Godsdiensvervolging in Georgië—Hoe lank nog?

GEORGIË IS ’N LAND met pragtige natuurskoon—van die heerlike kusgebied van die Swart See af tot by die yskoue Kaukasus-gebergte. Digte woude, vinnig vloeiende strome en geil valleie versier hierdie bergstreek wat op die grens tussen Europa en Asië lê. Georgië se hoofstad, Tbilisi, is ’n bedrywige stad waar hedendaagse geboue tussen argitektoniese monumente van die ou tyd staan. Maar Georgië se grootste bate is sy mense, wat bekend is vir hulle sterk familiebande en hartlike gasvryheid.

Deur die geskiedenis heen is die mense van Georgië verdruk. Hulle land is al deur Romeine, Perse, Bisantyne, Arabiere, Turke, Mongole, Russe en ander binnegeval. Volgens een telling is Tbilisi al 29 keer verwoes!a Nogtans het Georgiërs nie net hulle liefde vir die lewe, kuns, sang en dans behou nie, maar ook hulle goeie naam as ’n verdraagsame gemeenskap.

Maar ongelukkig kan dit nie meer van alle mense in Georgië gesê word nie. Gedurende die afgelope twee jaar het ’n groepie Georgiërs hulle land se naam skade berokken deur honderde van hulle landgenote aan te rand. Skares woedende aanvallers het onskuldige mans, vroue en kinders sowel as bejaardes en gestremdes geslaan. Met knuppels vol spykers en met ysterstawe het die aanvallers hulle slagoffers se liggame gekneus, hulle gesigte stukkend geslaan en hulle kopvelle oopgeskeur. Waarom word onskadelike Georgiese burgers so wreed geslaan? Omdat hulle Jehovah se Getuies is—’n Christengemeenskap wat al in Georgië was nog voordat die meeste van die aanvallers gebore is.

Van beskuldigings tot aanvalle

Al word godsdiensvryheid in Georgië gewaarborg, is daar al dikwels op die lektuur van Jehovah se Getuies beslag gelê. In April 1999 het doeanebeamptes gesê dat die lektuur net met die toestemming van die patriarg, die hoof van die Georgies-Ortodokse Kerk, teruggegee kon word.b Die daaropvolgende maand is die Ortodokse Kerk weer gemeld—hierdie keer in Georgië se Isani-Samgori-distrikshof. Daar het Goeram Sjaradze, parlementêre afgevaardigde en leier van die politieke beweging “Georgië bo alles!” ’n hofsaak aanhangig gemaak om die wetlike liggame wat deur Jehovah se Getuies gebruik word, te probeer ontbind. Hy het die Getuies daarvan beskuldig dat hulle antinasionaal en gevaarlik is. Wie het Sjaradze se bewering gesteun? ’n Brief van die sekretaris van die Katolikos-Patriarg van die Hele Georgië was by die prosesstuk aangeheg.

Op 20 Mei 1999 het Georgië die Europese Konvensie vir die Beskerming van Menseregte en Basiese Vryhede aangeneem en hom sodoende daartoe verbind om die konvensie se artikels te handhaaf. Artikel 10 sê: “Almal het die reg op vrye meningsuiting. Hierdie reg sal die vryheid insluit om menings te hê en om inligting en idees te ontvang en oor te dra sonder ingryping deur die openbare owerheid en ongeag die landsgrense.” Het hierdie reg gekeer dat die Getuies se teenstanders godsdienslektuur nog probeer verbied? Beslis nie!

Op 21 Junie 1999 het die Kantoor van die Patriarg van die Hele Georgië in ’n brief aan die hoof van doeaneondersoek daarop aangedring dat “die verspreiding van buitelandse godsdienslektuur verbied moet word”. Boonop het Giorgi Andriadze, ’n amptelike woordvoerder van die Georgies-Ortodokse Kerk, gesê dat Jehovah se Getuies gevaarlik is en dat hulle werk verbied moet word. Hierdie beskuldigings het ander se ore bereik. Godsdiensfanatici, wat in die verlede lektuur van Jehovah se Getuies verbrand het, was toe seker dat hulle die Getuies self kon aanval en skotvry daarvan kon afkom. Op Sondag, 17 Oktober 1999, het hulle weer toegeslaan.

