«Мәсиһи һәјаты вә ибадәти. Иш дәфтәри» үчүн мәнбәләр
4—10 ИЈУЛ
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 2 ИШМУИЛ 18, 19
«Бәрзиллај тәвазөкарлыгда нүмунәдир»
Гоҹаман ағсаггаллар, сәдагәтиниз Јеһова үчүн чох дәјәрлидир
Бу әразидә јашајан үч киши јорған-дөшәк, мүхтәлиф әрзаглар вә лазыми габ-гаҹаг ҝәтирир. Онлардан бири Бәрзиллај иди (2 Ишм. 17:27—29). Бир мүддәтдән сонра Абсаламын үсјаны јатырылыр вә Давуд падшаһ Јерусәлимә ҝери гајыдыр. Бәрзиллај ону Иордан чајына гәдәр өтүрүр. Бәрзиллајын етдикләринин гаршылығында падшаһ ону Јерусәлимдә јашамаға дәвәт едир вә ону азугә илә тәмин едәҹәјини дејир. Әслиндә, Бәрзиллај «варлы-һаллы адам иди» вә онун бу азугәјә еһтијаҹы да јох иди (2 Ишм. 19:31—33). Чох јәгин ки, Давуд падшаһ онда олан кејфијјәтләри бәјәндији үчүн онун мәсләһәтләриндән, тәҹрүбәсиндән фајдаланмаг истәјирди. Сөзсүз ки, Бәрзиллај үчүн падшаһ сарајында јашамаг вә ишләмәк бөјүк шәрәф оларды.
Гоҹаман ағсаггаллар, сәдагәтиниз Јеһова үчүн чох дәјәрлидир
Реалист вә тәвазөкар инсан олан Бәрзиллај падшаһа дејир: «Сәксән јашым вар, јахшыны писдән ајырд едә билмирәм». О, бунунла нә демәк истәјирди? Сөзсүз ки, Бәрзиллај бу јашына гәдәр һикмәт газанмышды. Бир мүддәт сонра Рәһабам падшаһа јахшы мәсләһәт верән ағсаггаллар кими, о да јахшы мәсләһәтләр верә билирди (1 Пад. 12:6, 7; Зәб. 92:12—14; Мәс. 16:31). Демәли, Бәрзиллај «јахшыны писдән ајырд едә билмирәм» дејәндә гоҹалығын өзү илә ҝәтирдији физики мәһдудијјәтләри нәзәрдә тутурду. О вурғуламышды ки, јашынын чох олмасы онун дад билмә вә ешитмә габилијјәтинә тәсир едиб (Ваиз 12:4, 5). Беләҹә, Бәрзиллај Давуд падшаһа чох јәгин ки, өз оғлу олан Кимһамы Јерусәлимә апармағы тәклиф едир (2 Ишм. 19:35—40).
Һәр вәзијјәтдә тәвазөкар олун
6 Тәвазөкарлыг Бәрзиллаја ағыллы гәрар вермәјә көмәк етди. Кимсә дүшүнә биләр ки, Бәрзиллај чијинләринә ағыр јүк ҝөтүрмәк истәмәдији вә ја өмрүнүн галан һиссәсини раһат јашамаг истәдији үчүн падшаһын тәклифини гәбул етмәди. Хејр, сәбәб бу дејил. Садәҹә, о, баша дүшүрдү вә гәбул едирди ки, вәзијјәт инди дәјишиб вә о, әввәлки гәдәр иш ҝөрә билмир. О, өһдәсинә ҝүҹү чатандан артыг мәсулијјәт ҝөтүрмәк истәмирди. (Галатијалылара 6:4, 5 ајәләрини охујун.) Әҝәр фикримизи һансыса мөвгејә уҹалмаға, ад-сан газанмаға ҹәмләсәк, нәтиҹәдә, әлдә етдијимиз јеҝанә шеј худбинлик, рәгабәт вә пешманчылыг олаҹаг (Гал. 5:26). Тәвазөкарлыг исә бизи тәшвиг едәҹәк ки, бүтүн габилијјәтләримизи вә ҝүҹүмүзү Аллаһа шәрәф ҝәтирмәјә вә башгаларына көмәк етмәјә ҹәмләјәк (1 Кор. 10:31).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
Мәсафәни ахырадәк гачын
19 Әҝәр һансыса чәтинликләриниз хидмәтинизи мәһдудлашдырырса, јахуд башгаларынын сизи дүз баша дүшмәдијинә ҝөрә мәјус олмусунузса, Мефибошетин нүмунәси сизи руһландыра биләр (2 Ишм. 4:4). О, әлил иди вә буна ҝөрә әзијјәт чәкирди. Үстәлик, Давуд падшаһ јанлыш гәнаәтә ҝәләрәк она гаршы һагсызлыг етмишди. Әслиндә, башына ҝәләнләрин һеч бириндә Мефибошетин ҝүнаһы јох иди. Амма о, буна ҝөрә бәдбин инсана чеврилмәди. Мефибошет һәјатындакы мүсбәт шејләри гијмәтләндирирди. О, Давудун кечмишдә она ҝөстәрдији хејирхаһлыға ҝөрә миннәтдар иди (2 Ишм. 9:6—10). Беләҹә, Давуд падшаһ јанлыш гәнаәтә ҝәләндә Мефибошет вәзијјәтә һәртәрәфли бахмаға чалышмышды. Давудун сәһвинин ону залымлашдырмасына јол вермәмишди. Нә дә Давудун етдикләринә ҝөрә Јеһованы ҝүнаһландырмамышды. Мефибошет Јеһованын мәсһ етдији падшаһы баҹардығы гәдәр дәстәкләмәк барәдә дүшүнүрдү (2 Ишм. 16:1—4; 19:24—30). Јеһова да онун бу ҝөзәл нүмунәсини Өз Кәламына јаздырды ки, ондан өрнәк алаг (Ром. 15:4).
