Wafa nga e kwla fa fluwa Jasin fɛ kpa kun fin Ɲanmiɛn! e di junman’n
Fluwa pɛplɛpɛ uflɛuflɛ m’ɔ́ wá úka e sran’m be osu nianlɛ’n nin Biblu’n nun like klelɛ’n nun’n
1. E nvle kun aɲia’n i bo’n, be yili fluwa uflɛuflɛ kun m’ɔ́ wá úka e sran’m be osu nianlɛ’n nin Biblu’n nun like klelɛ’n nun ɔn. ?Fluwa uflɛuflɛ sɔ’n yɛle benin?
1 E aɲia dan mɔ i flɛlɛ’n yɛle “Ɔ ti’n mɔ a fa bu akunndan’n, sie i kpa” i bo’n, e ɲannin fluwa pɛplɛpɛ uflɛuflɛ kun m’ɔ́ wá úka e sran’m be osu nianlɛ’n nin Biblu’n nun like klelɛ’n i bo bolɛ’n nun ɔn. Kɛ e ɲannin fluwa sɔ’n e dili aklunjuɛ kpa. Fluwa Jasin fɛ kpa kun fin Ɲanmiɛn! ɔ sin fluwa Ngue like i osu. Be nɲɔn’n be fa be wun, afin be nun ndɛ’m b’a sɔnman. I sɔ’n ti’n, e kwla fa kle sran’m be Biblu’n nun like be anuan’n nun lɛ. Sanngɛ ngbaciɛ o fluwa nɲɔn sɔ’m be afiɛn. Yɛle kɛ fluwa Ngue like kan like ng’ɔ fata kɛ Klistfuɛ’m be yo’n i ndɛ. Like sɔ’m be nun wie’m be yolɛ’n kwla yo kekle man be nga blɛ li yɛ be su suan Biblu’n nun like’n. Fluwa uflɛuflɛ’n i liɛ’n, ɔ fa e ɲin sie i ndɛ fɛ nga be o Biblu’n nun’n, be su.—Yol. 15:35.
2. ?Ngue ti yɛ be yili fluwa pɛplɛpɛ Jasin fɛ’n niɔn?
2 ?Ngue ti yɛ be yili fluwa sɔ’n niɔn? Mɛn wunmuan’n nun’n, aniaan’m be wunnin kɛ sɛ e le fluwa kun naan i nun ndɛ’n ti pɔpɔ’n, ɔ ti kpa. Be kunndɛ fluwa kun m’ɔ́ yó maan sran’m be konvi sɔ́ nanwlɛ ndɛ’n kpɛkun ɔ́ fá be ɲin síe i fluwa Biblu’n kle m’ɔ ti e Biblu’n nun like klelɛ fluwa cinnjinfuɛ’n, i su. Asa’n, sran wie’m be kunndɛman kɛ bé súan like fluwa dan wie nun. Ɔ maan kɛ be wun kɛ fluwa’n ti pɛplɛpɛ’n, like suanlɛ’n kunman be srɛ. Asa ekun’n, fluwa pɛplɛɛplɛ’m be kacilɛ aniɛnaniɛn kpanngban nun’n timan kekle.
3. ?Ngue ti yɛ fluwa uflɛ sɔ’n ɔ nin like klelɛ fluwa onga’m be timan kun ɔn?
