«Мәсиһи һәјаты вә ибадәти. Иш дәфтәри» үчүн мәнбәләр
2—8 НОЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | ЧЫХЫШ 39, 40
«Муса ҝөстәришләрә дәгигликлә әмәл етди»
(Чыхыш 39:32) Беләликлә, Һүзур чадырынын бүтүн ишләри ҝөрүлүб гуртарды. Исраиллиләр һәр шеји Јеһованын Мусаја әмр етдији кими етдиләр. О, неҹә демишдисә, елә дә етдиләр.
Јеһова сәни таныјырмы?
13 Онлардан фәргли олараг, «Муса јер үзүндә јашајан бүтүн адамлардан даһа итаәткар бир инсан иди» (Сај. 12:3). Муса һәлим вә тәвазөкар олдуғуну Јеһованын рәһбәрлијинә риајәт етмәјә гәти гәрарлы олмагла ҝөстәрди (Чых. 7:6; 40:16). Мүгәддәс Китабын һеч бир јериндә дејилмир ки, о, Јеһованын ҝөстәришләрини тез-тез шүбһә алтына алыр вә ја Онун әмрләринә гаршы наразычылығыны билдирирди. Мисал үчүн, Јеһова мүгәддәс мәскәнин гурулушуна даир ән хырда деталларынадәк — пәрдәләрин дүзәлдилмәсиндә истифадә олунаҹаг сапын рәнҝи вә илҝәкләрин сајынадәк конкрет ҝөстәришләр вермишди (Чых. 26:1—6). Әҝәр Аллаһын тәшкилатында һансыса бир нәзарәтчи бир ишлә бағлы хырдалығынадәк сәнә ҝөстәришләр верирсә, ола билсин, бу, сәни руһдан салсын. Лакин Јеһова хидмәтчиләринә чохлу тапшырыглар верән вә онлара ҝүвәнән камил нәзарәтчидир. О, бир ишлә бағлы чохсајлы ҝөстәришләр верирсә, демәли, Онун буна әсаслы сәбәбләри вар. Муса Јеһовадан мүгәддәс мәскәнин тикинтиси илә әлагәдар чохлу ҝөстәриш аланда дејинмирди. О дүшүнмүрдү ки, бунунла Јеһова ону алчалдыр, азадлығыны мәһдудлашдырыр вә ја јарадыҹылыг габилијјәтини ҝөстәрмәјә имкан вермир. Әксинә, Муса мүгәддәс мәскәни дүзәлдәнләрә тапшырды ки, һәр шеји Јеһованын ҝөстәришинә ујғун етсинләр (Чых. 39:32). О неҹә дә тәвазөкар иди! Муса дәрк едирди ки, бу, Јеһованын ишидир вә о, Јеһованын әлиндә садәҹә бир аләтдир.
(Чыхыш 39:43) Муса ҝөрүлән ишләри јохлајанда ҝөрдү ки, һәр шеј Јеһованын әмр етдији кими јеринә јетирилиб. Онда Муса онлара хејир-дуа верди.
(Чыхыш 40:1, 2) Јеһова Мусаја деди: 2 «Биринҹи ајын биринҹи ҝүнү Мүгәддәс чадыры, Һүзур чадырыны гур.
(Чыхыш 40:16) Муса Јеһованын әмр етдији бүтүн шејләри јеринә јетирди, неҹә демишдисә, елә дә етди.
Сән һәр ишдәми садигсән?
3 Ибраниләрә 3:5 ајәсиндә дејилир ки, «Муса... бир хидмәтчи кими садиг галды». Нәјә ҝөрә бу пејғәмбәр һаггында белә демәк олар? Чадыр гурулан заман «Рәбб Мусаја неҹә әмр етмишдисә, о да бу ҹүр етди» (Чыхыш 40:16). Јеһованын хидмәтчиләри олдуғумуз үчүн садиглијимизи итаәткарлыг ҝөстәрмәклә тәзаһүр етдиририк. Шүбһәсиз ки, Јеһоваја олан садиглијимизи ағыр сынагларда белә горумалыјыг. Лакин садиглик тәкҹә ағыр сынаглара неҹә таб ҝәтирмәјимиздә әкс олунмур. Иса демишдир: «Ән балаҹа бир ишдә садиг олан, бөјүк ишдә дә садигдир, лакин ән балаҹа бир ишдә садиг олмајан, бөјүк ишдә дә садиг дејил» (Лука 16:10). Бу сөзләрдән ајдын олдуғу кими, һәтта ҹүз’и ҝөрүнә билән шејләрдә белә садиг галмалыјыг.
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
(Чыхыш 39:34) гырмызы бојанмыш гоч дәрисиндән вә суити дәрисиндән олан өртүкләри, аракәсмә пәрдәни,
it-2-E с. 884, абз. 3
Суити дәриси
Исраиллиләр һарадан әлдә етмишдиләр? Әҝәр Мүгәддәс Китабда ишләдилән «тахаш» сөзү суити нөвүнә аиддирсә, о заман суал јараныр ки, исраиллиләр суити дәрисини һарадан әлдә етмишдиләр. Дүздүр, адәтән суитиләр Арктика вә Антарктида бөлҝәләри илә әлагәләндирилир, амма бәзи суитиләр мүлајим иглим шәраитиндә јашајырлар. Һазырда Аралыг дәнизинин мүәјјән һиссәсиндә, еләҹә дә диҝәр илыг суларда һәлә дә монах суитиси јашајыр. Әсрләр әрзиндә инсанларын уҹбатындан суитиләрин сајы чох азалыб. Гәдим дөврдә, ола билсин, Аралыг дәнизиндә вә Гырмызы дәниздә бу һејванларын сајы чох олуб. 1832-ҹи илдә бир китабда јазылмышды: «Гырмызы дәниздәки кичик адаларын чохунда, Сина јарымадасы әтрафында суитиләрә раст ҝәлинир» («Диҹтионарј оф тһе Һолј Библе», Калмет (с. 139), «Тһе Табернаҹле’с Тјпиҹал Теаҹһинҝ», А. Поллок, Лондон, с. 47).
(Чыхыш 40:34) Булуд Һүзур чадырыны бүрүдү вә чадыр Јеһованын ҹалалы илә долду.
Әмәјини кимин ҝөрмәси өнәмлидир?
Мүгәддәс чадыр һазыр оланда «булуд Һүзур чадырыны бүрүдү вә чадыр Јеһованын ҹалалы илә долду» (Чых. 40:34). Бу, Јеһованын разылығына дәлаләт едирди. Ҝөрәсән, һәмин ан Бәсалиллә Өһлүјаб һансы һиссләри кечирирди? Онларын ады дүзәлтдикләри шејләрә һәкк олунмаса да, Јеһованын онларын әмәјинә бәрәкәт вердијини билдикләри үчүн јәгин чох севинирдиләр (Мәс. 10:22). Дүзәлтдикләри шејләрин илләр кечдикҹә ибадәтдә ишләндијини ҝөрәндә, сөзсүз ки, фәрәһләнирдиләр. Јени дүнјада дириләндә исә чадырын тәхминән 500 ил әрзиндә һәгиги ибадәтдә истифадә олундуғуну биләндә јәгин онлар һејрәтә ҝәләҹәкләр.
