Bushe Tufwile Ukucita Shani Ukuti Tupusuke?

INSHITA imo umuntu umo aipwishe Yesu ati: “Mukwai, abapusuka bushe banono?” Bushe Yesu ayaswike shani? Bushe atile: ‘Umpokelele fye ukuba Shikulu obe kabili Umupusushi, lyene ukapusuka’? Iyo! Yesu atile: “Pilikiteni ukwingila pa mwinshi wa kamfyemfye; ico, ndemweba, nati, abengi bakafwayo kwingila, lelo bakafilwa.”—Luka 13:23, 24.

Bushe Yesu alifililwe ukwasuka icipusho ca ulya mwaume? Iyo, ulya mwaume taipwishe ifyo cali no kukosa pa kuti umo apusuke; aipwishe nga ca kuti impendwa yali no kuba inono. E co ico Yesu alangilile fye ca kuti bantu fye abanono ukucila pa bo umo engenekela e baali no kupilikita pa kuti bengapokelela ili paalo lyawamisha.

Bakabelenga bamo kuti bailishanya abati, ‘Te ifyo nasambilishiwe. Aba kuti bayambula Yohane 3:16, apasoso kuti: “Pantu Lesa atemenwe aba pano isonde ukutemwa kwa kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka, ukuti onse uumutetekela eonaika, lelo abe no mweo wa muyayaya.”’ Nangu cibe fyo, tuleyasuka atuti: ‘Ninshi, cinshi tufwile ukutetekela? Ica kuti Yesu eko aali pe sonde? Tatuletwishike co. Ukuti aali Mwana wa kwa Lesa? Twalipwa no kwishibe co! Kabili apantu Baibolo ita Yesu ati “Kasambilisha” kabili “Shikulu,” bushe na kabili tatufwile ukutetekela ifyo asambilishe, ukumumfwila, no kumukonka?’—Yohane 13:13; Mateo 16:16.

Ukukonka Yesu

Eya, pano e paima ubwafya! Abantu abengi abaebwa ukuti “balipusuka” bamoneka nga bashakwatapo amapange ya kukonka nelyo ukumfwila Yesu. Na kuba, shimapepo wa ciProtestanti umo alembele ukuti: “Kwena, icitetekelo cesu muli Kristu cilingile ukutwalilila. Lelo Baibolo tayafwilisha ukutunga kwa kuti cifwile ukutwalilila, nelyo ukwa kuti cilatwalilila nangu cibe shani.”

Mu kupusana ne co, Baibolo ilalandapo pa lwa fibelesho fya bucisenene ifyaseeka pa kati ka bantu abatontonkanya ukuti “balipusuka.” Pa lwa umo uwatwalilile mu mibele ya musango yo, yakambishe Abena Kristu ukuti: “Fumyeni muli imwe bene imbifi iyo.” Mu kushininkisha Lesa te kuti afwaye ababifi ukulakowesha icilonganino ca Bwina Kristu!—1 Abena Korinti 5:11-13.

Ninshi ukukonka Yesu cipilibula nshi, kabili ni shani fintu twingacite fyo? Cisuma, cinshi Yesu alecita? Bushe aali impulumushi? umulalelale? cakolwa? uwa bufi? Bushe ali incenjeshi mu fya makwebo? Kwena iyo! Kuti napamo waipusha auti, ‘Lelo bushe ningile ukuisangululako kuli fyo fintu fyonse?’ Pa kwasuka, languluka Abena Efese 4:17 ukupulinkana ukufika na ku Eph 5:5. Tabalanda ukuti Lesa akatupokelela te mulandu na fintu tucita. Mu cifulo ca kusose fyo, patwebo kuba abapusanako ku Bena fyalo ba pano isonde abo “abakunkuma . . . Lelo imwe te ifyo mwasambilile Kristu; . . . Fuuleni ubuntu bwa kale, ubwa mibele ya ntanshi, . . . Uwibile eiba kabili . . . Ubulalelale no kukowela konse, nangu lunkumbwa, mwileka filumbulwe muli imwe, ifyo kwayana ku bashila; . . . Pantu ishibisheni ici, uwa bulalelale onse, nangu uwakowela, nangu uwa kaso (e kapepa wa tulubi), tali na bupyani mu bufumu bwa kwa Kristu na Lesa.”

