Ikkimuló Seni Fénúfan

1. Met Jesus a menlapei lón ewe sáingoon pwinin an nóm fénúfan?

LÓN ewe sáingoon pwinin án Jesus nóm wóón fénúfan, a pwári an lólileniesini met epwe fis ngeni néún kewe chón áppirú lón fansoun mwer. A pwal mwo nge iótek ngeni Seman we usun: “Ngang üsap iótek óm kopwe angeirewu seni fönüfan, nge óm kopwe tumwünur seni ewe emön mi ingaw. Iir resap peekini fönüfan usun chök Ngang üsap pwal peekini fönüfan.” (Johannes 17:15, 16, Agapé) Lón án Jesus iótek seni lón letipan a pwáraatá an tongeásini néún kewe chón áppirú me lamoten alon we ngeni ekkóch me leir lón ewe pwinin: “Ämi öüsap peekini fönüfän.” (Johannes 15:19) A ffat pwe a mmen lamot me ren Jesus án néún kewe chón áppirú repwe ikkimuló seni fénúfan!

2. Met weween ewe “fönüfän” Jesus a fósun?

² Ewe “fönüfän” Jesus a fósun, a wewe ngeni meinisin chón fénúfan mi imu seni Kot, ewe Satan a nemeni me chókkewe mi nónnóm fán nemenien án ekiek usun lamalam tekia me pwisin achéchééi. (Johannes 14:30; Efisos 2:2; 1 Johannes 5:19) Nge ren enletin, “chiechi ngeni” ena “fanüfan weween fiu ngeni Kot.” (James 4:4) Nge ifa usun chókkewe mi mochen nóm lón án Kot tong repwe imu seni fénúfan nge ra nónnóm wóón? Ra tongeni féri ena: (1) ika ra akkamwéchú ar tuppwél ngeni Mwúún Kot we me resap peppeni mwúún fénúfan, (2) ika ra úkkú ngeni ekiekin fénúfan, (3) ika úfer me fouter a fich ngeni Chón Kraist, (4) ika ra akkamúrinnéló meser me (5) ika ra pwilitalong án Kot kewe pisekin maun. Sipwe pwóróus wóón ekkena nimu mettóch.

AKKAMWÉCHÚ TUPPWÉL ME RESAP PEPPENI MWÚÚN FÉNÚFAN

3. (a) Pwata Jesus ese fiti mwékútúkútún mwúún fénúfan lón an we fansoun? (b) Pwata sia tongeni apasa pwe néún Jesus kewe mi kepit ra tupuni i? (Ppii ewe footnote.)

³ Jesus a nefotofot wóón ewe angangen afalafala Mwúún Kot, ewe mwú lón láng i epwe wisen Kingan lap seni an fiti mwékútúkútún mwúún fénúfan lón an we fansoun. (Taniel 7:13, 14; Lukas 4:43; 17:20, 21, Agapé) Ina minne, atun Jesus a fós ngeni Pontius Pilatus ewe Kepinaan mwúún Rom, a tongeni apasa: “Mwüi esap pop seni ei fanüfan.” (Johannes 18:36) Néún Jesus kewe chón áppirú ra áppirú i ren ar tuppwél ngeni me tuppwél ngeni Mwúún we ren ar esilefeili ngeni aramas meinisin. (Mateus 24:14) Aposel Paulus a apasa: “Iei popun äm äia wisen chón tupwuni Kraist le chón arong fänitan, . . . Äm äia fókkun tungór maamaw ngeni kemi fäniten Kraist, pwe öüpwe chää ngeni Kot.”a​—2 Korint 5:20, Agapé.

4. Ifa usun Chón Kraist mi enlet meinisin ra pwáraatá ar tuppwél ngeni án Kot we Mwú? (Ppii ewe pwóór “Chón Kraist me Lóóm Rese Pekini Epek.”)