Gepeupelheerskappy bly ongestraf

Daardie Sondag het sowat 120 van Jehovah se Getuies in Tbilisi—mans, vroue en kinders—’n godsdiensvergadering bygewoon. Skielik het die afgesitte Ortodokse priester Wasili Mkalawisjwili en 200 van sy volgelinge die vergaderplek binnegestorm.c Hulle het die Getuies omsingel en hulle herhaaldelik met hulle houtknuppels en ysterkruise geslaan. Vier aanvallers het een Getuie aan sy arms en nek gegryp. Hulle het sy kop ondertoe gepluk en sy kop begin skeer terwyl die gepeupel hulle in sy vernedering verlekker het. Toe die rasende gepeupel uiteindelik daar weg is, moes 16 Getuies hospitaalbehandeling kry. Een man het drie gebreekte ribbes gehad. ’n Ander Getuie, ’n 40-jarige vrou met die naam Pati, het later vertel: “Hulle het op my begin skreeu, en een van hulle het my met alle mag geslaan. Hy het my in my gesig geslaan, op my oë. Ek het met my hande probeer keer. Bloed het oor my vingers geloop.” Toe hierdie wreedaard met Pati klaar was, kon sy nie met haar linkeroog sien nie. Pati se oog is vandag nog weens die aanval beskadig.

Hierdie skandelike aanval, wat oor die televisie uitgesaai is, het president Eduard Sjewardnadze beweeg om sy mening te lug. Die volgende dag het hy gesê: “Ek veroordeel hierdie gebeurtenis en meen dat die wetstoepassingsinstansies ’n strafsaak moet begin.” Aangesien die beeldmateriaal die leier van die gepeupel en die ander aanvallers geïdentifiseer het, sou dit maklik wees om hulle skuldig te bevind. Maar twee jaar later is nog nie een van die aanvallers skuldig bevind nie.

Aangemoedig omdat hulle ongestraf bly

Soos ’n mens kan verwag, het die traagheid van die owerhede—sekulêr en kerklik—die aanvallers die idee gegee dat geweld geduld sal word. Hulle is aangemoedig omdat hulle ongestraf bly en het nog erger amok gemaak deur Jehovah se Getuies te beroof, te slaan en te skop—in huise, op straat en in plekke van aanbidding. Tussen Oktober 1999 en Augustus 2001 was daar oor die 80 gedokumenteerde aanvalle op Jehovah se Getuies, en meer as 1 000 slagoffers is hierdeur geraak. Tog het ’n stadsaanklaer in Tbilisi op 9 Februarie 2001 vir verslaggewers gesê dat die ondersoek na Wasili Mkalawisjwili “nog aan die gang is”. Toe hierdie artikel geskryf is, het Georgië se owerheid ongelukkig nog steeds die teenstanders van Jehovah se Getuies toegelaat om hulle haatmisdade te pleeg.—Sien die venster “Gepeupelheerskappy duur voort”.

Watter rol speel die polisie? Nuusberigte en beeldmateriaal onthul dat die polisie nie net die aanvalle teen Jehovah se Getuies toegelaat het nie, maar ook ’n aandeel daaraan gehad het! Op 8 September 2000 het ’n groep polisiebeamptes met knuppels byvoorbeeld ’n vreedsame streekbyeenkoms van 700 van Jehovah se Getuies in die stad Zoegdidi uiteengejaag. Ooggetuies het vertel dat gemaskerde polisiebeamptes “verwoesting aangerig het” en meer as 50 Getuies geslaan het. “Dit was hartverskeurend”, het die eienaar van die byeenkomsterrein gesê toe hy terugdink aan die verskrikte uitdrukking op die kinders se gesigte terwyl loskruit-pantserafweerpatrone oor hulle koppe geskiet is. Die polisie het die terrein bestorm en dit afgebrand. Tog bly hulle tot vandag toe nog ongestraf.

