Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w05 1/1 p. 11-16
  • En Mi Etiwa An Jiowa Alillis?

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • En Mi Etiwa An Jiowa Alillis?
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Alillis Seni Ekkewe Chonlang
  • Alillis Seni Samolun Ekkewe Chonlang
  • Alillis Seni Ewe Ngun Mi Fel
  • Alillis Seni An Kot We Kapas
  • Alillis Seni Chienach Kewe Chon Luku
  • Jiowa Ach Chon Alillis
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
  • Ekkewe Chonläng​—Iir ‘Ngün mi Angang fän Iten Aramas’
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2009
  • Ifa Ussun Angangen Chonläng A kan Kküü Manauen Aramas
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2007
  • Áppirú Ekkewe Chónláng mi Túppwél
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú (Fán Iten ewe Mwichefel)—2025
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
w05 1/1 p. 11-16

En Mi Etiwa An Jiowa Alillis?

“Jiowa ai we chon alillis; usap niuokkus.” ​—IPRU 13:​6, NW.

ANCHANGEI mwo pwe en mi feffetal won efoch aal mi chokukkun lon ekkewe chukuchukuta. Kese alaemon chok. Mei wor chienom. Emon sou emmwen, ewe mi murinno seni meinisin, a apasa pwe epwe fituk. A silelap sonuk me a pochokkul sonuk, nge a mosonottam me a fetal unukkum. A kuna pwe en ka nikatuttum fan ekkoch. Pokiten a mochen tumunuk, a eitiewu poun ren an epwe alisuk le fetal lon ekkewe leeni ia kopwe tongeni feiengau me ie. Kopwe tunalo an alillis? Aapwi! Kese mochen feiengau.

2 Kich chon Kraist sia feffetal won efoch aal mi weires. Sia alaemon le fetal won ena aal mi chokukkun? (Mattu 7:​14) Aapw, pun ewe Paipel a aiti ngenikich pwe ewe sou emmwen mi murinno seni meinisin, Jiowa Kot, a mut ngeni aramas ar repwe fetalfengen ren i. (Keneses 5:​24; 6:⁠9) Jiowa a alisi noun kewe chon angang atun ar feffetal? A apasa: “Pun ngang om Kot ewe Samol mi Lapalap ua amwochu pouifichum, pwal ngang atewe mi urenuk, ‘Kosap niuokus, ngang upwe alisuk.’ ” (Aisea 41:13) Ussun chok ewe sou emmwen lon ewe kapas awewe, Jiowa a eitiewu poun ren an epwe alisi me chiechi ngeni chokkewe mi mochen fetal ren i. Ren enletin esap wor emon leich esap mochen etiwa an alillis!

3 Lon ewe lesen mwen ei, sia fen fos ussun ruaanu minen alillis Jiowa a aea ren an alisi noun kewe me loom. A chuen eani ekkena minen alillis ren an epwe alisi noun kewe aramas ikenai? Me ifa ussun sipwe tumunu pwe sia etiwa ewe alillis? Sipwe pwungupwung won ekkena kapas eis. Ren ach fori ena, sipwe anukucharalo ach luku pwe Jiowa ach Chon Alillis.​—Ipru 13:6.

Alillis Seni Ekkewe Chonlang

4 Ekkewe chonlang ra alisi noun Jiowa kewe chon angang ikenai? Ewer. Pwungun pwe rese pwalo mwen mesen aramas ren ar repwe amanaua chon fel ngeni Kot ikenai. Pwal mwo nge lon ewe fansoun loom, fan ekkoch chok ra alisi aramas ina ussun. Aramas rese tongeni kuna lape-ngeni met ekkewe chonlang ra fori, me a ussun chok ikenai. Iwe nge, noun Kot kewe chon angang loom mi silei pwe ekkewe chonlang ra akkalisiir, ra fen pochokkulelo seni ar silei. (2 King 6:​14-​17) Mei wor popun sipwe pwal eani ena ekiek.

