Рисклә долу дүнјада тәһлүкәсизлијә наил олмаг неҹә мүмкүндүр?

МИНАЛАНМЫШ саһәдә јеримәк өлүмлә нәтиҹәләнә биләр. Анҹаг миналарын һарада јерләшдирилдијини ҝөстәрән хәритәмиз олса, һәр шеј тамамилә башга ҹүр оларды. Бундан әлавә, тәсәввүр етмәк олар ки, биз хүсуси тә’лим кечмишик вә һансы минанын һарада јерләшдијини мүәјјән едә билирик. Шүбһәсиз, белә билијә саһиб олдугда, партлајышдан өлмәк вә ја шикәст олмаг тәһлүкәси нисбәтән азалыр.

Мүгәддәс Китабы, миналарын јерини ҝөстәрән вә онлары мүәјјән етмәк үчүн лазыми билик верән хәритә илә мүгајисә етмәк олар. Мүгәддәс Китабда, тәһлүкәли вәзијјәтләрдән гачынмаға вә һәјатда јаранан чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлмәјә көмәк едән мисли олмајан һикмәт јерләшир.

Сүлејманын мәсәләләри 2:10, 11-ҹи ајәләриндә севиндириҹи вә’д верилир: “Сәнин үрәјинә һикмәт ҝирәҹәк вә ҹанына билик хош ҝәләҹәк; ағыл сәни мүһафизә едәҹәк; анлајыш сәни горујаҹаг”. Бурада хатырладылан һикмәт вә ағылын мәнбәји инсан јох, Аллаһдыр. “Мәни [Аллаһын һикмәтини] динләјән тәһлүкәсизликдә јашајаҹагдыр. Вә писликдән горхусу олмајыб раһатлыг тапаҹагдыр” (Сүлејманын мәсәлләри 1:33). Ҝәлин ҝөрәк, Мүгәддәс Китаб даһа тәһлүкәсиз олмағымыза вә бир чох проблемләрдән гачынмағымыза неҹә көмәк едир.

Бәдбәхт һадисәләрдән гачынмаг мүмкүндүр

Бу јахынларда Үмумдүнја Сәһијјә Тәшкилаты (ҮСТ) тәрәфиндән дәрҹ олунмуш статистика ҝөстәрир ки, бүтүн дүнјада баш верән јол нәглијјаты гәзалары нәтиҹәсиндә һәр ил тәхминән 1 771 000 адам һәлак олур. Тәхминән 40 милјон јараланыр, 8 милјондан артыг инсан исә узун мүддәтә шикәст олур.

Сүрүҹү өз тәһлүкәсизлијини бүтүнлүклә тә’мин едә билмәсә дә, јол һәрәкаты гајдаларына риајәт етмәмиз, шәхси тәһлүкәсизлијимизи хејли дәрәҹәдә артырыр. Мүгәддәс Китабда, белә гајдалары тә’јин едән һакимләр һаггында дејилир: “Һәр адам өз үзәриндә олан һакимләрә табе олсун” (Ромалылара 13:1). Бу мәсләһәтә риајәт едән автомобилчиләр, дәһшәтли нәтиҹәләрә сәбәб олан бәдбәхт һадисәләрин тәһлүкәсини азалдырлар.

Бизи автомобил тәһлүкәсизлији гајдаларына риајәт етмәјә тәшвиг едән, һәјата олан һөрмәтдир. Мүгәддәс Китабда Јегова Аллаһ һаггында дејилир: “Һәјатын гајнағы сәндәдир” (Мәзмур 36:9). Беләликлә, һәјат Аллаһын ән’амыдыр. Демәли, бу ән’амы башгаларындан алмаға вә ја киминсә һәјатына, һәтта өз һәјатымыза белә, е’тинасыз јанашмаға һаггымыз јохдур (Тәквин 9:5, 6).