Мүгәддәс Китаб гираәти
(Чыхыш 39:1—21) Мүгәддәс мәканда хидмәт заманы ҝејинмәк үчүн ҝөј вә ал-гырмызы ипликдән, бәнөвшәји јундан зәриф ҝејимләр тохудулар. Сонра Һарун үчүн олан мүгәддәс ҝејимләри һазырладылар. Онлары Јеһованын Мусаја тапшырдығы кими дүзәлтдиләр. 2 Ҝөј вә ал-гырмызы ипликдән, бәнөвшәји јундан вә зәриф кәтан ипликдән дөшлүк тохудулар. 3 Сонра гызыл лөвһәләри дөјүб назилтдиләр вә ондан саплар кәсдиләр, онларла ҝөј вә ал-гырмызы ипликдән, бәнөвшәји јундан вә зәриф кәтан ипликдән тохунмуш дөшлүјә нахыш вурдулар. 4 Ики чијинлик дүзәлдиб дөшлүјә бәркитдиләр. Дөшлүјүн ики уҹу чијинликләрә бирләширди. 5 Дөшлүјү сых бағламаг үчүн она бәркидилән гуршағы да ејни үсулла вә ејни малдан, гызыл сапдан, ҝөј вә ал-гырмызы ипликдән, бәнөвшәји јундан вә зәриф кәтан ипликдән тохудулар. Јеһова неҹә бујурмушдуса, елә дә етдиләр. 6 Сонра дамарлы әгиг дашларыны гызыл сағанаглара салыб үстүнә Исраилин оғулларынын адларыны мөһүр ојмасы кими һәкк етдиләр. 7 Јеһованын Мусаја әмр етдији кими, Исраил оғуллары үчүн јаддашлыг олараг, дашларын һәрәсини дөшлүјүн бир чијинлијинә бәркитдиләр. 8 Сонра нахышлы синәбәнд дүзәлтдиләр. О да дөшлүк кими гызыл сапдан, ҝөј вә ал-гырмызы ипликдән, бәнөвшәји јундан вә зәриф кәтан ипликдән иди. 9 Ики гатлананда дөрдбуҹаг шәклини алырды, ени вә узуну бир гарыш иди. 10 Сонра үстүнә дөрд ҹәрҝә даш дүздүләр: биринҹи ҹәрҝәдә јагут, топаз, зүмрүд, 11 икинҹи ҹәрҝәдә фирузә, ҝөј јагут, јәшәм, 12 үчүнҹү ҹәрҝәдә ләшәм, әгиг, аметист, 13 дөрдүнҹү ҹәрҝәдә хризолит, дамарлы әгиг, нефрит. Онлар гызыл сағанаглара салынмышды. 14 Дашларын сајы Исраилин оғулларынын адына мүвафиг олараг, он ики әдәд иди. Адлары дашларын үстүнә мөһүр ојмасы кими һәкк етдиләр. Һәр ад бир гәбиләни тәмсил едирди. 15 Синәбәнд үчүн халис гызылдан ипә бәнзәр бурма зәнҹир дүзәлтдиләр. 16 Ики гызыл сағанаг вә ики гызыл һалга дүзәлтдиләр, һалгалары дөшлүјүн ики күнҹүнә бәркитдиләр. 17 Ики гызыл зәнҹири синәбәндин күнҹләриндәки һалгалара тахдылар. 18 Зәнҹирләрин о бири уҹларыны сағанаглара тахдылар, сағанаглары исә дөшлүјүн өн һиссәсиндә олан чијинликләрә бәркитдиләр. 19 Ики гызыл һалга дүзәлдиб синәбәндин ичәри гатланан, дөшлүјә бахан тәрәфинин ики күнҹүнә бирләшдирдиләр. 20 Сонра гызылдан ики ајры һалга да дүзәлтдиләр вә онлары габагдан, дөшлүјүн чијинликләринин ашағы уҹларына, тохунма гуршағын дөшлүклә бирләшдији јерин үстүнә бәркитдиләр. 21 Ахырда, Јеһованын Мусаја әмр етдији кими, синәбәнди дөшлүјүн үстүндә, гуршагдан јухарыда сахламаг үчүн онун һалгаларындан дөшлүјүн һалгаларына ҝөј ипләр кечириб бағладылар.
9—15 НОЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | ЛАВИЛИЛӘР 1—3
«Гурбан вә тәгдимәләрин мәгсәди»
(Лавилиләр 1:3) Мал-гарадан јандырма гурбаны тәгдим едән адам сағлам еркәк һејван сечмәлидир. Бу гурбаны көнүл хошлуғујла Һүзур чадырынын ҝиришинә ҝәтириб Јеһованын һүзурунда тәгдим етмәли
(Лавилиләр 2:1) Јеһоваја тахыл тәгдимәсиҝәтирән адам тәгдимәни нарын ундан ҝәтирмәлидир. Үстүнә јағ төкмәли вә күндүр гојмалыдыр.
(Лавилиләр 2:12) Онлары нүбар тәгдимәси кими Јеһоваја тәгдим етмәк олар, амма хош әтир кими гурбанҝаһа ҝәтирмәк олмаз.
it-2-E с. 525
Гурбан вә тәгдимәләр
Јандырма гурбанлары. Јандырма гурбанлары бүтүнлүклә Аллаһа тәгдим олунурду. Һејванын һеч бир һиссәси ону ҝәтирән адама галмырды. (Әлагәләндир: Һк 11:30, 31, 39, 40.) Исраиллиләр ҝүнаһ етдикләри үчүн гурбан ҝәтирәндә бәзән јандырма гурбаны да тәгдим едирдиләр. Бу һалда јандырма гурбаны Јеһоваја бир хаһиш олараг тәгдим олунурду ки, ҝүнаһ гурбаныны гәбул етсин вә ја ону гәбул етдијини ҝөстәрсин. Иса Мәсиһ өзүнү јандырма гурбаны олараг бүтүнлүклә тәгдим етди.
it-2-E с. 528, абз. 4
Гурбан вә тәгдимәләр
Тахыл тәгдимәләри. Тахыл тәгдимәләри үнсијјәт гурбанлары, јандырма гурбанлары, ҝүнаһ гурбанлары илә бирликдә, һәмчинин мәһсулун нүбары кими тәгдим олунурду. Бәзән исә ајрыҹа тәгдим олунурду (Чх 29:40—42; Лв 23:10—13, 15—18; Сј 15:8, 9, 22—24; 28:9, 10, 20, 26—28; фәс. 29). Тахыл тәгдимәси Аллаһын сәхавәтини, бәхш етдији фираванлыг вә боллуғу билдирмәк үчүн тәгдим едилирди. Чох вахт јанында јағ вә күндүр ҝәтирилирди. Тахыл тәгдимәси нарын ун, говурға, һалгавары чөрәк, тәндирдә, саҹда вә ја газанда биширилән чөрәк шәклиндә олурду. Тахыл тәгдимәсинин бир гисми јандырма гурбаны үчүн олан гурбанҝаһда јандырылырды, бир гисмини каһинләр јејирди. Үнсијјәт гурбанларында исә гурбаны ҝәтирән дә јејирди (Лв 6:14—23; 7:11—13; Сј 18:8—11). Гурбанҝаһда тәгдим олунан һеч бир тахыл тәгдимәсинә маја вә ја бал (ҝөрүнүр, әнҹирин сују, јахуд мејвә ширәси нәзәрдә тутулур) гатылмамалы иди, чүнки бунлар гыҹгырма верәрди (Лв 2:1—16).
