Nyiña inyu kaat i likoda li niñ yés ni nson wés
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
6-12 Mpuye
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | TJÉMBI 36-37
“Liyot li gwel bañ we inyule u ntehe bibéba bi bôt”
Kii i ga héñha ngéda Ane Djob y’a loo?
4 Lelaa mam bibéba bi bôt bi mboñ ma ntihba bés i len ini? Mbus le a bôn le kék ini i bé lama bana “ngéda y’a ba nledek kiyaga,” ñôma Paul a tila ki ni ngui i mbuu Djob le: “Ndi bôt babe, yak ni bajuñbaha bôt, b’a yémbi nyémbak, lakii ba nyôm, ndi ba yumhak ki bôt.” (2 Timôtéô 3:1-5, 13) Baa u nôgda le mbañ i i yé yon? Ngandak ikété yés i ma kôs mam mabe ma lôlak ni bibéba bi bôt. Bahogi ba nsôô bé le ba yé béba; bape ba yé bihéñba, ba ba nsôô mam ba mboñ, ba nen-ge bôt ba téé sép. To ibale bôt ba ba yé ngi boñ bés béba, maboñog map ma ntihba bés. Ñem u siida bés ngéda di nok bikuu ba nkand. Ngéda di ntehe lelaa bibéba bi bôt bi nsônha boñge ba wanda njonok, mimañ mi bôt, ni bôt bape ba ba gwé bé nsôñ bo, hala a nkônha bés woñi. Liboñog jap li mam li nene wengoñle ba ta bé bôt ba binam, le ba yé binuga, ni le pék i nlôl bo ni mimbuu mimbe. (Yakôbô 3:15) Masoda le, Bañga i Djob i nhéñha ñwin mbe u ni u nlam.
Yéhôva a nsayap i bôt ba yé bebee i nwéhél
10 I ngéda di nai le di nwéhél bé, di nok ndutu. Yéhôva a nsômbôl le di nwéhél inyu boñ le di ba maséé. (Añ Éfésô 4:31, 32.) A nkal ki bés le ‘di nwas hiun, di kôm ki kundul mbus.’ (Tjémbi 37:8) I maéba ma, ma yé malam. Ibale di nai ndik le di nwéhél bé, hala a nla lona bés makon. (Bingéngén 14:30) Ibale di nai le di nwéhél bé i mut a mboñ bés béba, hala a mboñ bé nye jam jo ki jo, kiki a ta bé to le a nok ndutu ibale bés bon di nyo mbôñ. Inyu hala nyen i ngéda di nwéhél bôt bape, di mboñ bésbomede loñge. (Bingéngén 11:17) Ñem u yé bés nwee, di nke ki ni bisu i gwélél Yéhôva.
w03 1/12 13 § 20
“Yéhôva a bane we lingoñoo”
20 Ha nyen, “bôt ba suhulnyuu ba ga kôdôl hisi.” (Tjémbi 37:11a) Bonjee ba yé “bôt ba suhulnyuu”? I buk ini le “suhulnyuu” i nlôl ni bini bibuk le “i nôgha wemede njôhge, i suhus wemede.” Ñ, “bôt ba suhulnyuu” ba mbôdôl Yéhôva ñem le a ga tibil i ngitelepsép yosôna ba nkôhna. “Ba nok ki lingoñoo inyu ngandak nsañ.” (Tjémbi 37:11b) I len ini, ikété likoda jés li bikristen, di niñ ikété paradis i mbuu i homa nsañ u yé.
Tik ngok i mbuu
it-2 341
Dikôa
Di yé siñ, di yé ha hiki ngéda, di nyôgi ki i ngii. Ba mbéna gwélél bibuk bini le bi yé siñ, ni le di yé ha hiki ngéda inyu pôdôl dikôa. (Yésaya 54:10; Habakuk 3:6; hégha ni Tjémbi 46:2.) I ngéda ntôptjémbi a bé hégha telepsép i Yéhôva ni “hikôa hi Nyambe,” (Tjémbi 36:6) bebek a bé gwés yigye le telepsép i Yéhôva i nhéñha bé. Jon i ngéda a bé hégha telepsép i Yéhôva, ni dikôa di di nyôgi, bebek a bé gwés kal le telepsép i Yéhôva i nlel i mut binam. (Hégha ni Yésaya 55:8, 9.) Masoola 16:20 a ñéba le: “to dikôa di bi nene ha bé.” I mbus le añgel i yônôs isaambok i bi kôp séya i hiun hi Nyambe, bebek hala a nsômbôl kal le yak i mam ma nyôgi kiki bo dikôa ma ga pei bé i hiun hi Nyambe.—Hégha ni Yérémia 4:23-26.
13-19 Mpuye
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | TJÉMBI 38-39
Di neebe bañ le kiññem yés i lôôha tééñga bés
Di bok mis bisai bi yé bés bisu
12 Añ 1 Yôhanes 3:19, 20. I ma pémél bésbobasôna le kiññem i lôôha tééñga bés. Kiki hihéga, kiññem i nlôôha kéés bahogi inyu mam ba bi boñ ilole ba nigil maliga. Kiññem i nlôôha tééñga bape inyu mam mabe ba bi boñ i mbus sôble yap. (Rôma 3:23) I yé maliga le bésbobasôna di nyéñ boñ mam ma téé sép. Ndi, “bésbobasôna di mbaage ngandak ngélé.” (Yakôbô 3:2; Rôma 7:21-23) To hala kii i nla tééñga bés le kiññem i kéés bés, hala a nla ba loñge jam. Inyuki? Inyule kiññem i nkéés i nla hôla bés i kodol maboñok més, ni i yoñ makidik le di ntiimba ha bé boñ mahôha ma.—Lôk Héber 12:12, 13.
