Unda le u yé bañga liwanda ngéda jam li nsômbôl ôbôs liwanda joñ ni mut

BILOÑGE bi mawanda bi yé tik, ni le i bana liwanda li nom i nlo bé ni yomede. Ibale liwanda li nsagla, kii i nla hôla i téé jo? Di nla nigil ngandak mam mu ñañ u ngim bôt Bibel i nkal le ba bé mawanda, ndi ba liwanda jap li bi kôhna ndutu.

I NGÉDA LIWANDA JOÑ LI MBOÑ BÉBA

David nu a bé ntat bémba ni kiñe, a bééna bañga mawanda. Wada ikété yap nu a nla lo bés mahoñol a yé Yônatan. (1 Samuel 18:1) Ndi David a bééna mawanda mape, kiki bo mpôdôl Natan. Bibel i nkal bé bés imbe ngéda liwanda jap li bi bôdôl. David a bi yible nye ñem wé kiki we u nla yible liwanda joñ ñem. David a bééna ngôñ i oñ ndap inyu Yéhôva. Kiñe a bé diihe mahoñol ma Natan, a tehge nye kiki mut nu a gwé mbuu Yéhôva.​—2 Samuel 7:2, 3.

Ndi ngim jam i bi bôña i i bi tééñga liwanda jap. Kiñe David a bi ke ndéñg ni Batséba, i mbus a nôlha nlô wé Uria. (2 Samuel 11:2-21) Ikété ngandak ñwii, David a bi téñbe i gwés Yéhôva, a nit ki telepsép. Ndi mbus, a boñ ini béba keñi! Kii i bi pémél ini loñge kiñe? Baa a bé tehe bé le i jam a bi boñ li bé béba keñi? Baa a bé hoñol le a nla sôô jo Djob?

Kii Natan a bé le a boñ? Baa a bi nwas le mut numpe nyen a kal kiñe i mam a bi boñ? Bôt bape ba bé yi minsômba David a bi boñ inyu nol Uria. Jon inyuki Natan a bi jôp munu jam lini, ni inyuki a bé bebee i ôbôs liwanda jap li li bé li ma nom? David bé yak le a kal le ba nol Natan. Ngii mam momasôna, David a bi mal nol Uria nu a bi boñ bé nye to jam.

Ndi Natan a bé pot i jôl li Djob. Mpôdôl a bé yi le ibale a mpot bé, ki maada mé ni David ma ga ba ha bé nlélém, yak kiññem yé i ga kéés nye. Liwanda jé David li bi yoñ njel i mbébél Yéhôva. David a bééna ngôñ ni mahôla inyu témbna maada mé malam ni Djob. Ñ, David a bééna ngôñ ni bañga liwanda. Natan a bé liwanda li. A bi pohol i kwélés David i jam li, ni njel ngim hihéga a bi yoñ inyu tihba ñém wé, a yik le a bé nlômbi ntat mintômba. Natan a bi yeelene nye ñwin u Djob, ndi njel i yon i bé le i hôla David i yi kinje béba jam a boñ, ni i tinde nye i yoñ makidik ma ngui.​—2 Samuel 12:1-14.

Kii u yé le u bon ibale liwanda joñ jada li mboñ hihôha tole li mboñ béba keñi? U nla hoñol le i pahal i jam li i ga ôbôs liwanda linan. U nla ki hoñol le, i ke kal mimañ jam li, inyu boñ le ba ti nye mahôla i pes mbuu, i nla kobla le u nkénés nye. Kii u yé le u boñ ni?

Gianni, nu di nsima i ngii, a kal le: “Me bi sôk tehe le ngim jam i bi héñha. A bé yible ha bé me ñem wé kiki ngéda bisu. Me bi yoñ makidik i tiige nye bebee tolakii hala a bé me nledek jam ngandak. Me bi badba le: ‘Kii me nla kal nye le a nyi bé? A bé le a bep unup!’ Ndi ngéda me bi hoñol i mam momasôna di bé nigil lôñ, me bi léba ngui i pôdôs nye. Maurizio nyemede a bi ti me mahôla ngéda me bééna ngôñ ni mo. Me bé gwés bé le liwanda jés li mal, ndi me bé gwés le me hôla nye inyule me bé tôñ ni nye.”

