Ang Hunahuna sa Bibliya

Mga Anting-anting—Sila Makapanalipod ba Kanimo?

“TALI karon ug sa ting-ani, si Daniel mamatay!” Tungod nianang ugdang nga mga pulong, ang paripari sa West Aprika nakapakurat sa pamilyang nagbarog sa iyang atubangan. Apan kadtong pamilyaha miadto didto sa pagkonsulta, dili mahitungod sa batan-ong lalaki si Daniel, kondili mahitungod sa iyang amahan, kinsa grabeng nagsakit. Tapos sa pagpakigtuod sa katigoman sa gagmayng mga bukog, mga kinhason, ug mga bato, gipasaligan sila sa paripari nga kon himoon ang tukmang mga halad ug mga rituwal, ang amahan sa dili madugay maulian sa bug-os! Apan sa ilang kalisang, ang paripari midugang nga ang batan-ong si Daniel mamatay sa terible nga sakit!

Ang pamilya nangaliyupo sa paripari. Tinong may mahimo. Sa ilang pamugos, ang paripari midangop pag-usab sa panagna. Oo, may usa ka paglaom! Ang paripari miingong kon si Daniel kanunay magbutang sa usa ka kuwartang metal ingong anting-anting nga itaod sa hilo sa iyang hawak siya maluwas sa umaabot nga kamatayon.

Si Daniel gipapauli dayon sa balay gikan sa eskuylahan ug gisaysay ang kapeligrohan. Bisan pa niana, gibalibaran ni Daniel ang tumbagang kuwarta nga gihatag kaniya! Bisan tuod dili Kristohanon, siya yanong dili motuo nga ang usa ka kuwarta may gahom sa pagpreserbar sa kinabuhi.

Gamhanan kun Walay Gahom?

Ang mga anting-anting makapanalipod ba gayod niadtong nagagamit niana? Ang pagtuo nga kana makapanalipod dili bag-o. Ang mga anting-anting gibalaan sa karaang Roma, Gresya, Babilonya, ug Ehipto. Ug ang pagtuo niana karong adlawa kaylap. Ang usa ka kahoyng imahen nagabantay sa usa ka balangay batok sa daotan. Ang usa ka amahan nagabitay ug espesyal nga puyo sa iyang kisame sa pag-abog sa daotang mga espiritu. Ang usa ka inahan nagapakulentas sa usa ka panit nga puyopuyo sa liog sa iyang anak babaye sa pagpahilayo sa sakit. Ang usa ka hepe nagasul-ob ug ngipon sa hippo—panagang sa pagdaot sa mga kaaway.

Tinuod, daghang taga-Kasadpan tingali moyubit sa pagtuo nianang mga butanga. Bisan pa niana, ang Encyclopedia Americana nagapahinumdom kanato: “Bisan tuod kadaghanan gihunahunang iya lamang sa dili-sibilisadong mga katilingban, ang pagtuo sa anting-anting hikaplagan sa usa ka sukod diha sa tanang katilingban.” Busa ang tawong taga-Kasadpan nga matuotuohong nagadalag tiil sa koneho sa iyang bulsa o nagabitay sa tiil sa kabayo sa iyang pultahan susamang magtutuo sa anting-anting!

Makaiikag, kadtong nagagamit nianang mga butanga kadaghanan motuo nga ang ilang mahikal nga mga hiyas nagagikan sa Diyos. Apan unsay ginaingon mismo sa Diyos mahitungod sa mga anting-anting? Sa pagpamulong pinaagi sa iyang manalagna si Jeremias, siya nagatubag nga tin-aw kaayo: “Sila [mga anting-anting nga diyosdiyos] dili makasulti sama sa usa ka tawotawo sa pepinohan; sila pagapas-anon, kay sila dili makalakaw. Ayaw kahadlok kanila: sila dili makabuhat ug daotan, ug sila walay gahom sa pagbuhat ug maayo.” (ltaliko amoa.)—Jeremias 10:5, The New English Bible.

Matikding sama sa walay-kinabuhing tawotawo nga dili makabuhat ug maayo o daotan, ang mga anting-anting dili makabuhat sa bisan unsa. Sila dili makalakaw o makasulti. Sila madugmok, mahimong sunogon, ikalabay sa mga suba, kutkoton sa tangkob ug taya. Nan, kon sila walay gahom sa pagpanalipod sa ilang kaugalingon, sa unsang paagi sila makapanalipod sa uban?

