Baara kɛcogo ni kitabunin kura ye: Kibaro diiman min bɔra Ala yɔrɔ
A sɛbɛra viziti kuraw ni bibulukalanw kama
1. An ye kitabunin kura juman lo sɔrɔ tile saba lajɛnba tɛmɛnin na min bena an dɛmɛ ka viziti kuraw kɛ ani ka bibulukalanw daminɛ?
1 An ka tile saba lajɛnba barokun tun ko: “I dusukun kɔlɔsi!” O lajɛnba la, an ɲagalila ka kitabunin kura nin sɔrɔ: Kibaro diiman min bɔra Ala yɔrɔ. A bena an dɛmɛ ka viziti kuraw kɛ ani ka bibulukalanw daminɛ. O kitabunin kura be i n’a fɔ Ala be mun ɲini an fɛ? A sɛbɛra ka bila ale nɔɔ na. A ka kalansenw man jan. O la, a ka nɔgɔ ka bibulukalanw kɛ n’a ye soo ni soo. Kitabunin Ala be mun ɲini an fɛ? tun be kuma kerecɛnya saratiw lo koo la. A tun man nɔgɔ kalanden kura dɔw fɛ ka sɔn o sarati dɔw ma. Nka kitabunin kura basiginin be Bibulu ka kibaro diiman lo kan.—Kɛw. 15:35.
2. Kitabunin Kibaro diiman sɛbɛra kuun juman lo kama?
2 A sɛbɛra kuun juman lo kama? Duniɲa yɔrɔ bɛɛ la, balimaw y’a yira ko u be sɛbɛ dɔ fɛ min ka nɔgɔ. O la, u bena se ka tiɲɛnkalan nege don mɔgɔw la ani ka kalan yɛlɛma ka kɛ gafe Bibulu ka kalan kɔnɔ. O lo ye gafe fɔlɔ ye min labɛnna bibulukalanw kama. Dɔw be sigasiga ka bibulukalan kɛ gafe kɔnɔ a bonya kosɔn. Nka tuma caaman na u be sɔn ni kitabunin lo. Ka fara o kan, a ka nɔgɔ ka kitabuninw bayɛlɛma kaan caaman na.
3. Gafe minw dilanna bibulukalan kama, faranfasi juman be olu ni kitabunin kura cɛ?
3 A labɛnna cogo min na: An ka gafe minw dilanna bibulukalan kama, u caaman sɛbɛra cogo dɔ la walisa u kalanbagaw ka se k’u faamu hali ni mɔgɔ m’u dɛmɛ. Nka kuraman nin be dan na. A kalanbaga tɛ se k’a faamu ni kalanfa dɔ ma bibulukalan kɛ n’a ye. O kama, n’an y’a di mɔgɔ dɔ ma, a ka ɲi an ka dakun kelen wala fila lajɛ n’a tigi ye. Dakunw man jan. An yɛrɛ be se k’u lajɛ ni mɔgɔw ye u ka sodaw la wala u ka baarakɛyɔrɔw la hali n’an ma sigi. A ka nɔgɔ ka kalan daminɛ ni kalansen fɔlɔ ye. Nka foyi t’an bali k’a daminɛ ni kalansen wɛrɛ ye.
4. Kitabunin kura labɛnna cogo di walisa an ka se ka kalandenw dɛmɛ u ka lɔnniya sɔrɔ Bibulu yɛrɛ kɔnɔ?
4 An ka gafe caaman kɔnɔ, ɲiningali minw sɛbɛra, u jaabiliw be sɔrɔ dakunw kɔnɔ. Nka kitabunin kura kɔnɔ, jaabiliw ka teli ka sɔrɔ Bibulu lo kɔnɔ. Mɔgɔ caaman b’a fɛ ka lɔnniya sɔrɔ Bibulu lo kɔnɔ sanni k’o sɔrɔ an ka gafew kɔnɔ. O lo y’a to vɛrise minw sɛbɛra dakunw kɔnɔ, u fanba kɔnɔ kumaw ma sɛbɛ. An ka kan k’u kalan Bibulu yɛrɛ lo kɔnɔ. O la, kalandenw bena a ye ko u be lɔnniya min sɔrɔla, a bɔra Ala ka Kuma lo kɔnɔ.—Es. 54:13.