5 Noun Jiowa kewe chonlang ra fokkun ekilapei eu angang mi sokkolo aucheaan kich mi angolong lon. Menni ena angang? Sia tongeni polueni ena kapas eis ren ach suuk ngeni Pwarata 14:6: “Iwe, ua kuna pwal emon chonlang mi akkas fan lukanapen lang; mi wor kapas allim esemuch ren, pwe epwe afalafala ngeni ir mi nonnom won fonufan, ngeni iteiten mu, me einang, me sokkun kapas, me sokkun aramas meinisin.” A ffat pwe ei “kapas allim esemuch” a riri ngeni ewe “kapas allim ussun ewe mu” Jises a oesini “epwe esileifeili won unusen fonufan” mwen sopwoloon ei otot mi ngau. (Mattu 24:14) Pwungun pwe ekkewe chonlang rese afalafala aramas. Jises a awiisa ngeni chon fonufan ena wiis mi lamot. (Mattu 28:19, 20) Nge met, sise fen pochokkulelo ren ach silei pwe lupwen sia apwonueta wiisach, ekkewe chonlang mi pin, tipatchem, me manaman ra akkalisikich?

6 A wor chommong pisekin annet pwe ekkewe chonlang ra alisata ach angang. Ren chok awewe, fan chommong sia rongorong pwe atun ar angangen afalafal, ekkewe Chon Pwarata Jiowa ra sereni aramas ra keran iotek ngeni Kot ren ar repwe kutta alillis le kuna ewe enlet. A kon chommong ekkena poraus pwe ekkewe fansoun meinisin ra chok seroch. Pokiten ewe alillis seni ekkewe chonlang, a chommongolo chokkewe mi fori met ewe chonlang mi “akkas fan lukanapen lang” a esilefeili: “Oupwe niuokusiti Kot, o alingalo i.”​—Pwarata 14:7.

7 Ka mochen kuna alillis seni noun Jiowa kewe chonlang mi fokkun manaman? Iwe, kopwe unusen achocho ngeni om angangen afalafal. (1 Korint 15:58) Lupwen sia penukuolo manauach ren ach sipwe apwonueta ei wiis mi sokkolo aucheaan seni Jiowa, sia silei pwe noun kewe chonlang repwe alisikich.

Alillis Seni Samolun Ekkewe Chonlang

8 Jiowa a pwal awora pwal eu sokkun alillis ren chonlang. Pwarata 10:1 a awewei porausen “emon chonlang mi pochokkul . . . mesan we a usun chok ewe akkar.” Ei chonlang lon ewe langepwi a liosueta Jises Kraist lupwen a fen lingelo ren manamanen lang. (Pwarata 1:​13, 16) Jises emon chonlang? Ena kapas a pwal tongeni weneiti i pun i ewe samolun chonlang. (1 Tesalonika 4:​16) Jises noun Jiowa mi lapalap seni meinisin lon lang. Jiowa a fen awiisa ngeni Jises ewe wiis meilapen Noun kewe mwichen sounfiu lon lang. Ei samolun chonlang eu popun alillis mi lapalap. Ifa ussun?

9 Ewe aposel mi chinnap Jon a makkei: “Nge are emon epwe fori och tipis, iwe, mi wor ach pengosi ren Semach, iei i Jises Kraist, atewe mi pung.” (1 Jon 2:1) Met popun Jon a apasa pwe Jises ewe “pengosi,” akkaewin lupwen sia “fori tipis”? Iwe, sia tipis iteiten ran, me tipis a emmwen ngenikich malo. (An Salomon Afalafal 7:​20; Rom 6:​23) Iwe nge, Jises a fangolo manauan ren an epwe wiliiti ewe asor fan iten ach kewe tipis. Me a nonnom ren Seman ren an epwe tingor fan itach. Kich meinisin sia osupwangen ena alillis. Ifa ussun sipwe etiwa ena alillis? A lamot ach sipwe aier seni ach kewe tipis me kutta omusamusen ekkewe tipis won longolongun an Jises we asor. A pwal lamot ach achocho ngeni ach sisap forisefalli ekkena tipis.

