MUTWE WA KULILONGESA 22
MWASO 15 Halisenu Mwana Mutangu wa Yehova
Mumu Liaka Jina lia Yehova Lili Lilemu Kuli Yesu?
“Yami naanyingikisa jina lienu, mungukaanyingikisalio cheka.”—YOA. 17:26.
YIZE MUTULILONGESA
Mutumona chize Yesu anyingikishine jina lia Yehova, chize alipwishile lisandu ni chize asolwele ngwenyi, yuma yeswe yize Satana ambile hali Yehova yili ya mahuza.
1-2. (a) Yika Yesu alingile ha ufuku wa kasula muze te kanda achifwa? (b) Yihula yika mutukumbulula ha mutwe uno?
LIAPWILE Liamawana chingoloshi, ha tangwa 14 ya Nisane ya mwaka 33 M.J., nawa te hikwasala hakehe hanga Yesu amukunjike, amupatwile, amumwese lamba ni kumushiha. Iye ni apostolo jenyi ashishika te hahwisa kulinga kulia cha chiwanyino cha Mwene mu chimwe chipatulo cha kwilu. Ha kupalika cha amwe mashimbu, Yesu yahana yiyulo yakasula kuli apostolo jenyi hanga aalulieke ni kwatakamisa. Muze te hikwasala hakehe hanga atuhuke mu chipatulo chacho, Yesu yasa mashimbu ni kulemba chikolo. Postolo Yoano kasonekene kulemba chacho; mutuhasa kuchiwana ha Yoano kapitulu 17.
2 Ha mutwe uno, mutumonaho yize mutuhasa kulilongesa ha kulemba cha Yesu. Mutukumbululaho nawa yihula yino: Ha yika te Yesu analihulumba ha mashimbu jacho? Yika yapwile ni ulemu unji kuli iye muze apwile hano hashi?
“YAMI NAANYINGIKISA JINA LIENU”
3. Yika Yesu ambile ha jina lia Yehova, mba yize ambile yika yinalumbunuka? (Yoano 17:6, 26)
3 Mu yilemba yenyi, Yesu yamba ngwenyi: “Yami naanyingikisa jina lienu.” Chinasoloka pundu ngwo, chikuma chino chapwile chilemu chinji kuli Yesu, mumu kachitongwele ha yisuho yaali. (Tanga Yoano 17:6, 26.) Yika Yesu azangile kwamba? Shina kalongesele tumbaji twenyi jina lize o te kanyingikine? Tumbaji twenyi kapwile A-Yunda, kashika te kanyingika kanawa ngwo, Zambi jina lienyi Yehova. Jina liacho liakusoloka mu Yisoneko ya Hepreu ha yisuho 7,000. Kashika yize Yesu alingile, kuyakapwile kwalweza ngwo jina lia Zambi, Yehova; alioze kaalongesele ulumbunwiso wa jina liacho. Yesu kalongesele tumbaji twenyi kunyingika kanawa Yehova, upale wenyi hano hashi ni hali atu, yize alingile, yize makalinga kulutwe ni yitanga yenyi. Yesu wika mwe te mahasa kulongesa yuma yino kanawa mumu iye kanyingika Yehova kuhiana yitangiwa yeswe.
4-5. (a) Hana chilweza chinasolola chize jina lia umwe mutu mulihasa kupwa ni ulemu kuli yetu. (b) Kuchi jina lia Yehova liaputukile kupwa ni ulumbunwiso unene kuli tumbaji twa Yesu?
4 Tuchinyongenu ha chilweza chino. Mu chikungulwila chenu muli umwe mukulwana yoze avuluka ngwo David; iye kali nawa ndotolo yoze wakupasula atu. Yena unamunyingika ha miaka yinji. Tangwa limwe muyiza chikolo, mba muya ku shipitali kuze akukalakala, iye malamwina mwono we. Chocho muputuka kuzanga chinji ndumbu wacho, mba muze muwivwa jina lienyi, mwiuluka yize anakakulingila. David nihindu uchili mukulwana wa mu chikungulwila yoze unanyingika ha miaka yinji. Alioze haliapwila iye kapwa ndotolo yoze walamwina mwono we.