Omdat hierdie veragtelike voorval nie ’n uitsondering is nie (sien die venster “Polisie se aandeel”), het die Verenigde Nasies se Komitee teen Marteling op 7 Mei 2001 tereg hulle kommer uitgespreek oor “volgehoue dade van marteling en ander dade van wrede, onmenslike of vernederende behandeling of straf wat in Georgië deur die wetstoepassingspersoneel gepleeg word; die volgehoue versuim om in elke geval dadelik, onpartydig en deeglik ondersoek in te stel na die talle aantygings van marteling”.d In werklikheid het nie een van die meer as 400 klagtes wat Jehovah se Getuies by die polisie ingedien het, tot die skuldigbevinding van die bekende aanstigters gelei nie! Daarom het Georgië se Openbare Beskermer, of ombudsman, wat deur die parlement gekies word, opgemerk: “Menseregte word geskend deur juis dié mense wat kragtens hulle werk verplig is om daardie regte te beskerm. Vir hulle is menseregte weinig meer as ’n stuk papier.”

Hooggeregshof se beslissing skep verwarring

Asof onwettige aanvalle deur gepeupel en die polisie nie genoeg is nie, het Georgië se Hooggeregshof onlangs ’n uitspraak gelewer wat verwarring geskep het oor die regte van Jehovah se Getuies.

Kom ons beskou van die agtergrondinligting. Die politikus Goeram Sjaradze het ’n hofsaak aanhangig gemaak om die wetlike liggame van Jehovah se Getuies te probeer ontbind. Sy saak is op 29 Februarie 2000 afgewys. Maar Sjaradze het appèl aangeteken en gewen. Jehovah se Getuies het toe by die Hooggeregshof appèl aangeteken. Op 22 Februarie 2001 het die Hooggeregshof teen die Getuies beslis op grond van tegniese punte van die wet. Die Hooggeregshof het geredeneer dat die Grondwet spesifiek meld dat godsdienste onder publieke reg geregistreer moet word ooreenkomstig ’n wet wat nog nie bestaan nie en wat besonderhede oor die registrasie van godsdiensgenootskappe bevat. Die hof het die gevolgtrekking gemaak dat Jehovah se Getuies, in die afwesigheid van hierdie wet, nie op enige ander manier geregistreer kan word nie. Maar sowat 15 ander genootskappe wat godsdiensbedrywigheid ondersteun, is in Georgië wettig geregistreer.

In reaksie op die Hooggeregshof se beslissing het Georgië se minister van justisie, Micheil Saakasjwili, in ’n televisieonderhoud gesê: “Uit ’n wetlike oogpunt is die beslissing baie twyfelagtig. Ek dink nie dis die suksesvolste gebeurtenis in die geskiedenis van die Hooggeregshof nie.” Zoerab Adeisjwili, die waarnemende voorsitter van Georgië se parlementêre regskomitee, het vir Keston-nuusdiens gesê dat hy “baie bekommerd” is oor die uitspraak omdat “dit ekstremistiese magte in ons [Georgies-Ortodokse] Kerk aanmoedig om godsdiensminderheidsgroepe te onderdruk”. Adeisjwili was nie verniet bekommerd nie. ’n Paar dae ná die uitspraak het die geweld teen Jehovah se Getuies weer begin. In die jaar 2001 is Getuies deur gepeupel, die polisie en Ortodokse priesters aangerand op 27 Februarie, 5 Maart, 6 Maart, 27 Maart, 1 April, 7 April, 29 April, 30 April, 7 Mei, 20 Mei, 8 Junie, 17 Junie, 11 Julie, 12 Augustus, 28 September en 30 September. En die lys word al hoe langer.