(Лавилиләр 3:1) Гарамалын еркәјиндән вә ја дишисиндән үнсијјәт гурбаны тәгдим етмәк истәјән адам Јеһованын һүзуруна сағлам һејван ҝәтирмәлидир.
it-2-E с. 526, абз. 1
Гурбан вә тәгдимәләр
Үнсијјәт гурбанлары. Јеһоваја мәгбул олан үнсијјәт гурбанлары Онунла сүлһү билдирирди. Гурбаны ҝәтирән адам вә онун ев әһли бу гурбандан јејирди. (Чадырын һәјәтиндә јејирдиләр. Рәвајәтә ҝөрә һәјәтин парча чәпәриндән ичәридә чардаглар гурулурду; мәбәддә исә јемәк отаглары вар иди.) Гурбаны тәгдим едән каһинә пај верилирди, һәмчинин хидмәт едән каһинләр дә пај алырдылар. Јанан пијин түстүсү хош әтир кими Јеһоваја ҝедирди. Һәјаты тәмсил едән ган Аллаһа мәхсус бир шеј кими Она верилирди. Буна ҝөрә дә каһинләр, гурбаны ҝәтирәнләр вә Јеһова санки бир јердә јемәк јејирдиләр. Бу да онларын сүлһ мүнасибәтиндә олдуғуну ҝөстәрирди. Төвратда гејд олунан һәр һансы сәбәбә ҝөрә мурдар олан адам, јахуд да әти дејилдији вахтдан чох сахладыгдан (исти һавада әт чүрүјүрдү) сонра јејән адам халгын арасындан јох едилмәли иди. Чүнки о, өзү мурдар олдуғу үчүн, јахуд да Јеһова Аллаһын ҝөзүндә ијрәнҹ олан бир шеји једији үчүн сүфрәни мурдарлајыб, бунунла да мүгәддәс шејләрә гаршы һөрмәтсизлик едиб (Лв 7:16—21; 19:5—8).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
(Лавилиләр 2:13) Ҝәтирилән бүтүн тахыл тәгдимәләринә дуз гатылмалыдыр. Дузсуз тахыл тәгдимәси ҝәтирмәјин. Дуз Аллаһын әһдинин рәмзидир. Бүтүн тәгдимәләрә дуз гатылмалыдыр.
(Һизгијал 43:24) Јеһованын өнүнә ҝәтирәрсән. Каһинләр онларын үстүнә дуз сәпиб онлары Јеһоваја јандырма гурбаны кими тәгдим етмәлидирләр.
“Левилиләр” китабындан диггәтәлајиг фикирләр
2:13. Нәјә ҝөрә “бүтүн тәгдимәләрин үзәриндә” дуз ҝәтирмәк лазым иди? Бу, гурбанын дадыны јахшылашдырмаг мәгсәдилә едилмирди. Бүтүн дүнјада дуздан горујуҹу маддә кими истифадә едилир. Ҝөрүнүр, дузу гурбанла бәрабәр она ҝөрә ҝәтирирдиләр ки, о нөгсансызлығы вә чүрүмәјә гаршы сабитлији символлашдырыр.
(Лавилиләр 3:17) «“Пиј вә ган јемәмәлисиниз. Бу, јашадығыныз һәр јердә бүтүн нәсилләриниз үчүн һәмишәлик ганундур”».
it-1-E с. 813
Пиј
Ганунун сәбәби. Ганун әһди алтында ган вә пиј сырф Јеһоваја мәхсус бир шеј һесаб олунурду. Ган өзүндә һәјаты ҹәмләјир, ону да јалныз Јеһова верә биләр, буна ҝөрә дә ган Јеһоваја мәхсусдур (Лв 17:11, 14). Пиј исә һејванын ән јахшы һиссәси һесаб олунурду. Јеһова һәр шеји сәхавәтлә верән Аллаһдыр. Буна ҝөрә дә һејванын пијини тәгдим етмәклә инсан ҝөстәрирди ки, ән јахшы һиссәләрин Јеһоваја мәхсус олдуғуну гәбул едир вә ән јахшы шеји Она вермәк истәјир. Буна ҝөрә дә гурбанҝаһын үстүндәки түстү һаггында «јемәк тәгдимәси» вә «хош әтир» кими данышылырды (Лв 3:11, 16). Бу сәбәбдән пиј јемәк Аллаһ үчүн ајрылмыш бир шеји ганунсуз шәкилдә мәнимсәмәк, Јеһоваја мәхсус шејә әл узатмаг сајылырды. Пиј јемәк өлүмлә ҹәзаландырылырды. Лакин гандан фәргли олараг, пијдән, ән азындан өлмүш вә ја парчаланмыш һејванын пијиндән башга мәгсәдләр үчүн истифадә етмәк оларды (Лв 7:23—25).
“Левилиләр” китабындан диггәтәлајиг фикирләр
3:17. Исраиллиләрә һејванын ән јахшы вә ән гијмәтли һиссәси сајылан пијдән јемәк гадаған едилмишди. Бу гадаға, ҝөрүнүр, һејванын ән јахшы һиссәсинин Јеһоваја мәхсус олдуғуну ајдын сурәтдә баша дүшмәкдә халга көмәк едирди (Тәквин 45:18). Бу бизә ону хатырладыр ки, биз малик олдуғумуз шејләрин ән јахшысыны Јеһоваја вермәлијик (Сүлејманын мәсәлләри 3:9, 10; Колослулара 3:23, 24).
Мүгәддәс Китаб гираәти
(Лавилиләр 1:1—17) Јеһова Һүзур чадырындан Мусаны чағырыб деди: 2 «Исраил оғулларына белә сөјлә: “Јеһоваја һејван гурбан ҝәтирәндә һејваны мал-гарадан вә ја гојун-кечидән ҝәтирмәлисиниз. 3 Мал-гарадан јандырма гурбаны тәгдим едән адам сағлам еркәк һејван сечмәлидир. Бу гурбаны көнүл хошлуғујла Һүзур чадырынын ҝиришинә ҝәтириб Јеһованын һүзурунда тәгдим етмәли 4 вә әлини һејванын башына гојмалыдыр. Беләҹә, гурбан онун ҝүнаһларынын кәффарәси кими гәбул олунаҹаг. 5 Сонра бу ҹаван буға Јеһованын өнүндә кәсилмәлидир. Каһинләр, Һарун оғуллары ганы ҝәтириб Һүзур чадырынын ҝиришинин јанында олан гурбанҝаһын үстүнә һәр тәрәфдән чиләмәлидирләр. 6 Һејван сојулуб парчалара бөлүнмәлидир. 7 Каһинләр гурбанҝаһда од галамалы вә үстүнә одун јығмалыдырлар. 8 Одунун үстүндән башы, бөјрәк пијини вә гурбанын парчаларыны дүзмәлидирләр. 9 Һејванын бағырсаглары вә ајаглары јујулмалыдыр. Каһин бунларын һамысыны гурбанҝаһда јандырма гурбаны кими јандырмалыдыр. Бу, әтри Јеһоваја хош олан, одда јандырылан тәгдимәдир. 10 Јандырма гурбаныны гојун-кечидән тәгдим едән адам сағлам еркәк һејван сечмәлидир. 11 Һејван Јеһованын өнүндә гурбанҝаһын шимал тәрәфиндә кәсилмәлидир. Каһинләр ганы һәр тәрәфдән гурбанҝаһын үстүнә чиләсинләр. 12 Һејванын башы кәсилмәли, бөјрәк пији чыхарылмалы, ҹәмдәк исә парчалара бөлүнмәлидир. Каһин онлары гурбанҝаһдакы одунларын үстүнә дүзмәлидир. 13 Һејванын бағырсаглары вә ајаглары јујулмалыдыр. Каһин бунларын һамысыны гурбанҝаһда јандырсын. Бу, јандырма гурбаныдыр, әтри Јеһоваја хош олан, одда јандырылан тәгдимәдир. 14 Јандырма гурбаны кими Јеһоваја гуш тәгдим едән адам исә гумру гушу вә ја бала ҝөјәрчин ҝәтирмәлидир. 15 Каһин гушу гурбанҝаһын јанына ҝәтирмәли, боғазыны дырнағы илә јыртыб гурбанҝаһда јандырмалыдыр. Ганыны исә гурбанҝаһын бир диварындан ахытмалыдыр. 16 О, гушун чинәданыны чыхарыб түкләрини јолмалы вә гурбанҝаһын шәрг тәрәфинә, күллүјә атмалыдыр. 17 Каһин гушу ганадларынын алтындан јармалы, амма ики јерә бөлмәмәлидир. Сонра ону гурбанҝаһда јанан одунларын үстүндә јандырмалыдыр. Бу, јандырма гурбаныдыр, әтри Јеһоваја хош олан, одда јандырылан тәгдимәдир.