5 Chezechene nawa, tumbaji twa Yesu te hananyingika kulu jina lia Yehova. Alioze kupalikila mu mulimo wa kwambujola wa Yesu, jina lino yilipwa ni ulumbunwiso unene kuli ayo. Mumu liaka? Mumu Yesu te kakusolola utu wa Tato mu yuma yeswe yize te akwamba ni yize te akulinga. Kashika muze tumbaji twenyi apwile ni kwivwa malongeso jenyi ni kumona chize apwile ni kutwama ni atu, yanyingika kanawa Yehova.—Yoa. 14:9; 17:3.
“JINA LIENU LIZE NWANGUHELE”
6. Mu mutapu uka Yehova ahanyine Yesu jina lienyi? (Yoano 17:11, 12)
6 Mu kulemba chenyi, Yesu yeta kuli Tato hanga afunge tumbaji twenyi. Yamba ngwenyi: “Afungenu kama mumu lia jina lienu lize nwanguhele.” (Tanga Yoano 17:11, 12.) Shina chino chinalumbunuka ngwo, haliapwila jina lia Yesu te mulipwa Yehova? Ka. Muze Yesu ahanjikile hakutwala ku jina lia Yehova, iye kambile ngwenyi, “jina lienu.” Maliji wano kanasolola ngwo, Yesu kakaputukile kumusanyika ngwo, Yehova. Nyi chocho, mba mumu liaka Yesu ambile ngwenyi kamuhele jina lia Zambi? Chitangu, mumu Yesu kapwile mukwa-kumanyinako Yehova hanji ngwetu, kuhanjika hali iye. Yesu kejile mu jina lia Tato ni kulinga yikomokeso kupalikila mu jina liacho. (Yoa. 5:43; 10:25) Chikwo nawa, jina lia Yesu linalumbunuka ngwo, “Yehova kali chilamwina.” Kashika, ulumbunwiso wa jina lia Yesu unakatuka ha jina lia Yehova.
7. Hana chilweza chinasolola chize Yesu ahanjikile mu jina lia Yehova.
7 Mba tukwate chikuma, tunyongenu ha chilweza chino. Umwe nguvulu matuma mutu kumwe hanga amumanyineko hanji kuhanjika mu jina lienyi. Yuma yize iye mahanjika, muyipwa ngwe nguvulu wacho mwe unayihanjika. Chizechene nawa, Yesu te kakumanyinako Yehova ni kuhanjika mu jina lienyi.—Mateu 21:9; Luka 13:35.
8. Mu mutapu uka jina lia Yehova liapwile “muli” Yesu chipwe muze te kanda achiza hano hashi? (Kutuhuka 23:20, 21)
8 Yesu kakumuvuluka ngwo Liji, mumu Yehova kamutumine hanga ahane sango ni usongwelo wenyi kuli angelo ni kuli atu. (Yoa. 1:1-3) Yesu kota kapwile mungelo yoze Yehova atumine hanga afunge A-Izalele muze apwile mu puya. Muze Yehova etele kuli A-Izalele hanga ononokene mungelo wacho, iye yaalweza ngwenyi: “Jina liami lili muli iye.”a (Tanga Kutuhuka 23:20, 21.) Yehova kambile maliji wano mumu Yesu mwe wapwile ni kumumanyinako; nawa mwe wapwile mutu mutangu yoze te wakumukalila ni kupemesa lufuma wa jina lienyi.