11—17 ИЈУЛ
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 2 ИШМУИЛ 20, 21
«Јеһова әдаләтли Аллаһдыр»
Охуҹуларын суаллары
Бу әһд Талут падшаһын дөврүндә дә гүввәдә иди. О, бу әһди позараг ҝибјонлуларын көкүнү кәсмәк нијјәтинә дүшмүшдү. Бу һәрәкәтин нәтиҹәсиндә «Талутла ев әһлинин әли гана» батды (2 Ишм. 21:1). Ондан сонра тахта Давуд чыхды. Сағ галан ҝибјонлулар она баш верән бу һагсыз гәтлиам һагда данышдылар. Давуд ҝибјонлулардан сорушду ки, онлар үчүн нә етсә, Талутун төрәтдији бу дәһшәтли ҝүнаһы јумуш олар вә Исраилин үзәринә Јеһованын бәрәкәти ҝәләр. Ҝибјонлулар ондан гызыл-ҝүмүш истәмир. Онлар дејир ки, көкләрини кәсмәк истәјән адамын једди оғлуну онлара версин, онлары асыб өлдүрсүнләр. Давуд онларын хаһишини јеринә јетирир (2 Ишм. 21:2—6; Сај. 35:30, 31).
Бу, садәҹә тарихдә јашанмыш бир һадисә дејил, бундан чох шеј өјрәнә биләрик. Бу һадисәдә Јеһованын гануну өз әксини тапыр: «Ата өвладынын әмәлинә ҝөрә, өвлад да атасынын әмәлинә ҝөрә өлдүрүлмәмәлидир» (Ган. 24:16). Әҝәр Талутун ики оғлу вә беш нәвәси ҝүнаһсыз олсајды, Јеһова Давудун бу һәрәкәтиндән разы галмазды. Чүнки ганунун давамында дејилир ки, «һәр кәс өз ҝүнаһына ҝөрә өлдүрүлмәлидир». Ҝөрүнүр, Талутун нәслиндән олан бу једди нәфәрин Талутун ҝибјонлуларын көкүнү кәсмәк ҹәһдиндә әли олуб. Беләликлә, онларын једдиси дә өз әмәлләринин ҹәзасыны чәкдиләр.
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
Севинҹимиз үчүн бизимлә әмәкдашлыг едән ағсаггаллар
14 Дүнјанын һәр бир ҝушәсиндә јашајан Јеһованын халгы, Шејтан вә онун тәрәфдарларынын манечилик төрәтмәләринә бахмајараг, хидмәтләрини давам етдирирләр. Бизләрдән бәзиләри бөјүк чәтинликләрлә үзләшмиш, лакин Јеһоваја ҝүвәнмәклә «голјатабәнзәр» проблемләрин үзәриндә гәләбә чалмышдыр. Амма һәрдән елә олур ки, бу дүнјанын тәзјигләри илә даима мүбаризә апармаг бизи тагәтдән салыр. Ади вахтларда өһдәсиндән ҝәлдијимиз проблемләр зәиф анларымызда бизи лап әлдән сала биләр. Белә вахтларда ағсаггалын көмәји сајәсиндә јенидән севинҹ әлдә едә вә мөһкәмләнә биләрик. Буну бир чохлары өз үзәрләриндә һисс едибләр. 60-дан чох јашы олан бир пионер баҹы өз һиссләрини бөлүшүр: «Бир гәдәр әввәл өзүмү һеч јахшы һисс етмирдим вә хидмәтдән јорулурдум. Зәифләдијими ҝөрән ағсаггал јахынлашыб мәнимлә сөһбәт етди вә Мүгәддәс Китаб васитәсилә руһландырды. Онун мәнә вердији мәсләһәтдән чохлу фајда әлдә етдим. Ағсаггалын вәзијјәтимдән һали олуб мәнә көмәк әли узатмасы онун, һәгигәтән дә, неҹә мәһәббәтли вә гајғыкеш олдуғуну ҝөстәрир». Бәли, мәһәббәт долу нәзәрләри үзәримиздә олан вә Авишај кими вахтында көмәјимизә јетишән ағсаггалларымызын олмасы бизә әсил гәлб раһатлығы верир!