13 Maselna ni hala, di yé le di nwas le kiññem i lôôha kéés bés inyu béba di bi tam, Yéhôva a nwéhél ki bés. I nya kiññem i, i nla kena bés haa ni Yéhôva. (Tjémbi 31:11; 38:4, 5) Lelaa? Di yoñ hihéga hi sita yada i kiññem i bé tééñga inyu mam a bi boñ ilole a nyila kristen. A kal le: “Me nôgda wee i ta bé nseñ le me boñ biliya i gwélél Yéhôva inyule a ta ha bé le a nwéhél me inyu bibéba me bi boñ.” Ngandak ikété yés i nôgda kii i sita i. I yé nseñ le di yoñ yihe ni kiññem i i nlôôha tééñga bés. Inyuki? Inyule Satan a mba maséé i tehe bés di nwaa gwélél Yéhôva ki le a ngi gwéhék bés!—Béñge yak 2 Korintô 2:5-7, 11.
w02 15/11 20 § 1-2
Lelaa di nla boñ le niñ yés i lémél Yéhôva?
DILO di niñ i mut di yé ndék, di mpala ki tagbe. Ntôptjémbi le David a bi ôt pék ngandak, a tehe le dilo di niñ i mut di yé ndék, jon a bi kal le: “Éé a Yéhôva, hôla me i yi lelaa lisuk li niñ yem li ga ba, ni i yi nsoñgi u dilo tjem, inyu boñ le me yi le niñ yem i yé kidik. Ibabé pééna, u bi boñ le dilo tjem di ba ndik ndék; yak dilo tjem di niñ di yé yañga i bisu gwoñ.” Njômbi i David i bé le bibuk gwé ni maboñok mé bi lémél Yéhôva. Inyu éba le niñ yé i bé i moo ma Djob, a bi kônde le: “Wetama nyen u yé botñem yem.” (Tjémbi 39:4, 5, 7) Yéhôva a bi emble masoohe mé. Inyu hala nyen a bé yimbe i mam momasôna David a bé boñ, a bom ki nye.
Hok ngéda, di yé di pagap ngim kel kayéle di bana ha bé to ndék ngéda inyu boñ i mam ma nlôôha ba nseñ. Hala a nla boñ le di bôdôl bana nduña. Di nla boñ ngandak mam munu niñ ini, di nigil ki ngandak mam. Ndi i pot maliga, di gwé bé ngandak ngéda. Baa yak bés njômbi yés i yé le di lémél Yéhôva kiki David? Di hôya bañ le Yéhôva a mbéñge, a wanak hiki wada wés. Len a yé 3 600 nwii le ngwélél Yéhôva wada le Hiôb a kal le Nyambe a bé tehe manjel mé, a béñgege ki maboñok mé. A bi bat i mbadga ini le: “M’a boñ lelaa i ngéda Nyambe a ga kéés me? M’a timbhe lelaa nye i ngéda a ga lo i wan hop wem?” (Hiôb 31:4-6, 14) Di nla boñ le niñ yés i lémél Yéhôva i ngéda di mbii mam ma mbuu i bisu i niñ yés, i ngéda di nôgôl mambén mé, di gwéélak ki ngéda yés ni pék. Di béñge le i mam ma mo maa.
Lédés maada moñ ni Yéhôva
Soohe Yéhôva hiki ngéda. Tata woñ le Yéhôva a nyi le hala kiki kinñem i nkéés we ngandak, u yé le u bana ndutu i soohe. (Rôma 8:26) Ndi, “téñbe ikété masoohe,” kal Yéhôva le u gwé ngôñ i ba liwanda jé. (Rôma 12:12) Andrej a nkal le: “Kinñem i bé kéés me ngandak, me bé wo nyuu. Ndi ngéda me bé soohe, me bé me nôgda hogbe ni ñem nwee.” Ibale u nyi bé lelaa u nla soohe, béñge masoohe ma Kiñe David ngéda a bi tam béba yé, ma di nléba i kaat Tjémbi 51 ni 65.
Tik ngok i mbuu
Di boñ le bôt bape ba bôdôl bés ñem
16 Ibale di nsômbôl le bôt ba bôdôl bés ñem di nlama bana hôtnyuu. I ngéda di gwé hôtnyuu, di nyelel bé i jam ba nkal bés le di pot bañ. (Añ Bingéngén 10:19.) Di gwé ngôñ ni hôtnyuu ngandak i ngéda di yé i internet. Ibale di nyoñ bé yihe, di nla yoba, di bambal ngim jam i i yé le bôt ba kôli bé yi. I ngéda di mal tjam ngim nwin i internet, di nla bé sôña le bôt ba gwélél i nwin u kiki ba ngwés to sôña le u boñ bôt bape béba. Hôtnyuu i nhôla ki bés le di pot bañ i ngéda baoo bés ba nsômbôl tinde bés i yelel mam ma ma nla boñ lôk kéé yés béba. Di nlama boñ hala téntén i ngéda bisônda bi mbat bés mambadga i het ba nsôña nson wés. Ha i ngéda i, ni mangéda mape ki, di nlama “kañ nyo [wés] ni nkôô.” (Tjémbi 39:2) Too di yé ni bôt bés ba lihaa, mawanda més, lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm tole ni bôt bape, di nlama boñ le ba bôdôl bés ñem. Inyu boñ le ba bôdôl bés ñem, di nlama bana hôtnyuu.
20-26 Mpuye
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | TJÉMBI 40-41
Inyuki di nlama hôla bôt bape?
Bôt ba likap ba yé kimasoda
16 Bôt ba gwé toi lem i kap, ba nti bé bape ni mapida le yak bo b’a kôs. Yésu a bi hoñol jam li, ngéda a niiga le: “Ndi ngéda u naña ngand, sébél diyeyeba, ni bôt ba bilem, ni bibôk, ni ndim; “ndi w’a ba nsaibak; inyule ba gwé bé yom i timbhe we.” (Lukas 14:13, 14) Ntila Bibel wada a kal le: ‘Mut likap a’ saibana.’ Numpe a kal ki le: “Nu a nhoñol diyeyeba a yé kimasoda.” (Bingéngén 22:9; Tjémbi 41:2) Ñ, di nlama ti, inyule di nok maséé i lôl bôt bape mahôla.
