Anomuk fän Emmwenien Än Kot Manaman, Esap Ekiekin Fönüfan
“Kich sisap angei ewe ekiekin fönüfan, nge sia angei än Kot manaman mi fel, pwe sipwe silei meinisin minne Kot a kirekiröch le fang ngenikich.”—1 KOR. 2:12, NW.
1, 2. (a) Ifa weween än chon Kraist mi enlet nom lon eü maun? (b) Ikkefa ekkewe kapas eis sipwele käeö?
CHON KRAIST mi enlet ra nom lon eü maun! Ewe chon oputakich a pöchökkül, tipatchem solä me i emön sou maun mi tipepöchökkül. A kan äeä eü pisekin maun mi fokkun manaman ina popun a etipetipa lap ngeni aramas. Nge sisap ekieki pwe sipwe kkuf ren. (Ais. 41:10) A wor rech och eppetin maun esap wor emön epwe tongeni atai me akkufu.
2 Ach maun esap wesewesen, pwe eü chök kapas äwewe. Ewe chon oputakich, Setan ewe Tefil, a äkkäeüin äeä ekiekin fönüfan le maunei kich. (1 Kor. 2:12, NW) Nge än Kot manaman mi fel, ina ewe äkkäeüin minen tümün seni än Setan maunei kich. Ren ach sipwe manau lon ei maun me akkamwöchü ach ririöch ngeni Kot, mi lamot sipwe tingor an manaman me napanapeni napanapan kewe. (Kal. 5:22, 23) Iwe nge, met ena ekiekin fönüfan me ifa usun an etipetip a chöülo? Ifa usun sipwe mirititi ika ekiekin fönüfan a fen etipetipakich? Me met sipwe tongeni käeö seni Jises usun ach angei än Kot manaman mi fel me ü ngeni ekiekin fönüfan?
Pwata a Chöüfetäl Ekiekin Fönüfan?
3. Met ena ekiekin fönüfan?
3 Ewe ekiekin ei fönüfan a pop seni Setan, ewe “samolun ei fanüfan,” me a ü ngeni än Kot we manaman mi fel. (Jon 12:31; 14:30; 1 Jon 5:19) Ina ewe ekiek lap ngeni aramas ra eäni me a kan amwökütüür. A emmweniir le ü ngeni letipen Kot me an we kokkot.
4, 5. Ifa usun a chöülo ewe ekiek Setan a apöchökküla?
4 Ifa usun a chöülo ewe ekiek Setan a apöchökküla? Äeüin, Setan a otupu If lon ewe mälämälen Ichen. A etipetipa pwe an imulo seni Kot epwe äöchüelo manauan. (Ken. 3:13) A ifa me chofonan! (Jon 8:44) Ina minne, ren ewe fefin, Setan a föri pwe Atam epwe pwal älleasolapa Jiowa. Pokiten minne Atam a filatä, aramas ra nom fän emmwenien tipis, iwe, ra päe le fiti än Setan ekiek le ü ngeni Kot.—Älleani 1 Jon 2:16.
5 Setan a pwal etipetipa chommong chonläng. (Pwar. 12:3, 4) Ena föfförün ü ngeni Kot a fis me mwen ewe Noter lon fansoun Noa we. Ekkena chonläng ra lükü pwe epwe öchitiir ar repwe likitalo wiser lon läng me unusen fitalo chök pwisin mocheniaingawer woon fönüfan. (Juta 6) Ren älillisin ekkena chonläng mi ngaw, Setan a “atupu unusen chon fanüfan.” (Pwar. 12:9) A elichippüng pun lap ngeni aramas rese silei usun etipetipaen ekkeei chonläng.—2 Kor. 4:4.
Ekiekin Fönüfan a Kan Etipetipok?
6. Ifa ewe chök mettoch ekiekin ei fönüfan a tongeni etipetipakich?
6 Chommong rese silei än Setan kewe minen etipetip, nge chon Kraist mi enlet ra silleniir. (2 Kor. 2:11) Ren enletin, ekiekin fönüfan esap tongeni etipetipakich, chilon chök ika kich pwisin sia mut ngeni. Sipwe etittina rüanü kapas eis repwe pwär ngenikich ika sia nom fän emmwenien än Kot we manaman mi fel are sia fen tipetipelo ren ekiekin fönüfan.