18—24 ИЈУЛ
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 2 ИШМУИЛ 22
«Јеһованын әтәјиндән јапышын»
cl-E с. 19, абз. 11
Аллаһа јахынлашмаг мүмкүндүр?
11 Аллаһын мөһтәшәм ҝүҹә саһиб олдуғу барәдә охумаг бир шејдир (Әшија 40:26). Онун исраиллиләри Гырмызы дәниздән кечирмәси, 40 ил сәһрада һәр шејлә тәмин етмәси барәдә охумаг исә артыг башга бир шејдир. Тәсәввүр един: дәнизин әнҝин сулары бир-бириндән араланыр. Бүтүн халг, һарадаса үч милјон инсан дәнизин гуру диби илә ҝедир. Ики тәрәфдә исә сулар нәһәнҝ дивар кими уҹалыр (Чыхыш 14:21; 15:8). Аллаһ сәһрада да халгыны һифз едир, онларын гајғысына галырды. Мәсәлән, гајадан су чыхарырды. Јердә ағ рәнҝдә тохума охшајан чөрәк пејда олурду (Чыхыш 16:31; Сајлар 20:11). Бүтүн бунлар ҝөстәрирди ки, Јеһова садәҹә гүдрәтли Аллаһ дејил, О бу гүдрәтиндән халгынын рифаһы наминә истифадә едир. Бәли, бизим дуаларымыз ҝүҹүмүз, пәнаһымыз, дар ҝүндә көмәјә һазыр олан гүдрәтли Аллаһын дәрҝаһына уҹалыр. Буну билмәк инсана чох бөјүк тәсәлли верир (Зәбур 46:1).
Јеһова сәдагәтли вә бағышлајан Аллаһдыр
3 Сәдагәт — достлугда вә мәһәббәтдә дәјанәтли, вәфалы, етибарлы олмаг демәкдир. Сәдагәтли инсан дәјишкән дејил. Әксинә, о, кимәсә вә ја нәјәсә гаршы бағлылыг һисс едир, һәтта ән чәтин шәраитләрдә белә онлары тәрк етмир. Бәли, Јеһова олдугҹа «сәдагәтли Аллаһ»дыр (Вәһј 16:5).
4 Јеһова сәдагәтли олдуғуну неҹә ҝөстәрир? О, һеч вахт садиг хидмәтчиләрини атмыр. Бу хидмәтчиләрдән бири олан Давуд падшаһ Јеһованын онунла сәдагәтлә даврандығыны дилә ҝәтирәрәк Ону мәдһ едир. (2 Шамуел 22:26 ајәсини оху.) Давудун чәтин анларында Јеһова сәдагәтлә давранараг она јол ҝөстәрир, ону горујур вә хилас едирди (2 Шам. 22:1). О билирди ки, Јеһова тәкҹә дилдә сәдагәтли дејил. Јеһова Давудла нә үчүн белә сәдагәтлә давранырды? Чүнки Давуд өзү дә сәдагәтли инсан иди. Јеһова Она ибадәт едәнләрин садиглијини гијмәтләндирир вә онларла сәдагәтлә давраныр (Сүл. мәс. 2:6—8).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
Тәвазөкарлыг хүсусијјәтини инкишаф етдирин
7 Аллаһын бу ҹүр мүнасибәти мәзмурлар јазан Давуду риггәтә ҝәтирмишди: «Сән мәнә гуртулуш галханыны вердин, етдијин көмәклә Сән мәни јүксәлтдин» (2 Шам. 22:36). Давуд дәрк едирди ки, Исраилдә тутдуғу шәрәфли мөвгејә ону Јеһова јүксәлдиб. Аллаһ-Таала уҹа дәрҝаһындан бир нөв Давуда тәрәф әјиләрәк она, ади чобана нәзәр салмышды (Мәз. 113:5—7). Јеһованын лүтфкарлығындан биз дә бәһрәләнирик. Мәҝәр биз дә малик олдуғумуз һәр шеји — хүсусијјәтләри, габилијјәт вә мәсулијјәтләри Јеһовадан алмамышыг? (1 Кор. 4:7). Өзүнү «кичик» тутан инсанын Јеһованын ҝөзүндә дәјәри јүксәлир (Лука 9:48). Ҝәлин ҝөрәк бу неҹә ола биләр.