Maurizio a nkônde kal le: “Gianni a bé mut maliga ni nu a téé sép. Me bé yi le, to nye, to Yéhôva, ba bé bé njom i bikuu bi bé lôl me ni makidik mem mabe. Jon me bi neebe bikodlene, i mbus ngim ngéda, me témbna mbôô wem i pes mbuu.”

NGÉDA LIWANDA JOÑ LI YÉ IKÉTÉ NDUTU

David a bééna mawanda mape ma ma bi téñbe ni nye ngéda a bé tégbaha mangéda ma ndutu. Wada ikété wap a bé le Husai, nu Bibel i nsébél le “liwanda li David.” (2 Samuel 16:16; 1 Miñañ 27:33) Bebek le a bé ngwelnson wé, liwanda jé li ñemnyuu, ni kiha yé. Ngéda kiñe a bé gwés boñ mam le bôt ba nlama bé yi, nyen a bé boñ mo.

Ngéda man David le Absalôm a bi kadal yééne Ane, ngandak bon ba Israél i bi ke i pes yé, ndi he mah Husai. Mu kii David a bé ke ngwéé, Husai a bi ke ni nye. David a bi nôgda njôghe i ñem inyule man wé nyemede ni i bôt a bé bôdlak ñem ba bi kénés nye. Ndi, Husai a bi téñbe ni David, a ba yak bebee i nimis niñ yé inyu yônôs nson wé, u u bé le a ôbôs jimb ba bi ôô. Husai a bi boñ ndik bé hala inyu yônôs bôlô yé i ngwelnson. A bi unda le a tiñi i gwés liwanda jé David.​—2 Samuel 15:13-17, 32-37; 16:15–17:16.

Hala a ntihba ñem i tehe le bilôk bikéé bi bôlôm ni bi bôda bi gwé maada malam he ndik bé inyule ba nlama yônôs ngim nson u tôbôtôbô inyu lôk kéé yap, ndi téntén inyule ba yé toi mawanda. Ni maboñok map, a yé ndik wee ba yé i kal le: “Me ta bé liwanda joñ, inyule u yé hisém tole hikaa, ndi inyule u yé nseñ i mis mem.”

I yom i yon i bi pémél Fédérikô. Ni mahôla ma liwanda jé li mahee le Antôniô, a bi la nihbe mangéda ma ndutu ikété niñ yé. Fédérikô a ntoñol le: “Ngéda Antôniô a bi lo likoda jés, di bi hoo yila mawanda. Bés boba di bé bahôla nson, di bé gwés sal ntôñ. Mbus ndék ngéda, a yila mañ. U héya le a bé liwanda jem, a bééne ki me ndémbél lam i pes mbuu.” I mbus Fédérikô a bi boñ béba. A bi hoo yéñ mahôla i pes mbuu, kayéle a nimis libak jé li nsañal ni li nhôla nsoñ. Lelaa Antôniô a bi boñ?

Fédérikô a nhoñol: “Me bé tehe Antôniô a nok ndutu inyu yem. A bi boñ biliya gwé gwobisôna inyu hôla me i témbna makénd mem. A bé tôñ ngandak le me témbna mbôô wem i pes mbuu, kekikel a bi tjôô bé me. A bi ti me makénd inyu boñ le me let ki i pes mbuu, ni le me waa bañ.” Antôniô a ntoñol le: “Me bi tégbaha ngandak ngéda ni Fédérikô. Me bé gwés le a yible me ñem wé, to ibale jam li li bé tééñga nye ngandak.” Jam li maséé le Fédérikô a bi témbna makénd mé, i mbus ngim ngéda a témb a yila nsañal ni nhôla nson. Antôniô a nsugus le: “Tolakii nano di ta ha bé i nlélem likoda, liwanda jés li ngi gwé ngui iloo kôba.”