“TATA, HALISA JINA LIE”
9. Mu mutapu uka jina lia Yehova liapwile ni ulemu kuli Yesu? Lumbununa.
9 Ngwe chize twamona, jina lia Yehova liapwile ni ulemu kuli Yesu chipwe muze te kanda achiza hano hashi. Mba muze apwile hano hashi, yuma yeswe yize alingile yasolwele chize jina lia Yehova liapwile ni ulemu uli iye. Kusongo lia mulimo wenyi wa kwambujola, Yesu yeta kuli Yehova ngwenyi: “Tata, halisa jina lie.” Ha ola yizeyene, Tato yakumbulula ni liji linene lia kukulunguza ngwenyi: “Hingunalihalisa, mungulihalisa cheka nawa.”—Yoa. 12:28.
10-11. (a) Kuchi Yesu ahalishile jina lia Yehova? (Tala nawa chizulie.) (b) Mumu liaka jina lia Yehova atamba kulihalisa ni kulipemesa?
10 Mu mutapu uka Yesu kahalishile nawa jina lia Tato? Jila yimwe yize achilingilile, yapwile kuhanjika ha yitanga ya kukomwesa ya Tato ni ha yuma yipema yize alingile. Alioze hi yino wika ko, kalingile nawa yuma yikwo. Jina lia Yehova katambile kulihalisa ni kupemesa lufuma wa jina liacho.b Yesu kasolwele ngwo chino chili chilemu, muze alongesele tumbaji twenyi kulemba cha Mwene. Yamba ngwenyi: “Tata yetu nuli mu malilu, jina lienu lipwe lisandu.”—Mateu 6:9.
11 Mba mumu liaka jina lia Yehova atamba kulihalisa ni kulipemesa? Mumu mu munda wa Endene, Satana kapihishile lufuma wa jina lia Yehova ni kuhanjika mahuza hakutwala kuli iye. Satana kambile ngwenyi, Yehova kali mukwa-mahuza nawa te kanaswekela Alama ni Eva yuma yipema. (Uputu. 3:1-5) Satana katwalile nawa atu anyonge ngwo, mutapu uze Yehova akulingilamo yuma kuwalitele. Mumu lia mahuza wano a Satana, atu mahasa kupwa ni nyonga lipi hali Yehova. Ha matangwa ja Yombi, Satana yalamikiza atu waze akulingila Yehova ngwo, kakuchilinga mumu lia yuma yipema yize akwaha. Iye yalamikiza nawa atu ngwo, keshi kuwayila Yehova ni mbunge yimuwika, nawa ngwo nyi mapalika mu yipikalo mahasa kwecha kumuwayila. (Yombi 1:9-11; 2:4) Ha kupalika cha mashimbu yitunyingika ngwetu, Satana mwe mukwa-mahuza hi Yehova ko.
Yesu kalongesele tumbaji twenyi ulemu wa kuhalisa jina lia Zambi (Tala paragrafu 10)
“MUNGUHANA MWONO WAMI”
12. Yika Yesu azangile kulinga mumu lia kuzanga jina lia Yehova?
12 Mumu lia kuzanga Yehova, Yesu kazangile kulinga yeswe yize mahasa hanga amuhalise ni kupemesa lufuma wa jina lienyi. Iye kazangile lume chipwe kufwa hanga asolole ngwo, Yehova kali musandu, nawa majila jenyi kali a ululi.c Kashika ambile ngwenyi: “Munguhana mwono wami.” (Yoa. 10:17, 18) Alama ni Eva waze apwile angunu, kehukile Yehova ni kupwa sali lia Satana. Kulisa ni ayo, Yesu kalihanyine hanga eze hano hashi, chikwo nawa, yasolola zango lize apwile nalio hali Tato. Iye kachilingile ha kwononokena Yehova mu yuma yeswe ku mwono wenyi. (Hepre. 4:15; 5:7-10) Yesu kanungine ni kushishika ku mwono wenyi weswe ndo ha tangwa lize amuhachile ha mutondo wa lamba. (Hepre. 12:2) Hachino, yasolola ngwo kakuzanga Yehova ni jina lienyi.