17 Ngéda Paul a bé bigda bini bibuk bi Yésu le, “ti i yé masoda iloo yoñ,” Paul a bé pôdôl ndik bé i kap gwom di gwé, ndi yak i ti bape makénd, tole maéba, ni i lôl i mahôla bet ba gwé ngôñ ni mo. (Minson mi baôma 20:31-35) Kiki hihéga, bipôdôl bi Paul ni maboñok mé, bi niiga bés bôô ni ngélé yañen i yé nseñ i ti—ngéda yés, ngui yés, i bana nduña inyu bôt ni gwés bo.
18 Bôt ba njooñ yi ba ba nigil bilem bi bôt ba binam, ba bi yimbe le, lem i ti i nlona maséé. Inoñnaga ni yigil yap yada, “maséé ma bôt ma yé ma hol ngéda ba mbôñôl bôt bape loñge.” Bôt ba njooñ yi ba, ba nkal le, lem i hôla bôt bape i yé nseñ inyu bana “niñ i mahee, ni i i gwé ngim njômbi.” Jon ba bi ti bôt maéba le, inyu kéñbaha mbôô wap ni maséé map, i nla ba nseñ le bôt ba, ba boñ bôlô i i mbat bé le ba saa bo. Minyiña nwap mi nhélés bé bés, bés ba di neebe Bibel kiki Bañga i nlôl ni Nhek nu gwéha, le Yéhôva.—2 Timôtéô 3:16, 17.
w15 15/12 24 § 7
Yéhôva a ga nit we
7 I ngéda di nkon, di nla ba nkwoog nkaa le Yéhôva a ga hôgbaha bés, a ti bés pék, a nit ki bés kiki a bi boñ inyu bagwélél bé ba kôba. Kiñe David a tila le: “I mut a nhôla hiyeyeba a yé maséé; Yéhôva a ga sôñ nye i kel bikuu.” (Tjémbi 41:1, 2) I yé maliga le i ngéda David, i mut a bé a hôla diyeyeba, a bé niñ bé i boga ni boga. David a bé sômbôl bé kal le ntén mut u, u bé lama ke ni bisu i niñ ni njel manyaga, a kôhna ki niñ boga. I nene le bibañga bi, bi nsômbôl kal le Djob a bé lama hôla i mut telepsép nu. Lelaa? David a bi toñol le: “Yéhôva a ga nit nye i nañi yé kon; i ngéda a nkon, u ga tééda nye loñge.” (Tjémbi 41:3) Ñ, i mut a bé hôla hiyeyeba a bé yi le Djob a bé yi mandutu mé, ni gwéha a gwé ipañ yé. A bé yi ki le Djob a bi hek nyuu i mut binam ni ngap i mbôôb yomede.
Di kôna ñem ngôô u Yéhôva
17 Njom i bisu i ntinde bés i bana ñem ngôô i ta bé inyu nseñ wés bésbomede. Njom i bisu bisu i yé le, di gwé ngôñ i kôna ni i ti Yéhôva Djob lipém, inyule a yé lingen li gwéha ni li ñem ngôô. (Bingéngén 14:31) A bi ti bés ndémbél i yôni. Jon, di boñ kii yosôna di nla inyu kôna nye—inyu hôlôs gwéha lisañ li bôt ipôla bilôk bikéé, ni bana maada malam ni bôt bés ba libôk mu kii di unda ñem ngôô i pañ yap.—Galatia 6:10; 1 Yôhanes 4:16.
Tik ngok i mbuu
it-1 1261
Yéhôva
Bibel i mpôdôl kahap i Yéhôva. I ñéba ki lelaa a ga pubus jôl jé, inyu éba le njômbi i bisu i Yéhôva i yé le a pubus jôl jé. Jôl li Yéhôva li nlama pubhana inyule ngim bihégél gwé i bi hoo jo mahindi. I mbéda ki le bihégél gwé gwobisôna bi bi gwé pék, i ngii ni hisi, bi ti i jôl li lipém. Inyule i jôl li, li yé lipubi. Hala a ngwés ki kal le ba nyi, ba ndiihe ki kahap i Yéhôva i ngii bihégél gwé. Ba yé bebee i gwélél nye, ba bak maséé, inyule ba ngwés nye. Ikété masoohe ma David ma di nléba i kaat Tjémbi 405-10 a bi éba le mahoñol ma mon a bééna. A kal ki le jôl li Yéhôva li bé lama tééba lipubi. Di yimbe le i kaat Lôk Héber 10:5-10, ñôma Paul a ñéba le bibañga bi kaat Tjémbi bini bi nyônôl Yésu Kristô
27 MPUYE – 2 HILÔNDE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | TJÉMBI 42-44
Bii biniigana Yéhôva a nti bés i bisélél
w06 1/6 9 § 4
Balôm ba matode ba kaat Tjémbi
42:4, 5, 11; 43:3-5. Ibale inyu ngim ngéda, ba mbagal bés ni likoda, i hoñol maséé di bééna i ngéda di bé ni lôk kéé i bôda ni i bôlôm i nla nit bés. To hala kiki ngim mangéda, hala a nla boñ le di nôgda le di yé bésbotama, mahoñol ma, ma mbigdaha bés le Djob a yé lisolbene jés, ni le di nlama bôdôl nye ñem le a ga sôñ bés.
w12 15/1 15 § 2
Lelaa di nla boñ le yigil yés i Bibel i kônde lémél bés, di ôt ki nseñ mu?
1 Masoohe: Jam li bisu li yé le di soohe. (Tjémbi 42:8) Inyuki? Inyule yigil i Bibel i yé pand yada i bibégés di nti Nyambe. Jon i yé loñge le di bat Yéhôva le a hôla bés i bana mahoñol malam. Ni le a ti bés mbuu wé mpubi. (Lukas 11:13) Barbara, sita yada i i yé missionaire hala a yé ntandaa ngéda a nkal le: “Ilole me ñañ tole me nigil Bibel, me yé me bôk me soohe, hala a nhôla me i nok le Yéhôva a yé bebee ni me ni le a nkon maséé ni i yom me yé i boñ.” I ngéda di nsoohe ilole di nigil, hala a nkôôba ñem wés i neebe bijek bi mbuu Yéhôva a nkôôbana bés.
