Taksisbome—Waarom in Brittanje se begraafplase?
DEUR ONTWAAK!-MEDEWERKER IN BRITTANJE
IN 1656 het ’n geestelike van die Anglikaanse Kerk geskryf: “Ons voorvaders was veral bedag daarop om die kerkhof se taksisbome te bewaar wat, omdat hulle altyd groen is, simbole . . . van die onsterflikheid van die siel was”. Dit is die oorlewering. Maar wat is die ware toedrag van sake?
Die assosiasie van immergroen bome met onsterflikheid het sy oorsprong in die ou tyd. In Wallis word die oorlewering van die taksisboom as ’n simbool hiervan met die eertydse Druïde se opvattings en gebruike geassosieer. In Engeland, lank voor die Christelike era, is taksisbome op heidense tempelterreine geplant, en hulle is uiteindelik deur die kerk as “’n heilige simbool” aangeneem. Oorleweringe sterf nie maklik uit nie, en hoewel Nonkonformiste nie die neiging gevolg het nie, maak taksisbome nog steeds ’n belangrike deel uit van die plantegroei in hedendaagse begraafplase in Brittanje.
Wat sê die Bybel oor die onsterflikheid van die siel? Nêrens assosieer dit die woorde “onsterflikheid” of “onsterflik” met “siel” nie. Engeland se Aartsbiskop van York het in die lesing “’n Teologiese begrip van lewe en dood” die “primitiewe idees oor die siel wat die liggaam verlaat” teenoor ’n basiese Bybelwaarheid gestel. “Daar is niks wat ons liggaam op die een of ander manier verlaat wanneer ons sterf nie”, het hy gesê.
Watter soort boom is die taksis?
Die Engelse taksisboom [Taxus baccata] is ’n statige immergroen boom wat stadig groei en ongeveer tien meter hoog word. Baie van die groter bome in Brittanje is in werklikheid twee of meer bome wat ineengegroei het sodat die bas die plek waar hulle een geword het, heeltemal toegegroei het. Dit is nou bekend dat een taksisboom in Skotland, met ’n omtrek van meer as 17 meter, twee bome is wat op dié manier ineengegroei het.
Taksisbome kan honderde jare oud word—sommige gesaghebbendes sê duisende jare. Talle ou Britse taksisbome is al wat oorgebly het van Middeleeuse dorpies waarom nuwe nedersettings gebou is.
Die volwasse sade van die taksisboom word deur ’n helderrooi, sagte, kelkvormige weefsel bedek wat as ’n arillus bekend staan. Maar hierdie sade, soos die boom se naalde en bas, is giftig en kan dodelik wees as vee toegelaat word om daar naby te wei. Vroeër is daar geglo dat ’n huis wat met taksisbome versier is, die dood van iemand in die gesin tot gevolg sou hê.
Taksishout het ’n fyn grein, ietwat soos mahoniehout. Die kernhout is oranjerooi, en sterk meubels kan daarvan gemaak word. Omdat dit taai en elasties is, is dit in die Middeleeue gebruik om langboë te maak, wat Engelse boogskutters met soveel vaardigheid tydens oorlog gebruik het.
In Brittanje en ook in dele van Normandië waaroor Engeland voorheen regeer het, is taksisbome ’n algemene gesig in eertydse kerkhowe. Een kerkhof in Engeland spog met 99 taksisbome, maar so ’n getal is uitsonderlik. Taksisbome is gewoonlik twee-twee geplant, een by die kaphek van die kerkhof en die ander naby die kerkdeur. Vandag groei daar soms aan weerskante van hierdie paadjie gesnoeide Ierse taksisbome, met nog taksisbome wat langs verhewe grafte geplant is.
Maar die veronderstelde onsterflikheid van die siel is ’n heidense Griekse leerstelling wat verband hou met die leringe van Plato. Die opstanding van die dooies tot ewige lewe op aarde sal God se gawe aan die mensdom wees gedurende ’n tyd wanneer die dood uit die weg geruim sal wees.—Johannes 5:28, 29; Openbaring 21:4.
[Prent op bladsy 31]
’n Duisend jaar oue taksisboom in die St. Andreas-kerkhof, Totteridge, in die graafskap Hertford
[Prente op bladsy 31]
Regs: Kleurvolle arillusse—maar giftige sade
Heel regs: Gesnoeide Ierse taksisbome in die St. Laurens-kerkhof, Little Stanmore, Middlesex