7. Ifa eü mettoch Setan a äeä le sotun äimukichelo seni Jiowa?
7 Ekkewe minen apwapwa ua filiretä ra pwäralo met usi? (Älleani Jemes 3:14-18.) Setan a sotun äimukichelo seni Kot ren ach pwapwaiti lon letipach föfförün mwänesol. A silei pwe Jiowa a oput chokkewe mi tongei ena sokkun föfför. (Kölf. 11:5, TF) Ina minne, ren än Setan ämwäneka än aramas mochenian fituk, a äeä sokkopaten puk, kachito, nikättik me ekkewe viteo game mi amwökütü ekkewe chon urumwot ar repwe nikäppirü föfförün lisowu mwääl me akkachofesä. Setan a pwapwa pwal mwo nge ika och chök kinikinin letipach a tongei ekkewe mettoch mi ngaw inaamwo ika sia chüen tongei mettoch mi pwüng.—Kölf. 97:10.
8, 9. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe pwisin eisinikich usun ach kewe minen apwapwa?
8 Nge än Kot manaman mi fel a amwökütü ekkewe mi nom fän emmwenian ar repwe limelimöch, kinamwe me ümöümöch. A mürinnö ach sipwe pwisin eisinikich, ‘Ekkewe minen kunou me apwapwa ua filiretä ra tongeni amürinnölo napanapei?’ Ewe tipatchem seni läng ‘ese atuputup.’ Chokkewe mi nom fän emmwenien än Kot we manaman mi fel rese afalafala usun limöchün manau me kinamwe ngeni aramas, nge mwirin ra pwapwaiti ekkewe kachitoon mwänesol me föfförün lisowu mwääl lon pwisin imwer kewe.
9 Jiowa a kütta seni aramas ar repwe fel ngeni i chök. Nge, Setan mi chök pwapwa ikaamwo sia fel ngeni fän eü chök, usun met a mochen Jises epwe föri. (Luk 4:7, 8) Eli sipwe pwisin eisinikich: ‘Ekkewe minen kunou me apwapwa ua filiretä ra älisiei ai upwe angang ngeni Jiowa ren unusen letipei? Are minne ua filatä a ämecheresi are äweiresi ai upwe ü ngeni ekiekin fönüfan? A lamot upwe siwili filiei ren ai minen apwapwa?’
10, 11. (a) Ei fönüfan a apöchökküla met sokkun ekiek usun pisek? (b) Än Kot we Kapas a pesekich le eäni met sokkun ekiek?
10 Ifa ai ekiek usun pisek? (Älleani Luk 18:24-30.) Ekiekin fönüfan a apöchökküla “mochenian lemas” ren an awatteelo tipemmong me mochenian pisek. (1 Jon 2:16) A fen ämääraatä an chommong repwe mochen pisekisekilo. (1 Tim. 6:9, 10) Ena ekiekin fönüfan a ämmeef ngenikich pwe chommongun pisek epwe anükücharakichelo. (SalF. 18:11) Iwe nge, ika sipwe mut ngeni tongen moni an epwe akkomw mwen ach tongei Kot, Setan epwe fen win. Itä sipwe pwisin eisinikich, ‘Ua fen ännefota lon manauei ai chechchei kinamwe me apwapwaan inisi?’
11 Nge än Kot we Kapas a pesekich ach sipwe eäni ekiek mi pwüng usun moni me angang weires pwe sipwe atufichi osupwangach me ach famili. (1 Tim. 5:8) Än Kot we manaman mi fel a älisi iir kewe mi nom fän emmwenian ar repwe äppirü än Jiowa fangafangöch. Ra sillelo pwe iir chon fangolo nge esap chon angei. Ra aücheani aramas lap seni pisek me ra pwapwa le fangolo met a nom rer ren ükükün ar tufich. (SalF. 3:27, 28) Nge esap fän eü, ra akkomw le chei moni lap seni ar angang ngeni Kot.
12, 13. Ifa usun än Kot manaman mi fel a tongeni äöchükichelo?
12 Napanapei kewe ra pwäratä pwe ua eäni menni ekiek? (Älleani Kolose 3:8-10, 13.) Ekiekin fönüfan a apöchökküla angangen futuk. (Kal. 5:19-21) Epwe wesewesen pwälo menni ekiek sia eäni lupwen sia küna weires nge esap lon fansoun kinamwe. Äwewe chök, lupwen emön Chon Kraist a amönüngaw senikich, eletipengawa kich pwal mwo nge tipis ngenikich. Pwal och, met sia föri lon pwisin imwach epwe pwäralo ika menni ekiek sia eäni. Mi lamot kopwe pwisin etittinok, iwe, eisinuk, ‘Lon ekkewe wonu maram ra lo a mürinnölo ai äppirü Kraist are ua pwal eäni ekkoch kapas me föfför mi ngaw?’