25—31 ИЈУЛ
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 2 ИШМУИЛ 23, 24
«Јеһованын јолунда әлиниздән ҝәләни едирсиниз?»
it-1-E с. 146
Арунаһ
Арунаһ гурбан тәгдим етмәси үчүн Давуда һәм јер, һәм һејван, һәм дә тахта тәклиф етди. Үстәлик, ҝөрүнүр, бунун үчүн пул да истәмәди. Анҹаг Давуд исрар етди ки, бунларын һаггыны өдәҹәјәк. 2 Ишмуил 24:24 ајәсиндә дејилир ки, Давуд хырмана вә һејвана ҝөрә 50 ҝүмүш шекел (110 доллар) верди. 1 Салнамәләр 21:25 ајәсиндә исә дејилир ки, Давуд һәмин јер үчүн 600 гызыл шекел (тәхминән 77 000 доллар) вермишди. «Икинҹи Ишмуил» китабыны јазан тәкҹә гурбанҝаһын јеринин вә һәмин вахт гурбан ҝәтирмәк үчүн лазым олан шејләрин сатын алынмасындан данышыр, буна ҝөрә дә, ҝөрүнүр, анҹаг бунларын гијмәтини јазыб. «Биринҹи Салнамәләр» китабыны јазан исә сонралар һәмин әразидә мәбәдин тикилмәси үчүн ҝөрүлән ишләрдән вә онун иншасы илә бағлы алыш-веришдән данышырды (1См 22:1—6; 2См 3:1). Мәбәд әразиси чох бөјүк иди. Одур ки, 600 гызыл шекел Давудун гурбанҝаһ тикдирдији јерин јох, бүтүн о әразинин гијмәти иди.
Һәгигәтин әсасларындан өјрәнәк
8 Исраиллиләрин Јеһоваја үрәкдән миннәтдар олдугларыны ҝөстәрмәк, јахуд да Онун рәғбәтини газанмаг үчүн јандырма гурбаны кими ҝәтирдикләри гурбанлар көнүллү иди. Тәбии ки, белә һалда инсан ән јахшысыны сечәрди, чүнки буну етмәјә ону үрәји тәшвиг едәҹәкди. Бу ҝүн мәсиһчиләрдән Мусанын Ганунунда нәзәрдә тутулан гурбанлары ҝәтирмәк тәләб олунмур. Бунунла белә, онларын Јеһоваја хидмәтә сәрф етдикләри вахт, ҝүҹ вә вәсаитләрини мүәјјән мәнада гурбан һесаб етмәк олар. Һәвари Павел үмидимиз барәдә инсанлара данышмағы, «јахшылыг етмәји вә башгалары илә бөлүшмәји» Аллаһа мәгбул гурбанлар адландырды (Ибр. 13:15, 16). Аллаһын хидмәтчиләринин бу ишләрдә һансы әһвал-руһијјә илә иштирак етмәләри Јеһоваја нә гәдәр миннәтдар олдугларыны вә Ондан алдыглары әнамлары нә дәрәҹәдә гијмәтләндирдикләрини ҝөстәрир. Буна ҝөрә биз, исраиллиләр кими, хидмәтә мүнасибәтимизи вә буну һансы нијјәтдән ирәли ҝәләрәк етдијимизи јохламалыјыг.
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
«Икинҹи Шамуел» китабындан диггәтәлајиг фикирләр
23:15-17. Јеһованын һәјат вә ганла бағлы ганунуна Давудун һөрмәти о дәрәҹәдә ҝүҹлү иди ки, бу һадисәдә јолверилмәз кими ҝөрүнән шеји белә етмәкдән гачынды. Биз өзүмүздә Аллаһын бүтүн әмрләринә бу ҹүр мүнасибәт инкишаф етдирмәлијик.