Te midde van hierdie nuwe vlaag van vervolging het die Hooggeregshof die buitengewone stap gedoen om sy beslissing in die openbaar te verduidelik deur te sê: “Ongelukkig het die publiek die Hooggeregshof se herroeping van die registrasie van die Vereniging van Jehovah se Getuies verkeerd vertolk . . . Toe die hofregistrasie van die verweerders, as ’n wetlike liggaam onder privaatreg, herroep is, is hulle reg op vryheid van denke, gewete en godsdiens nie regstreeks of onregstreeks geskend of beperk nie. Hulle vryheid om van geloof te verander, hetsy alleen of saam met ander, hetsy in die openbaar of privaat, is nie beperk nie. . . . Die Hofbeslissing het nie die verweerders se reg beperk om hulle idees en inligting te ontvang en te versprei nie. Dit het hulle nie die reg ontneem om vreedsame vergaderinge te hou nie.”

Duisende Georgiërs veroordeel vervolging

Al lyk dit of hierdie verklaring deur die Hooggeregshof nie juis ’n uitwerking op die aanstigters van gepeupelgeweld gehad het nie, is dit bemoedigend om te sien dat duisende burgers van Georgië reeds die voortgesette vervolging veroordeel het. Jehovah se Getuies het van 8 Januarie 2001 af ’n versoekskrif laat rondgaan wat beskerming teen gepeupelaanvalle versoek het, asook die vervolging van dié wat ’n aandeel aan gewelddadige aanvalle teen Georgiese burgers gehad het. Binne twee weke het 133 375 volwasse burgers uit al die streke van Georgië die versoekskrif onderteken. Aangesien daar net 15 000 Getuies van Jehovah in Georgië is, is die oorgrote meerderheid van dié wat geteken het waarskynlik lidmate van die Georgies-Ortodokse Kerk. Maar op 22 Januarie 2001 het die versoekskrif verdwyn. Wat het gebeur?

Daardie dag is ’n perskonferensie in die kantoor van Georgië se Openbare Beskermer, Nana Dewdariani, gehou om die versoekskrif amptelik vry te stel. Tydens die konferensie het Wasili Mkalawisjwili en tien ander skielik by die kantoor ingestorm om die 14 dele waaruit die versoekskrif bestaan, te gryp. ’n Verteenwoordiger van die Kaukasiese Instituut vir Vrede en Demokrasie het die versoekskrif probeer beskerm, maar die indringers het haar te lyf gegaan. Terwyl Mkalawisjwili vreeslik geskel het, het sy volgelinge 12 van die 14 dele by die organiseerders afgeneem en daarmee weggehardloop. ’n Buitelandse diplomaat wat die voorval gesien het, het uitgeroep: “Dit is net ongelooflik!” Gelukkig het die Getuies die versoekskrif op 6 Februarie teruggekry, en op 13 Februarie 2001 is dit aan Georgië se president voorgelê.

“Alle dade van teistering . . . sal vervolg word”

Jehovah se Getuies in Georgië en oor die hele wêreld maak op Georgië se president staat om in ooreenstemming met hierdie versoekskrif op te tree. In die verlede het president Sjewardnadze immers die vervolging van Jehovah se Getuies herhaaldelik veroordeel. Op 18 Oktober 1999 het die president byvoorbeeld die aanvalle op Jehovah se Getuies beskryf as “pogroms” wat “nie geduld kan word nie”. Op 20 Oktober 2000 het president Sjewardnadze aan ’n lid van die Bestuursliggaam van Jehovah se Getuies geskryf: “Ons sal ons bes doen om geweld uit te roei.” Hy het bygevoeg: “Ek kan u verseker dat die Georgiese owerheid trou daartoe verbonde sal bly om menseregte en gewetensvryheid te beskerm.” Op 2 November 2000 het president Sjewardnadze ook in ’n brief aan die Kommissie oor Veiligheid en Samewerking in Europa gesê: “Hierdie kwessie [van die posisie van minderheidsgodsdienste in Georgië] was ook die brandpunt van ernstige kommer onder ons volk en die regering.” Hy het die kommissie verseker: “Alle dade van teistering en liggaamlike geweld sal vervolg word, en die aanstigters sal voor die reg aanspreeklik gehou word.”