10 Jises a malo fan itach me a pwal isetiu eu leenien appiru mi unusoch fan itach. (1 Piter 2:​21) An leenien appiru a emmwenikich; a alisata ach feffetal pwe sipwe ti senikich tipis watte me apwapwai Kot. Sise kan pwapwaiti ena esin alillis? Jises a pwon ngeni noun kewe chon kaeo pwe epwe kawor pwal emon chon alillis.

Alillis Seni Ewe Ngun Mi Fel

11 Jises a pwonei: “Ngang upwe tingor ngeni ewe Sam, o i epwe fangelo ngenikemi pwal emon Chon Aururu, pwe epwe nonnom remi feilfeilo chok, ewe Ngunun enlet, ewe fonufan ese tongeni angei.” (Jon 14:16, 17) Ei “Ngunun enlet,” are ngun mi fel, esap emon aramas nge eu manaman​—⁠an Jiowa manaman. Ena manaman ese aukuk. Ina ewe manaman Jiowa a aea le forata lang me fonufan, ren an fori sokkopaten manaman mi amwarar, me an awora ekkewe langepwi a pwaralo letipan. Pokiten Jiowa ese chuen aea ena manaman ren an epwe fori ekkena sokkun mettoch ikenai, weween pwe sise chuen osupwangen an alillis?

12 Aapwi! Lon ekkeei “fansoun weires,” sia osupwangen an Jiowa ngun mi fel lap seni me loom. (2 Timoti 3:1) Ngun mi fel a apochokkulakich ren ach sipwe likiitu fan sossot. A alisikich le amaaraata lapalapach kewe mi murinno mi achufengennikich me Jiowa me pwiich kewe. (Kalesia 5:​22, 23) Iwe, ifa ussun sia tongeni feioch seni ei alillis mi amwarar seni Jiowa?

13 Akkom, a mmen lamot ach iotek pwe Kot epwe ngenikich ngun mi fel. Jises a apasa: “Iwe, are ami mi ingau nge oua sinei usun liffang mettoch mi murinno ngeni noumi semirit, ifa usun Semach we mi nom lang, esap lapelo an liffang ewe Ngun mi Fel ngenir mi tingorei i.” (Luk 11:13) Ewer, Jiowa ewe Sam mi murinno seni meinisin. Ika sia tingor fan iten ngun mi fel fan luku, esap tufich pwe esap ngenikich. Iei mwo ewe kapas eis: Sia kan tingor pwe ewe ngun mi fel epwe alisikich? Mei wor popun sipwe eani ena tingor lon ach kewe iotek iteiten ran.

14 Oruuan, sia etiwa ena liffang ren ach angangfengen ren. Awewe chok: Eli emon chon Kraist a riaffou pokiten an mochen katol sasing mi limengau. A fen iotek pwe ngun mi fel epwe alisata an epwe pworacho ngeni ena foffor mi annou. A fen kutta alillis seni ekkewe elter, me ra fonou atewe pwe epwe fiu ngeni an mochen, me esap pwal mwo nge kan ngeni ekkena mettoch mi limengau. (Mattu 5:​29) Ifa ussun ika a tunalo ena fon me a chuen atola ekkena sasing? An kewe foffor a tipeeufengen me an iotek pwe ngun mi fel epwe alisi i? Are, a fetal ngeni an epwe aletipechou an Kot ngun mi fel me poutuloon ena liffang? (Efisus 4:​30) Pwungun pwe, a lamot pwe kich meinisin sipwe angang weires pwe sisap eppeti ei alillis mi amwarar seni Jiowa.