Bushe ninshi tulekonka Yesu nga ca kuti tatuleeshako no kwesha ukwikala umwabela ica kumwenako cakwe? Bushe tatulingile ukubombelapo pa kulenga ubumi bwesu ukupala ubwa kwa Kristu? Abantu abasosa, nga fintu trakiti umo uwa fya mapepo asosele ati: “Isa kuli Kristu nomba line—ne misango yobe,” te lingi balangulukapo pali co cipusho cakatama, nga ca kuti balacilangulukapo no kucilanguluka.

Umo uwa basambi ba kwa Yesu asokele ukuti abantu abashipepa ‘baalesangulo kusenamina kwa kwa Lesa wesu [umwa kulesesha, NW] bucilende, no kukaana Cibinda wesu umo nsu kabili Shikulwifwe, Yesu Kristu.’ (Yuda 4) Na kuba, ni shani fintu twingasangulo kusenamina kwa kwa Lesa ‘umwa kulesesha bucilende’? Kuti twacite fyo pa kutungo kuti ilambo lya kwa Kristu lifimba pa membu isho tupanga ukutwalilila ukucita ku mumbo mu cifulo ca membu sha pa mulandu wa kukanapwililika kwa buntunse isho twesha ukusha. Mu kushininkisha tatulefwaya ukusuminishanya na kashimikila wa fya mapepo uwalumbuka umwina America, uwatile taulekabila “ukuisangulula, ukuleka imisango, no kupilibuka.”—Cilanya na Imilimo 17:30; Abena Roma 3:25; Yakobo 5:19, 20.

Ukutetekela Kubalamuna Imilimo

Abantu abengi baebwa ukuti “ukutetekela Yesu” ni ncitilo fye ya pa kashita kamo no kuti icitetekelo cesu tacikabila ukuba icakosa pa kuti cibalamune cumfwila. Lelo Baibolo ilakaana. Yesu tatile abantu abatampa ukwenda umwabela ubuKristu ninshi bapusuka. Lelo, atile: “Uwashipikisha na ku mpela, wene akapusushiwa.” (Mateo 10:22) Baibolo ilinganya inshila yesu iya Bwina Kristu kuli nakatango, ne cilambu caba pa mpela lipusukilo. Kabili icincisha ukuti: “E fyo mubutuke ukuti mupoke.”—1 Abena Korinti 9:24.

“Ukupokelela Kristu” kanshi, kusanshamo ifyafulilako ukucila pa kupokelela fye amapaalo ayo ilambo lyapulamo ilya kwa Yesu litambika. Icumfwila cilafwaikwa. Umutumwa Petro asoso kuti ubupingushi butendekela “pa ba ŋanda ya kwa Lesa,” kabili alundako ukuti: “Lelo nga bwatendeka pali ifwe, bushe ikaba shani impela ya bakaano kunakile [“kumfwile,” NW] mbila nsuma ya kwa Lesa?” (1 Petro 4:17) E co tufwile ukucita ifyafulilako ukucila pa kumfwa fye no kutetekela. Baibolo isoso kuti tufwile ukuba “bakacita wa cebo, te ba kuumfwa fye iyo, e kuikopeka fye.”—Yakobo 1:22.

Ubukombe bwa kwa Yesu Umwine

Ibuuku lya mu Baibolo ilya Ukusokolola lyabamo ubukombe bwa kwa Yesu, ubwapitile muli Yohane ukuya ku filonganino 7 ifya Bena Kristu ifya mu kubangilila. (Ukusokolola 1:1, 4) Bushe Yesu atile apantu abali muli ifi filonganino bali “nabamupokelela” kale, ninshi capwa cakumanina? Iyo. Alumbenye milimo yabo, ukucucutika kwabo no kushipikisha kwabo kabili alandile pa lwa kutemwa kwabo, icitetekelo, no kupyunga. Lelo atile Kaseebanya aali no kubesha no kuti aali no kubalambula “umo umo umwabele milimo [yabo].”—Ukusokolola 2:2, 10, 19, 23.