Ики хырда пулун дәјәри
Лука 21:4 ајәси үчүн олан шәрһ
доланмаг үчүн нәји вардыса, һамысыны верди: Дул гадынын хәзинә габына атдығы пул, «ики лепта» бир ҝүнлүк әмәкһаггынын алтмыш дөрддә бир һиссәси иди. Лептон һәмин вахт Исраилдә ишләнән ән кичик пул иди. Мт 10:29 ајәсинә әсасән, бир ассариона (сәккиз лептаја бәрабәрдир) ики сәрчә алмаг оларды. Сәрчә исә јемәли гушлардан ән уҹузу иди. Демәли, бу дул гадынын бир сәрчәнин гијмәтинин јарысы гәдәр пулу вар иди. Бу пул бир нәфәрлик јемәјә дә чатмырды.
16—22 НОЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | ЛАВИЛИЛӘР 4, 5
«Јеһоваја ән јахшысыны верин»
(Лавилиләр 5:5, 6) Ким бу шејләрдә ҝүнаһкар олса, ҝүнаһыны ачыб етираф етмәлидир. 6 Һәмчинин етдији ҝүнаһа ҝөрә Јеһоваја тәгсир гурбаны, јәни гојун-кечидән бир диши һејван — бир гузу, јахуд бир ҹаван кечи тәгдим етмәлидир. Бу, ҝүнаһ гурбаныдыр. Сонра каһин онун үчүн ҝүнаһынын кәффарәсини версин.
it-2-Е с. 527, абз. 9
Гурбан вә тәгдимәләр
Тәгсир гурбаны. Тәгсир гурбаны һәм дә ҝүнаһа ҝөрә ҝәтирилән гурбан иди, чүнки һәр ҹүр тәгсир өзүнә ҝүнаһы дахил едир. Тәгсир гурбаныны хүсуси ҝүнаһларда тәгсиркар олан адам ҝәтирирди. Бу гурбан диҝәр ҝүнаһ гурбанларындан ҹүзи фәргләнирди. Белә ки, бу гурбан гаршы тәрәфи разы салмаг вә ја һаггыны бәрпа етмәк үчүн иди. Бу гурбаны ја Јеһованын һаггыны, ја да Онун мүгәддәс халгынын һаггыны тапдалајанда ҝәтирирдиләр. Тәгсир гурбаныны Јеһованын позулмуш һаггыны бәрпа етмәк, јахуд төвбә етмиш ҝүнаһкара мүәјјән һүгуглары гајтармаг вә ону етдији ҝүнаһын ҹәзасындан азад етмәк үчүн ҝәтирирдиләр. (Әлагәләндир: Әш 53:10.)
(Лавилиләр 5:7) Әҝәр онун гојун ҝәтирмәјә ҝүҹү чатмырса, ҝүнаһына ҝөрә тәгсир гурбаны олараг Јеһоваја ики гумру гушу, јахуд ики бала ҝөјәрчин тәгдим етсин, бирини ҝүнаһ гурбаны кими, о бирини исә јандырма гурбаны кими.
w09-Е 1/6 с. 26, абз. 3
Анлајышлы Аллаһ
Ганунда Јеһованын инсанлара анлајышла јанашдығы ајдын ҝөрүнүр. Орада јазылыб: «Әҝәр онун гојун ҝәтирмәјә ҝүҹү чатмырса, ҝүнаһына ҝөрә тәгсир гурбаны олараг Јеһоваја ики гумру гушу, јахуд ики бала ҝөјәрчин тәгдим етсин» (ајә 7). «Әҝәр... ҝүҹү чатмырса» ифадәсини «әҝәр әли чатмырса» кими дә тәрҹүмә етмәк олар. Әҝәр исраилли јохсул олдуғу үчүн гојун ҝәтирмәјә ҝүҹү чатмырдыса, Аллаһ мәмнунијјәтлә ондан имканынын јол вердији шеји, ики гумру гушуну, јахуд ики ҝөјәрчини гәбул едирди.
(Лавилиләр 5:11) Әҝәр онун ики гумру гушу вә ја ики бала ҝөјәрчин ҝәтирмәјә дә ҝүҹү чатмырса, ҝүнаһына ҝөрә ефанын онда бири гәдәр нарын уну ҝүнаһ тәгдимәси олараг ҝәтирсин. Она нә јағ гатмалыдыр, нә дә үстүнә күндүр гојмалыдыр, чүнки бу, ҝүнаһ тәгдимәсидир.
w09-Е 1/6 с. 26, абз. 4
Анлајышлы Аллаһ
Бәс әҝәр инсанын һеч ики гуша да ҝүҹү чатмырдыса, онда неҹә? Ганунда дејилирди ки, онда о, «ҝүнаһына ҝөрә ефанын онда бири гәдәр [сәккиз, јахуд доггуз финҹан] нарын уну ҝүнаһ тәгдимәси олараг ҝәтирсин» (ајә 11). Бәли, чох касыблар үчүн Јеһова ҝүзәштә ҝедирди вә гансыз ҝүнаһ гурбаны ҝәтирмәјә иҹазә верирди. Исраилдә касыб олмаг һеч кәси ҝүнаһлары үчүн кәффарә вермәкдән, Аллаһла сүлһдә олмагдан мәһрум етмирди.
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
(Лавилиләр 5:1) Әҝәр кимсә һансыса ҝүнаһын шаһиди олар, бунунла бағлы нә исә биләр вә ја ҝөрәрсә, амма шәһадәт вермәк үчүн чағырыш оланда билдијини ачыб демәзсә, ҝүнаһына ҝөрә ҹаваб вермәли олаҹаг.
Јеһованын садиг хидмәтчиләриндән өрнәк алын
14 Ики од арасында галанда мүлајимлик сизә көмәк едә биләр. Мәсәлән, тутаг ки, һансыса һәмиманлынын ҹидди ҝүнаһ ишләтдијини дәгиг билирсиниз. Сизә елә ҝәлә биләр ки, она садиг галмалысыныз. Әҝәр о, сизин јахын достунуз вә ја гоһумунуздурса, бу һисс сиздә лап ҝүҹлү ола биләр. Амма ҝүнаһы өрт-басдыр етсәниз, Аллаһа сәдагәтсизлик ҝөстәрәҹәксиниз. Һалбуки сиз ән биринҹи Јеһоваја садиг олмалысыныз. Она ҝөрә дә Натан пејғәмбәр кими, мүлајим, ејни заманда гәти олун. Достунузу, јахуд гоһумунузу ағсаггаллардан көмәк истәмәјә тәшвиг един. Әҝәр мүәјјән вахт әрзиндә о, буну етмәсә, онда Аллаһа сәдагәтдән ирәли ҝәләрәк өзүнүз мәсәләни ағсаггаллара данышмалысыныз. Белә етмәклә сиз һәм Јеһоваја садиг галаҹагсыныз, һәм дә достунуза, гоһумунуза јахшылыг едәҹәксиниз. Ахы мәсиһи ағсаггаллар ону мүлајимҹәсинә дүзәлтмәјә чалышаҹаглар. (Лавилиләр 5:1; Галатијалылара 6:1 ајәләрини охујун.)