13. Mumu liaka Yesu wika mwe te mahasa kusolola kanawa ngwo Satana kali mukwa-mahuza? (Tala nawa chizulie.)
13 Yuma yeswe yize Yesu alingile yasolwele pundu ngwo, Satana mwe mukwa-mahuza hi Yehova ko. (Yoa. 8:44) Yesu kanyingikine kanawa Yehova kuhiana atu eswe. Kashika nyi ngwe yize Satana ambile hali Yehova yapwile yamwenemwene, kachi Yesu kachinyingikine. Alioze yuma yeswe yize Satana ambile hali Yehova, yapwile ya mahuza. Kashika Yesu anungine ni kumana nguu ha kukalila jina lia Yehova. Chipwe muze chapwile ni kusoloka ngwe Yehova kamuhichika ukawenyi, nihindu Yesu kazangile kufwa ni ushishiko chakuhona kumba nyima Tato wa zango.—Mateu 27:46.d
Chize ku uputukilo ndo ku songo lia mwono wenyi hano hashi, Yesu kasolwele ngwo, mukwa-mahuza kali Satana hi Yehova ko! (Tala paragrafu 13)
‘HINGUNAHWISA MULIMO UZE WANGUHELE’
14. Kuchi Yehova awahishile Yesu mumu lia kushishika chenyi?
14 Mu kulemba chenyi cha kasula muze te kanda achifwa, Yesu yamba ngwenyi: ‘Hingunahwisa mulimo uze wanguhele hanga ngulinge.’ Yesu kanyingikine ngwenyi nyi manunga ni kushishika, Yehova mamuwahisa. (Yoa. 17:4, 5) Te chinalite iye kujikijila muli Tato. Yehova kakechele Yesu hanga anunge mu fuka. (Yili. 2:23, 24) Iye kamuhindwishile ni kumwaha chihela chilemu mu malilu. (Fwili. 2:8, 9) Ha kupalika cha mashimbu, Yesu yapwa Mwanangana mu Wanangana wa Zambi. Yika Wanangana wacho muukalinga? Yesu kakumbulwile chihula chino, muze alongesele tumbaji twenyi kulemba ngwo: “Wanangana wenu wize. Upale wenu [Yehova] ulingiwe hano hashi, ngwe chizechene unalingiwa mu malilu.”—Mateu 6:10.
15. Yika Yesu makalinga nawa?
15 Kwasala hakehe, Yesu masa jita ni akwa-kole ja Zambi ni kwanongesa ha Armagedone. (Uso. 16:14, 16; 19:11-16) Hanyima, Yesu makanyasa Satana mu “jondo” muze kechi kapwa nawa ni tachi ja kulinga chuma nichimwe; makapwa ngwe kafwa. (Uso. 20:1-3) Yesu makafunyisa nawa sambukila hano hashi ni kukwasa atu apwe angunu ha Kanunu ka Miaka ya Kuyula chenyi. Iye makahindwisa afu ni kupwisa hashi heswe paraisu. Kusulaho, upale weswe wa Yehova muukamanunuka.—Uso. 21:1-4.
16. Kuchi mwono muukapwa kusongo lia Kanunu ka Miaka?
16 Kuchi mwono muukapwa kusongo lia Kanunu ka Miaka? Shili ni uhenge kuyichi kapwako nawa. Atu kechi kafupa nawa kwita ukonekeno ha shili yo. Mba apwe masepa ja Yehova, ayo kechi kafupa nawa ukuule, chipwe hako hanji asasendote. Hanyima lia yino yeswe, “mukwa-kole wa kasula, kufwa” chize chakatukile kuli Alama, makachihwisa liakulu. Mafuka makasala awashi, mumu afu makaahindwisa. Atu eswe hano hashi makapwa angunu.—1 Kori. 15:25, 26.
17-18. (a) Yika muyikalingiwa kusongo lia Kanunu ka Miaka ya Kuyula cha Yesu? (b) Yika Yesu makalinga muze kuyula chenyi muchikaheta kusongo? (1 A-Korindu 15:24, 28) (Tala nawa chizulie.)