1—7 АВГУСТ
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 1 ПАДШАҺЛАР 1, 2
«Сәһвләриниздән нәтиҹә чыхарырсыныз?»
it-2-E с. 987, абз. 4
Сүлејман
Чох да узаг олмајан Ҝиһондан мусиги сәдаларыны, «јашасын падшаһ Сүлејман!» дејә һајгыран ҹамаатын сәсини ешидәндә Әдунијјә илә тәрәфдашлары горху вә чашгынлыг ичиндә дағылышды. Сүлејман һеч кимдән интигам алмады, јол вермәди ки, тахта чыхмасы киминсә ганынын төкүлмәси илә јаддашларда галсын. Беләҹә, һакимијјәти заманы өлкәдә сүлһүн, динҹлијин һөкм сүрәҹәјинә зәманәт верди. Анҹаг тахта Әдунијјә чыхсајды, Сүлејман, чох јәгин ки, һәјатыны итирәҹәкди. Әдунијјә гачыб гурбанҝаһа сығынды. Сүлејман адам ҝөндәриб ону һүзуруна ҝәтиздирди. Билдирди ки, намәрдлик етмәсә, башындан бир түк дә әскик олмајаҹаг. Сонра исә ону евинә бурахды (1Пд 1:41—53).
«Биринҹи Падшаһлар» китабындан диггәтәлајиг фикирләр
1:49-53; 2:13-25 — Сүлејман Адонијаны әфв етсә дә, нә үчүн сонда ону өлдүртдүрүр? Адонија Бат-Шеваја мүраҹиәт етмишди ки, Авишагла евләнмәк истәјини падшаһа билдирсин. Бат-Шевадан фәргли олараг, Сүлејман Адонијанын нә мәгсәд ҝүддүјүнү ҝөзәл баша дүшмүшдү. Давудла Авишагын арасында ҹинси әлагә олмаса да, бу ҝөзәл гыз падшаһын ҹаријәси һесаб олунурду. О вахтын адәтләринә ҝөрә, бу гыза јалныз Давудун гануни вариси саһиб ола биләрди. Чох ҝүман ки, Адонија Авишагла евләнсә, јенидән тахта саһиб ола биләҹәјини дүшүнүрдү. Адонијанын хаһишиндә падшаһлыг етмәк иддиасынын олдуғуну ҝөрән Сүлејман өз әфвини ләғв едир.
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
«Биринҹи Падшаһлар» китабындан диггәтәлајиг фикирләр
2:37, 41-46. Киминсә «Аллаһын ганунларыны позсам белә, ҹәзаланмајаҹағам» дејә дүшүнмәси неҹә дә тәһлүкәли ола биләр! ‘Һәјата апаран енсиз јолдан’ гәсдән дөнәнләр өз ағылсыз гәрарларынын аҹы нәтиҹәләриндән мүтләг әзијјәт чәкәҹәкләр (Матта 7:14).
8—14 АВГУСТ
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 1 ПАДШАҺЛАР 3, 4
«Һикмәтин дәјәри»
О, сәнин үчүн јахшы нүмунә, јохса хәбәрдарлыгдыр?
4 Сүлејман јениҹә тахта чыханда Јеһова она јухуда ҝөрүнәрәк деди ки, үрәјиндән нә кечирсә Ондан истәјә биләр. Тәҹрүбәсиз олдуғуну дәрк едән Сүлејман Аллаһдан һикмәт диләди. (1 Падшаһлар 3:5—9 ајәләрини оху.) Јеһова вар-дөвләт вә шан-шөһрәт әвәзинә, Ондан мүдриклик диләјән падшаһын хаһишиндән разы галды вә она «һикмәтли вә дәрракәли үрәк»лә јанашы, зәнҝинлик дә бәхш етди (1 Пад. 3:10—14). Исанын гејд етдији кими, Сүлејманын мүдриклији аләмә елә сәс салмышды ки, бу барәдә ешидән Сәба мәликәси узун јол гәт едәрәк онун ағзындан чыхан һикмәтли сөзләрә гулаг асмаға ҝәлди (1 Пад. 10:1, 4—9).
5 Әлбәттә, биз мөҹүзәви шәкилдә һикмәт алаҹағымызы ҝөзләмирик. Сүлејман демишди: «Рәбб һикмәт верир». Бунунла белә, о, бу хүсусијјәтә јијәләнмәк үчүн сәј ҝөстәрмәјин ваҹиблијини вурғуламышды: «Гулағыны һикмәтә тәрәф [чевир], үрәјини дәрракәјә тәрәф мејл [етдир]». Сүлејман һәмчинин гејд етмишдир ки, биз һикмәти чағырмалы, ахтармалы вә арамалыјыг (Сүл. мәс. 2:1—6). Бәли, мүдриклијә јијәләнмәк мүмкүндүр.