“Moo moñ ma tomb bañ”
11 Di nkônde ki let ni njel biniigana Yéhôva a nti bés i makoda ma bikristen, i makoda makeñi, i makoda ma ndôn, ni i bisuklu bi ntôñ. Biniigana bini bi nti bés makénd ma mbéda bés, bi nhôla ki bés i tjek mam di nyéñ boñ i pes mbuu, ni i yônôs ngandak minson mimpe mi bikristen. (Tjémbi 119:32) Baa u mboñ biliya i nwas le biniigana bi, bi lédés we?
12 Yéhôva a bi hôla Lôk Israél i yémbél Lôk Amalek ni bôt ba Étiôpia. A bi ti yak Néhémia ni bôt bé ngui i mélés maôñ map. Yéhôva a ga ti bés nlélém ngui inyu hôla bés i telep siñ siñ, i ngéda di mbôma ngolba, diyana, ni nduña keñi, kayéle di la kena nson wés u likalô ni bisu. (1 Pétrô 5:10) Di mbem bé le Yéhôva a bôñôl bés bihélha bi mam. Ndi bés di nlama boñ mam di gwé le di boñ. Hala a nkobla le di nlama añ Bañga i Djob hiki kel, di kôôbaga makoda més, di kenek i makoda més hiki sonde. Di nlama ki gwélél yigil yés i Bibel, ni ngéda lihaa li mpohol i bégés Yéhôva, inyu yônôs mahoñol més ni miñem nwés ni mam ma mbuu. Di nlama ki bôdôl Yéhôva ñem hiki ngéda ni njel masoohe. Kekikel, di nwas bañ le mam ma nkoñ isi, ni bibôlô bipe, bi kéñ bés njel i boñ mam Yéhôva a ngwélél inyu lédés bés, ni ti bés makénd. Ibale u nôgda le moo moñ ma mbôdôl tomb inyu mam ma, bat Djob mahôla. I mbus, tehe lelaa mbuu wé ‘u ñéba ngui yé inyu yoñ, u tinak ki we ngôñ ni ngui i boñ mam ma nlémél nye.’ (Filipi 2:13, MN) Ndi, kii u nla boñ inyu lédés moo ma bôt bape?
Tik ngok i mbuu
it-1 417
Hibaa hi njéé
Bibel i mbéna pôdôl hibaa hi njéé inyu hégha ngim jam. Kiki hihéga, inyu éba lelaa a bé kôhna ngoo, Hiôb a bi kal le a bi yila “manyañ dibaa di njéé.” (Hiôb 30:29) Bebek, inyu éba lelaa litén li Djob li bi biba i gwét, nyen ntôptjémbi a bi pôdôl i homa ba bé jul gwét kiki homa dibaa di njéé di bé di kodba inyu je mim. (Hégha ni Tjémbi 68:23), a bi tjelel a kalak le: “U bi nyagat bés i homa dibaa di njéé di nyééne.” (Tjémbi 44:19) I ngéda ntôñ gwét u Babilôn u bi kéña Yérusalem i nwii 607 B.N.Y. njal i bé kayéle, bôda ba bé ba lamb bon bap bomede, inyu hala nyen Yérémia a bi éba maselna ma bé ipôla litén jé li li bééna béba ñem ni dibaa di njéé di di ntôñ bon bap.—Minlénd mi Yérémia 4:3, 10.
3-9 HILÔNDE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | TjÉMBI 45-47
Hiémbi hi libii li Kiñe
w14 15/2 9-10 § 8-9
Di kon maséé ni libii li man Ntômba!
8 Añ Tjémbi 45:13, 14a. Ntôptjémbi a nkal le mbom u gwé “ngandak lipém” inyu libii jé. Masoola 21:2 a nhégha nye ni tison yada, Yérusalem nu mondo, a nyigye ki le a “ñegep inyu bem nlô wé.” I tison i, i gwé “lipém li Nyambe” i ‘mbai kiki ngok i i nlôôha tik, kiki ngok yaspi i i mbai kiki kristal.’ (Masoola 21:10, 11) Kaat Masoola i ntoñol bilama bi tison i. (Masoola 21:18-21) Ibabé pééna, mbom u gwé “ngandak lipém,” hala nyen i nlama ba inyule libii li kiñe li, ni ki le libii li, li ntagbe i ngii.
9 Ba nkena mbom yak nlô wé nu a yé kiñe, a bak ki Mésia. A bi kôôba nye, a ‘pubus ki nye ni malép ma Bañga i Nyambe.’ A gwé bé to “liton li mahindi to manyeda.” (Éfésô 5:26, 27) A nlama haba loñge mbot, hala ki nyen a bi haba! “Ba nlémés mambot mé ni gôl,” i mbus “b’a kena nye i bisu bi kiñe, a bak a hééba mambot malam.” Inyu libii li man Ntômba, “ba bi ti nye kunde le a haba mambot ma loñge libadô ma ma mbai, ma pôbôk, inyule loñge libadô i yé maboñok ma telepsép ma bapubhaga.”—Masoola 19:8.
Kii kaat Masoola i nkal inyu dilo di nlo
10 Lelaa Yéhôva a ga timbhe i bet ba ga leñ bagwélél bé gwét? A nkal le: “Hiun hiem hi ga kala.” (Ézékiel 38:18, 21-23) Masoola pes 19 a ntoñol i jam li ga noñ. Inyu sôñ bôt bé, Yéhôva a ga ep Man wé inyu tjé baoo ba litén jé. Mu gwét bi, Yésu a ga ba lôñni “mintôñ mi gwét mi ngii” hala wee biañgel bi Djob lôñ yada ni ini 144 000 bôt. (Masoola 17:14; 19:11-15) I gwét bi, bi ga sôk lelaa? I bôt bobasôna ba nkolba Yéhôva, bo lôñni minlôñ nwap, ba ga tjiba, tjiba yosôna!—Añ Masoola 19:19-21.