17 Chuma chikwo chika muchikalingiwa kusongo lia Kanunu ka Miaka? Ha mashimbu jacho, mukukalingiwa chuma chilemu chinji. Chuma chika chenacho? Niumwe kechi kayambashana ha usandu ni ululi wa Yehova. Mumu liaka tunambe chocho? Mu munda wa Endene, Satana kambile ngwenyi, Yehova kali mukwa-mahuza nawa keshi kuyula atu ni zango. Kukatuka ha shimbu liacho, jina lia Yehova kakulihalisa ha yisuho yinji kuli atu waze akumulemesa ni kumuvumbika. Kashika kusongo lia Kanunu ka Miaka, atu eswe makahalisa Yehova. Iye makasolola kuli eswe ngwenyi, kali Tata wa zango.
18 Kusongo lia Kanunu ka Miaka ya Kuyula cha Yesu, yitangiwa yeswe muyikanyingika ngwo, yize Satana ambile hali Yehova yili ya mahuza. Yika Yesu makalinga muze kuyula chenyi muchikaheta kusongo? Shina makembulula chilweza cha Satana ha kulimika ni Yehova? Ka! (Tanga 1 A-Korindu 15:24, 28.) Yesu makafunyisa Wanangana kuli Tato ni kuzeyela ku chiyulo chenyi. Ewa, kulisa ni Satana, Yesu makalinga yuma yino yeswe mumu kakuzanga chinji Tato.
Ku songo lia Kanunu ka Miaka ya Kuyula chenyi, Yesu makawahilila ha kufunyisa Wanangana kuli Tato (Tala paragrafu 18)
19. Yika jina lia Yehova linalumbunuka kuli Yesu?
19 Chapemene chinji Yehova kuhana jina lienyi kuli Yesu! Yesu kali mukwa-kumanyinako Yehova mungunu. Mba yika jina lia Yehova linalumbunuka kuli Yesu? Kuli Yesu, jina lia Yehova lili ni ulemu unji kuhiana chuma cheswacho. Iye kahanyine mwono wenyi mumu lia jina liacho. Kashika kusongo lia Kanunu ka Miaka ya Kuyula chenyi, iye makafunyisa yuma yeswe kuli Tato. Kuchi mutuhasa kwimbulula Yesu? Mutuwana kumbululo ha mutwe uze muuhataho.
MWASO 16 Halisenu Zambi Mumu lia Mwanenyi Yoze Awayisa
a Ha yisuho yinji, angelo no kanakamanyinako Yehova muze ahanjikile sango ha jina lienyi. Kashika ha yisuho yimwe muze Mbimbiliya yakwamba ngwo Yehova kahanjikile, angelo e ahanjikile mu chihela chenyi. (Uputu. 18:1-33) Ngwe chilweza, Mbimbiliya yakwamba ngwo, Yehova kahanjikile ni Mose ha kumwaha Shimbi. Alioze ha versu jikwo hakusolola ngwo, Yehova katumine angelo hanga ahane Shimbi yacho kupalikila mu jina lienyi.—Levi 27:34; Yili. 7:38, 53; Ngala. 3:19; Hepre. 2:2-4.
b ULUMBUNWISO WA AMWE MALIJI: Liji “kuhalisa” linalumbunuka, kulemesa umwe, kumumona musandu, kumuwayila hanji kumuvumbika chinji. Mba liji “kukalila” linalumbunuka kululieka lufuma wa mutu yoze aliongela yuma hanji kusolola ngwo mutu wacho kalingile upi niumwe uze atu akwo anamulamikiza.
c Kufwa cha Yesu chahanyine nawa uhashi kuli atu wa kupwa ni mwono wa mutolo.
d Tala “Yihula ya Waze Akutanga Mikanda Yetu” mu Kaposhi wa Kutalila Abril, 2021, mafwo 30-31.