Muli fyo Yesu alondolwele ukukakililwako kwakulisha ukucila fintu abantu abengi baumfwa lintu baebelwe ukuti ipusukilo lyabo “mulimo wapwishishiwe” lintu fye “bapokelele” wene ilyo baile ku kupepa. Yesu atile: “Umuntu nga afwayo kunkonka pa numa, aikaanye, asende ne [cimuti cakwe ica kucushiwilwapo, NW], no kunkonka [mu kutwalilila, NW]; pantu uufwayo kupususho mweo wakwe akaulufya, kabili uulufyo mweo wakwe pa mulandu wa ine akausanga.”—Mateo 16:24, 25.

Ukuikaana? Ukukonka Yesu mu kutwalilila? Ico kuti cafwaya ukubombesha. Kuti cayalula ubumi bwesu. Lelo, bushe Yesu mu cine cine atile bamo aba ifwe kuti pambi ‘twalufya fye ne myeo yesu’—ukumufwila? Ee, icitetekelo ca uyo musango ciisako fye nga waishiba ifikalamba ifyo wingasambilila ukupitila mwi sambililo lya Cebo ca kwa Lesa. Ici calimonekeshe pa bushiku Stefani apoolelwe amabwe ku bacishamo mu fya mapepo abo “[bashali] na maka aya kwansha amano no Mupashi umo alelandila.” (Imilimo 6:8-12; 7:57-60) Kabili icitetekelo ca uyo musango calilangishiwa mu nshita shesu ku myanda ya Nte sha kwa Yehova abafwilile mu nkambi sha baNazi ukucila ukucita ifyapusanako na kampingu wabo uwakanshiwa na Baibolo.a

Ukupimpa kwa Bwina Kristu

Tufwile ukwikatilila ku citetekelo cesu ica Bwina Kristu, tacaba nga fintu pambi wingomfwa ku calici nelyo pa maprogramu ya mapepo aya pa televisioni, Baibolo yena itila kuti twawa. Ishimika ulwa Bena Kristu abashiile “nshila iyalungama.” (2 Petro 2:1, 15) Muli fyo tulekabila ‘ukubombela ipusukilo lyesu no mwenso no kututuma.’—Abena Filipi 2:12; 2 Petro 2:20.

Bushe Abena Kristu ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo, abaumfwile uko Yesu na batumwa bakwe balesambilisha, e fyo na bo baumfwile uyu mulandu? Ee. Balishibe ukuti bali no kucitapo cimo. Yesu atile: “E ico kabiyeni, kalengeni aba nko shonse ukuba abasambi, . . . mulebasambilisha ukubaka fyonse ifyo namwebele.”—Mateo 28:19, 20.

Papitile imilungu fye imo ukutula apo Yesu alandile fyo, abantu 3,000 balibatishiwe mu bushiku fye bumo. Impendwa ya batetekele yalikulile mu kwangufyanya ukufika kuli 5,000. Abo abatetekele balisambilisheko bambi. Lintu ukupakasa kwabasalangenye, kwabombele fye ngo mwa kusalanganishisha ubukombe. Baibolo taitila ni ntungulushi fye shinono lelo itila “abapalanganiwe balaendauka balebile mbila nsuma.” Imyaka mupepi na 30 pa numa ya ico, umutumwa Paulo muli fyo kuti alemba ukuti imbila nsuma “yabililwe ku cibumbwa conse ca mwi samba lya muulu.”—Imilimo 2:41; 4:4; 8:4; Abena Kolose 1:23.

Paulo taalepanga insangu ukubomfya inshila bakabilisha ba mapepo aba pa TV bacitilamo, ukusosa ati: ‘Pokelela Yesu nomba line, ninshi walaala wapusuka.’ Kabili taali uwaicetekela ukucishamo kwati ni shimapepo umo umwina America uwatile: “Ilyo nali fye umunyamata, . . . nali nimpusuka kale.” Ukucila pa myaka 20 pa numa Yesu umwine aali nasala Paulo ku kutwala ubukombe bwa Bwina Kristu ku bantu ba mu Bena fyalo, uyu mutumwa uwalepikintika alembele ukuti: “Ntuutaulo mubili wandi, no kuuteko busha; epali, ilyo nabila kuli bambi, nabo wakaanwa ne mwine.”—1 Abena Korinti 9:27; Imilimo 9:5, 6, 15.