Besorgde waarnemers in Europa en ander wêrelddele hoop dat president Sjewardnadze se besliste woorde binnekort bewaarheid sal word. Intussen hou Jehovah se Getuies regoor die wêreld vol met gebed ten behoewe van hulle medegelowiges in Georgië terwyl hierdie moedige Getuies Jehovah ondanks hewige vervolging aanhou dien.—Psalm 109:3, 4; Spreuke 15:29.

[Voetnote]

[Lokteks op bladsy 24]

“Alle dade van teistering en liggaamlike geweld sal vervolg word, en die aanstigters sal voor die reg aanspreeklik gehou word.”—President van Georgië, Eduard Sjewardnadze, 2 November 2000

[Lokteks op bladsy 24]

“Ons hoop dat hierdie kwessie [van geweld teen godsdiensminderhede] opgelos sal word en dat alle godsdiensgroepe in Georgië onbeperkte vryheid sal geniet om hulle godsdiensoortuiging uit te leef.”—David Soumbadze, senior raadgewer van die Ambassade van Georgië in Washington, DC, VSA, 3 Julie 2001

[Venster/Prent op bladsy 20]

GEPEUPEL- HEERSKAPPY DUUR VOORT

Die versuim van Georgië se owerheid om die aanvallers van Jehovah se Getuies skuldig te bevind, het die Getuies aan meer dade van vervolging blootgestel.

Op 22 Januarie 2001 het die voormalige Ortodokse priester Wasili Mkalawisjwili en sy gepeupel byvoorbeeld in die Swanetis Oebani-gebied van Tbilisi by ’n godsdiensvergadering van 70 Getuies ingestorm. Die aanvallers het die Getuies met die vuis geslaan, geskop en met hout- en ysterkruise geslaan. Een aanvaller het ’n Getuie so hard met ’n groot houtkruis oor die kop geslaan dat die dwarsbalk daarvan afgebreek het. Party Getuies is na ’n donker kamer toe gesleep, waar verskeie aanvallers hulle geslaan het. Bejaarde Getuies is gedwing om tussen twee rye mans deur te hardloop wat hulle met die vuis en met kruise geslaan het. Twee volwasse mans het ’n 14-jarige seun gejaag en die hulpelose kind toe met die vuis geslaan en hom geskop. ’n Dertigjarige aanvaller het ’n 12-jarige seun agternagesit en die kind met ’n yslike Georgiese Bybel oor die kop geslaan. Intussen het ’n Getuie uit die huis gehardloop om die polisie te laat kom, maar hy is gevang. Die gepeupel het hom in die gesig geslaan totdat sy mond vol bloed was en hy begin opgooi het. Eindelik het die wrede gepeupel uiteengegaan. Die aanvallers is nog nie gestraf nie.

Op 30 April 2001 het die volgelinge van Mkalawisjwili weer ’n godsdiensvergadering van dieselfde gemeente van Jehovah se Getuies uiteengejaag. Die aanvallers het die Getuies buitentoe gesleep en hulle geslaan met stokke waarin spykers gekap is. Die spykers het die regterarm, linkerhand, linkervoet en linkerwang van ’n Getuie met die naam Tamaz oopgeskeur. Boonop moes Tamaz vyf steke kry om ’n diep sny aan sy kop toe te maak. Die gepeupel het ook die huis waar die vergadering gehou is, geplunder en die meubels, elektriese toerusting en al die vensters stukkend geslaan. Toe het hulle lektuur wat deur Jehovah se Getuies uitgegee word, in ’n groot vuur verbrand. Op 7 Junie 2001 het Human Rights Watch Georgië se minister van binnelandse sake, Kacha Targamadze, en Georgië se hoofaanklaer, Gia Meparisjwili, amptelik om inligting gevra oor die stappe wat gedoen is om die aanstigters hiervan en van ander onlangse aanvalle te vervolg. Tot nou toe is nie een van die aanvallers vervolg nie.