Alillis Seni An Kot We Kapas

15 Ewe Paipel a fen alisi noun Jiowa kewe chon angang mi tuppwol ren fite puku ier. Sisap eani ekiek pwe ewe Paipel pwal eu puk chok, nge sipwe eani ekiek pwe ewe Paipel eu puachen alillis mi lapalap. Ika ina ach luku, sipwe angang ren ach sipwe alamota ena minen alillis. Amwo ach akkalleaan Paipel epwe ita ina eoreniach.

16 Kol Fel 1:​2, 3 a fos ussun ewe mwan mi apwapwai Kot: “A fakkun pwapwaiti allukun ewe SAMOL, o a fakkun ekieki usun an we alluk, le ran me lepwin. Atewe a wewe ngeni efoch ira mi fotutiu unukkun chanpupu, mi uwa lon an fansoun ras, nge chon esap pwaselo, Iwe, mettoch meinisin minne a fori epwe sapoch.” En mi amwochu ewe poraus mi lamot lon ena wokisin? A mmen mecheres ach alleaani ewe wokisin me anchangei efoch ira mi ling unukkun eu chanpupu. Mwa met ren ochchun ach onnutulo fan ena ira. Nge ei wokisin ese foffos ussun asoso. A awewei won ach angang. Ifa ussun?

17 Chechchemeni mwo pwe ei ira ese pwisin pukuta unukkun ewe chanpupu fan iten ach sipwe patapatelo fan nurun we. Ei ira a wor uwan me a fen “fotutiu,” weween pwe emon a fotukatiu ewe ira lon eu leeni mi murinno​—⁠“unukkun chanpupu.” Lon fosun Ipru a mak pwe ewe ira a fotetiu unukkun ekkewe chanpupu. Ifa ussun efoch ira a tongeni fotetiu unukkun ekkewe chanpupu? Iwe, lon eu tanipiin ira neman ewe masta epwe ttuw fitefoch warawar ren an epwe awora konik ngeni waren an kewe ira mi auchea. Iwe, iei a ekis ffatolo weween ei poraus! Ika sia maroch lon pekin ngun ussun chok efoch ira, a fis pokiten emon a fen angang weires le alisikich. Sia chiechi ngeni eu mwicheich mi awora konikin enlet mi limoch fan itach, nge epwe wor ach angang ika sipwe alamota ewe konik. Sipwe atufichi pwisin ach unumi ewe konik ren ach ekkekiekifichi me kakkaeo ekkewe poraus mi enlet seni an Kot we Kapas pwe repwe nonnom lon letipach me ekiekich. Iei ussun sipwe uwaoch.

18 Ewe Paipel esap alisikich ika a chok nonnom won ewe salif. Esap eu ttit are pisekin efeiochu aramas. Esap pwe sipwe chok àmour mesach, suuki ewe Paipel, me ekiekin kuna poluen ach kapas eis. Lupwen sia pwungupwung won eu kefil mi lamot, a ussun ita pwe sia ttuw lon ewe Paipel ren ach sipwe kutta ‘ewe sile seni Kot,’ ussun chok sipwe ttuw lon ewe ppwul le kutta fau auchea. (An Salomon Fos 2:​1-5) Fan chommong a lamot tinikken me kaeo mi titchik ren ach sipwe kuna ewe fon seni Paipel a weneiti ach osukosuk. Mei wor chommong puk ussun ewe Paipel mi alisata ach kaeo. Atun sia nounou ekkewe puk le alisata ach ttuw lon ewe Paipel ren ach sipwe kutta ekkewe fau auchea lon, sia alamota ewe alillis Jiowa a awora.

Alillis Seni Chienach Kewe Chon Luku

19 Noun Jiowa kewe chon angang ra kan alillisfengen. Jiowa a fen siwili ena? Aapwi. Ese mwaal kich meinisin sia tongeni chechchemeni ifa ussun pwiich kewe ra fen alisikich lon ewe fansoun mi fich. Ren chok awewe, en mi tongeni chechchemeni eu lesen lon Ewe Leenien Mas are Awake! a fen alisuk le pwakini eu osukosuk are likiitu fan eu sossot? Jiowa a awora ena alillis ren “ewe chon angang mi tuppwol o tipatchem” a wiisen awora “mongo lon ewe fansoun mi fich ngeni.”​—Mattu 24:​45-​47, NW.