⁴ Ekkewe ra tupuni eú mwú resap angolong lón mwékútúkútún mwúún ewe fénú ia ra angang ie, iwe resap pwal peni mwékútúkútún ena mwú. Nge iir ra álisatá mwékútúkútún ewe mwú ra tupuni. Pwal ina chék usun ekkewe mi tapweló mwirin Kraist mi kepit, iir “chon wiliposun läng.” (Filipi 3:20) Ren enletin, sia kilisou ngeniir ren ar tinikken le afalafala ewe Mwú, ra álisi fite million néún Kraist kewe “ekkoch siip” le “chää ngeni Kot.” (Johannes 10:16, TF; Mateus 25:31-40) Iir ra álisi pwiin Jesus kewe mi kepit. Iir me ruu ekkena mwich ra tipeeú le álisatá ewe Mwúún Messaia me ra fókkun túmúnúúr seni ar resap peni mwékútúkútún mwúún fénúfan.​—Aisea 2:2-4.

5. Ifa pwal ewe eú popun Chón Kraist mi enlet rese fiti mwékútúkútún mwúún fénúfan?

⁵ Án Chón Kraist mi enlet tuppwél ngeni Kraist esap chék ina ewe popun rese fiti mwékútúkútún mwúún fénúfan, nge pwal pokiten ra fiti ewe mwichen pwipwi wóón unusen fénúfan. (Mateus 28:19) Ina minne ika sipwe pekini eú pekin lón ekkewe mwú, iwe epwe atai ach tufichin afalafal fán pwora me tipeeúin Chón Kraist. (1 Korint 1:10) Pwal och, ika a fis maun ina sipwele maun ngeni chienach kewe chón lúkú, chókkewe Paipel a allúkú ngenikich pwe sipwe tonger. (Johannes 13:34, 35; 1 Johannes 3:10-12) Ina popun Jesus a ereni néún kewe chón káé pwe resap fiu are maun. A pwal mwo nge ereniir pwe repwe tongei chón oputer.​—Mateus 5:44; 26:52; ppii ewe pwóór “Ngang mi Úkkúppós Ai Usap Peni Epek?”

6. Ifa usun óm fangóló manawom ngeni Kot a kkúú féfférum ngeni Sisar?

⁶ Kich Chón Kraist mi enlet sia fen fangóló manawach ngeni Kot, nge esap ngeni emén aramas, mwicheich are mwú. Iei alon 1 Korint 6:19, 20: “Ousap püsin nemenikemi, pwe ämi nöün Kot, i a mönikemi ren eu liwin.” Atun sia ngeni “Sisar” minne an ren ach asamolu, watiw ach takises me pwáraatá ach álleasochis wóón aúkúkún met Kot a mutatá, iwe kich néún Jesus kewe chón áppirú sipwe pwal “ngeni Kot mine än Kot.” (Markus 12:17; Rom 13:1-7) A wewe ngeni ach fel ngeni, unusen tongei me álleasochisi fán tuppwél. Ika epwe fis pwe sipwe máló fán iten Kot, sia fen mmólnetá ngeni.​—Lukas 4:8; 10:27; Föför 5:29; Rom 14:8.

ÚKKÚ NGENI EKIEKIN ARE “NGÜNÜN FANÜFAN”

7, 8. Ié a otupu aramas me ifa usun napanapen an ekiek epwe angang wóón emén?

⁷ Pwal eú alen án Chón Kraist repwe ikkimu seni fénúfan, ina ar úkkú ngeni án chón fénúfan ekiek mi ngaw. Paulus a apasa pwe sise eáni ewe “ngünün fanüfan” are ekiekin fénúfan mi fókkun péchékkúl ewe mi pop seni Satan, nge sia eáni án Kot ekiek. (1 Korint 2:12) A pwal áchema ngeni chón Efisos pwe resap chúen manaweni ewe sókkun manaw “melóm mi lóngólóng wón ekiekin fönüfan,” ewe Satan a álisatá, me i a nemeni ekkewe aramas mi álleasolap.​—Efisos 2:2, 3, Agapé.