11 Noode hégda lelaa bagwélél ba Djob hana ’isi ba ga nôgda, i tehe le ba mpei, ki le baoo ba Djob bobasôna ba ntjiba! Kinje maséé homa nyensôna! To hala kiki mbok yosôna nyoo ngii i ga yôgbe ni maséé inyu tjiba i Babilôn Nunkeñi, lini lisañ, jam lipe li ga boñ le maséé ma yamb mayoo. (Masoola 19:1-3) I maliga, i jam li jon li yé toi nlôm jam mu kaat Masoola—“ngand libii i Man ntômba.”—Masoola 19:6-9.
12 Imbe ngéda libii li, li ga ba? I bôt ba yé mu nsoñgi u 144 000 bôt, bobasôna ba ga ba i ngii nwaa le gwét bi Armagédôn bi mbôdôl. Ndi ha yo ngéda bé nyen libii li ga ba. (Añ Masoola 21:1, 2.) Libii li Man ntômba li ga ba ndik i mbus gwét bi Armagédôn, i ngéda ñoo Djob to wada a ga ba ha bé.—Tjémbi 45:3, 4, 13-17.
it-1 1041
Gwét
I mamélél ma gwét bi, nsañ u ga ba hana ’isi letee ni hikôô hi nwii. Ntôptjémbi a nkal le “[Yéhôva] a mélés gwét i nkoñ ’isi wonsôna.” I mbañ i, i bi bôk i kôs biyônôl bi bisu i ngéda Yéhôva a bi boñ le litén jé Israel li yén ikété nsañ. I ngéda a bi tjé bijôl bi gwét bi baoo bap. I ngéda Kristô a ga tjé baoo bé i gwét bi Armagédôn, nsañ u ga ba letee ni masuk ma nkoñ ’isi. (Tjémbi 46:8-10) I bôt ba ga bana niñ boga, b’a yilha paminsoñ yap disoo, yak makoñ map m’a yila minhôdôk mi bakwade, b’a nigil ha bé to i jo gwét.” “Nyo u Yéhôva nu mintôñ mi gwét u mpot hala.”—Yésaya 2:4; Mika 4:3, 4.
Tik ngok i mbuu
Kii i ga héñha ngéda Ane Djob y’a loo?
9 Kii i ga héñha minlôñ mimbe? Baa i mbus Armagédôn, nlôñ to wada w’a ba ki hana isi? Bibel i nkal bés le: “Ndi kingéda likak jé bés di mbem ngii yondo ni hisi hi yondo, mu nyen telepsép i nyééne.” (2 Pétrô 3:13) Ngii i kôba hala wee biane bibe ni hisi hi kôba hala wee bibéba bi bôt bi bi yé isi ane yap bi ga tjiba. Kii i ga héñha bo? Bini bibañga le “ngii yondo ni hisi hi yondo” bi nkobla le ane i mondo ni bôt ba ba mba isi énél i ane i. Ane isi énél i Yésu Kristô i ga éba libak li Yéhôva i nya i yôni, Djob li oda. (1 Korintô 14:33) Jon “hisi hi yondo” hi ga ba ntjegek loñge. Biloñge bi bôt bi ga éga mam i nya i kôli. (Tjémbi 45:17) Kristô ni basobaane bé 144 000, ba ga ane ntôñ. Hégda ki i ngéda minkoda mi minlôñ nwominsôna mi ga héñhana ni ntôñ nlam wada u u édi!
10-16 HILÔNDE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | TJÉMBI 48-50
A bagwal ni lédés hémle i lihaa linan inyu ntôñ u Yéhôva
Bañga bibégés i nlona maséé
11 I ngéda di nigil Bibel, di niigaga bon bés, di mbégés Yéhôva. I ngéda Sabat, Lôk Israel i bé nwas bibôlô gwap inyu bégés Yéhôva. (Manyodi 31:16, 17) Ba bé niiga bon bap njee a yé Yéhôva. Yak bés di nlama yoñ ngéda i añ Bañga i Djob, ni nigil yo. I ngéda di mboñ hala, di mbégés Yéhôva, di nkônde ki yila mawanda mé. (Tjémbi 73:28) I ngéda di nigil Bibel ni bon bés, di nhôla bo i yila mawanda ma Yéhôva.—Añ Tjémbi 48:13.
w11 15/3 19 § 5-7
Ni gwé manjom i ba maséé
“Kena mu mapañ ma tison Siôn, kiiñana ki yo; soñglana minkum nwé mi mandap. Tiblana béñge mapénd mé ma ngui. Wana ki minkum nwé mi mandap, inyu boñ le ni yik añle tjai tjodisôna i jam li.” (Tjémbi 48:12, 13) Ntôptjémbi a bé ti bon ba Israel makénd le ba tibil béñge tison i Yérusalem. Noode le hégda i mam malam mahaa ma bé ma tééda mu miño nwap i ngéda ba bé ba bet i Yérusalem inyu tégbaha mangand hiki nwii, ba béñgege témpel. Ba bééna ngôñ i “añle tjai tjodisôna i jam li.”
Ni hoñol le kiñemuda i Séba. A bé pééna i mam ba bé kal inyu Salômô, pék yé i tôbôtôbô ni yi yé. Ndi kii i bi kwés nye nkaa? A bi kal le: “Me bi hémle bé i mam ba bé kal me, letee memede me lo, me tehe hala ni mis mem.” (2 Miñañ 9:6) I maliga, i mam di ntehe bésbomede ‘ni mis més,’ ma mboñ le di kônde bôdôl ngim mam ñem.