Ang Nagpaluyo sa Panglimbong

Nakamatikod ka ba nga nalangkit usab ang panglimbong? Ang mga langgam limbongan sa paghunahunang buhi ang tawotawo. Ang mga tawo susamang malimbongan sa paghunahunang ang mga anting-anting may gahom ug nalangkit sa ilang maayong lawas.

Pananglitan, ang usa ka reporter sa Pagmata! nakadawat ug pagtugot sa pagletrato sa usa ka anting-anting nga didto sa usa ka musiyo. Kadto mao ang usa ka Aprikanhong kalo nga panit nga may gidungog nga gahom sa paghimo sa manggugubat nga dili mapildi sa gubat. Sa gihangyo nga may mosul-ob sa kalo, ang pangulong opisyal sa musiyo mitubag: “Dili nako itugot kana. Ang kalo duna pay mahikal nga mga hiyas. Kini basin makadaot.”

Nan, dayag nga ang edukadong mga tawo malimbongan sa mga anting-anting. Apan kinsay nagapaluyo sa maong panglimbong? Tin-aw, dili si Jehova, “ang Diyos sa kamatuoran,” kinsa nagatunglo sa mga buhat sa salamangka. (Salmo 31:5; Deuteronomio 18:10-14) Hinunoa, mao ang pangunang kaaway sa Diyos, si Satanas nga Yawa. Siya mao ang pangulong maglilimbong si kinsa, uban sa sakop niyang mga demonyo, “nagalimbong sa tibuok gipuy-ang yuta.”—Pinadayag 12:9.

Ang pagkasayod sa tinubdan sa pagtuo sa anting-anting moabag kanato sa pagpabili nga kadtong nagabuhat niana sa wala tuyoa nagasalig sa mga demonyo alang sa panalipod ug kasegurohan. Maalamon ba kini? Tinong dili! Si Jesus nagpaila nga si Satanas “usa ka mamumuno“ ug “ang amahan sa bakak.” Ang Satanasnong mga gahom dili buot manalipod kondili mogahom. Ang tumong nila dili mao ang pagluwas kondili ang paglaglag.—Juan 8:44.

Busa, kadtong buot magpahimuot kang Jehova nagalaglag sa ilang espiritistikanhong mga galamiton, sama sa gibuhat sa karaang mga Kristohanon sa Efeso. (Buhat 19:19) ‘Apan dili ba tinuod,’ motutol tingali ang uban, ‘nga ang pipila nga misulay sa paglaglag sa mga anting-anting giatake gikan sa kalibotan sa espiritu?’ Oo, apan kini dili tungod kay walay panalipod gikan sa walay-kinabuhing kahoy, bato, o panapton. Lagmit ang mga demonyo napungot kay nawad-ag pakigsuod sa materyal nga kalibotan.—Itandi ang Mateo 8:28-32.

Apan, hinumdoming si Jehova ug ang matinumanon niyang mga manulonda labi pang gamhanan kay sa daotang mga espiritu ug motabang niadtong magasangpit sa Diyos diha sa pagtuo. Sumala sa ginaingon sa Proverbio 18:10: “Ang ngalan ni Jehova maoy malig-ong torre. Ang matarong magadalagan nganha niana ug hatagan sa panalipod.”

Ang mga anting-anting dili makahatag sa maong panalipod. Sila kabakakan, usa ka limbong. Pangutan-a ang lalaking ginganlag Daniel nga gihisgotan sa sinugdan. Ang mga hitabong gibatbat dinha nahitabo sa tuig 1935. Ang iyang amahan, bisan tuod nailalom sa “panalipod” sa anting-anting, namatay sulod sa usa ka bulan. Apan si Daniel, kinsa nagsalikway sa pagtuo sa anting-anting, gihukmang mamatay sulod sa unom ka bulan. Kalim-an ka tuig sa ulahi siya nagapabiling buhi ug maayog panglawas.

Busa nganong gamiton ang mga galamiton sa daotang mga espiritu? Ang maong mga galamiton walay kinabuhi, nga walay gahom sama sa mga tawotawo. Ang tinuod nga kasegurohan ug panalipod nagagikan kang Jehova nga Diyos.