20 Nge fan chommong sipwe rongorong ewe alillis seni pwiich kewe. An emon me emon elter afalafal a achungu letipach, are a chuurikich lon imwach me an poraus a apochokkulakich lon eu fansoun osukosuk, are a awora fon mi kirokiroch mi alisata ach pworacho ngeni eu apwangapwang. Emon fin Kraist a meefi watteen an kilisou ren ena esin alillis a makkei: “Atun am aua mwin le afalafal, a eani kapas eis ren an epwe silei ai kewe ekiek. Lon ewe pwinin ua fen tingor pwe upwe tongeni chuuri emon ua tongeni fos ngeni. Sorotan chok ewe ran ei brother a fos ngeniei fan tong. A alisata ai weweiti pwe Jiowa a akkalisiei ren fite, fite ier. Ua kilisou ngeni Jiowa pokiten a ngeniei ei elter.” Iei ussun, ekkewe elter chon Kraist ra pwarata pwe ir ussun chok eu “liffang” Jiowa a awora ren Jises Kraist ren an epwe alisata ach likiitu le feffetal won ewe aal ngeni manau.​—Efisus 4:⁠8.

21 Fengen me ekkewe elter, emon me emon chon Kraist mi tuppwol a mochen apwonueta ewe alluk seni Kot pwe sisap ‘tumunu chok en me pisekin, pwe sipwe pwal tumunufichi pisekin ekkewe ekkoch.’ (Filipai 2:⁠4) Lupwen chokkewe lon ewe mwichefelin Kraist ra apwonueta alon ena fon, a fisita foffor mi kirokiroch me ling. Ren chok awewe, eu famili a feiengau watte. Ewe sam me noun we kukkun nengngin ra feilo sitowa. Lupwen ra liwin a fis aksiten. Ewe nengngin a malo; ewe sam a feiengau watte. Lupwen a towu seni pioing ese tongeni fori och mettoch. Puluwan we a riaffou wachemuk me ese tongeni ateneki ewe mwan. Iwe, eu pupulu ra etiwa ei famili mi riaffou lon imwer me ra alisiir ren fitu wiik.

22 Pwungun pwe esap foffor mi kirokiroch meinisin ra fisita pokiten ena esin osukosuk watte me rese wewe ngeni alillis watte. Ekkoch alillis a wesewesen kukkun. Nge ese lifilifil kukkunun ewe alillis, sia fokkun pwapwaiti, ika met? En mi tongeni chechchemeni eu fansoun lupwen emon a fos ngonuk are alisuk nge ina chok met a lamot ngonuk lon ena fansoun? Fan chommong a ina ussun Jiowa a tumunukich.​—An Salomon Fos 17:17; 18:24.

23 Ka mochen pwe Jiowa epwe nounou en noun chon angang lupwen a alisi aramas? Ina eu wiis mi auchea a suuk ngonuk. Ren enletin, Jiowa a aucheaani om na achocho. A mak lon an we Kapas: “Eman aramas mi kichioch ngeni chon woungau a fangala ngeni ewe Samol mi Lapalap, nge i epwe liwini ngeni liwinin an fofor.” (An Salomon Fos 19:17) Chengel wachemuk a pop seni ach alisi pwiich kewe. (Fofor 20:35) Ewe chengel seni ach awora alillis are ewe pochokkul seni ach angei alillis esap torikich ika sia pwisin aimukichelo seni pwiich kewe. (An Salomon Fos 18:⁠1) Iwe, sipwe tinikken le mwichefengen pwe sipwe tongeni apochokkulafengennikicheta.​—Ipru 10:​24, 25.