13 Än Kot we manaman mi fel a älisikich le ‘pwilitawu ewe manauach lom me föförüch’ me pwilitalong “ewe manau mi fö.” Ina met epwe älisikich le alapalo ach pwäratä tong me kirekiröch. Sipwe pwal mwittir omusomusfengen inaamwo ika mi wor popun sia song. Sisap chüen mwittir ekiekingaw me pwärawu ‘sokun koum, chou me song. Sisap chüen akürang ngeni aramas ika turunufaser.’ Nge sipwe fen achocho le ‘leluköch lefilach.’—Ef. 4:31, 32.
14. Ifa ekiekin chommong aramas usun än Kot kapas?
14 Ua süföliti me tongei än Paipel emmwen usun minne mi pwüng me mwääl? (Älleani Än Salomon Fos 3:5, 6.) Ewe ekiekin fönüfan a ü ngeni ewe Kapasen Kot. Iir kewe mi nom fän etipetipaan ra tunalo ekkoch kinikinin Paipel, pun me rer ese älillisöch ngeniir nge ra fen fiti eörenien me ekiekin aramas. (2 Tim. 4:3, 4) Ekkoch ra tunalo unusen ewe Paipel. Chokkana rese lükü usun lamoten me enletin ewe Paipel, iwe ra ekieki pwe ra pwisin tipatchem. Ra elimengawalo allükün Kot mi limöch ren ar apöchökküla lisowu lükün pwüpwülü, lisowufengen mwän me mwän, fefin me fefin, me mufesen. Ra “aita ngeni mürina mine a ngau, nge ngeni ngau mine a mürina.” (Ais. 5:20) A fen kküükich ei ekiek? Atun osukosuk sia lükülükü tipatchemen aramas kapachelong pwisin ach tipatchem? Are sia fiti än ewe Paipel emmwen?
15. Lap seni ach pwisin lükülükü ach tipatchem, met sipwe föri?
15 Än Kot we manaman mi fel a apöchökküla ach sipwe süföliti Paipel. Usun chök ewe sou mak kölfel, sia lükü pwe Paipel eü lamp ngeni pechech me saramen ach al. (Kölf. 119:105) Sise lükülükü pwisin ach tipatchem nge sia lükülükü ewe Paipel le silei minne mi pwüng seni minne mi mwääl. Sise chök süföliti Paipel, nge sia pwal tongei än Kot allük.—Kölf. 119:97.
Käeö Seni än Jises Leenien Äppirü
16. Met weween ach eäni ewe “ekiekin Kraist”?
16 Ren ach sipwe angei än Kot we manaman mi fel, sipwe ämääraatä lon pwisin kich ewe “ekiekin Kraist.” (1 Kor. 2:16) Weween sipwe silei ifa usun Jises Kraist a ekiek me mwökütüküt, iwe mwirin “apirü föförün.” (Rom 15:5; 1 Pit. 2:21) Nengeni ifa usun sipwe föri ei.
17, 18. (a) Met sia käeö seni Jises usun iotek? (b) Pwata a lamot sipwe “tütüngor”?
17 Tingor än Kot we manaman mi fel. Me mwen an küna ekkewe sossot, Jises a iotek fän iten än Kot we manaman mi fel epwe älisi. (Luk 22:40, 41) Sipwe pwal tingor än Kot we manaman. Jiowa a fangafangöch ngeni chokkewe mi iotek ngeni fän lükülük. (Luk 11:13) Jises a erä: “Oupwe tütüngor o epwe wor lifangemi. Oupwe küküt o epwe wor künaemi. Oupwe fichifich o epwe wor asam mi suk ngenikemi. Pun iö a tütüngor epwe angei och. Iö a küküt epwe künakün, nge iö a fichifich, epwe wor asam mi suk ngeni.”—Mt. 7:7, 8.
18 Lupwen sia kükkütta än Jiowa we manaman me an älillis, sisap mwittir fangetä le tittingor. Mi lamot sipwe iotek fän chommong me sisap atapwal lon ach iotek. Fän ekkoch, Jiowa a mut ngeni chon iotek ar repwe pwäratä alolloolun ar lolilen me enletin ar lükü me mwen epwe pölüweni ar kewe iotek.a
19. Met Jises a föri iteitan, iwe pwata sipwe äppirü?
19 Unusen älleasochisi Jiowa. Iteitan Jises a föri minne Seman we a pwapwaiti. Lon eü fansoun, a sokkolo meefien Jises seni Seman we. Nge, a ereni Seman we fän lükülük: “Esap fis letipei pwe letipom.” (Luk 22:42) Pwisin eisinuk, ‘Ngang ua älleasochisi Kot inaamwo ika a weires ngeniei?’ Älleasochis ngeni Kot a lamot fän iten manau. Wisach sipwe unusen älleasochisi pun a förikich, I populapen manauach me a atufichi sopwosopwun manauach. (Kölf. 95:6, 7) Sise tongeni küna än Kot chen ika sise älleasochisi pun ina chök ewe mi lamot seni meinisin.