(Лавилиләр 5:15, 16) «Әҝәр кимсә хәтаја јол вериб Јеһованын мүгәддәс сајдығы шејләрә гаршы билмәдән ҝүнаһ ишләјәрсә, Јеһоваја тәгсир гурбаны олараг сағлам гоч ҝәтирмәлидир. Гочун ҝүмүш шекеллә дәјәри мүгәддәс мәкан шекели илә мүәјјән едилмәлидир. 16 Һәмин адам мүгәддәс мәкана гаршы ишләдији ҝүнаһын гаршылығыны, үстәлик онун бешдә бирини өдәмәлидир. Бу мәбләғи каһинә вермәлидир ки, каһин тәгсир гурбаны олан гочла онун үчүн кәффарә версин. Беләҹә, онун ҝүнаһы бағышланаҹаг.
it-1-E с. 1130, абз. 2
Мүгәддәслик
Һејванлар вә мәһсул. Инәјин, гојунун вә кечинин илк доғулан еркәк баласы Јеһованын ҝөзүндә мүгәддәс иди, онлар үчүн фидјә алынмамалы иди. Онлар гурбан ҝәтирилмәли иди, бир һиссәси исә каһинләрә верилмәли иди (Сј 18:17—19). Нүбар вә ондабирләр, еләҹә дә бүтүн гурбанлар вә мүгәддәс мәкандакы хидмәт үчүн ајрылмыш бүтүн бәхшишләр мүгәддәс иди (Чх 28:38). Јеһова үчүн ајрылмыш һәр шеј мүгәддәс иди, онлара бармагарасы бахмаг, ади мәгсәдләр үчүн истифадә етмәк олмазды. Мисал үчүн, ҝөтүрәк ондабирлә бағлы гануну. Әҝәр кимсә нәјинсә, мәсәлән, буғданын онда бирини ајырыб кәнара гојсајды, сонра исә өзү, јахуд евиндәкиләрдән кимсә билмәдән ондан ҝөтүрүб нә үчүнсә ишләтсәјди, тутаг ки, биширсәјди, һәмин адам Аллаһын мүгәддәс шејләрлә бағлы ганунуну позмагда ҝүнаһкар олаҹагды. Гануна әсасән, о, вурдуғу зәрәрин гаршылығыны, үстүнә дә һәмин дәјәрин 20 фаизини әлавә едиб мүгәддәс мәкана вермәли, һәмчинин сүрүсүндән сағлам гоч гурбан ҝәтирмәли иди. Беләликлә, халга Јеһоваја мәхсус олан мүгәддәс шејләрә гаршы дәрин һөрмәт ашыланырды (Лв 5:14—16).
Мүгәддәс Китаб гираәти
(Лавилиләр 4:27—5:4) Халгын ичиндән кимсә билмәдән Јеһованын гадаған етдији иши ҝөрүб ҝүнаһа батарса, 28 јахуд ҝүнаһ ишләдијиндән хәбәр тутарса, онда ишләдији ҝүнаһа ҝөрә гурбан олараг сағлам, ҹаван диши кечи ҝәтирмәлидир. 29 О, әлини кечинин башына гојмалы вә ону јандырма гурбанлары кәсилән јердә кәсмәлидир. 30 Каһин бармағыны гана батырараг јандырма гурбаны үчүн олан гурбанҝаһын бујнузларына чәксин. Галан ганы исә гурбанҝаһын дибинә төксүн. 31 О, үнсијјәт гурбанынын пији кими, бу һејванын да бүтүн пијини чыхарыб Јеһоваја хош олан әтир кими гурбанҝаһда јандырмалыдыр. Беләликлә, каһин о адам үчүн кәффарә вермиш олаҹаг вә онун ҝүнаһы бағышланаҹаг. 32 Әҝәр о, ҝүнаһ гурбаны кими гузу ҝәтирмәк истәсә, сағлам диши һејван ҝәтирмәлидир. 33 О, әлини гузунун башына гојмалы вә ону јандырма гурбанлары кәсилән јердә ҝүнаһ гурбаны олараг кәсмәлидир. 34 Каһин бармағыны гана батырараг јандырма гурбаны үчүн олан гурбанҝаһын бујнузларына чәксин. Галан ганы исә гурбанҝаһын дибинә төксүн. 35 О, үнсијјәт гурбаны олараг ҝәтирилән ҹаван гочун пији кими, бу һејванын да бүтүн пијини чыхармалы вә гурбанҝаһда, Јеһова үчүн одда јандырылан тәгдимәләрин үстүндә јандырмалыдыр. Беләликлә, каһин онун үчүн ишләдији ҝүнаһын кәффарәсини вермиш олаҹаг вә онун ҝүнаһы бағышланаҹаг.
5 Әҝәр кимсә һансыса ҝүнаһын шаһиди олар, бунунла бағлы нә исә биләр вә ја ҝөрәрсә, амма шәһадәт вермәк үчүн чағырыш оланда билдијини ачыб демәзсә, ҝүнаһына ҝөрә ҹаваб вермәли олаҹаг. 2 Ким, һәтта өзүнүн хәбәри олмадан белә, мурдар бир шејә — напак вәһши һејванын, напак ев һејванынын лешинә, јахуд напак гајнашан мәхлугун өлүсүнә тохунарса, мурдарланаҹаг вә ҝүнаһа батаҹаг. 3 Әҝәр кимсә хәбәри олмадан инсандан ифраз олунан мурдарлыға, мурдар әшјаја, јахуд мурдар адама тохунуб мурдарланарса, бундан хәбәр тутанда ҝүнаһкар сајылаҹаг. 4 Кимсә истәр јахшылыг олсун, истәрсә дә пислик, нә исә етмәјә тәләсик, гејри-ихтијари анд ичәрсә, дүшүнмәдән анд ичдијини баша дүшәндә ҝүнаһкар сајылаҹаг.
23—29 НОЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | ЛАВИЛИЛӘР 6, 7
«Миннәтдарлыг ифадәси»
(Лавилиләр 7:11, 12) Јеһоваја үнсијјәт гурбаны ҝәтирәнләр үчүн ганун беләдир: 12 әҝәр кимсә бу гурбаны миннәтдарлыг ифадәси кими ҝәтирирсә, шүкран гурбанынын јанында мајасыз јағлы хәмирдән һалгавары чөрәк, үстүнә јағ чәкилмиш лаваш вә нарын уна јағ гатылараг јахшы-јахшы јоғрулуб биширилмиш һалгавары чөрәк ҝәтирмәлидир.
Лавилиләр китабындан чох шеј өјрәнмәк олар
9 Икинҹи дәрс. Биз Јеһоваја миннәтдарлыг һиссиндән ирәли ҝәләрәк хидмәт едирик. Гәдим Исраилдә һәгиги ибадәтин диҝәр ваҹиб һиссәси олан үнсијјәт гурбанлары миннәтдарлыг һиссиндән ирәли ҝәләрәк хидмәт етмәјин ваҹиблијини баша дүшмәјимизә көмәк едир. Лавилиләр китабындан өјрәнирик ки, исраиллиләр үнсијјәт гурбанларыны «миннәтдарлыг ифадәси олараг» ҝәтирирдиләр (Лав. 7:11—13, 16—18). Исраилли бу гурбаны тәләб олдуғу үчүн јох, үрәјиндән кечдији үчүн тәгдим едирди. Белә ки, бу, һәр бир исраиллинин Јеһоваја севҝисиндән ирәли ҝәләрәк ҝәтирдији көнүллү гурбан иди. Гурбан әтиндән ону тәгдим едән кәс, аиләси вә каһин јејирди. Лакин һејванын мүәјјән һиссәләри јалныз Јеһоваја тәгдим олунурду. Бунлар һансы һиссәләр иди?
(Лавилиләр 7:13—15) Миннәтдарлыг ифадәси олараг ҝәтирилән үнсијјәт гурбаны илә чөрәк тәгдимәләринин јанында мајалы хәмирдән биширилмиш һалгавары чөрәк дә ҝәтирилмәлидир. 14 Һәмин адам бу чөрәкләрин һәрәсиндән бир дәнәсини Јеһоваја мүгәддәс пај олараг ҝәтирмәлидир. Бунлар үнсијјәт гурбанынын ганыны чиләјән каһинин олаҹаг. 15 Миннәтдарлыг ифадәси олараг ҝәтирилән үнсијјәт гурбанынын әти гурбан кәсилән ҝүн јејилмәлидир. Ондан сәһәрә сахламаг олмаз.