3 Fluwa’n i nun ninnge mun: E fluwa nga e fa kle sran’m be Biblu’n nun like’n, be nun sunman be nun ndɛ’n ti pɔpɔ. Ɔ maan sran kun i ngunmin kwla kanngan be nun kpɛkun ɔ wun be nun ndɛ’m be wlɛ. Sanngɛ fluwa Jasin fɛ i liɛ’n ɔ timan sɔ. Wafa nga be klɛli’n, ɔ kle kɛ ɔ fata kɛ like klefuɛ kun uka like suanfuɛ’n naan w’a wun i nun ndɛ’n i wlɛ. I sɔ’n ti’n, sɛ e fa fluwa’n e man sran mun’n, ɔ ti kpa kɛ e nin be e koko ndɛ kpɔlɛ kun annzɛ nɲɔn be su yalɛ. Kɛ mɔ ndɛ kpɔlɛ’m be timan tɛnndɛn’n ti’n, e kwla fa kle sran’m be Biblu’n nun like be anuan’n nun lɛ, annzɛ kan nga be di junman lɛ’n. Sɛ e bo like suanlɛ bo like suanlɛ 1 su’n, ɔ ti kpa. Sanngɛ e kwla bo i bo i kwlaa nga e klo’n su.
4. ?Wafa sɛ yɛ fluwa pɛplɛpɛ’n uka e naan y’a fa Biblu’n y’a kle like ɔ?
4 Fluwa nga e fa kle like’n be nun sunman be nun’n, kosan’m be su tɛlɛ’m be o ndɛ kpɔlɛ’m be nun. Sanngɛ fluwa uflɛ’n i nun liɛ’n, kosan’m be su tɛlɛ’m be dan lika o Biblu’n nun. Sran kpanngban be klo Biblu’n bɔbɔ ba’n i nun like suanlɛ’n tra e fluwa’m be nun like suanlɛ’n. I sɔ’n ti’n, be flɛ i kɛ Biblu’n nun ndɛ mma nga be o ndɛ kpɔlɛ’m be nun, b’a klɛman be nun ndɛ mun. Ɔ fata kɛ e fa Biblu’n bɔbɔ naan e kanngan be nun. I sɔ’n yó maan like suanfuɛ’m bé wún i wlɛ kɛ like nga be suan’n fin Ɲanmiɛn.—Zan 6:45.
5. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ like klefuɛ’n siesie i wun kpa ɔ?
5 Fluwa’n yiyiman Biblu’n nun ndɛ mma’m be ngba nun. ?Ngue ti ɔ? Kɛ ɔ ko yo naan like suanfuɛ’n w’a usa kosan naan kusu like klefuɛ’n w’a yiyi ndɛ’n nun kpa w’a kle i’n ti. I sɔ’n ti’n, ɔ ti cinnjin kɛ e siesie e wun kpa ka naan y’a ɔ like klelɛ. Sanngɛ maan e nian e wun su naan y’a ijɔman ngboko. Ɔ ti su kɛ e klo Biblu’n nun ndɛ mma’m be nun yiyilɛ. Sanngɛ blɛ sunman’n, sɛ e man like suanfuɛ’n i atin naan ɔ tu ndɛ mma’n i bo’n, ɔ kwla yo i ye kpa. Sɛ e usa kosan ngwlɛlɛ su’n, e kwla ukɛ i naan w’a wun Biblu’n nun ndɛ mma’m be wlɛ.—Yol. 17:2
6. ?Wafa sɛ yɛ e kwla fa fluwa’n (a) e bo jasin fɛ’n lika nga sran’m be lafiman Ɲanmiɛn nin Biblu’n be su’n i nun ɔn? (b) e bo jasin fɛ’n awloawlo’m be nun ɔn? (c) e bo sran’m be Biblu’n nun like klelɛ trele ɔ? (d) e di junman sran’m be osu nianlɛ nun ɔn?
6 Kɛ like klelɛ fluwa onga’m be sa’n, e kwla fa fluwa uflɛuflɛ’n e man sran mun blɛ kwlaa nun. Asa’n, kɛ mɔ e kwla fa e kan Biblu’n nun like suanlɛ ndɛ trele e kle sran mun be anuan nun lɛ’n ti’n, i nun junman dilɛ’n wá yó sran kpanngban fɛ. Asa ekun’n, kɛ nga e fa wunnin i e nvle kun aɲia’n i bo lɔ’n sa’n, sɛ e kɔ be nga Ɲanmiɛn Ndɛ’n loli be’n be osu nianlɛ naan e nin be e nian fluwa sɔ’n nun’n ‘nanwlɛ, é wún kɛ junman sɔ’n i dilɛ yo fɛ kpa!’—An nian i bue 5-7 su kuku mun.