24 Esap ina eu minen apwapwa le ekkekieki ifa ussun Jiowa a kan alisikich? Inaamwo ika sise manau lon eu fansoun Jiowa epwe efisata fisitaan sokkopaten manaman ren an epwe apwonueta letipan nge, sise osupwang. Met a wesewesen lamot pwe Jiowa a awora ewe alillis mi lamot fan iten ach sipwe amwochu ach tuppwol. Me ika sia likiitufengen fan luku, sipwe kuna fofforun Jiowa kewe mi kon amwarar me ling lap seni fofforun kewe atun unusen uruwoon lang me fonufan! Amwo sipwe apposa letipach le etiwa me alamota ewe alillis Jiowa a awora fan tong me pwarata ach tipeeu ngeni ekkewe kapas lon ewe wokisin fan iten 2005: “Ai alillis a feito seni Jiowa.”​—Kol Fel 121:⁠2, NW.

Met Om Ekiek?

Ifa ussun Jiowa a awora ewe alillis sia osupwang ren ikenai​—⁠

• ren ekkewe chonlang?

• ren an we ngun mi fel?

• ren an we Kapas?

• ren chienach kewe chon luku?

[Ekkewe kapas eis fan iten ewe lesen]

1, 2. Met popun a lamot ach sipwe etiwa an Jiowa alillis me emmwen lon manauach?

3. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe ekkekieki lon ei lesen?

4. Met popun noun Kot kewe chon angang ra tongeni lukuluk won ewe alillis seni ekkewe chonlang?

5. Ifa ussun ewe Paipel a pwaralo pwe ekkewe chonlang ra angolong lon ewe angangen afalafal ikenai?

6, 7. (a) Met a anneta pwe ekkewe chonlang ra alisata ewe angangen afalafal? (b) Ifa ussun sia tongeni angei alillis seni noun Jiowa kewe chonlang?

8. Ifa wiisen Jises mi tekia lon lang, me met popun ena poraus a alukulukukich?

9, 10. (a) Ifa ussun Jises ewe “pengosi” lupwen sia tipis? (b) Met sokkun alillis sipwe kuna seni ewe leenien appiru Jises a isetiu?

11, 12. Meta an Jiowa ngun mi fel, ifa ukuukun pochokkulan, me met popun sia osupwangen an alillis ikenai?

13, 14. (a) Met popun sia tongeni lukuluk pwe Jiowa a awora ngun mi fel ngeni noun kewe aramas? (b) Met sokkun foffor repwe pwarata pwe sise etiwa ewe liffangen ngun mi fel?

15. Ifa ussun sia pwarata ach enletin aucheaani ewe Paipel?

16, 17. (a) Ifa ussun Kol Fel 1:​2, 3 a awewei ekkewe feioch seni ach akkalleaani allukun Kot? (b) Awewei mwo ifa ussun Kol Fel 1:3 a aiti ngenikich pwe sipwe angang weires?

18. Met sipwe fori ren ach sipwe kuna poluen ach kewe kapas eis lon ewe Paipel?

19. (a) Met popun ekkewe lesen lon Ewe Leenien Mas me Awake! repwe wewe ngeni alillis mi kawor seni chienach kewe chon luku? (b) Ifa ussun eu lesen lon nouch kewe chassi a fen alisuk?

20. Ifa ussun ekkewe elter repwe ussun chok eu “liffang”?

21, 22. (a) Met a pop seni an ekkewe chon mwichefel apwonueta ewe fon seni Filipai 2:4? (b) Met popun foffor mi kirokiroch mi kukkun ra pwal lamot?

23. Ifa ekiekin Jiowa lupwen sia achocho le alillisfengen?

24. Met popun sisap letipechou pokiten sise chuen kuna an Jiowa kewe manaman mi amwarar a fen fori me loom?

[Lios lon pekin taropwe 12]

A mmen murinno ach silei pwe ekkewe chonlang ra akkalisata ewe angangen afalafal

[Lios lon pekin taropwe 15]

Jiowa a tongeni nounou chienach kewe chon luku ren an epwe aururukich

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share