6 Јахшы оларды ки, өзүмүздән сорушаг: «Мән дә, Сүлејман кими, һикмәтә јүксәк дәјәр верирәмми?» Бир чох инсанлар малијјә проблемләри уҹбатындан бүтүн ҝүҹләрини пул газанмаға вә ишә сәрф едирләр, јахуд да јол верирләр ки, игтисади вәзијјәт онлара һансы тәһсили алмаларыны вә буна нә гәдәр вахт сәрф етмәләрини диктә етсин. Бәс шәхсән сәнин өзүн вә аилән барәдә нә демәк олар? Вердијин гәрарлар Аллаһын мүдриклијини јүксәк гијмәтләндирдијини вә она ҹан атдығыны ҝөстәрирми? Даһа чох мүдриклијә јијәләнмәк үчүн сәнин пула вә тәһсилә даир бахышларында дәјишиклик етмәк лазым дејил ки? Әслинә галса, мүдриклијә саһиб олуб ону тәтбиг етсәк, бу, әбәдијјәт боју бизә фајда ҝәтирәҹәк. Сүлејман јазмышды: «Онда салеһлик вә әдаләти дәрк едәрсән, инсафы, бүтүн јахшы јоллары таныјарсан» (Сүл. мәс. 2:9).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
w98-E 1/2 с. 11, абз. 15
Јеһова әһдинә садиг Аллаһдыр
15 Ибраһимин өвладлары Ганун әһди алтында бир халг кими тәшкил олунандан сонра Јеһова Ибраһимә вердији сөзә ујғун олараг онлары мүбарәк гылды. Ерамыздан әввәл 1473-ҹү илдә исраиллиләр Мусанын хәләфи Јушәнин башчылығы алтында Кәнана дахил олдулар. Сонрадан өлкәнин гәбиләләр арасында бөлүнмәси илә Јеһова вәдини јеринә јетирди, өлкәни Ибраһимин өвладларына верди. Исраиллиләр садиг оланда Јеһова вәд етдији кими, онлара дүшмәнләри үзәриндә гәләбә газандырды. Бу хүсусән дә Давуд падшаһын һакимијјәти заманы белә иди. Давудун оғлу Сүлејманын дөврүндә Јеһованын Ибраһимлә бағладығы әһдин үчүнҹү бир ҹәһәти јеринә јетди: јәһудалыларла исраиллиләр дәниз гуму гәдәр чох идиләр. Онлар јејиб-ичир, фираван јашајырдылар (1 Падшаһлар 4:20).
15—21 АВГУСТ
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 1 ПАДШАҺЛАР 5, 6
«Ишә ҹан гојурдулар»
Билирсинизми?
Сидр ағаҹы мөһкәмлијинә, ҝөзәллијинә, ширин гохусуна, еләҹә дә һәшәратлара гаршы давамлы олдуғуна ҝөрә јүксәк гијмәтләндирилирди. Буна ҝөрә дә демәк олар ки, Сүлејман мәбәдин тикинтисиндә ән кејфијјәтли материаллардан истифадә етмишди. Бизим ҝүнләрдә бир вахтлар Ливан дағларыны бүрүјән мешәләрдән сејрәк ағаҹлыглар галыб.
it-1-E с. 424
Сидр
Сидр тирләриндән бу гәдәр ҝениш истифадә едилдији үчүн минләрлә ишчи тәләб олунурду. Онлар ағаҹлары кәсир, онлары Сура, јахуд да Сидона, Аралыг дәнизи саһилинә ҝәтирир, онлардан саллар дүзәлдир, саһилјаны әрази илә Јаффаја ҝәтирирдиләр. Сонра исә гуру јолла Јерусәлимә чатдырырдылар. Бу барәдә Сүлејманла Һирам арасында сазиш олмушду (1Пд 5:6—18; 2См 2:3—10). Мәбәдин тикинтисиндән сонра да өлкәјә чохлу сајда тир ҝәтирмәјә давам етдиләр. Буна ҝөрә дә Мүгәддәс Китабда дејилир ки, Сүлејман һакимијјәти дөврүндә сидр ағаҹларыны әнҹир ағаҹлары гәдәр чохалтды (1Пд 10:27; әлагәләндир: Әш 9:9, 10).
it-2-E с. 1077, абз. 1
Мәбәд
Иши тәшкил едәркән Сүлејман Исраилдән 30 000 киши топлады. Онлары он мин олмагла үч нөвбәјә бөлдү. Һәр нөвбә бир ај Ливана ҝедирди, ики ај евиндә галырды (1Пд 5:13, 14). Өлкәдәки јаделлиләрдән 70 000 нәфәр фәһлә, 80 000 нәфәр даш кәсән топлады (1Пд 5:15; 9:20, 21; 2См 2:2). 550 нәфәри ишә башчылыг едән нәзарәтчи, 3300 нәфәри исә, еһтимал ки, онлара көмәкчи тәјин етди (1Пд 5:16; 9:22, 23). Белә мәлум олур ки, бунлардан 250 нәфәри исраилли, 3600 нәфәри исә Исраилдә јашајан јаделли иди (2См 2:17, 18).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
g-E 5/12 с. 17, чәр.
