootouers te bly betaal, want dit is aangenaam in God se oë”.—1 Timoteus 5:4.

Om nader aan jou grootouers te kom, kan ongetwyfeld jou lewe—sowel as hulle s’n—verryk! Miskien was jy tot nou toe nie na aan hulle nie. Jy wil dit moontlik verander, maar jy is nie seker waar om te begin nie. Jou grootouers woon dalk ver van julle af, of moontlik is jou ouers nie meer bymekaar nie en het dit jou van jou grootouers vervreemd laat raak. ’n Toekomstige artikel sal praktiese wenke gee oor hoe jy sulke situasies kan hanteer.

[Prent op bladsy 17]

Grootouers kan goeie luisteraars en ’n bron van raad en ondersteuning wees

[Prent op bladsy 18]

Verleen hulp aan jou grootouers