7. ?Wafa sɛ yɛ e kwla fa fluwa pɛplɛpɛ’n e kle sran’m be Biblu’n nun like ɔ?
7 Wafa ng’ɔ fata kɛ e kle like’n: Maan e dun mmua kanngan ndɛ kpɔlɛ’n i su kosan’n, mɔ be klɛli i ble tuun’n i nun. I sin’n, maan e kanngan ndɛ kpɔlɛ’n ɔ nin Biblu’n nun ndɛ mma nga be o ndɛ kpɔlɛ’n i awieliɛ lɛ’n, be nun. Maan e usa kosan ngwlɛlɛ su naan like suanfuɛ’n w’a wun Biblu’n nun ndɛ mma’m be wlɛ. Ka naan y’a wɔ e ɲrun’n, maan e fa kosan nga be klɛli i ble tuun’n e fa usa like suanfuɛ’n. I liɛ’n, sɛ ɔ wunnin ndɛ’n i wlɛ’n, e kwla wun i. Sɛ blɛ li yɛ e su bo sran’n i osu nianlɛ bo’n, sɛ kosan kunngba cɛ yɛ e koko su yalɛ’n, ɔ ti kpa. Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, e kwla uka blɛ’n su e fa like suanlɛ wunmuan kun e di su junman.
8. ?Wafa sɛ yɛ e kwla fa sran’m be ɲin sie i Biblu’n nun ndɛ mma’m be su ɔ? ?Yɛ ngue ti ɔ?
8 Biblu’n nun ndɛ mma wie’m be o lɛ’n be klɛli be wun lɛ kɛ “kanngan nun.” Be yɛ be tɛ kosan nga be klɛli be ble tuun’n be su trele ɔ. Kɛ é fá like suanfuɛ’n i ɲin e sie i Biblu’n nun ndɛ mma kun su’n, nán maan e se kɛ “Akoto Pɔlu klɛli i kɛ,” annzɛ “Nian ndɛ nga Zeremi kannin’n.” Sɛ e se sɔ’n, ɔ kwla bu i kɛ klɔ sran ngbɛn wie i ndɛ ng’ɔ klɛli’n yɛ e su kanngan nun ɔn. Ɔ maan, ɔ flunman kɛ e se kɛ “Ɲanmiɛn Ndɛ’n se kɛ” annzɛ “Nian ndɛ nga Biblu’n kannin’n.”
9. ?Kɛ é klé sran’n i like’n, ɔ fata kɛ e kanngan Biblu’n nun ndɛ mma kwlaa nga be klɛli be’n, be nun?
9 ?Ɔ fata kɛ e kanngan Biblu’n nun ndɛ mma’m be ngba be nun annzɛ be nga be klɛli be wun kɛ “kanngan nun” be ngunmin be nun yɛ ɔ fata kɛ e kanngan ɔn? Maan e bɔbɔ e nian naan ng’ɔ ti yolɛ liɛ’n, e yo. Afin nán ngbɛn ti yɛ be klɛli Biblu’n nun ndɛ mma sɔ mun ɔn. Be kwlaa be nun ndɛ’m be ti cinnjin. Ɔ ju wie’n, kɛ mɔ like suanfuɛ’n leman blɛ’n, annzɛ ndɛ nga e kan’n timɛn i cinnjin kpa’n, annzɛ kusu ɔ siman fluwa kanngan kpa’n ti’n, e kwla fa e ɲin e sie i Biblu’n nun ndɛ mma nga be klɛli be wun kɛ “kanngan nun” be ngunmin be su.
10. ?Blɛ benin nun yɛ e kwla fa like suanfuɛ’n i ɲin sie i fluwa Biblu’n kle su ɔ?