Ipusukilo lyaba bupe bwa pa fye ubufuma kuli Lesa. Te kuti tunonke lyene. Nalyo line cifwaya ukuti tubombeshe. Nga ca kuti umo akutambike ubupe bwaumo mutengo kabili tawalangishe ukutasha ukupitila mu kuyabuula, ukukanatasha kobe kuti pambi kwalenga ukuti akupoke no kupeela umbi. Cisuma, wauma shani umutengo umulopa wa kwa Yesu Kristu? Ca bupe ca pa fye, lelo tulingile ukulangisha ukutasha kwashika pali wene.

Abena Kristu ba cine baba nga bapusuka pantu baba mu mibele yasuminishiwa pa ntanshi ya kwa Lesa. Bonse capamo, baliba abashininkisha ukuti bakapusuka. Lelo umo na umo, afwile ukukumanisha ifyo Lesa afwaya. Kuti twafilwa, nangu cibe fyo, pantu Yesu atile: “Umuntu nga taikala muli ine, apooswa ku nse ngo musambo, no kuuma.”—Yohane 15:6.

“Icebo ca kwa Lesa ca Mweo”

Papite myaka 60 apo ukulanshanya tulumbwile mu kutendeka kwa cipande cifumineko kwacitike. Johnny acili atetekelo kuti ipusukilo liisako fye ukupitila muli Yesu Kristu, lelo aliiluka ukuti tufwile ukulitinamina. Acili alishininwa ukuti Baibolo e itwala fye ku ntulo ya cine cine iye subilo lya mutundu wa muntu no kuti tufwile ukusambilila cilye citabo cawamisha, ukwambukilwa na cene, no kucileka cituseshe ku kubomba imilimo ya kutemwa, icitetekelo, icikuuku, icumfwila, no kushipikisha. Akushisha abana bakwe mu busumino bumo bwine, kabili alicankwa ukumona ukuti na bo balekushisha abana babo mu nshila imo ine. Atontonkanya ati kanshi bonse nga bakwete uyu musango wa citetekelo, kabili alabombesha ukufika apo engapesha ukulimba ici cine citetekelo mu mitima ne mintontonkanya ya bambi.

Umutumwa Paulo apuutilwemo ukulemba ati “Icebo ca kwa Lesa ca mweo, kabili caliluma.” (AbaHebere 4:12) Kuti cayalula ubumi. Kuti cakukunta ukuti ubombe imilimo ya kutemwa, icitetekelo, ne cumfwila ukufuma ku mutima. Lelo ufwile ukucita ifyafulilako ukucila pa “kupokelela” fye no kusunga ku mutwe cintu Baibolo isosa. Sambilila yene no kuleka yambukile umutima obe. Leka amano ya iko yalekutungulula. Inte sha kwa Yehova ishaitemenwa mupepi na 5,000,000 mu fyalo ukucila pali 230 shilatambika isambililo lya Baibolo ilya pa fye ilya mu ŋanda. Nga ulefwaya ukwishiba ifyo wingasambilila mwi sambililo lya musango yo, lembela kuli bakasabankanya ba uno magazini. Ukabekelwamo mu citetekelo no bukose bwa ku mupashi ukapokelela!

[Futunoti]

[Akabokoshi pe bula 7]

Mulandu Nshi Tufwile ‘Ukulwila Icitetekelo’?