Тәбиидир ки, һәјата һөрмәт едириксә, имкан дахилиндә машынымызда вә евимиздә тәһлүкәсизлијин гејдинә галаҹағыг. Гәдим Исраилдә һәјатын һәр бир саһәсиндә тәһлүкәсизлијә бөјүк үстүнлүк верилирди. Мәсәлән, Аллаһын Гануну, ев тикилән заман дамда - адәтән аиләликлә һамынын топлашдығы јердә - мәһәҹҹәр олмасыны тәләб едирди. “Јени ев тикдијин заман дамын үчүн мәһәҹҹәр дүзәлдәҹәксән, та ки, орадан бири дүшәрсә, евинин үзәринә ган ҝәтирмәјәсән” (Тәснијә 22:8). Бу ҹүр тәһлүкәсизлик тәдбирләри нәзәрә алынмадығы үчүн, ким исә дамдан јыхылардыса, Аллаһ ев саһибини мәс’улијјәтә ҹәлб едирди. Шүбһәсиз, бу гануна әсасланан фајдалы принсипин тәтбиг едилмәси сајәсиндә, һәм ишдә, һәм әјләнҹә јерләриндә бәдбәхт һадисәләрин сајыны хејли азалтмаг олар.

Өлүмлә нәтиҹәләнән вәрдишләрлә мүбаризә

ҮСТ-ин мә’луматына әсасән, һал-һазырда дүнјада бир милјарддан артыг адам сигарет чәкир вә һесаб олундуғу кими, түтүнүн истифадә едилмәси, јалныз бир ил әрзиндә тәхминән дөрд милјон инсанын өлүмүнә сәбәб олур. Бу рәгәмин нөвбәти 20—30 ил әрзиндә тәхминән 10 милјона гәдәр артаҹағы ҝөзләнилир. Бу мәһведиҹи вәрдишләр, милјонларла башга сигарет чәкәнләрин вә наркоманларын сәһһәтини позаҹаг вә һәјатларынын кејфијјәтини писләшдирәҹәкдир.

Аллаһын Кәламында наркоманлыг вә түтүндән истифадә етмәк һаггында конкрет олараг хатырладылмаса да, онун принсипләри бизи бу пис вәрдишләрдән мүһафизә едир. Мәсәлән, 2 Коринфлиләрә 7:1-дә мәсләһәт верилир: “Өзүмүзү һәр бир бәдән вә руһ мурдарлығындан тәмизләјәк”. Түтүн вә наркотикин бәдәни чохлу зәрәрли маддәләрлә мурдарламасы вә ја чиркләндирмәси һеч кимдә шүбһә ојатмыр. Бундан әлавә, Аллаһ бәдәнләримизин “мүгәддәс”, јә’ни пак олмасыны истәјир (Ромалылара 12:1). Мәҝәр разы дејилсинизми ки, бу принсипләрин тәтбиг едилмәси, инсанын һәјатында гаршылашдығы тәһлүкәләри хејли дәрәҹәдә азалдыр?

Мәһведиҹи вәрдишләрин өһдәсиндән ҝәлмәк

Инсанларын чоху јемәјә вә ичмәјә мүнасибәтдә таразлығы горумурлар. Һәддиндән артыг јемәк шәкәр хәстәлији, хәрчәнҝ вә үрәк хәстәликләри илә нәтиҹәләнә биләр. Спиртли ичкиләрдән суи-истифадә етмәк, һәмчинин аиләләрин дағылмасы, автомобил гәзалары, ички дүшкүнлүјү вә гараҹијәр сиррозу кими башга проблемләрә сәбәб олур. Таразлығы горумамағын диҝәр тәрәфи - һәддиндән артыг пәһризә мејл етмәкдир. Бу исә зәрәрлидир вә һәјат үчүн тәһлүкә јарадан иштаһсызлыға ҝәтириб чыхара биләр.

Мүгәддәс Китаб тибби китаб олмаса да, јемәк вә ичмәјә даир таразлығы горумағын ваҹиблији һаггында ачыг-ашкар мәсләһәтләр верир. “Оғлум, динлә вә һикмәтли ол вә јолда үрәјини доғрулт. Чох шәраб ичәнләрин, әтә дүшкүн оланларын арасында олма; чүнки әјјаш вә аҹҝөз касыб олар” (Сүлејманын мәсәлләри 23:19—21). Бунунла белә, Мүгәддәс Китабда дејилир ки, јемәк вә ичмәк инсана һәзз вермәлидир. “Һәр адамын јејиб ичмәси вә бүтүн әмәјиндән јахшылыг ҝөрмәси Аллаһын верҝисидир” (Ваиз 3:13).

