Gebruik van ’n skets

DIE blote gedagte om van ’n skets af te praat, maak baie mense senuweeagtig. Hulle voel meer gerus as hulle alles wat hulle gaan sê, neergeskryf of gememoriseer het.

En tog praat ons almal elke dag sonder ’n manuskrip. Ons doen dit wanneer ons met familie en vriende gesels. Ons doen dit wanneer ons aan die veldbediening deelneem. En ons doen dit wanneer ons bid, hetsy vir onsself of voor ’n groep.

Maak dit ’n verskil of jy ’n manuskrip of ’n skets gebruik wanneer jy ’n toespraak hou? Hoewel die gebruik van ’n voorbereide manuskrip kan help om akkuraatheid en goeie woordgebruik te verseker, is dit minder doeltreffend om mense se harte te bereik. Wanneer jy meer as ’n paar sinne lees, sal jou pas en stembuiging gewoonlik verskil van jou gewone praatstyl. As jy meer na jou aantekeninge as na jou gehoor kyk, sal baie dalk minder aandagtig luister as wanneer hulle voel dat jy werklik aan hulle dink en jou materiaal by hulle omstandighede aanpas. Dit is die beste om direk met jou gehoor te praat as jy hulle werklik wil motiveer.

Die Teokratiese Bedieningskool is bedoel om ons in ons daaglikse lewe te help. Wanneer ons by ons vriende kom, lees ons nie ons gedagtes van ’n stuk papier af om seker te maak dat ons net die beste bewoording gebruik nie. In velddiens lees ons nie van ’n manuskrip af omdat ons bang is dat ons dalk van die gedagtes sal vergeet wat ons graag aan mense wil oordra nie. Wanneer ons in die skool demonstreer hoe ons onder sulke omstandighede kan getuig, moet ons oefen om so natuurlik as moontlik te praat. Met goeie voorbereiding sal jy vind dat ’n skets, of dit in jou gedagtes uitgewerk of uitgeskryf is, gewoonlik voldoende is om jou aan die hoofgedagtes wat jy wil bespreek, te herinner. Maar hoe kan jy die nodige selfvertroue opbou om van ’n skets af te werk?

Organiseer jou gedagtes. Jy moet jou gedagtes organiseer as jy ’n skets wil gebruik. Dit beteken nie dat jy die woorde moet kies wat jy wil gebruik nie. Dit beteken bloot dat jy moet dink voordat jy praat.

In die daaglikse lewe sal ’n impulsiewe persoon soms onbesonne dinge sê waaroor hy later spyt is. Iemand anders praat dalk onsamehangend en dwaal van die een gedagte na die ander. Albei hierdie neigings kan oorkom word deur ’n oomblik te neem om in jou gedagtes ’n eenvoudige skets uit te werk voordat jy begin praat. Bepaal eers wat jou doel is; kies daarna die stappe wat jy moet neem om dit te bereik en begin dan praat.

Berei jy vir die velddiens voor? Dit is nie genoeg om net jou velddienssak te pak nie, maar neem ook die tyd om jou gedagtes te organiseer. As jy besluit om een van die voorgestelde aanbiedings in Ons Koninkryksbediening te gebruik, lees dit ’n hele paar keer sodat jy presies weet wat die hoofgedagtes is. Som die hoofgedagtes in een of twee kort sinne op. Stel die aanbieding in jou eie woorde en pas dit aan by toestande in julle gebied. Jy sal dit nuttig vind om in jou gedagtes ’n skets uit te werk. Hoe kan jy dit doen? (1) As ’n inleiding kan jy iets meld wat baie mense in julle gemeenskap kwel. Vra die ander persoon hoe hy daaroor voel. (2) Dink aan iets spesifieks wat jy oor die onderwerp kan sê, insluitende een of twee tekste wat toon wat God belowe het hy gaan doen om verligting te bring. As jy ’n geleentheid kry, beklemtoon dat Jehovah dit deur middel van sy Koninkryk, sy hemelse regering, sal doen. (3) Moedig die persoon aan om op te tree in ooreenstemming met wat julle bespreek het. Jy kan lektuur en/of ’n Bybelstudie aanbied en definitiewe reëlings tref om die bespreking voort te sit.

Om so ’n aanbieding te kan doen, sal jy waarskynlik net ’n paar punte in jou gedagtes moet uitwerk. As jy ’n geskrewe skets wil raadpleeg voordat jy jou eerste besoek doen, sal die skets waarskynlik bestaan uit net ’n paar woorde wat jy in jou inleiding wil gebruik, een of twee tekste en ’n kort aantekening van wat jy in jou slot wil insluit. Voorbereiding en die gebruik van so ’n skets voorkom dat ons onsamehangend praat en help ons om aan die persoon ’n duidelike boodskap oor te dra wat maklik is om te onthou.