Lelaa ni nla hôla bon banan i tehe ‘bomede’ lelaa ntôñ Yéhôva u yé ntjegek loñge? Ibale u nyén bé haa ni Bétel, boñ biliya i yuuga yo ni bon boñ. Mandy bo Bethany ba bi nañ haa ni Bétel i loñ yap jam kiki bo 1 500 km, ndi to hala, hiki ngéda bagwal bap ba bé kena bo i yuuga Bétel. A nkal le: “Di bé hoñol le Bétel i yé ndik homa nu a yé ntén ntén ha, i homa lôk kéé i i yé miñunuk i niñ. Ndi i ngéda di bi ke nyoo, di bi tehe ngandak njohok i lôk kéé i i bé sal ni ngui, i bak ki maséé. Di bi nok le ntôñ Yéhôva u bé gwel ndik bé minson i libôga jés. Hiki ngéda di bé di mal yuuga Bétel, hémle yés i bé i kônde nañ.” Kiki ba bi bana lem i yuuga Bétel hiki ngéda, Mandy ni Bethany bo ba, ba bi yila basañal ba ngéda yosôna, ba bi naña ki bo i ke sal i Bétel inyu ngim dilo.
w12 15/8 12 § 5
Boña mam i nya i kôli inyu bôt ba loñ!
5 Di nigil ñañ wés. I mut a nsômbôl ke niñ i loñ ipe, a nlama nigil ñañ u loñ i. Nlélém jam inyu i bet ba nsômbôl niñ isi Ane Djob. Ba nlama nigil ngandak mam inyu Ane i. Di béñge le ndémbél i bon ba Kôra. Ba bé bagwélél ba Djob ba ba bé niñ i loñ Israel. Ba bé gwés tison Yérusalem, ni homa wé bibégés. Hala a bé lémél ki bo i añle bôt bape ñañ u tison i. Maoñ ma tison bé mon ma bé lôôha lémél bo. Ndi yimbne i tison yomede. Yérusalem a bé “tison i Kiñe ikeñi,” Yéhôva, nyoo nyen a bé homa bibégés bipubi, nyoo nyen ba bé niiga Mbén. Nyoo ki nyen Yéhôva a bé éba litén jé loñgeñem. (Añ Tjémbi 48:1, 2, 9, 12, 13.) Baa yak we u gwé ngôñ i nigil ñañ u ntôñ u Yéhôva u u yé hana ’isi, ni i añle wo bôt bape? Mu kii u mba u nke ni bisu i nigil ñañ u ntôñ u, ni i yi lelaa Yéhôva a ñéga litén jé, Ane Djob i ga kônde ba ntiik i mis moñ. W’a bana ki ngôñ i añal ñañ nlam u Ane i.—Yérémia 9:24; Lukas 4:43.
Tik ngok i mbuu
it-2 799-800
Lingwañ
Kiki ba bé ngwañ, Lôk Israel i bééna bijek, ba ban-ga moog. (1Bikiñe 4:20; Ñañal 5:18, 19) Ba bé yi bé mandutu liyep li nlona. (Bingéngén 10:15; Ñañal 7:12) I yé maliga le bon ba Israel ba bé ngwañ inyule ba bé bôt ba bôlô, (hégha ni Bingéngén 6:6-11; 20:13; 24:33, 34) to hala, Yéhôva a bi béhe bo le, ba hôya bañ le nyen a bé sayap bo. Ni le ba biine bañ botñem yap i ngii lingwañ jap. (Ndiimba Mbén 8:7-17; Tjémbi 49:6-9; Bingéngén 11:4; 18:10, 11; Yérémia 9:23, 24) Yéhôva a bi bigdaha bo le lingwañ li ntagbe. (Bingéngén 23:4, 5) ni ki le a bi bigdaha bo le mut a bé bé le a ti nye lingwañ kiki binoñ inyu sôñ niñ i mut numpe. (Tjémbi 49:6, 7) Jam lipe li yé le, lingwañ li nhôla bé bawoga to yom. (Tjémbi 49:16, 17; Ñañal 5:15) A yis ki bo le i tôñ ngandak inyu lingwañ i nla boñ le ba yila bôt ba wip, ba nimis ki maada map malam ni nye. (Bingéngén 28:20; hégha ni Yérémia 5:26-28; 17:9-11.) Ba bé lama ‘ti Yéhôva lipém ni tik yap gwom.’—Bingéngén 3:9.
17-23 HILÔNDE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | TJÉMBI 51-53
Kii u nla boñ inyu keñgle bibéba bikeñi?
Lelaa u nla tééda ñem woñ?
4 Kaat Bingéngén 4:23, i buk ini le “ñem” i nkobla le “mut kété” tole “matihil ma ñem.” (Añ Tjémbi 51:8.) “Ñem” u yé yak mahoñol més ma kété kété, i yom di nôgda, i yom i ntinde bés i boñ mam, ni i mam ma nkon bés ngôñ. Hala wee mut di yé toi ikété kété, ha bitéé bi mis bé.
5 Di yoñ hihéga hi mbôô wés i pes minsôn, inyu nok nseñ i yi njee di yé ikété kété. Pok, inyu tééda mbôô wés i pes minsôn, di nlama je loñge, di hianda ki minsôn hiki ngéda. Nlélém jam i pes mbuu, inyu boñ le di tééda mbôô wés, di nlama je bijek bilam bi mbuu, hala wee di añ Bibel ni bikaat bi ntôñ hiki kel, di sélés ki hémle yés ipañ Yéhôva. Di ñunda ki hémle yés, ngéda di mbii yom di nigil bisélél, di añlege ki yo bôt bape. (Rôma 10:8-10; Yakôbô 2:26) Iba, ngéda di mbéñgba i bitéé bi mis, di nla hoñol le di yé mbôô, ki le kon u mbôdôl je bés ikété. Nlélém ni libak jés li mbuu, di nla hoñol le di yé mbôô i pes mbuu inyule di mboñ mam momasôna kristen i nlama boñ, ki le mahoñol mabe ma mbôdôl o bés miñem. (1 Korintô 10:12; Yakôbô 1:14, 15) Di nlama bigda le Satan a gwé ngôñ le di kôna litehge jé li mam, inyu boñ le di kon i pes mbuu. Lelaa Satan a noode boñ hala? Lelaa di nla tat bésbomede?