10 Fluwa Biblu’n kle i ndɛ kanlɛ blɛ: Sɛ e nin sran kun e koko yalɛ titi naan e like suanlɛ’n taka’n, e kwla fɛ i ɲin e sie i fluwa Biblu’n kle su annzɛ e kwla kle i like fluwa Jasin fɛ kunngba’n nun lele e wie nun like suan. Sɛ ɔ fata kɛ be suan like fluwa Biblu’n kle nun’n, jasin bofuɛ’m be bɔbɔ be kwla bu blɛ ng’ɔ nin i sɔ yolɛ fata’n i akunndan. ?Sɛ e waan é súan fluwa Biblu’n kle i nun like’n, ɔ fata kɛ e bo i bo i like suanlɛ klikli’n su? Nga liɛ’n, ɔ ti kɛ sran kun bɔbɔ sa. Afin like suanfuɛ’m be ti fanunfanun. Sanngɛ sɛ ninnge kunngba nga e suannin be fluwa pɛplɛpɛ nun’n, e kan be su ndɛ kpa ekun fluwa Biblu’n kle nun’n, i sɔ’n yó like suanfuɛ sunman be ye kpa.
11. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e fa fluwa uflɛuflɛ sɔ’n e bo jasin fɛ’n niɔn?
11 Mɛn nga e o nun yɛ’n, i nun’n ndɛ fɛ’m b’a sɔnman. I ti’n, jasin fɛ kpafuɛ mɔ e bo e kle sran mun’n, ɔ ti e cenjele like. Jasin sɔ’n yɛle kɛ, Ɲanmiɛn Sielɛ’n o lɛ naan ɔ cɛ kan’n, ɔ́ wá síe mɛn uflɛ kun m’ɔ sran kpa mun yɛ bé trán nun ɔn. (Mat. 24:14; 2 Piɛ. 3:13) E lafi su kpa kɛ be kwlaa nga bé tí jasin fɛ sɔ’n, bé kán ndɛ kunngba nga Ɲanmiɛn maan Ezai kannin’n wie. Ɔ seli kɛ: “Kɛ jasin fɛ bofuɛ’n ɔ fin oka’m be su lɔ ba’n, i ja’m be yo nyɛnmɛn o! Ɔ kan aunjuɛ’n i ndɛ, ɔ kan sran’m be delɛ’n i ndɛ. Ɔ se Siɔnfuɛ’m be kɛ: ‘Amun Ɲanmiɛn’n yɛ ɔ ti famiɛn nin-ɔn!’” (Eza. 52:7) Maan e fa fluwa uflɛuflɛ sɔ’n naan be nga be kunndɛ kpa kɛ bé tí ndɛ fɛ’n e jasin bowlɛ nun lɔ’n, e bo jasin fɛ’n mɔ fin Ɲanmiɛn’n e kle be!
[Kuku, bue 5]
Lika nga sran’m be lafiman Ɲanmiɛn nin Biblu’n be su’n:
● Lika wie’m be nun’n, sɛ a kan “Ɲanmiɛn” annzɛ “Biblu’n” i ndɛ’n, sran’m be kunndɛman kɛ bé síe be su ɔ nuan bo. Sɛ ɔ ti sɔ’n, i kpɛ klikli nga e nin sran mun é kókó yalɛ’n, ɔ ti kpa kɛ e kan ninnge nga be ti sran’m be cinnjin e jasin bowlɛ nun’n, be ndɛ. I wie yɛle awa kpa mɔ sran’m be le i awuliɛ’n, ɔ nin afɔtuɛ ng’ɔ kwla yo awlo’n nunfuɛ’m be ye’n, annzɛ e ɲrun lɔ sa mun. Ɔ maan sɛ e nin be e koko yalɛ kpɛ sunman’n, e kwla fa fluwa Jasin fɛ e kle be kɛ Ɲanmiɛn o lɛ sakpa naan be kwla lafi Biblu’n su.