⁸ Ewe ekiekin fénúfan mi pop seni Satan, a álisatá álleasolap ngeni Kot me ámááraatá án aramas “mochenian fituk, mochenian lemas.” (1 Johannes 2:16; 1 Timoty 6:9, 10) Ena ekiekin fénúfan a fókkun péchékkúl, apwangapwangen futuk a sani le féri, ese tepereni pwe a chék akkatapw. Usun chék ewe ásepwál mi enien ekis meinisin a mecheres an epwe eniiti emén. Ika án Satan ekiek a tori emén, iwe ekis me ekis a poputá le ámááraatá napanap mi ngaw usun chék pwisin achéchééi, lamalam tekia, tipemmóng me ewe ekiekin pwisin útá me angangen ú ngeni.b Iwe ekis me ekis, án ei fénúfan ekiek a efisatá napanapen ewe Tefil an epwe máár lón letipen emén aramas.​—Johannes 8:44; Föför 13:10; 1 Johannes 3:8, 10.

9. Ifa usun án fénúfan ekiek epwe máár lón ekiekich me letipach?

⁹ Mi tufich án ekiekin fénúfan epwe máár lón ekiekum me letipom? Ewer, epwe chék tongeni fis ika ka mut ngeni ren óm túmúnúngaw. (Än Salomon Fos 4:23) Fán chómmóng etipetip a tongeni fis nge sise tepereni. Neman ren óm chiechi ngeni chókkewe mi nikinikin múrinné nge ren enletin rese tongei Jiowa. (Än Salomon Fos 13:20; 1 Korint 15:33) Ka pwal tongeni eáni ekiek mi ngaw seni ekkewe puk mi fókkun ngaw, sasingin me kachitoon kapasingaw me chón rikiló wóón Internet are minen apwapwa me kunou mi ngaw me ekkewe urumwot mi lululó ar akkuffengen. Nge ren enletin, meinisin minne mi pwári ekiekin Satan me an we ótót a tongeni etipetipakich.

10. Ifa usun sipwe ú ngeni ekiekin fénúfan?

¹⁰ Ifa usun sipwe ú ngeni ekiekin fénúfan mi efeiengaw me okkonómukich lón án Kot tong? Ren ach unusen alamota met Jiowa a awora lón pekin lúkú me ikkiótek fán iten ewe manaman mi fel. Jiowa a kon manaman lap seni ewe Tefil are ei fénúfan mi ngaw mi nóm fán nemenian. (James 4:7) A ifa me lamoten ach sipwe akkarap ngeni Kot lón iótek!

ÚFACH ME FOUTACH EPWE FICH NGENI CHÓN KRAIST

11. Ifa usun ekiekin fénúfan a pwáló lón napanapen úfen me fouten aramas?

¹¹ Napanapen úfen me fouten me pwal limelimen emén, a esissillatá met sókkun ekiek a eáni. Lón chómmóng fénú a lululó napanapen fouten ekkewe aramas, ina pwata emén chón repot wóón TV a erá pwe fouten ekkewe aramas a mmen ámáirú pwe a efisi án aramas ekiekingaw. Pwal mwo nge ekkewe kúkkún nengngin resaamwo sáráfé ra tipetipeló ren ena etipetip, ina popun iei alon eú simpung: ‘A pwápwáló inisiir lón úfer nge ese pwáraatá fáiro.’ Án aramas úféúf úf mi nikápwesepwes pwal ina eú napanap mi pwári ar eáni ekiekin ú ngeni me pwal nafangawen ar asúfélú pwisin iir.

12, 13. Ikkefa ekkewe kapasen emmwen epwe emmweni ach kefil usun úfach me foutach?

¹² Pokiten kich néún Jiowa chón angang sia mochen túmúnúéchú úfach me foutach, weween napanapen úfach epwe torotoréch, limeliméch, múrinné me fich ngeni eú me eú fansoun. Fansoun meinisin mi lamot pwe úfen me fouten ekkewe mwán me fefin mi apasa pwe ra súféliti Kot, epwe pwári pwe “mi fich ngeni” Chón Kraist, pwáraatá “mirit” me “fofor-murinno.” Sise kútta met aramas repwe ingeitikich ren, nge sipwe “chok nom non ewe tongen God.” (1 Timoty 2:9, 10, TF; Jutas 21, KG) Sia mochen pwe ewe fouten ling ‘epwe pwä ren mine a nom lon letipach,’ ewe “a fokun aüchea mwen mesen Kot.”​—1 Petrus 3:3, 4.