Мүгәддәс Китаб, һәмчинин бәдән тәрбијәси илә мәшғул олмаға таразлашмыш шәкилдә јанашмаға тәшвиг едәрәк, “ҹисмани мәшгдән фајда”нын аз олдуғуну сөјләјир. Анҹаг бунлары да әлавә едир: “Аллаһ јолунда јеримәк исә һәр шеј үчүн фајдалыдыр, чүнки индики вә ҝәләҹәк һәјат үчүн үмид верир” (1 Тимотејә 4:8). Сиз соруша биләрсиниз: Аллаһ јолунда јеримәк вә ја Аллаһа садиг галмаг артыг индидән һансы фајданы ҝәтирир? Аллаһ јолунда јеримәјин фајдалы ҹәһәтләри чохдур. Аллаһа садиглик һәјатымызы руһән зәнҝинләшдирмәкдән әлавә, биздә мәһәббәт, севинҹ, сүлһ вә өзүнә һаким олмаг кими ҝөзәл хүсусијјәтләри ҝүҹләндирир; бүтүн бунларын һамысы исә мүсбәт нөгтеји-нәзәр инкишаф етдирмәјә вә сағламлығы горумаға көмәк едир (Галатијалылара 5:22, 23).

Әхлагсызлығын аҹы нәтиҹәләри

Бу ҝүн милјонларла инсанлар бүтүн әхлаг нормаларыны унудублар. Бунун нәтиҹәләриндән бири, ГИЧС епидемијасыдыр. ҮСТ-ин мә’луматына әсасән, бу епидемијанын башладығы андан 16 милјон инсан һәлак олмушдур, һал-һазырда исә 34 милјон инсан ГИЧС-лә нәтиҹәләнән ИИВ вирусуна тутулмушдур. Бир чохлары ГИЧС хәстәлијинә әхлагсыз ҹинси әлагә, наркоманлыг - чүнки наркоманлар чиркли шприсләрдән истифадә едирләр - еләҹә дә микроблу ганы көчүрмә нәтиҹәсиндә тутулурлар.

Әхлагсыз һәјат тәрзи дәмров, сүзәнәк, һепатит В вә С, һәмчинин сифилис кими хәстәликләри өзүнә дахил едир. Мүгәддәс Китабын јазылдығы дөврдә бу ҹүр тибби терминләр истифадә олунмурду. Лакин буна бахмајараг, инсанлар, о заман јајылмыш олан, ҹинси јолларла өтүрүлән хәстәликләрин һансы органлара тә’сир ҝөстәрдијини билирдиләр. Мәсәлән, Сүлејманын мәсәлләри 7:23 ајәсиндә зинанын дәһшәтли нәтиҹәләри, инсанын “ҹијәринә кечән оха” бәнзәдилир. Һепатит кими, сифилис дә адәтән гараҹијәрә зәрбә ендирир. Мүгәддәс Китабын гандан вә ҹинси әхлагсызлыгдан чәкинмәк мәсләһәти мәсиһчиләрә неҹә дә вахтында верилмишдир! (Һәвариләрин ишләри 15:28, 29).

Пулпәрәстлик тору

Чохлары тез варланмаг арзусу илә рискә ҝиришәрәк, пулларыны мүхтәлиф мүәссисәләрә гојурлар. Анҹаг тәәссүфләр олсун ки, чох вахт бу ҹүр риск мадди иткијә вә ја ифласа јол ачыр. Аллаһын хидмәтчиләринә исә Мүгәддәс Китаб мәсләһәт верир: “Өз әлләринин әмәји илә јахшы иш ҝөрсүн ки, еһтијаҹы оланларла бөлүшдүрмәјә бир шеји олсун” (Ефеслиләрә 4:28). Әлбәттә, сә’јлә чалышан кәс һәмишә зәнҝин ола билмир. Лакин о, үрәјиндә әмин-аманлыға вә мәнлијә саһибдир, һәтта ола билсин, дәјәрли бир иш үчүн ианә едә биләҹәји, гәнаәт етдији мүәјјән мәбләғдә пулу да вардыр.