Ilalom sa titulo sa ibabaw, ang The Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery, Tomo 89, 1985, mipatik sa mga resulta sa mga operasyon sa kasingkasing nga gihimo sa 110 ka anak sa mga Saksi ni Jehova. Kana mipahayag: “Walay pasyente ang nagdawat ug dugo o mga produkto sa dugo panahon sa pagkaospital.” Ang mga edad sa mga pasyente naggikan sa 6 ka bulan ngadto 12 anyos. Bisan tuod nahitabo ang mga komplikasyon sa napulo ka pasyente, “walay mausa niana ang ikapasangil sa kapakyasan sa pag-abunog dugo.”

Nan nganong ang pila ka siruhano nagapanagana sa pag-opera sa mga bata nga dili mogamit ug dugo? Ang artikulo mipahayag: “Ang usa ka kabalaka diha sa mga bata mao nga ang gidaghanon sa crystalloid nga gikinahanglan sa pagpasugod sa gawas-sa-lawas nga paglibot [kasingkasing-baga nga makina] mosangpot sa usa ka sukod sa hemodilution [pagkalasaw sa dugo] nga dili mobagay sa igong gihatod nga oksiheno. Ang lain mao nga ang mawalang dugo tungod sa operasyon ug ang coagulopathies [mga suliran sa pagpanibuok sa dugo] nga nalangkit sa kinabatang sakit sa kasingkasing dili madumalang malamposon kon wala ang mga sangkap sa dugo.”

Bisan pa niana, nianang mga kaso sa mga anak sa Saksi, giunsa ang kasingkasing-baga bypass nga makina pagpasugod pag-andar nga wala ang dugo? Ang pagsirkular gisugdan pinaagig crystalloid nga solusyon, nga sa sinugdan gigamit ang dextrose diha sa tubig ug dayon sa ulahing mga operasyon ang dextrose diha sa Ringer’s lactate. Ang dugo wala kinahanglana.

Unsa ang mga kaplag gikan sa maong mga operasyon sa mga anak sa Saksi? “Ang mga resulta nagapadayag nga ang hinobrang hemodilution ug tapos-opera nga hemoreds dili dagkong mga suliran, bisan sa batang mga pasyente, ug ang dili pag-abuno talagsa rang mahimong hinungdan sa kamatayon samtang ginaoperahan.”—Italiko amoa.

Hinuon, ang mga bata mosugod nga may menos nga dugo, nga nagkahulogan sa labaw nga pagkalasaw dihang ang bypass nga makina paandaron pagsugod nga gigamitan sa crystalloid. Bisan pa niana, panahon sa operasyon ug sa unang 24 oras tapos niana, “ang batang mga pasyente . . . mawad-ag samang porsiento sa ilang total nga hemoglobin sa dagkong mga pasyente.”

Ang mga siruhano natagbaw ba sa katibuk-ang resulta sa maong mga operasyon? “Ang mga resulta wala itandi niadtong sa mga batang libreng giabonohan sa pagsuportar sa among pagtuo nga ang mga anak sa mga Saksi ni Jehova kasagarang maayog kahimtang o mas maayo. Bisan pa niana, ang menos nga kagrabe ug namatay nga among napanid-an nagapatungha sa isyu kon kaha ang susamang mga teknik nga hemodilution ug konserbasyon sa dugo basin magamit nga mas kaylap diha sa mga batang operahan sa kasingkasing.”

Unsang konklusyon ang nakab-ot sa tern sa mga siruhano sa Houston, Texas? “Ang among mga resulta nagapasundayag nga ang mga operasyon sa kasingkasing ug cardiopulmonary bypass luwas nga mahimo diha sa mga bata nga walay abono sa dugo.”

Adunay kinaiyanhong mga kapeligrohan sa abono sa dugo, sama sa riyesgong ipasa ang hepatitis, sipilis, ug AIDS. Ang kaliboang kaso maylabot sa mga Saksi ni Jehova sa tibuok kalibotan nga gitambalan sa milabayng pila ka dekada nagapamatuod nga adunay maayong pasikaranan sa kapuling walay-dugo nga terapiya nga nagalikay sa maong mga komplikasyon.

[Letrato sa panid 19]

Ang anting-anting nga kalo nga may gidungog nga gahom sa paghimo sa manggugubat nga dili mapildi sa gubat.—Freetown Museum, Sierra Leone