BAA U NÔGDA WENGOÑLE BA NKÉNÉS WE?

Lelaa u yé le u nôgda ibale liwanda joñ li ñemnyuu li nkôm we mbus ngéda u gwé toi ngôñ ni nye? W’a tehe bé jam lipe li nôgha njôghe kiki li! Baa u yé le u nwéhél nye? Baa maada manan m’a ba ki bas bas kiki ngéda kôba?

Hoñol le jam li bi pémél Yésu mu dilo tjé di nsôk hana isi. A bi tégbaha ngandak ngéda ni baôma ba ba bi téñbe ni nye, maada ma bé at bo ma bé tôbôtôbô. Jon Yésu a bé sébél bo le mawanda mé. (Yôhanes 15:15) Ndi, kii i bi bôña ngéda ba bi gwel nye? Baôma bé ba bi ke nye ngwéé. Pétrô nye a bi pot yak bisu bi bôt le, kekikel a ga tjôô bé Malét nwé, ndi nlélém u, Pétrô a tañ le a nyi bé Yésu!​—Matéô 26:31-33, 56, 69-75.

Yésu a bé yi le a bé lama ba nyetama mu manoodana mé ma nsôk. Ntiik a bééna njom i nôgda le ba nwéha nye nyuu, ni le ba mbabaa nye. Ndék dilo i mbus bitugne gwé, ngéda a bé kwel ni banigil bé, a bi pot bé to buk inyu unda le ba bi wéha nye nyuu, le a bé ñunbak, tole a bé tam bo kii banigil bé. Yésu a bi tehe bé nseñ i bigdaha bo mahôha map momasôna, yak ma ba bi boñ i u ba bi gwel nye.

Maselna ni hala, Yésu a bi kwélés Pétrô ni baôma bape inyu boñ le ba kon bañ woñi. A bi kônde yis bo le a bé bôdôl bo ñem, ni ini njel le a bi niiga bo lelaa ba nlama boñ nson u tôbôtôbô u añal ñañ nlam. Inyu Yésu, baôma bé ba bé ba ngi yii mawanda mé. Ba ga hôya bé i gwéha i kekikel i niñ yap. Ba bé bi lama boñ biliya le ba wéha ha bañ Malét wap nyuu kekikel. Ñ, ba bi la yônôs nson a bi yék inyu banigil bé.​—Minson mi baôma 1:8; Kôlôsé 1:23.

Sista yada le Elvira a mbigda ki ngéda a bi bana ngimanôgla ni liwanda jé le Juliana: “A bi kal me le a yé ñunbak inyule me bi boñ jam li li bi babaa nye. Hala a bi tééñga me ngandak. A bé a kôli i unup. Ndi i jam li bi hélés me li bé le, a bé tôñ ngandak inyu yem ni inyu bikuu bi bé le bi kwél me inyu maboñok mem. M’a waa bé nok maséé inyu libak lini le, a bi bok bé mahoñol mé i ngii béba me bôñôl nye, ndi i ngii njôghe me bé ti nyuu yem. Me bi ti Yéhôva mayéga le me gwé liwanda li li mbii loñge yem i bisu bi njôghe yé.”

Jon, lelaa bañga liwanda li mboñ ngéda liwanda jé ni mut li mboma ndutu? A nlama ba bebee i kwélés nye ni loñgeñem, ndi ni maliga ngéda i nsômbla. Liwanda li, li ga ba kiki Natan bo Husai, ba ba bi téñbe i gwés wada ni nuu yak ngéda ndutu i bé, ni yak kiki Yésu nu a bé bebee i nwéhél. Baa u yé unu ntén liwanda?