w15 15/6 14 § 5-6
Di nla ke malal ma nyega ngwéé
5 Njel yada di nla gwélél inyu éba Yéhôva le di mbôdôl nye ñem i yé le di añle nye le di njôs mahoñol mabe. I ngéda di nkôôge nye bebee ni njel masoohe, yak nye a nkôôge bés bebee. Yéhôva a yé maséé i ti bés mbuu wé mpubi. Hala a nkônde ti bés makénd i kat mahoñol mabe. Ni le di nkee nyega malal ngwéé. Di kal Yéhôva ikepam limbe likala di nsômbôl le mahoñol ma ñem wés ma lémél nye. (Tjémbi 19:14) Baa di yé di bat Yéhôva le a wan bés inyu boñ le a tehe ‘too jam libe jo ki jo li ta bé ikété yés?’ Tole mahoñol mabe ma ma yé le ma kena bés i boñ béba? (Tjémbi 139:23, 24) Baa di nsoohe nye hiki ngéda inyu boñ le di keñgle manoodana tole di yén siñ i ngéda ba noode bés?—Matéô 6:13.
6 Bebek i mam di bé boñ behee, tole i homa di bi néñél bi mboñ le di gwés ngim mam i Yéhôva a ñoo. Ndi to hala, Yéhôva a nla hôla bés kayéle di kee ni bisu i boñ mahéhña ma ma mbéda, di kee ki ni bisu i gwélél nye kiki a ngwés. Kiñe David a bé yi hala inyule a bi ke i ndéñg bo Batséba. David a bi soohe Yéhôva ni bini bibuk: “Soho a Nyambe, boñ le me bana ñem u mpôp, . . . héhña ki mahoñol mem le me téñbe ni we.” (Tjémbi 51:10, 12) Ngim mangéda, di nla bana ngôñ ikeñi i boñ béba lakii di yé bikwéha bi bôt. Ndi Yéhôva a nla ti bés ngôñ ni ngui i nôgôl nye, to ibale mahoñol mabe ma yé ikété kété yés, ni le, ngim mangéda, ma yé ma lo bés i mahoñol. Yéhôva a nla hôla bés kayéle jam jo ki jo li yémbél bañ bés inyu boñ le di nôgôl mambén mé.—Tjémbi 119:133.
Tik ngok i mbuu
it-1 663
Dôeg
Man Lôk Édôm nu a bé ñane batééda bémba ba Saulô. A bé gwel nson u u bééna mahee. (1 Samuel 21:7; 22:9) Dôeg a bé bé man Lôk Yuda, ndi a bi neebe jôp i base i bon ba Lôk Yuda. Kiki “jam li bé nyégsa nye i ba i bisu bi Yéhôva” i Nôb, bebek inyule a bi ti likak. A bé nyega tole bebek a bé kon lô. Dôeg a bi tehe Prisi keñi le Ahimélek, a nti David i bret ba mbii i bisu bi Nyambe ni pansoñ i Gôliat. I mbus, i ngéda Saulô a bi kal bagwélél bé le, ba bi kodba inyu kolba nye, Dôeg a bi kal nye i jam a bi tehe i Nôb. I mbus, Saulô a bi sébél Prisi keñi ni biprisi bipe bi bi bé i Nôb. Saulô a bi bat Ahimélek mambadga. I mbus, Saulô a bi bat i bet ba bé tat nye le ba nol biprisi bi. Kiki ba bi tjél nôgôl kiñe Saulô, ibabé i kon woñi, Dôeg a bi nol 85 ma biprisi. I ngéda a bi mal boñ i béba i, Dôeg a tjé tison i Nôb yosôna. A nol i bôt bobasôna ba bé mu njohok bôt ni mimañ mi bôt, ni bémba.—1 Samuel 22:6-20.
I bibôdle bi Tjémbi 52, David a tila inyu Dôeg le: “Hilémb hioñ hi nhoo kiki lam, hi ñôô jimb, hi podok ni malôga. U ngwés béba iloo loñge, u ngwés u mpot bitembee iloo mam ma téé sép. U ngwés bibuk bi bi mbaabana, a we nu u gwé hilémb hi mandon!”—Tjémbi 52:2-4.
24-30 HILÔNDE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | TJÉMBI 54-56
Nyambe a yé i pes yoñ
w06 1/8 22 § 10-11
Ni bana pék, ni kon Djob woñi!
10 Ngim ngéda, David a bi ke a solop yak Akis, kiñe Gat, tison i bon ba Filistia i het Gôliat a bi néñél. (1 Samuel 21:10-15) Bagwélél ba Akis ba bi kal Akis le David a yé ñoo wap. Kii David a bi boñ mu i béba ngéda i? A bi soohe Yéhôva ni ñem wé wonsôna. (Tjémbi 56:1-4, 11-13) Inyu pamba, a bi boñ kiki bo le a bé kon njék. Ndi a bé yi le a bi pamba ndik inyule Yéhôva a bé hôla nye. Ni ki le a bi sayap likeñge a bi gwélél. David a bi éba le a bé kon toi Djob woñi la kiki a bi bôdôl nye ñem.—Tjémbi 34:4-6, 9-11.
11 Kiki David, yak bés di nla éba le di nkon Djob woñi i ngéda di mbot ñem le a ga hôla bés i ngéda mandutu. David a bi kal le: “Nwas le Yéhôva a éga we; bôdôl nye ñem, ha nyen a’ hôla we.” (Tjémbi 37:5) Hala a nkobla bé le di nlama yoñ mandutu més, di bii mo i moo ma Yéhôva ibabé i boñ jam jo ki jo. David a bi soohe ndik bé, a hôô moo i tôl. A bi sélés boña wé, a gwélél ki i pék Yéhôva a bi ti nye inyu yéñ manjel i pamba. Ndi to hala, a bé hoñol bé le biliya gwé bi bé bi kôli. Yak bés di nlama bana nlélém litehge li mam. Di boñ kii yosôna di nla, i mbus di nwas mam i moo ma Yéhôva. Mangéda mape, di nlama ndigi bôdôl Yéhôva ñem. Ha nyen i nlôôha ba nseñ i kon Yéhôva woñi. Bibañga bi David bini bi nhôgbaha: “Yéhôva a yé liwanda li ñem nyuu li ba ba nkon nye woñi.”—Tjémbi 25:14.