Ibuuku lya mu Baibolo ilya Yuda lyalembeelwe ku “baitwa, . . . abasungilwa Yesu Kristu.” Bushe lisosa ukuti pantu ‘balipokelele Yesu,’ ninshi balipuswike? Iyo, Yuda aebele abo Bena Kristu ‘ukulwile icitetekelo.’ Abapeele imilandu itatu iya kucitile co. Uwa kubalilapo, Lesa “atuulile abantu kale ukubafumya mu Egupti,” lelo abengi pa numa baliwile. Uwa bubili, nelyo fye ni bamalaika balipondweke no kusanguka ifibanda. Uwa butatu, Lesa aonawile Sodomu na Gomora pa mulandu wa bucisenene bwabipisha ubwalecitwa muli ilya mishi. Yuda alanda pali ubu bulondoloshi bwa mu Baibolo ku kuba “ica kumwenako [ca kusoka, NW].” Ee, nelyo fye ni abo basumina “abasungilwa Yesu Kristu” balingile ukupempwila pa kuti tabawile ukufuma ku citetekelo ca cine.—Yuda 1-7.

[Akabokoshi pe bula 8]

Ni Cili Kwi Cilungeme?

Baibolo itila: “Umuntu alungamikilwa ku citetekelo ukwabulo kubombe [milimo ya, NW] Amalango.” Na kabili itila: “Ni ku milimo umuntu alungamikilwa, kabili te ku citetekelo ceka iyo.” Ni cili kwi cilungeme? Bushe tulungamikilwa ku citetekelo nelyo ku milimo?—Abena Roma 3:28; Yakobo 2:24.

Icasuko caumfwana ica muli Baibolo ca kuti fyonse fibili fili fye bwino.

Pa myanda ya myaka iyafulilako Amalango ayo Lesa apeele ukupitila muli Mose yalefwaya bakapepa abaYuda ukulaninika amalambo ya kulungatika ne fya bupe, ukubaka inshiku sha mitebeto, no kumfwila ififwaikwa pa fya kulya ne fintu fimbi. Iyo “milimo ya Amalango,” nelyo “imilimo,” tayali iyakabilwa pa numa Yesu apayenye ilambo lya kapeleko.—Abena Roma 10:4.

Lelo icishinka ca kuti imilimo yalebombwa pe samba lya Amalango ya kwa Mose yalipyenwepo kwi lambo lyapulamo ilya kwa Yesu tacapilibwile fyo kuti twasuulako ku makambisho ya mu Baibolo. Isoso kuti: “Pali bufi umulopa wa kwa Kristu . . . ukasangulula bakampingu [wesu] ku milimo [ya kale] iyafwa no [kutulosha] mu kubombela Lesa wa mweo.”—AbaHebere 9:14.

Ni shani fintu ‘tubombela Lesa wa mweo’? Pa kati ka fintu fimbi ifyo isosa, Baibolo itweba ukulwisha imilimo ya bumubili, ukucincintila ubupulumushi bwa mu calo, no kusengauka ifiteyo fya buko. Isoso kuti: ‘Pilikiteni ukupilikita kusuma kwa citetekelo,’ tufuule “ulubembu ulwalambatila,” no ‘kubutuka no mukoosha ulubilo ulwabikilwa ifwe, ukutonta amenso kuli Yesu, kelenganya kabili kawaminisha wa citetekelo cesu.’ Na kabili Baibolo itucincisha ‘ukukananaka no kuba abatompoke mitima.’—1 Timote 6:12; AbaHebere 12:1-3; Abena Galatia 5:19-21.

Tatunonka ipusukilo ukupitila mu kucite fi fintu, pantu takwaba umuntu nangu umo uwingabomba imilimo iingawaminwa ipaalo lyakulisha ilya musango yo. Nangula ni fyo, te kuti tuwaminwe ubupe bwawamisha ubwa musango yo nga twafilwa ukulangilila ukutemwa kwesu ne cumfwila ukupitila mu kucite fintu ifyo Baibolo itweba ukuti e fyo Lesa na Kristu bafwaya ukuti tucite. Ukwabula imilimo iya kulangishishako icitetekelo cesu, ninshi ukutunga kwesu ukwa kukonka Yesu kuti kwapelebela nga nshi, pantu Baibolo ilondolola mu kumfwika ukuti: “Icitetekelo, nga tacakwata milimo cabe cafwa icine.”—Yakobo 2:17.

[Icikope pe bula 7]

Sambilila Baibolo no kuleka ikwambukile