20. Met Jises a akkomwa lon manauan, iwe, ifa usun sipwe äppirü?
20 Sileöchü ewe Paipel. Jises a aloni alon ewe Paipel atun Setan a sotuni an lükü. (Luk 4:1-13) A pwal nöünöü än Kot Kapas atun a apwüngü ekkewe chon lamalam mi ü ngeni. (Mt. 15:3-6) Lon unusen manauan, a akkomwa an käkkäeö me apwönüetä allükün Kot. (Mt. 5:17) Sipwe pwal aüralo ekiekich ren än Kot Kapas mi apöchökkülakich. (Fil. 4:8, 9) Eli a weires ngenikich ach sipwe künökün fansoun fän iten ach pwisin käeö are famili käeö, nge mi öch sipwe awora ach fansoun lap seni ach sipwe witiwiti ach sipwe künökün fansoun.—Ef. 5:15-17.
21. Ifa ewe kokkot epwe älisikich le sileöchü ewe Kapasen Kot me apwönüetä?
21 “Ewe chon angang mi allükülük o tipachem” a älisikich an epwe chök wor fansoun käeö ren an akkota ewe kokkotun Famili Fel iteiten wiik. (Mt. 24:45) Ka alamotaöchü ei kokkot? Ren an epwe älisuk le eäni ekiekin Kraist, ka tongeni apachaalong lon om fansoun käeö ekkewe lesen ka sani seni äitien Jises kewe? Ka tongeni käeö ekkewe pworaus fän ewe itelap “Met Sia Käeö Seni Jises?” lon Ewe Leenien Mas minen September 1, 2008, June 1, 2009 me December 1, 2009.b Pwata kese käeö ekkeei pworaus lon om Famili Fel?
Sipwe Tongeni Akkufu Fönüfan
22, 23. Met sipwe föri pwe sipwe akkufu fönüfan?
22 Ren än Kot we manaman mi fel epwe emmwenikich, mi lamot sipwe ü ngeni ekiekin fönüfan. A weires ena, a lamot sipwe fiffiu ngeni. (Juta 3) Nge sia tongeni win! Iei alon Jises ngeni nöün kewe chon käeö: “Lon fanüfan ämi oupwe riaföü, nge oupwe apilükülük, pun ngang üa akufu fanüfan.”—Jon 16:33.
23 Sipwe pwal tongeni akkufu ei fönüfan ika sia ü ngeni an we ekiek me föri ükükün ach tufich le anomukich fän än Kot we manaman mi fel. Pwüngün, “are Kot a penikich, iö epwe tongeni pölüenikich?” (Rom 8:31) Ika sia angei än Kot we manaman mi fel me apwönüetä an emmwen seni Paipel, sipwe pwapwa, menemenöch, kinamwe me eäni äpilükülükün manau esemuch lon ewe otot sefö a arapoto.
[Ekkewe Pwóróus fan]
a Ren pwal ekkoch pworaus, ppi ewe puk Met Ewe Paipel A Wesewesen Apasa?, pekin taropwe 197-200.
b Ren pwal ekkoch pworaus, ppii ekkewe itelap lon Ewe Leenien Mas minen April 1, 2010, pekin taropwe 4-10; July 1, 2009, pekin taropwe 23-31; February 1, 2009, pekin taropwe 10-23; me May 1, 2008, pekin taropwe 7-15.
En Mi Chechchemeni?
• Pwata a chöüfetäl ekiekin fönüfan?
• Ikkefa ekkewe rüanü kapas eis sipwe pwisin eisinikich?
• Ikkefa ekkewe ülüngät mettoch sia käeö seni Jises usun ach angei än Kot we manaman mi fel?
[Sasing lon pekin taropwe 9]
Ifa usun ekkoch chonläng ra ngawolo?
[Sasing lon pekin taropwe 10]
Setan a äeä ekiekin fönüfan le nemeni aramas, nge sia tongeni ü ngeni etipetipaan