¹³ Sipwe pwal chechchemeni pwe napanapen úfach me foutach a tongeni kkúú ekiekin aramas usun ewe fel mi enlet. Lón 1 Timoty 2:9, 10 a néúnéú ei kapas “fich ngeni” Chón Kraist. Nge atun ei wokisin a akkomw mak lón fósun Krik, ewe kapas mi afféwú “fich ngeni” a wewe ngeni pwe mi lamot ach sipwe pwáraatá súfél me ekieki ekkewe ekkóch. Ina popun atun sia filatá úfach, sisap eáni ei sókkun ekiek: “Mi wor ai pwúúng le filatá met ua mochen úféúf.” Sipwe akkomw ekieki ekkewe ekkóch, nge lap seni meinisin, sia mochen elingaaló Jiowa me néún kewe aramas me sipwe pwáraatá pwe kich néún Kot chón angang mi “föri meinisin pwe Kot epwe ling ren.”​—1 Korint 4:9; 10:31; 2 Korint 6:3, 4; 7:1.

14. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe pwisin eisinikich usun foutach me limelimach?

¹⁴ Úfach, foutach me limelimach a kon lamot atun sia fiti ewe angangen afalafal are atun sia fiti án Chón Kraist kewe mwich. Kopwe pwisin eisinuk: ‘Aramas rese kinamwe ren foutei me limelimei? Ekkóch ra sáwásini foutei me limelimei? Ai ekiek pwe ai pwúúng ren napanapen foutei me limelimei a kon lamot lap seni ai upwe wiseni eú wis mi aúchea lón ewe mwichefel?’​—Filipi 4:5; 1 Petrus 5:6.

15. Pwata án Kot we Kapas ese átettelaatiw allúk mi tichik usun úfach, foutach me limelimach?

¹⁵ Ewe Paipel ese átettelaatiw allúk mi tichik usun úfen, fouten me limelimen Chón Kraist. Jiowa a mochen ach sipwe áeá ach tufichin pwisin filatá are anganga ach tufichin ekiek. A pwal mochen ach sipwe wiliti emén mi ásimaw mi néúnéú ekkewe kapasen emmwen lón Paipel, me eéreni ‘ach sipwe tufichin alefila lefilen mine a öch me mine a ngau.’ (Ipru 5:14) Lap seni meinisin, Kot a mochen pwe ach tong fán itan me chón oruch kewe, ina met epwe nemeni manawach. (Markus 12:30, 31) Sia tongeni filatá napanapen sókkópaten úfach me foutach nge esap puratiw án Kot kana kapasen emmwen. Sia kúna ena lein néún Jiowa kewe aramas mi úféúf úf mi anúwenúwekkis atun ra mwichfengen fán pwapwa ese lifilifil ia ra nóm ie.

AKKAMÚRINNÉLÓ MESACH

16. Ifa usun ekiekin fénúfan a ú ngeni áitien Jesus kewe? Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe pwisin eisinikich?

¹⁶ Ekiekin fénúfan a otuputup me a amwékútú fite million aramas le eáni lúkúlúk wóón moni me pisek fán iten ar repwe kúna pwapwa. Iwe nge, iei alon Jesus: “Pun manauen eman aramas esap longolong won met mi nom ren, inamwo are a fokun pisekisek.” (Lukas 12:15) Nge Jesus ese afalafal usun eú manaw ese pwapwaiti wéún fénúfan are esap wor wéún. Iwe nge, a apasa pwe ewe pwapwa mi enlet epwe toto ngeni chókkewe mi “silei pwe ra wöüngaw” lón ar silei usun Kot me chókkewe mi “murinno” meser, weween ekkewe mi akkomwa le ánnefota ekiekiir wóón ar riri ngeni Kot. (Mateus 5:3; 6:22, 23, TF) Kopwe pwisin eisinuk: ‘Ua wesewesen lúkú án Jesus asukul are ua tipetipeló ren ewe “semen chon chofona”? (Johannes 8:44) Met ai kapas, minne ua achocho ngeni, minne ua kon alamota me napanapen manawei a pwáraatá usi?’​—Lukas 6:45; 21:34-36; 2 Johannes 6.