[Kuku, bue 6]
Kɛ é bó jasin fɛ’n awloawlo’m be nun’n:
● “M bali like nga Ɲanmiɛn waan cɛn wie lele ɔ́ yó mán klɔ sran mun’n, i ndɛ kanlɛ. ?Kɛ a niɛn i sa’n Ɲanmiɛn wá yí ɲrɛnnɛn ng’ɔ o e su’n? [Maan sran’n tɛ kosan’n su.] Wafa nga e kwla wun kosan sɔ’n i su tɛlɛ’n Biblu’n nun’n, fluwa nga kɛn i ndɛ. [Fa fluwa’n mɛn i naan kanngan like suanlɛ klikli’n i ndɛ kpɔlɛ klikli’n ɔ nin Zeremi 29:11 be nun.] ?Ɔ maan sɛ Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó naan e ɲrun lɔ’n yo kpa’n, ɔ bo e nuan? [Maan sran’n tɛ kosan’n su.] Sɛ a klo’n, n kwla fa fluwa nga m man wɔ. Cɛn uflɛ’n e kwla fa e ɲin e sie i ndɛ kpɔlɛ nɲɔn su’n su naan y’a wun wafa nga Biblu’n tɛ kosan nga su’n. Kosan sɔ’n yɛ: “?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn wá yí afɛ ng’ɔ o e su’n niɔn?” Kpɛ klikli nga amun to sran’n, sɛ amun wun kɛ ɔ le blɛ kpa’n, amun kwla kanngan ndɛ kpɔlɛ nɲɔn su’n ɔ nin Biblu’n nun ndɛ mma nsan mun be nun yɛ amun koko be su yalɛ. I sin’n, cɛn uflɛ nga amún kó súan kosan nɲɔn su’n i su like’n, maan amun nuan sɛ su.
● “Sran kpanngban be klo Ɲanmiɛn srɛlɛ. I li kɛ ndɛ o be su’n, yɛ be klo i sɔ yolɛ kpa’n niɔn. ?Yɛ ɔ li, a srɛ Ɲanmiɛn cɛn wie? [Maan sran’n tɛ kosan’n su.] ?Kɛ a niɛn i sa’n, Ɲanmiɛn tie srɛlɛ’m be ngba annzɛ wie’m be o lɛ m’ɔ tieman ɔn? [Maan sran’n tɛ kosan’n su.] N le fluwa kun wa. Ɔ kle wafa nga Biblu’n tɛ kosan sɔ’n su’n. [Fa fluwa’n kun mɛn i, naan amun fa amun ɲin sie i like suanlɛ 12 i ndɛ kpɔlɛ klikli’n su. Kpɛkun ndɛ mma nga be klɛli be wun kɛ “kanngan nun,” maan amun kanngan be nun.] E srɛlɛ mɔ Ɲanmiɛn kunndɛ kpa kɛ ɔ́ tíe’n ɔ ti e cenjele like. ?Nɛ́n i ɔ? Sanngɛ sɛ e kunndɛ kɛ e srɛlɛ’m be yo e ye’n, ɔ fata ke e si Ɲanmiɛn kpa. [Fa like suanlɛ 2 su’n kle sran’n naan fɛ i ɲin sie i ndɛ ce’m be su.] Sɛ a klo’n, ń yáci fluwa nga ɔ sa nun naan blɛ uflɛ nun’n y’a koko wafa nga Biblu’n tɛ kosan nanndoliɛ sɔ’m be su’n i su yalɛ.”
● “Like nga ti yɛ m bali’n, yɛle kɛ wafa nga mɛn nga yó’n ɔ lo sran sunman kpa. ?Ɔ klun’n, cɛn wie lele’n, lika’n yó kpa? [Maan sran’n tɛ kosan’n su.] Kɛ sran sunman be wun i kɛ Biblu’n kan e ɲrun lɔ sa kpakpa’m be ndɛ’n, ɔ bo be nuan. Kosan nga Biblu’n tɛ be su’n, be nun wie mun yɛ.” Fa fluwa’n mɛn i naan kosan nga be o fluwa’n i sin bui’n su’n, ɔ kle ng’ɔ lo i kpa’n. I sin’n, like suanlɛ ng’ɔ tɛ kosan sɔ’n su’n, fɛ i ɲin sie su naan an koko su yalɛ. Maan amun nuan sɛ cɛn nga á kó níɛn i osu naan amun a koko like suanlɛ kunngba’n i su kosan uflɛ su yalɛ’n su.