Мүгәддәс Китаб пејғәмбәрликләр китабыдыр (I һиссә)
ДӘГИГ ВАХТ
Мүгәддәс Китабда вахтын дәгиг јазылмасына даир бариз нүмунә 1 Падшаһлар 6:1 ајәсиндә јер алыб. Һәмин ајәдә Сүлејман падшаһын Јерусәлимдәки мәбәди тикмәјә башладығы вахт гејд олунуб. Орада јазылыб: «Исраиллиләрин Мисирдән чыхмаларынын дөрд јүз сәксәнинҹи илиндә [479 там ил], Сүлејманын Исраил үзәриндә һакимијјәтинин дөрдүнҹү илиндә, икинҹи ај олан зив ајында Сүлејман Јеһованын мәбәдини тикмәјә башлады».
Мүгәддәс Китаба әсасланан һесабламалар ҝөстәрир ки, Сүлејманын һакимијјәтинин дөрдүнҹү или ерамыздан әввәл 1034-ҹү илә тәсадүф едир. Һәмин илин үстүнә 479 там ил ҝәләндә ерамыздан әввәл 1513-ҹү илә ҝәлиб чыхырыг. Мәһз һәмин илдә исраиллиләр Мисирдән чыхмышдылар.
22—28 АВГУСТ
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 1 ПАДШАҺЛАР 7
«Ики сүтунун бизим үчүн дашыдығы мәна»
w13-E 1/12 с. 13, абз. 3
Дағларында мис јатан дијар
Сүлејман падшаһ Јерусәлим мәбәдинин аваданлыгларыны дүзәлтмәк үчүн күлли мигдарда мис ишләтмишди. Онун чох һиссәсини атасы Давуд Арам үзәриндә гәләбә чаланда әлдә етмишди (1 Салнамәләр 18:6—8). Мисдән дүзәлдилән төкмә чән чох нәһәнҝ иди. Онун сују илә каһинләр јујунурдулар. Бу чән 66 000 литр су тутурду, чәкиси исә 30 тона чатырды (1 Падшаһлар 7:23—26, 44—46). Бундан башга, мәбәдин ҝириши үчүн мисдән ики һүндүр сүтун дүзәлтмишдиләр. Онларын һүндүрлүјү 8 метр иди. Башында тәхминән 2,2 метр һүндүрлүјүндә башлыг вар иди. Сүтунларын ичи бош иди. Диварларынын галынлығы 7,5 см, өзүнүн диаметри 1,7 метр иди (1 Падшаһлар 7:15, 16; 2 Салнамәләр 4:17). Елә тәкҹә бу әшјалары ҝөтүрсәк, онлара нә гәдәр мис ишләндијини тәсәввүр етмәк чох чәтиндир.
it-1-E с. 348
Буәз II
Сүлејманын тикдији әзәмәтли мәбәдин ејванына ики һүндүр сүтун гојулмушду. Шимал тәрәфдә јерләшән сүтунун ады Буәз иди. Мәнасы еһтимал ки, «гүдрәтлә» демәк иди. Ҹәнуб тәрәфдә јерләшән сүтунун ады исә Јакин иди. Бу адын мәнасы «Гој О [Јеһова] мөһкәмләндирсин» демәк иди. Үзү шәргә дајаныб сағдан сола икисинин адыны бир јердә охујанда белә бир фикир әмәлә ҝәлирди: «Гој О [Јеһова] гүдрәтлә [мәбәди] мөһкәмләндирсин» (1Пд 7:15—21).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
it-1-E с. 263
Чиммәк
Јеһоваја мүгәддәслик, паклыг ичиндә ибадәт едәнләрдән физики ҹәһәтдән тәмиз олмаг да тәләб олунур. Мүгәддәс чадырда, сонралар исә мәбәддә иҹра олунан хидмәтдә бу ајдын ҝөрүнүрдү. Баш каһин Һарун вә оғуллары каһинлијә тәјин олунанда каһин палтарыны ҝејинмәздән әввәл су илә јујунмушдулар (Чх 29:4—9; 40:12—15; Лв 8:6, 7). Каһинләр әл-ајагларыны Мүгәддәс чадырын һәјәтиндәки мис чәнин, сонралар исә Сүлејманын мәбәдиндәки нәһәнҝ төкмә чәнин сују илә јујурдулар (Чх 30:18—21; 40:30—32; 2См 4:2—6). Кәффарә ҝүнүндә баш каһин ики дәфә чимирди (Лв 16:4, 23, 24). Азазел тәкәсини сәһраја бурахан, гурбан ҝәтирилән һејванларын галыгларыны, күрән дүјәни дүшәрҝәдән кәнара апаран кәс дүшәрҝәјә ҝәлмәздән әввәл чиммәли вә палтарларыны јумалы иди (Лв 16:26—28; Сј 19:2—10).