17. Eiteita ekkóch feiéch mi tori chókkewe mi akkamúrinnéló meser.

¹⁷ Jesus a apasa: “Pungun tipatchem a pwa ren foforun kewe.” (Mateus 11:19, TF) Ekieki mwo ekkóch me lein ekkewe feiéch mi tori chókkewe mi akkamúrinnéló meser. Ra enletin kúna kinamwe lón ar angang fán iten ewe Mwú. (Mateus 11:29, 30) Rese lólilen ren ekkewe mettóch rese lamot, ina popun ese wor watteen ar riáfféún ekiek me letip. (1 Timoty 6:9, 10) Pokiten ra menemenéch ren nónnómun manawer, a wor watteen ar fansoun fán iten ar famili me chiechier kewe Chón Kraist me ra pwal tongeni annut fán kinamwe. (Än Salomon Afalafal 5:12) Ra kúna feiéchún fangafangéch me ra féri ena ren úkúkún ar tufich. (Föför 20:35) Ar “apilükülüköch epwe säsewu” me a nóm rer kinamwe me menemenéch. (Rom 15:13; Mateus 6:31, 32) A ifa me watteen aúchean ekkena feiéch!

PWILITALONG “ÄN KOT KEWE PISEKIN MAUN”

18. Ifa usun ewe Paipel a áweweei napanapen ewe chón oputakich, an kewe angang me napanapen ach fiu?

¹⁸ Chókkewe mi onómuur lón ewe tongen Kot ra kúna túmún lón pekin lúkú seni Satan, ewe mi mochen Chón Kraist resap kúna pwapwa me manaw esemuch. (1 Petrus 5:8) Paulus a erá: “Pun saminne sipwe maun ngeni fituk me cha, pwe ngeni ekkewe mu, are ekkewe nemenem, are ngeni ekkewe chon nemeni rochopwak won ei fonufan, pwal ngeni ekkewe chommong sokkun ngun ingau lon lang.”c (Efisos 6:12, TF) Ewe kapasen Krik mi afféú ngeni “maun” a wewe ngeni fiu wóón inis. Pwal eú, ekkewe kapas “mu,” “nemenem,” me “chon nemeni” ra wewe ngeni án Satan me ekkewe chónláng mi ngaw angangen fiu mi fen kkótóló me fókkun kókkótéch.

19. Áweweei án ekkewe Chón Kraist kewe pisekin maun seni Kot.

¹⁹ Inaamwo ika kich aramas mi apwangapwang me mi aúkúk ach tufich, nge sia tongeni win ika sia pwilitalong “än Kot kewe pisekin maun.” (Efisos 6:13) Ewe wokisin lón Efisos 6:14-18 a áweweei usun ena pisekin maun: “Oupwe amolakemi, oupwe peliti ngeni lukalapemi let, oupwe üföuf pwüng pwe iei ämi chechen leupw mi för seni mächä, nge oupwe ipweipw susun molotä ngeni ämi oupwe aronga ewe Pworausen Manau mi wor kinamwe lon. Iteiten fansoun meinisin oupwe lükü Kot pwe ina ämi epetin maun, pwe oupwe tongeni kunu ngeni ekewe föün esefich mi pulopulen ekkei seni ewe Eman mi Ngau. Oupwe angei ewe Manau pwe ina imwemi akau” are ápilúkúlúk, “pwal ewe kapasen Kot pwe ina nöümi ketilas . . . Oupwe föri ekei mettoch meinisin lon ämi iotek ngeni Kot pwe epwe alisikemi. Oupwe iotek won met oua föri usun” manaman mi fel “a emwenikemi.”