cl 243 § 9
Jam jo ki jo li nla bé “bagal bés ni gwéha Nyambe”
9 Yéhôva a ngwés hônba yés. (Matéô 24:13) Bigda le njômbi i Satan i yé le di waa gwélél Yéhôva. Ndi hiki kel, i ngéda di ntéñbe ni Yéhôva, hala a nti Yéhôva pôla i timbhe ñoo wé. (Bingéngén 27:11) Ngim mangéda, i hônba i ntomb bé. Makon, liyep, bôt ba ngwés ndik bomede. Hiki kel, di nlama jo sañ inyu téñbe ni Yéhôva. Ni le i ngéda di mbem ngim mam, ndi i lo bé, hala a nkônôs ñem wés. (Bingéngén 13:12) Ha ngéda i nyen hônba yés i yé i lôôha ba nseñ i mis ma Yéhôva. Kiki Kiñe David a bé yi hala, jon a bi bat Yéhôva le a tééda gwiiha gwé ikété ‘hibôi hié hi bikôp,’ a kônde a bak nkwoog nkaa le: “Baa bi ta bé mukété kaat yoñ?” (Tjémbi 56:8) Jon, Yéhôva a ndiihe gwiiha gwés, ni mandutu di nhônba inyu téñbe i gwélél nye. Bi gwé mahee i mis mé.
Lelaa gwéha i Yéhôva i nhôla bés i ngéda di nkon woñi
16 Satan a nyi le di ngwés niñ, a nkal le di yé bebee i boñ to kii, di kôm yak Yéhôva mbus ndik inyule di nsômbôl bé wo. (Hiôb 2:4, 5) Ndi maliga bé ma! Kiki “Satan a yé nu a gwé ngui i nol,” a noode boñ le woñi u tinde bés i kôm Yéhôva mbus. (Lôk Héber 2:14, 15) Ngim mangéda bagwélél ba Satan ba nkal bagwélél ba Yéhôva le ibale ba nkôm bé Yéhôva mbus ba nol bo. Satan a nla noode tinde bés i bôk mbén Yéhôva i ngéda di nkon. Dokta tole bôt bés ba lihaa ba ba ta bé Mbôgi Yéhôva ba nla tinde bés i yoñ matjél. Tole mut a yé le a tinde bés i neebe matibla ma ma nkiha bé ni Bitilna.
17 Di ta bé maséé i wo, ndi di nyi le ibale di nwo, Yéhôva a’ waa bé gwés bés. (Añ Rôma 8:37-39.) I ngéda bagwélél ba Yéhôva ba nwo, a nhoñol bo wengoñle ba yii i niñ. (Lukas 20:37, 38) A gwé ngôñ i tugul bo. (Hiôb 14:15) Yéhôva a bi saa ndamba i i nlôôha ba ikeñi inyu boñ le di ‘tjiba bañ, ndi di bana niñ boga.’ (Yôhanes 3:16) Di nyi le Yéhôva a ngwés bés ngandak, a ntôñ ki bés. Jon i ngéda di nkon tole i ngéda nyemb i yé bés bebee, di kôm bañ Yéhôva mbus, di bat nye mahôla, pék ni ngui. Hala nyen Valérie bo nlôm ba bi boñ.—Tjémbi 41:3.
Tik ngok i mbuu
it-2 646
I yi mam i bisu bi ngéda
Baa Yéhôva a bi téé i bisu bi ngéda le Yuda a bé lama liibana Yésu? Yuda a bi liibana Yésu, hala a bi yônôs mbañ i Bibel i i ñéba le Yéhôva bo Yésu ba nla tehe mam ilole ma mbôña. (Tjémbi 41:9; 55:12, 13; 109:8; Minson mi baôma 1:16-20) Ndi hala a yé bitembee ibale di nkal le Djob a bi téé i bisu bi ngéda le Yuda a bé lama liibana Yésu. Mbañ i bi legel le i mut a bééna maada ma bas bas ni Yésu nyen a bé lama liibana nye, ndi i bi kal bé njee a bé lama boñ i jam li. Mbañ i bi éba bé le Yuda a bé lama bana i nya maboñok i. Inyu hala nyen Paul a bi tila le: “Kekikel, u palga bañ kéhi moo moñ i ngii mut nye ki nye, u yoñok bañ to ngaba i bibéba bi bôt bape, u téédaga wemede pubhaga.” (1 Timôtéô 5:22; hégha ni 3:6.) Inyu éba le Yésu a bééna ngôñ i pohol 12 baôma bé ni pék, i nya i nlémél Yéhôva, a bi tégbaha u wonsôna i soohe Isañ ilole a nyoñ makidik ma. (Lukas 6:12-16) Ibale Yéhôva a tehe le Yuda a bé lama liibana Yésu, ki Yéhôva a bi neebe bé le Yésu a pohol Yuda mu nsongi bôt u. Ibale di mbéñge i jam Mbén i bé kal, hala a ñéba le ki Djob a bi yoñ ngaba mu i béba i mut nu a bi boñ.
I nene ni le i ngéda ba bi pohol Yuda inyu yila ñôma, ñem wé u bééna bé mahoñol mabe. Yuda a bi nwas le ‘nkañ u u gwé mbôñ u o i ñem wé, u hoo ki nye mahindi’ hala a tinde nye i tjél le Djob a éga nye, a neebe le Satan nye a éga nye kayéle a nip, a liibana ki Yésu. (Lôk Héber 12:14, 15; Yôhanes 13:2; Minson mi baôma 1:24, 25; Yakôbô 1:14, 15; béñge YUDA No. 4.) I ngéda ngôñ i Yuda i boñ béba i bi pam i ngim likala, ha nyen Yésu nyemede a bi tehe i jam li ikété ñem u Yuda. A kal ki i bisu bi ngéda le a bé lama liibana nye—Yôhanes 13:10, 11.