Вахты илә Аллаһа мәгбул олан гурбанлар
15 Көнүллү олараг ҝәтирилән даһа бир совгат, Левилиләр китабынын 3-ҹү фәслиндә тәсвир олунан әмин-аманлыг гурбаны иди. Гәдим ибрани дилиндә “әмин-аманлыг” сөзү, мүһарибә вә ја гарышыглығын олмамасындан даһа бөјүк мә’на кәсб едир. Бир әсәрдә дејилир: “Мүгәддәс Китабда бу сөз һәм белә мә’на верир, һәм дә Аллаһла гурулан әмин-аманлыг вәзијјәтини вә ја әмин-аманлыг мүнасибәтини, тәрәггини, севинҹи вә хошбәхтлији билдирир” (“Студиес ин тһе Мосаиҹ Ынститутионс”). Беләликлә, әмин-аманлыг гурбаны, санки барышыглыг әламәти олараг, Аллаһла сүлһ јаратмаг үчүн тәгдим едилмирди. Бу гурбанлыг, Аллаһын илтифат ҝөстәрдији инсанларла Өзү арасында олан сүлһ хејир-дуасына ҝөрә миннәтдарлығы ифадә етмәк вә ја бу һиссә ҝөрә јаранан севинҹи ҝөстәрмәк үчүн ҝәтирилирди. Каһинләр вә гурбаны ҝәтирәнләр, гурбанын ганыны вә пијини Јеговаја тәгдим етдикдән сонра, гурбанлыгдан јејирдиләр (Левилиләр 3:17; 7:16—21; 19:5—8). Гурбан ҝәтирәнләр, каһинләр вә Јегова Аллаһ, онларын арасында олан әмин-аманлығы ифадә едән бу сүфрәдә иштирак едирдиләр. Бүтүн бунлар ҝөзәл вә символик иди.
(Лавилиләр 7:20) Лакин мурдар ола-ола Јеһоваја ҝәтирилән үнсијјәт гурбанынын әтиндән јејән адам халгын арасындан јох едилмәлидир.
Јеговаја мәгбул һәмд гурбанлары
8 Бәс гурбаны ҝәтирән шәхс һаггында нә дејилир? Ганунда ҝөстәрилирди ки, Јегованын гаршысына ҝәлән һәр бир кәс тәмиз вә ләкәсиз олмалыдыр? Мүәјјән бир сәбәбдән натәмиз олан кәс, Јегованын гаршысында јенидән тәмиз олсун дејә, әввәлҹә ҝүнаһ үчүн гурбан вә јахуд тагсыркарлыг гурбаны тәгдим етмәли иди. Онун бүтөв шәкилдә јандырылмаға тәгдим етдији гурбаны вә ја әмин-аманлыг гурбаныны Аллаһ јалныз о заман гәбул едәрди (Левилиләр 5:1—6, 15, 17). Буну нәзәрә алараг, Јегованын гаршысында һәмишә тәмиз галмағын нә гәдәр ваҹиб олдуғуну дәрк едирикми? Әҝәр ибадәтимизин Аллаһ тәрәфиндән гәбул олунмасыны истәјириксә, Онун ганунларында һәр һансы бир сәһвә јол верәндә, баҹардығымыз гәдәр тез дүзәлмәлијик. Белә һалларда ләнҝимәдән, Аллаһын тәгдим етдији көмәк васитәләринә — “ҹәмијјәтинин ағсаггалларына” вә “әфв тә’мин едән гурбан” олан Иса Мәсиһә мүраҹиәт етмәлијик (Јагуб 5:14; 1 Јәһја 2:1, 2).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
(Лавилиләр 6:13) Гурбанҝаһдакы од һәмишә јанмалы, һеч вахт сөнмәмәлидир.
it-1-E с. 833, абз. 1
Од
Мүгәддәс чадыр вә мәбәдлә бағлы. Мүгәддәс чадырда, сонралар исә мәбәддә ибадәт иҹра едиләркән алов мүһүм рол ојнајырды. Һәр ҝүн сәһәр вә гаш гаралан вахт баш каһин бухур гурбанҝаһынын үстүндә бухур јандырмалы иди (Чх 30:7, 8). Аллаһын ганунуна әсасән, јандырма гурбаны үчүн олан гурбанҝаһда од һәмишә јанмалы иди (Лв 6:12, 13). Јәһудиләрдә белә бир рәвајәт вар ки, гурбанҝаһдакы оду илк дәфә Аллаһ мөҹүзәви сурәтдә јандырмышды. Бу рәвајәт һәгигәт кими гәбул олунса да, әслиндә, Мүгәддәс Китабда тәсдигини тапмыр. Лап әввәлдә Јеһова Мусаја бујурмушду ки, Һарунун оғуллары гурбаны гурбанҝаһа гојмаздан әввәл гурбанҝаһда од галасынлар вә үстүнә одун јығсынлар (Лв 1:7, 8). Һарун нәслинин каһинлијә тәјин едилмәсиндән сонра вә демәли, каһинлик гурбанлары ҝәтириләндән сонра Јеһованын һүзурундан, чох ҝүман ки, мүгәддәс чадырын үстүндәки булуддан алов чыхмыш, гурбанҝаһдакы гурбаны јандырыб күлә дөндәрмишди. Демәли, алов мөҹүзәви сурәтдә гурбанҝаһдакы одунлары јох, гурбанҝаһдакы јандырма гурбаныны вә пији јандырыб күлә дөндәрмишди. Беләликлә, Аллаһын һүзурундан ҝәлән одла әввәлҹәдән гурбанҝаһда галанмыш од бир-биринә гарышыб јанмаға давам етмишди (Лв 8:14—9:24). Буна бәнзәр шәкилдә Сүлејман мәбәдин һәср олунмасы заманы дуа едәндән дәрһал сонра Јеһованын ҝөндәрдији мөҹүзәви алов гурбанлары удмушду (2См 7:1). Бәндәләринин гурбанларыны гәбул едәркән Јеһованын мөҹүзәви сурәтдә алов ҝөндәрмәсинә даир диҝәр нүмунәләри нөвбәти ајәләрдән охуја биләрсиниз: Һк 6:21; 1Пд 18:21—39; 1См 21:26.
(Лавилиләр 6:25) «Һаруна вә оғулларына белә де: “Ҝүнаһ гурбанына даир ганун беләдир: ҝүнаһ гурбаны кими ҝәтирилән һејваны Јеһованын өнүндә, јандырма гурбаны кими ҝәтирилән һејванын кәсилдији јердә кәсмәк лазымдыр. Ҝүнаһ гурбаны сон дәрәҹә мүгәддәсдир”».
si-Е с. 27, абз. 15
Мүгәддәс Јазыларын китабы нөмрә 3 — Лавилиләр
15 3) Ҝүнаһ гурбаны билмәдән, јахуд сәһвән едилән ҝүнаһлар үчүн тәләб олунурду. Ҝүнаһ гурбаны олараг мүхтәлиф нөв һејванлар гурбан ҝәтирилирди. Бу, каһинин, бүтүн халгын, башчынын, јохса ади инсанын ҝүнаһы үчүн кәффарә верилмәсиндән асылы иди. Көнүллү олан јандырма вә үнсијјәт гурбанларындан фәргли олараг, ҝүнаһ гурбаны мәҹбури иди (4:1—35; 6:24—30).