[Venster op bladsy 21]

POLISIE SE AANDEEL

Op 16 September 2000 het polisie van die stad Marneuli padversperrings opgerig om te verhinder dat 19 busse met Jehovah se Getuies by ’n byeenkomsterrein kom. By een padversperring het aanvallers die busse waarin die Getuies was, met klippe bestook en een passasier teen die kop getref. ’n Hele paar Getuies is uit die busse gesleep en geslaan, terwyl ander passasiers beroof is. Die polisie het terselfdertyd busvragte van Mkalawisjwili se volgelinge deurgelaat, wat daarop uit was om die byeenkomsterrein te verwoes. Die gepeupel het een en ’n half ton godsdienslektuur verbrand. Polisie wat op die toneel was, het self ook die Getuies geslaan.

Caucasus Press het berig dat die Departement van Binnelandse Sake hierdie aanval sou ondersoek en “gepaste stappe” sou doen. Speurders het grondige redes om die aanstigters aan te kla. Die Grondwet van Georgië, Artikel 25, waarborg die reg van alle mense om ’n openbare byeenkoms te hou. Tog is nog nie een van die aanvallers vervolg nie. Vyf maande ná hierdie aanval het Keston-nuusdiens berig dat ’n regsverteenwoordiger van Goeram Sjaradze, die leier van die politieke beweging “Georgië bo alles!” erken het dat Sjaradze die owerheid in Marneuli en Zoegdidi beïnvloed het om te verhinder dat die twee streekbyeenkomste van Jehovah se Getuies gehou word.

[Venster op bladsy 21]

GEORGIË SE GRONDWET WAARBORG BESKERMING

Die Grondwet van Georgië van 24 Augustus 1995 waarborg godsdiensvryheid en beskerming teen wrede aanvalle, soos die volgende uittreksels toon:

Artikel 17—(1) ’n Mens se eer en waardigheid is onaantasbaar. (2) Marteling, onmenslike, wrede of vernederende behandeling of straf is ontoelaatbaar.

Artikel 19—(1) Elke individu het die reg op vryheid van spraak, denke, gewete, godsdiens en oortuiging. (2) Die vervolging van iemand weens sy denke, oortuigings of godsdiens is verbode.

Artikel 24—(1) Elke individu het die reg om inligting vryelik te ontvang en te versprei, om sy mening mondeling, skriftelik of op enige ander manier te gee en te versprei.

Artikel 25—(1) Elke individu behalwe lede van die weermag, polisie en veiligheidsdienste het die reg om ’n openbare byeenkoms sonder wapens binnenshuis of in die buitelug te hou sonder dat toestemming vooraf verkry moet word.

[Venster op bladsy 22]

DIE WÊRELD HOU DIE SITUASIE DOP

Hoe beskou die internasionale gemeenskap Georgië se versuim om die vervolging van Jehovah se Getuies stop te sit?

Die regerings van die Verenigde State en Groot-Brittanje het gesamentlik gesê: “’n Vergadering van Jehovah se Getuies is ontwrig, baie mense is gewelddadig mishandel en ander is gekeer om die vergadering by te woon. Die Ambassades van die Verenigde State van Amerika en Groot-Brittanje is baie verontrus hieroor en oor ander onlangse ernstige oortredings teen dié wat hulle reg op godsdiensvryheid in Georgië uitoefen . . . Ons doen ’n beroep op die Regering van Georgië om hierdie voorvalle te ondersoek en om noulettend te verseker dat die godsdiensregte van almal gerespekteer word.”

Die voorsitter van die afvaardiging na die Komitee vir Parlementêre Samewerking tussen die Europese Unie en Georgië, Ursula Schleicher, het gesê: “Namens die afvaardiging van die Europese Parlement wil ek my ontsteltenis uitspreek oor die jongste voorval in die reeks gewelddadige aanvalle op joernaliste, menseregte-aktiviste en Jehovah se Getuies . . . Ek beskou hierdie soort optrede as ’n skandelike aanval op die basiese menseregte waartoe Georgië verbind is as ’n ondertekenaar van die Europese Konvensie vir die Beskerming van Menseregte en Basiese Vryhede.”