Мүгәддәс Китаб хәбәрдарлыг едир: “Варланмаг истәјәнләр исә јолдан чыхыр вә тора дүшүрләр вә инсанлары фәлакәтә вә һәлака апаран бир чох мә’насыз вә зијанвериҹи еһтираслара гапылырлар. Чүнки һәр ҹүр пислијин көкү пулпәрәстликдир. Буна гапылан бә’зиләри... өзләринә бир чох әзаблар чәкдирдиләр” (1 Тимотејә 6:9, 10). Инкар етмәк олмаз ки, “варланмаг истәјәнләр”ин чоху өз мәгсәдләринә наил олурлар. Бәс онлар буну нәјин баһасына едирләр? Сирр дејил ки, буна ҝөрә онларын сағламлыглары, аиләләри, руһани вәзијјәтләри әзијјәт чәкир, һәтта јухусуз галырлар! (Ваиз 5:12).

Мүдрик баша дүшүр ки, “инсан һәјаты онун вар дөвләтинин чохлуғундан асылы дејил” (Лука 12:15). Әлбәттә, әксәр һалларда ҹәмијјәтдә пулсуз вә бә’зи әшјаларсыз доланмаг мүмкүн дејил. Мүгәддәс Китабда дејилир: “Ҝүмүш сипәрдир”, анҹаг елә бурадаҹа әлавә олунур: “Билијин үстүнлүјү одур ки, һикмәт өз саһибини јашадыр” (Ваиз 7:12). Пулдан фәргли олараг, һәгиги билик вә мүдриклик истәнилән вәзијјәтдә, хүсусилә дә һәјати ваҹиб мәсәләләр һәлл олунан заман бизә көмәк едә биләр (Сүлејманын мәсәлләри 4:5—9).

Јалныз мүдриклијин сизи горујаҹағы заман

Тезликлә һәгиги мүдриклик, она саһиб оланлары валеһедиҹи тәрздә горујаҹагдыр. Бу, сүр’әтлә јахынлашан, Аллаһын писләри мәһв едәҹәји “бөјүк мәшәггәт” заманы баш верәҹәкдир (Матта 24:21). Мүгәддәс Китабда дејилдији кими, һәмин вахт инсанлар пулларыны “мурдар шеј” олараг күчәјә атаҹаглар. Нә үчүн? Чүнки онлар, аҹы тәҹрүбәләриндә өјрәнәҹәкләр ки, гызыл вә ҝүмүш “РӘББИН гәзәб ҝүнүндә” һәјаты сатын алмыр (Һезекиел 7:19). Анҹаг еһтијатла “ҝөјдә хәзинә јыған”, јә’ни илк нөвбәдә руһани тәләбатларынын гејдинә галан “бөјүк издиһам”, сон дәрәҹә гијмәтли мүкафат алаҹаг вә јер үзү ҹәннәтдә әбәдијјән јашајаҹагдыр (Вәһј 7:9, 14; 21:3, 4; Матта 6:19, 20).

Тәһлүкәсиз бу ҝәләҹәјә неҹә наил ола биләрик? Иса ҹаваб верир: “Әбәди һәјат о демәкдир ки, Сәни, ваһид һәгиги Аллаһы вә ҝөндәрдијин Иса Мәсиһи танысынлар” (Јәһја 17:3). Милјонларла инсанлар бу билији Аллаһын Кәламы олан Мүгәддәс Китабда тапыблар. Бу инсанлар ҝөзәл ҝәләҹәјә һәм үмид едир, һәм дә артыг индидән онларын һәјаты әһәмијјәтли дәрәҹәдә сакит вә тәһлүкәсиз олубдур. Мәзмурчунун изаһ етдији кими: “Һәм сүлһ ичиндә јатаҹағам, һәм дә јухуја далаҹағам; чүнки анҹаг сән, ја РӘБ, мәни тәһлүкәсизликдә јашадырсан” (Мәзмур 4:8).