As jy dikwels ’n sekere vraag of beswaar in julle gebied teëkom, sal jy dit dalk nuttig vind om navorsing daaroor te doen. Al wat jy gewoonlik nodig het, is twee of drie basiese punte en tekste wat dit staaf. “Bybelonderwerpe vir bespreking” of die vetgedrukte onderhofies in Redenering uit die Skrif is dalk presies wat jy nodig het. Jy vind moontlik ’n goeie aanhaling uit ’n ander bron wat jy wil insluit. Skryf ’n kort skets uit, heg ’n fotokopie van die aanhaling daaraan en hou dit by jou velddienstoerusting. Wanneer ’n huisbewoner die vraag of die beswaar opper, kan jy vir hom wys dat jy die geleentheid verwelkom om ’n rede vir jou oortuiging te gee (1 Pet. 3:15). Gebruik die skets as die grondslag van jou antwoord.

Wanneer jy jou gesin, ’n boekstudiegroep of die gemeente in gebed gaan verteenwoordig, is dit ook goed om jou gedagtes te organiseer. Volgens Lukas 11:2-4 het Jesus sy dissipels ’n eenvoudige skets vir betekenisvolle gebed gegee. Tydens die toewyding van die tempel in Jerusalem het Salomo ’n lang gebed gedoen. Hy het klaarblyklik vooraf oor die onderwerp nagedink. Hy het eers die aandag gevestig op Jehovah en sy belofte aan Dawid; daarna op die tempel en toe een vir een op spesifieke situasies en groepe mense (1 Kon. 8:22-53). Ons kan uit hierdie voorbeelde leer.

Hou die skets van jou toespraak eenvoudig. Gaan jy jou skets tydens ’n toespraak gebruik? Hoe volledig moet dit wees?

Onthou dat ’n skets bedoel is om jou te help om gedagtes te onthou. Jy voel dalk dat dit nuttig sal wees om ’n paar sinne uit te skryf sodat jy dit as jou inleiding kan gebruik. Maar konsentreer daarna op gedagtes, nie woorde nie. As jy daardie gedagtes in die vorm van sinne neerskryf, moet jy verkieslik kort sinne gebruik. Die paar hoofpunte wat jy wil ontwikkel, moet duidelik in jou skets uitstaan. Dit kan gedoen word deur dit in hoofletters te skryf, die punte te onderstreep of dit met ’n gekleurde pen te merk. Skryf onder elke hoofpunt die gedagtes neer wat jy wil gebruik wanneer jy die hoofpunt ontwikkel. Skryf die tekste neer wat jy wil lees. Dit is gewoonlik die beste om dit uit die Bybel self te lees. Maak ’n aantekening van illustrasies wat jy wil gebruik. Jy het dalk ook die een of ander interessante sekulêre aanhaling wat gepas is. Maak jou aantekeninge volledig genoeg sodat jy spesifieke feite het om aan te bied. Dit sal makliker wees om die skets te gebruik as dit netjies is.

Party gebruik baie eenvoudige sketse. ’n Skets bestaan moontlik uit ’n paar sleutelwoorde, aantekeninge van tekste wat die spreker uit die hoof sal aanhaal en tekeninge of prente wat hom sal help om gedagtes te herroep. Met hierdie eenvoudige aantekeninge kan ’n spreker sy materiaal in ’n logiese volgorde en op ’n geselstrant aanbied. Dit is die doel van hierdie les.

Op bladsye 39 tot 42 van hierdie boek sal jy die bespreking “Hoe om ’n skets op te stel” vind. Dit sal baie nuttig wees om daardie materiaal te lees terwyl jy aan hierdie studie, “Gebruik van ’n skets”, werk.

Hoe om die skets te gebruik. Op hierdie stadium is jou doel egter nie net om jou toespraak in die vorm van ’n skets voor te berei nie. Dit is om die skets doeltreffend te gebruik.

Die eerste stap om jou skets te gebruik, is om jou aanbieding voor te berei. Kyk na die tema, lees elke hoofpunt en sê vir jouself hoe elke hoofpunt met die tema verband hou. Skryf neer hoeveel tyd jy vir elke hoofpunt kan gebruik. Gaan dan terug en bestudeer die eerste hoofpunt. Hersien die redenasies, tekste, illustrasies en voorbeelde wat jy wil gebruik om daardie punt te ontwikkel. Hersien die materiaal etlike kere totdat jy daardie deel van jou toespraak goed ken. Doen dieselfde met elkeen van die ander hoofpunte. Dink aan wat jy, indien nodig, kan weglaat om betyds te eindig. Hersien dan die hele toespraak. Konsentreer op die gedagtes, nie die woorde nie. Moenie die toespraak memoriseer nie.

Wanneer jy die toespraak hou, behoort jy goeie visuele kontak met jou gehoor te kan behou. Nadat jy ’n teks gelees het, behoort jy gewoonlik uit jou Bybel daaroor te kan redeneer sonder om weer na jou aantekeninge te kyk. Net so moet jy, wanneer jy ’n illustrasie gebruik, dit vertel soos jy dit vir jou vriende sal vertel en dit nie van jou aantekeninge aflees nie. Terwyl jy praat, moet jy nie by elke sin na jou aantekeninge kyk nie. Praat uit die hart, dan sal jy die harte bereik van diegene wat na jou luister.

Wanneer jy die kuns bemeester om van ’n skets af te praat, sal jy ’n baie belangrike stap geneem het om ’n bekwame openbare spreker te word.