Мүгәддәс Китаб гираәти
(Лавилиләр 6:1—18) Јеһова сөзүнә давам едиб Мусаја деди: 2 «Ким она әманәт олунан шејлә бағлы башгасыны алдадар, јахуд кимдәнсә нәсә оғурлајарса, кимәсә фырылдаг ҝәләрсә, 3 итмиш бир шеји тапыб онунла бағлы јалан данышарса вә бу ҝүнаһлардан бирини етдији һалда јаландан анд ичәрсә, Јеһоваја сәдагәтсизлик ҝөстәриб ҝүнаһ ишләмиш олаҹаг. 4 Бу ҹүр ҝүнаһа батан адам оғурладығыны, зорла вә ја фырылдагла әлә кечирдијини, она әманәт олунан вә ја тапдығы итмиш шеји, 5 јахуд һаггында јаландан анд ичдији шеји гајтармалыдыр. Зәрәрин дәјәри там һәҹмдә саһибинә өдәнилмәли вә үстүнә дәјәрин бешдә бири әлавә едилмәлидир. Тәгсиркар буну ҝүнаһы сүбута јетирилән ҝүн етмәлидир. 6 О һәмчинин тәјин едилмиш дәјәрә мүвафиг бир гоч ҝөтүрүб Јеһоваја тәгсир гурбаны кими каһинин јанына ҝәтирмәлидир. 7 Каһин Јеһованын өнүндә онун үчүн кәффарә вермәлидир. Беләҹә, ону ҝүнаһа батыран әмәли бағышланаҹаг». 8 Јеһова сөзүнә давам едиб Мусаја деди: 9 «Һаруна вә оғулларына бу әмри чатдыр: “Јандырма гурбанына даир ганун беләдир: јандырма гурбаны бүтүн ҝеҹәни сәһәрәдәк гурбанҝаһдакы одун үстүндә галмалыдыр. Гурбанҝаһдакы од арамсыз јанмалыдыр. 10 Каһин хидмәт үчүн олан кәтан палтарыны вә кәтан туманыны ҝејинмәлидир. Сонра гурбанҝаһдан јандырма гурбанынын күлүнү тәмизләјиб гурбанҝаһын јанына јығмалыдыр. 11 Сонра исә әјнини дәјишиб күлү дүшәрҝәдән кәнара, пак јерә апармалыдыр. 12 Гурбанҝаһдакы од һәмишә јанмалы, сөнмәмәлидир. Каһин һәр сәһәр ора одун атмалы, үстүнә јандырма гурбаныны дүзмәли, һәмчинин орада үнсијјәт гурбанынын пијини јандырмалыдыр. 13 Гурбанҝаһдакы од һәмишә јанмалы, һеч вахт сөнмәмәлидир. 14 Тахыл тәгдимәсинә даир ганун беләдир: Һарун оғуллары ону Јеһованын һүзурунда, гурбанҝаһын гаршысында тәгдим етмәлидирләр. 15 Онлардан бири тахыл тәгдимәсиндән — јағ гатылмыш нарын ундан бүтүн күндүрү илә бир јердә бир овуҹ ҝөтүрүб гурбанҝаһда әтри Јеһоваја хош олан хатирә тәгдимәси кими јандырмалыдыр. 16 Галаныны Һарун вә оғуллары јејәҹәк. Ондан мајасыз чөрәк бишириб мүгәддәс јердә — Һүзур чадырынын һәјәтиндә јемәлидирләр. 17 Она маја гатылмамалыдыр. Мәнә одда јандырылараг ҝәтирилән тәгдимәләрдән буну каһинләрә пај верирәм. Ҝүнаһ гурбаны вә тәгсир гурбаны кими о да сон дәрәҹә мүгәддәсдир. 18 Һарун нәслиндән олан бүтүн киши хејлаглары ондан јејә биләр. Бу, Јеһоваја одда јандырылараг ҝәтирилән тәгдимәләрдән онларын нәсилләринә верилән һәмишәлик пајдыр. Бу тәгдимәләрин дәјдији һәр шеј мүгәддәс олаҹаг”».
30 НОЈАБР — 6 ДЕКАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | ЛАВИЛИЛӘР 8, 9
«Јеһованын разылығына әламәт»
(Лавилиләр 8:6—9) О, Һарунла оғулларыны чағырыб су илә јујунмағы тапшырды. 7 Сонра Һаруна алт көјнәји ҝејиндириб кәмәри белинә бағлады. Үстүндән голсуз көјнәк илә дөшлүјү ҝејиндирди вә дөшлүјүн гуршағыны кип бағлады. 8 Дөшлүјүн үстүндән синәбәнди тахды вә Уримлә Туммими онун ичинә гојду. 9 Әммамәни Һарунун башына гојду вә әммамәнин габаг тәрәфинә мүгәддәс лөвһәҹији, парлаг гызыл лөвһәҹији бәркитди. Һәр шеји Јеһованын әмр етдији кими етди.
(Лавилиләр 8:12) Ахырда Һаруну мүгәддәс етмәк үчүн мәсһ јағындан башына төкүб ону мәсһ етди.
it-1-E с. 1207
Каһинлијә тәјин олунма
Муса Һаруна вә оғуллары Надаб, Абиһу, Әлјазар вә Исамара чадырын һәјәтиндәки мис чәнин јанында јујунмағы тапшырды, сонра исә Һаруна баш каһин ҝејимини ҝејиндирди (Сј 3:2, 3). Һарунун әјниндәки ҝөзәл ҝејим бу вәзифәни дашыјан адамын мәсулијјәтләрини вә әкс етдирмәли олдуғу ҝөзәл кејфијјәтләри тәмсил едирди. Сонра Муса чадыры, ичиндә олан һәр шеји, бүтүн аваданлығы, јандырма гурбаны үчүн олан гурбанҝаһы, чәни вә онларын аваданлығыны мәсһ етди. Бунунла да онлар мүгәддәс олдулар, јәни јалныз Аллаһа хидмәтдә истифадә етмәк үчүн ајрылдылар. Сонда Муса Һарунун башына јағ төкүб ону мәсһ етди (Лв 8:6—12; Чх 30:22—33; Зб 133:2).
(Лавилиләр 9:1—5) Сәккизинҹи ҝүн Муса Һарунла оғулларыны вә Исраил халгынын ағсаггалларыны бир јерә топлајыб 2 Һаруна деди: «Өзүн үчүн ҝүнаһ гурбаны кими сағлам бир дана вә јандырма гурбаны кими сағлам бир гоч ҝөтүрүб Јеһованын өнүнә ҝәтир. 3 Исраил оғулларына исә белә сөјлә: “Ҝүнаһ гурбаны үчүн бир тәкә, јандырма гурбаны үчүн исә икиси дә бириллик олан бир дана вә бир еркәк тоғлу ҝөтүрүн. 4 Јеһованын өнүндә үнсијјәт гурбаны кими кәсмәк үчүн бир буға, бир гоч, бир дә јағла јоғрулмуш тахыл тәгдимәси ҝөтүрүн. Чүнки бу ҝүн Јеһова сизә ҝөрүнәҹәк”». 5 Онлар Мусанын дедији һәр шеји Һүзур чадырынын гаршысына ҝәтирдиләр. Сонра бүтүн иҹма ҝәлиб Јеһованын һүзурунда дурду.
it-1-E с. 1208, абз. 8
Каһинлијә тәјин олунма
Сәккизинҹи ҝүн, артыг там һазыр олан вә каһинлијә тәјин олунан каһинләр илк дәфә каһинлик хидмәтини иҹра етдиләр (Мусанын көмәји олмадан). Онлар тәмизләнмәјә хүсуси тәләбаты олан Исраил халгы үчүн кәффарә вердиләр. Халгын садәҹә ҝүнаһлы олдуғуна ҝөрә јох, бир аз әввәл гызыл дана дүзәлдиб Јеһованы гәзәбләндирдијинә ҝөрә буна еһтијаҹы вар иди (Лв 9:1—7; Чх 32:1—10). Јени тәјин олунмуш каһинләрин илк хидмәтинин сонунда Јеһова онларын хидмәтиндән разы галдығыны вә тәсдигләдијини ҝөстәрди: мөҹүзәви сурәтдә алов ҝөндәрди. Шүбһәсиз, чадырын үстүндәки булуд сүтунундан чыхан бу алов гурбанҝаһда галан гурбанын галыгларыны јандырыб күлә дөндәрди (Лв 9:23, 24).
(Лавилиләр 9:23, 24) Муса илә Һарун Һүзур чадырына ҝирдиләр, сонра исә чыхыб халга хејир-дуа вердиләр. Бүтүн халга Јеһованын ҹалалы ҝөрүндү. 24 Јеһованын һүзурундан алов чыхыб гурбанҝаһдакы јандырма гурбаныны вә пији јандырыб күлә дөндәрди. Бу ан һәр јандан севинҹ нидалары ешидилди вә халг үзүстә јерә дөшәнди.