Һәр һансы башга билик мәнбәји, һәјатымызын вә сағламлығымызын мә’руз галдығы тәһлүкәни азалтмаға көмәк едә билән Мүгәддәс Китабла мүгајисә олуна биләрми? Ондан нүфузлу мәнбә тапмаг мүмкүн дејил. Башга һеч бир китаб, буҝүнкү, рисклә долу һәјатда бизә һәгиги тәһлүкәсизлијә јол ҝөстәрә билмәз. Нәјә ҝөрә бу китабы даһа дәгиг тәдгиг етмәјәсиниз?

[6-ҹы сәһифәдәки чәрчивә/шәкил]

Мүгәддәс Китаб сағламалыға вә тәһлүкәсизлијә апаран јолдур

Ҹејнa адлы ҝәнҹ гадын һәјатын аҹы һәгигәтләриндән гачмаг үчүн, адәтән марихуана, түтүн, кокаин, амфетаминләр, ЛСД вә башга наркотик маддәләр гәбул едирди. Һәмчинин чох ичирди. Ҹејнин сөзләринә ҝөрә, әринин вәзијјәти онун вәзијјәтиндән һеч дә јахшы дејилди. Ҝәләҹәк онлара гаранлыг ҝөрүнүрдү. Бир дәфә Ҹејн, Јегованын Шаһидләри илә таныш олду. О, мәсиһчи јығынҹагларына ҝетмәјә, “Ҝөзәтчи Гүлләси” вә “Ојанын!” журналларыны охујуб, өјрәндикләрини әри илә бөлүшмәјә башлады. Онлар һәр икиси Мүгәддәс Китабы Шаһидләрлә өјрәнмәјә башладылар. Јегованын јүксәк нормаларыны севдикҹә, биһушедиҹи маддәләри гәбул етмәји дајандырдылар. Бу онлара неҹә тә’сир ҝөстәрди? Бир нечә илдән сонра Ҹејн јазырды: “Јени һәјатымыз бизә бөјүк севинҹ ҝәтирди. Мән Јеговаја, инсанлары паклашдыран Кәламынын ҝүҹүнә, зәрәрли вәрдишләрдән азад олдуғумуза вә сағлам һәјат сүрдүјүмүзә ҝөрә чох миннәтдарам”.

Курт илә баш верән һадисә, әјани олараг дүзҝүнлүјүн ҝәтирдији фајданы ҝөстәрир. О, компүтер системләри илә ишләјирди. Бир дәфә мүдир Курта әлверишли гијмәтә јени аваданлыг алмасыны тапшырды. Курт, аваданлығы ала биләҹәји фирманын јерини мүәјјән етди вә онлар гијмәт мәсәләсиндә разылыға ҝәлдиләр. Лакин фирманын мүавини, гијмәт гејд олунан сәнәддә сәһвә јол верди. Гејд олунан гијмәт, мүгавиләдә нәзәрдә тутулмуш гијмәтдән тәхминән 40 000 (АБШ) доллар ашағы иди. Курт сәһви баша дүшән заман, һәмин фирмаја зәнҝ етди; фирманын менеҹери, ишләдији сон 25 ил әрзиндә бу ҹүр дүзҝүн инсана раст ҝәлмәдијини билдирди. Курт изаһ етди ки, онун виҹданы Мүгәддәс Китаба әсасән тәрбијәләндирилиб. Нәтиҹәдә менеҹер тиҹарәт саһәсиндә дүзҝүнлүк һаггында бәһс едән 300 нүсхә “Ојанын!” журналы хаһиш етди вә ишчиләринә пајлады. Курту исә вәзифәҹә јүксәлтдиләр.

[Һашијә]

[7-ҹи сәһифәдәки шәкил]

“Фајдалы оланы сәнә өјрәдән... Аллаһын РӘББ [Јегова] мәнәм” (ИШАЈА 48:17).