Die Amerikaanse Kommissie oor Veiligheid en Samewerking in Europa het aan president Sjewardnadze oor die aanvalle op Jehovah se Getuies geskryf: “Die jongste gebeure is werklik verontrustend en laat vrese ontstaan dat die situasie in Georgië handuit ruk. As niks gedoen word nie, sal dié wat op geweld teen godsdiensminderhede aandring, aangemoedig word om aan te hou amok maak. Ons hoop dat u, as staatshoof, vir die publiek en Georgië se amptenare ’n voorbeeld sal stel en twee kragtige, duidelike boodskappe sal oordra: wat ’n mens se beskouing van ander godsdienste ook al is, dit is ontoelaatbaar om enige soort geweld teen die beoefenaars daarvan te gebruik; en individue wat sulke geweld pleeg—veral polisiemanne wat hierdie skandelike optrede vergemaklik of ’n aandeel daaraan het—sal in ooreenstemming met die volle omvang van die wet vervolg word.” Hierdie brief is deur sewe lede van die Amerikaanse Kongres geteken.

Die ondervoorsitter van die Kommissie oor Veiligheid en Samewerking in Europa, Amerikaanse kongreslid Christopher H. Smith, het gesê: “Waarom handhaaf Georgië nie godsdiensvryheid en menseregte soos hulle gesê het hulle sal nie? . . . Die verbranding van lektuur is heeltemal in stryd met die Verdrag van Helsinki en herinner party van ons in die Kommissie aan die boekverbrandings wat gedurende die Nazi-jare plaasgevind het.”

Die waarnemende Uitvoerende Direkteur van Human Rights Watch se afdeling vir Europa en Sentraal-Asië het geskryf: “Human Rights Watch is baie bekommerd oor die moontlikheid van verdere geweld, aangesien die Georgiese regering nie die aanstigters van vorige gewelddadige aanvalle teen godsdiensminderhede vervolg het nie. Ons spoor u aan om onmiddellik daarop aan te dring dat die aanvalle ophou en om dié wat daarvoor verantwoordelik is, voor die gereg te bring.”

Die wêreld hou die situasie dop. Sal Georgië in ooreenstemming met sy internasionale verbintenisse optree? Georgië se naam is op die spel.

[Venster op bladsy 23]

APPÉL AANGETEKEN BY DIE EUROPESE HOF

Op 29 Junie 2001 het Jehovah se Getuies by die Europese Hof van Menseregte ’n aansoek ingedien wat protes aanteken teen die voortgesette traagheid van Georgië se wetstoepassingsinstansies. ’n Paar dae later, op 2 Julie 2001, het die Europese Hof geantwoord. Die Hof se griffier het geskryf dat die President van die Regterlike Kamer meen dat hierdie saak “voorkeur moet geniet”.

[Kaart op bladsy 18]

(Sien publikasie vir oorspronklike teksuitleg)

RUSLAND

GEORGIË

SWART SEE

TURKYE

[Prent op bladsy 18]

13 MEI 2001 - Die Sjamoian-gesin het hulle huis verloor toe ’n brandstigter dit aan die brand gesteek het

[Prent op bladsy 18]

17 JUNIE 2001 - Giorgi Bagisjwili is gewelddadig aangeval terwyl hy ’n vergadering van Jehovah se Getuies bygewoon het

[Prent op bladsy 19]

11 JULIE 2001 - David Salaridze is met ’n knuppel oor die kop geslaan en op die rug en ribbes geslaan toe hy aangeval is terwyl hy ’n vergadering van Jehovah se Getuies bygewoon het

[Prent op bladsy 23]

28 JUNIE 2000 - Brandstigters het die lektuurdepot van Jehovah se Getuies in Tbilisi vernietig

[Prent op bladsy 23]

16 AUGUSTUS 2000 - ’n Ondersteuner van Wasili Mkalawisjwili het Warren Shewfelt, ’n Kanadese Getuie, in die Gldani-Nadzaladewi-hofsaal aangeval

[Foto-erkenning op bladsy 24]

AP Photo/Shakh Aivazov