Лавилиләр китабындан чох шеј өјрәнмәк олар
13 Дөрдүнҹү дәрс. Јеһова тәшкилатынын јерүзү һиссәсинин ишини аванд едир. Ерамыздан әввәл 1512-ҹи илдә Сина дағынын әтәјиндә Мүгәддәс чадыр гурулан заман баш верәнләрә диггәт јетирәк (Чых. 40:17). Муса пејғәмбәр Һарунла оғулларыны каһин кими тәјин етмәк үчүн мәрасим тәшкил едир. Исраил халгы каһинләрин илк һејван гурбанларыны тәгдим етмәсинә тамаша етмәк үчүн топлашыр (Лав. 9:1—5). Јеһова каһинлијин тәсис олунмасындан разы олдуғуну неҹә ҝөстәрир? Һарунла Муса халга хејир-дуа верәндән сонра Јеһова гурбанҝаһын үстүндәки тәгдимәләри јандырмаг үчүн од ҝөндәрир. (Лавилиләр 9:23, 24 ајәләрини охујун.)
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
(Лавилиләр 8:6) О, Һарунла оғулларыны чағырыб су илә јујунмағы тапшырды.
Нә үчүн мүгәддәс олмалыјыг?
6 Исраилли каһинләрә физики тәмизликлә бағлы верилән тәләб Јеһованын мүасир халгы үчүн дә әһәмијјәтлидир. Мүгәддәс Китабы өјрәтдијимиз инсанлар да ибадәт јерләримизин вә әјин-башымызын тәмиз вә сәлигәли олдуғуну вурғулајырлар. Лакин каһинләрин тәмизлији ҝөстәрир ки, Јеһоваја ибадәтин уҹа дағына чыхан кәсин әсас гәлби тәмиз олмалыдыр. (Мәзмур 24:3, 4 ајәләрини оху; Јешаја 2:2, 3.) Биз мүгәддәс хидмәти тәмиз бәдәнлә јанашы, тәмиз әгл вә тәмиз үрәклә иҹра етмәлијик. Буна ҝөрә дә вахташыры өзүмүзү јохлајыб мүгәддәс галмаг үчүн лазыми дәјишикликләр етмәлијик (2 Кор. 13:5). Мисал үчүн, билә-билә порнографијаја бахан вәфтиз олунмуш мәсиһчи өзүндән сорушмалыдыр: «Өзүмү мүгәддәс һесаб едә биләрәм?» Сонра о, ијрәнҹ әмәлә сон гојмаг үчүн көмәк истәмәлидир (Јаг. 5:14).
(Лавилиләр 8:14—17) Сонра о, ҝүнаһ гурбаны үчүн олан буғаны ҝәтирди. Һарун вә оғуллары әлләрини онун башына гојдулар. 15 Муса һејваны кәсди, бармағыны гана батырыб гурбанҝаһын бујнузларына чәкди вә гурбанҝаһы пак етди. Ганын галаныны исә гурбанҝаһын дибинә төкәрәк ону мүгәддәс етди ки, үстүндә гурбан ҝәтирә билсинләр. 16 Бундан сонра о, бағырсагларын вә гараҹијәрин үстүндәки пији, һәр ики бөјрәји вә үстүндәки пији чыхардыб гурбанҝаһда јандырды. 17 Галан шејләри исә — буғанын дәрисини, әтини вә нәҹисини дүшәрҝәдән кәнарда јандырды. Јеһова неҹә демишдисә, елә дә етди.
it-2-E с. 437, абз. 3
Муса
Аллаһ Мусаны Исраил халгы илә бағладығы әһдин васитәчиси етди. Јени әһдин васитәчиси олан Иса Мәсиһдән башга һеч бир инсанын Аллаһла белә јахын мүнасибәти олмајыб. Муса гурбанларын ганындан әһд китабынын үстүнә дамҹылатды. Әһд китабы әһдә дахил олан бир тәрәф кими Јеһованы тәмсил едирди. Һәмчинин әһдә дахил олан диҝәр тәрәф кими халгын (шүбһәсиз, халгы тәмсил едән ағсаггалларын) үстүнә дамҹылатды. О, әһд китабындан халга охуду, халг ҹаваб верди: «Јеһованын бизә сөјләдији һәр шејә әмәл етмәјә һазырыг» (Чх 24:3—8; Иб 9:19). Васитәчи вәзифәсиндә олан Муса мүгәддәс чадырын, әшјаларынын Аллаһын она ҝөстәрдији нүмунәјә әсасән дүзәлдилмәсинә, каһинлијин тәјин едилмәсинә, чадырын вә баш каһин Һарунун хүсуси јағла мәсһ едилмәсинә нәзарәт етди. Сонра исә јени тәјин олунмуш каһинләрин илк хидмәтләрини иҹра етмәсинә нәзарәт етди (Чх фәс. 25—29; Лв фәс. 8, 9).
Мүгәддәс Китаб гираәти
(Лавилиләр 8:31—9:7) Сонра Муса Һарунла оғулларына деди: «Гочун әтини Һүзур чадырынын ҝиришиндә суда биширин вә сәбәтдәки чөрәклә елә орадаҹа јејин. Мәнә: “Гој Һарунла оғуллары ону јесин”,— дејә әмр олунуб. 32 Гурбанын әтиндән вә чөрәкдән сәһәрә галаны јандырын. Каһинлијә тәјин едилмә мүддәти баша чатана гәдәр, једди ҝүн Һүзур чадырындан араланмајын. 33 Каһинлијә тәјин едилмәниз једди ҝүн чәкәҹәк. 34 Кәффарәниз үчүн Јеһова әмр едиб ки, бу ҝүн етдијимизи галан ҝүнләр дә едәк. 35 Једди ҝүн, једди ҝеҹә Һүзур чадырынын јанында олун вә Јеһованын гаршысында борҹунузу јеринә јетирин, јохса өләҹәксиниз. Мәнә белә әмр олунуб». 36 Јеһова Мусаја нә бујурмушдуса, Һарунла оғуллары һамысыны етдиләр.
9 Сәккизинҹи ҝүн Муса Һарунла оғулларыны вә Исраил халгынын ағсаггалларыны бир јерә топлајыб 2 Һаруна деди: «Өзүн үчүн ҝүнаһ гурбаны кими сағлам бир дана вә јандырма гурбаны кими сағлам бир гоч ҝөтүрүб Јеһованын өнүнә ҝәтир. 3 Исраил оғулларына исә белә сөјлә: “Ҝүнаһ гурбаны үчүн бир тәкә, јандырма гурбаны үчүн исә икиси дә бириллик олан бир дана вә бир еркәк тоғлу ҝөтүрүн. 4 Јеһованын өнүндә үнсијјәт гурбаны кими кәсмәк үчүн бир буға, бир гоч, бир дә јағла јоғрулмуш тахыл тәгдимәси ҝөтүрүн. Чүнки бу ҝүн Јеһова сизә ҝөрүнәҹәк”». 5 Онлар Мусанын дедији һәр шеји Һүзур чадырынын гаршысына ҝәтирдиләр. Сонра бүтүн иҹма ҝәлиб Јеһованын һүзурунда дурду. 6 Муса деди: «Јеһованын бујурдуғу бу шеји един ки, Јеһованын ҹалалы сизә ҝөрүнсүн». 7 Сонра Һаруна деди: «Гурбанҝаһа јахынлаш вә өзүн үчүн ҝүнаһ гурбаны илә јандырма гурбаны тәгдим ет, өзүн вә евин үчүн кәффарә вер. Халгын тәгдимәсини ҝәтир вә Јеһованын әмр етдији кими, онлар үчүн кәффарә вер».