29 АВГУСТ — 4 СЕНТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 1 ПАДШАҺЛАР 8
«Сүлејманын сидги-үрәкдән етдији дуа»
Мүгәддәс Китабы арашдырмагла дуаларыны јахшылашдыр
9 Дуаларымызын ешидилмәси үчүн онлар үрәкдән ҝәлмәлидир. Б. е. ә. 1026-ҹы илдә Сүлејман Јеһованын мәбәдинин ачылышы мүнасибәтилә Јерусәлимә топлашан ҹамаат гаршысында «Биринҹи Падшаһлар» китабынын 8-ҹи фәслиндә гәләмә алынан сәмими дуаны сөјләди. Әһд сандығы Ән Мүгәддәс јерә гојулдугдан вә Јеһованын иззәти мәбәди долдурдугдан сонра Сүлејман Аллаһы мәдһ етди.
10 Сүлејманын дуасыны арашдыр вә орада үрәк һаггында дејиләнләрә диггәт јетир. Сүлејман дәрк едирди ки, инсанын үрәјини јалныз Јеһова билир (1 Пад. 8:38, 39). Бу дуа ҝөстәрир ки, ҝүнаһ ишләдән адам ‘бүтүн үрәкдән Аллаһа тәрәф дөнәрсә’, онун үмиди олар. Әҝәр дүшмән Аллаһын халгыны әсир едибсә, онда үрәкләри бүтүнлүклә Јеһоваја бағлы оланларын јалварышлары ҹавабсыз галмајаҹаг (1 Пад. 8:48, 58, 61). Демәли, дуаларымыз сидг-үрәкдән ҝәлмәлидир.
w99-E 15/1 с. 17, абз. 7, 8
Јеһоваја тәвазөкарлыгла дуа един
7 Истәр тәкликдә дуа едәк, истәрсә дә инсанлар гаршысында бир шеји јадда сахламалыјыг ки, дуаны тәвазөкарҹасына етмәк лазымдыр (2 Салнамәләр 7:13, 14). Сүлејман падшаһ Јерусәлимдә Јеһова үчүн тикдији мәбәдин ачылышы заманы халг гаршысында тәвазөкарлыгла дуа етди. Онун тикдирдији мәбәд дүнјада ән әзәмәтли биналардан бири иди. Бунунла белә Сүлејман тәвазөкарҹасына дуа едиб деди: «Бәс Аллаһ јердә јашајармы? Сән ҝөјләрә, ҝөјләрин ҝөјүнә сығмазсан, о ки галды мәним тикдијим евә!» (1 Падшаһлар 8:27).
8 Инсанлар гаршысында дуа едәндә, башгаларыны дуада тәмсил едәндә биз дә Сүлејман кими тәвазөкар олмалыјыг. Дүздүр, биз сахта мөминлик нүмајиш етдирмәмәлијик, анҹаг сәсимизин тонундан да тәвазөкарлыг һисс олуна биләр. Тәвазөкарлыгла едилән дуалар пафослу, драматик олмамалыдыр. Дуа диггәти инсана јох, дуанын үнванландығы Кәсә ҹәлб етмәлидир (Мәтта 6:5). Тәвазөкарлыг дуа едәркән дедијимиз сөзләрдән дә һисс олунаҹаг. Әҝәр тәвазөкарҹасына дуа едириксә, елә данышмајаҹағыг ки, санки Аллаһдан нәјисә тәләб едирик. Әксинә, Јеһоваја јалвараҹағыг ки, Өз ирадәсинә ујғун даврансын. Бу саһәдә мәзмурчудан нүмунә ҝөтүрә биләрик. О белә дуа етмишди: «Аман, Јеһова, бизи хилас ет! Јеһова, бизә гәләбә вер!» (Зәбур 118:25; Лука 18:9—14).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
Јеһованын еви үчүн гејрәт ҝөстәр!
4 Гәдим Исраилдә Аллаһын еви Јерусәлимдәки мәбәд иди. Әлбәттә, бу о демәк дејил ки, Јеһова һәрфи мәнада орада јашајырды. О бәјан етмишди: «Ҝөјләр Мәним тахтымдыр, јер ајагларымын алтындакы кәтилдир. Мәним үчүн һарада ев тикәҹәксиниз, динҹәлдијим јер һарада олаҹаг?» (Јешаја 66:1). Бунунла белә, Сүлејманын һөкмранлығы заманы тикилән мәбәд һәгиги ибадәтин мәркәзи иди вә бурада Јеһоваја дуалар едилирди (1 Пад. 8:27-30).