20. Ifa usun án Chón Kraist fiu a sókko seni án soufiun fénúfan?

²⁰ Ekkewe pisekin maun mi kawor me ren Kot repwe fókkun túmúnúkich ika sipwe pwilitalong wóóch fansoun meinisin. Ekkewe soufiun fénúfan ra tongeni aséséttam seni maun nge án Chón Kraist fiu a fis iteiten rán. Epwap chék kaúló atun Kot epwe amóeló án Satan fénúfan me oturalong meinisin chónláng mi ngaw lón eú pwang mi alóllóól. (Pwärätä 12:17; 20:1-3) Kosap fangetá lón óm fiffiu ngeni óm kewe apwangapwang are mocheniaingaw, pokiten mi lamot ngeni oukich meinisin sipwe “pöchökkül le fiu” ngeni pwisin inisich pwe sipwe akkamwéchú ach tuppwél ngeni Jiowa.​—1 Korint 9:27, Agapé.

21. Ifa usun sipwe chék win lón ach fiu lón pekin lúkú?

²¹ Pwal och, sise tongeni win lón ei fiu ren pwisin ach péchékkúl. Ina minne, Paulus a áchema ngenikich lamoten ach iótek ngeni Jiowa fansoun meinisin fán emmwenien ewe manaman mi fel. Nge sipwe pwal aúseling ngeni Jiowa ren ach kákkáé án we Kapas me chechchemeni pwe esap chék kich sia fiti ewe fiu. Mi lamot sipwe chiechi ngeni chienach kewe chón lúkú pwe sipwe álillisfengen pún kich meinisin kich “sounfiu”! (Filimon 2; Ipru 10:24, 25) Chókkewe mi tuppwél lón ekkena mettóch, resap chék win nge ra pwal tongeni ánnetaéchú ar lúkú atun epwe wor chón ú ngeniir.

MMÓLNETÁ LE ÁNNETA ÓM LÚKÚ

22, 23. (a) Pwata sipwe mmólnetá le ánneta ach lúkú fansoun meinisin? Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe pwisin eisinikich? (b) Ifa ewe pwóróus sipwe káé mwirin ei?

²² Jesus a apasa: “Pokiten ämi öüsap peekini fönüfan . . . iei minne fönüfan a opwut ämi.” (Johannes 15:19, Agapé) Ina minne a lamot pwe Chón Kraist repwe mmólnetá fansoun meinisin le ánneta ar lúkú fán súfél me mosonoson. (1 Petrus 3:15) Kopwe pwisin eisinuk: ‘Ngang mi weweiti pwata fán ekkóch, Chón Pwáraatá Jiowa ra úpéchékkúl nge mi sókkóló meefier seni chómmóng? Lupwen ua kúna sóssótun ai upwe úpéchékkúl, ngang mi wesewesen lúkú pwe mi pwúng met ewe Paipel me ewe chón angang mi alúkúlúk ra apasa? (Mateus 24:45; Johannes 17:17) Ngang mi mmólnetá me pwal pwapwa le sókkóló seni ekkewe ekkóch atun ua féri minne mi pwúng mwen mesen Jiowa?’​—Kölfel 34:2; Mateus 10:32, 33.

²³ Iwe nge fán chómmóng, a wor sóssótun ach mochen ikkimuló seni fénúfan ren ekkewe minen otuputup sise mwittir esilla. Áwewe chék, usun met sia fen pwóróus wóón me akkomw, ewe Tefil a sótun lukielong lón fénúfan néún Jiowa kewe chón angang ren an áeá án chón fénúfan minen apwapwa are kunou. Nge ifa usun sipwe filatá minen apwapwa are kunou mi múrinné mi atoto ngenikich pwapwa me eú mwelien letip mi liméch? Sipwe pwóróus wóón ena lón en sópwun mwirin ei.