[Kuku, bue 7]
Maan e kan Biblu’n nun like suanlɛ ndɛ trele:
● “M bali Biblu’n nun like suanlɛ ndɛ kanlɛ. Like suanlɛ 15 o fluwa nga nun. Be kle wafa nga a kwla nian ɔ bɔbɔ ɔ Biblu liɛ’n nun naan w’a wun kosan cinnjin’m be su tɛlɛ’n. [Fa fluwa i wun bui’n kle i.] ?W’a kunndɛ kpa kɛ á wún Biblu’n nun ndɛ’n i wlɛ le? [Maan sran’n tɛ kosan’n su.] I nun like suanlɛ’n timan kekle, maan n kle ɔ. [Fa like suanlɛ 3 su’n, i su kosan 3 su’n, naan amun koko i ndɛ kpɔlɛ klikli’n, i su yalɛ. Kpɛkun amun kanngan Sa Nglo Yilɛ 21:4, 5 nun. Sɛ ɔ nin i fata’n, amun kanngan ndɛ kpɔlɛ ng’ɔ su i su’n ɔ nin Biblu’n nun ndɛ mma nga be klɛli be wun lɛ “kanngan nun” be nun, naan an koko be su yalɛ.] Sɛ a klo’n n kwla yaci fluwa nga ɔ sa nun naan y’a kwla suan like kɛ nga sa cɛn uflɛ ekun. Sɛ e suan naan ɔ ti ɔ klun su’n, e kwla suan e kɔ e ɲrun. Ɔ maan cɛn uflɛ’n, é bó i bo like suanlɛ klikli’n su. Ɔ timan tɛnndɛn bɔbɔ, ɔ o fluwa’n i bue kunngba su.”
[Kuku, bue 7]
Kɛ é kó nían sran’m be osu’n:
● “Ɔ tolɛ mɔ n toli ɔ wa andɛ ekun yɛ’n ɔ yo min fɛ kpa. N fali fluwa nga n fa blɛli wɔ. Ɔ kan wafa nga Biblu’n n tɛ kosan kpanngban m’ɔ be ti cinnjin kpa’n be su. [Fa fluwa’n mɛn i naan fɛ i ɲin sie i fluwa’n i sin bui’n su.] ?Ndɛ nga be o lɛ’n be nun’n, beninfuɛ’n yɛ ɔ ti ɔ cinnjin ɔn? [Maan sran’n tɛ kosan’n su. I sin’n, fɛ i ɲin sie i like suanlɛ ng’ɔ fali’n su.] Maan n kle wɔ wafa nga e kwla fa fluwa nga e kunndɛ wafa nga Biblu’n yiyi ndɛ sɔ’n nun’n.” Maan amun suan ndɛ kpɔlɛ kun annzɛ nɲɔn be nun like. Kpɛkun amun kanngan Biblu’n nun ndɛ mma nga be klɛli be wun lɛ “kanngan nun” be nun. I sin an se i kɛ: ?A wun kɛ Biblu’n nun like suanlɛ’n yoman ya’n? An fa fluwa’n be mɛn i naan cɛn uflɛ nga amún kó níɛn i osu ekun’n, amun nuan sɛ su. Kɛ amun ko wie like suanlɛ sɔ’n i su yalɛ koko’n, amun kwla fa amun ɲin sie i like suanlɛ uflɛ m’ɔ ti i cinnjin’n su, annzɛ amun kwla bo i bo like suanlɛ klikli’n su.