5. Mun na a ka ɲi kalanfa k’a yɛrɛ labɛn ka ɲɛ kalan kelen kelen bɛɛ kama?
5 Kitabunin kura tɛ vɛrisew bɛɛ ɲɛfɔ. Mun na do? A labɛnna walisa ka kalanden jija a ka ɲiningaliw kɛ ani k’a to kalanfa ka baara kɛ n’a yɛrɛ ka kalankɛcogo fɛɛrɛw ye. O kama, a ka ɲi an k’an yɛrɛ labɛn ka ɲɛ kalan kelen kelen bɛɛ kama. Nka, an k’an janto nin na: An kana kuma caya. A ka di an ye ka Bibulu ɲɛfɔ mɔgɔw ye. Nka tuma caaman na, a ka fisa an k’a ɲini kalanden fɛ a k’a ɲɛfɔ ale yɛrɛ be vɛrisew faamu cogo min na. N’an be ɲiningaliw kɛ cogo bɛnnin na, an bena se k’a tigi dɛmɛ ka vɛrise kelen kelen bɛɛ kɔrɔ faamu.—Kɛw. 17:2.
6. An be se ka baara kɛ ni kitabunin kura ye cogo di: a) yɔrɔ minw na mɔgɔw be sigasiga Ala ni Bibulu koo la? b) waajuli kɛtɔ soo ni soo? c) ka sin ka bibulukalanw daminɛ? d) viziti kuraw kɛtɔ?
6 I ko an ka gafe tɔɔw, minw labɛnna bibulukalan kama, an be se ka kitabunin kura yira mɔgɔw la tuma bɛɛ hali ni baara be kɛra ni gafe wɛrɛ lo ye kalo kɔnɔ. A bena diya weleweledala caaman ye ka baara kɛ n’a ye walisa ka sin ka bibulukalanw daminɛ ni mɔgɔw ye u ka sodaw la. Ka fara o kan, a ɲɛfɔra tile saba lajɛnba la ko n’an be baara kɛ n’a ye ka makodon mɔgɔw dɛmɛ, “viziti kuraw kɛli be se ka diya sɔbɛ la.”—Ɲɛɛ 5-7 ka koorilenw lajɛ fana.
7. I be se ka bibulukalan kɛ cogo di ni kitabunin kura ye?
7 Kalan kɛcogo: Ɲiningali minw sɛbɛra ka fin dakun dɔw daminɛ na, i be se k’olu dɔ kalan walisa ka baro daminɛ. O kɔ, i ka dakun kalan ani vɛrise min(w) sɛbɛra ka jɛngɛ. Ɲiningali dɔw kɛ cogo bɛnnin na walisa k’i lamɛnbaga dɛmɛ a ka vɛrisew kɔrɔ faamu. I tun kɔnna ka ɲiningali min kalan, a ɲini a tigi fɛ a k’o jaabi walisa i k’a filɛ n’a y’o faamu. O kɔ, a’ ye ɲiningali nɔfɛta kalan, min sɛbɛra ka fin. Viziti kura fɔlɔw la, a ka fisa i ka dan kitabunin ka ɲiningali kelen dɔrɔn ma. Kɔfɛ, aw be se ka kalansen kuru bɛɛ lajɛ.
8. An ka kan ka vɛrisew kofɔ kalanden ye cogo di, ani mun na do?
8 Ɲiningali minw sɛbɛra ka fin, u jaabili ka teli ka sɔrɔ vɛrise dɔw kɔnɔ minw sɛbɛra ka jɛngɛ. N’i be vɛrise dɔ kofɔra kalanden ye, kana a fɔ ko “Ciden Pol y’a sɛbɛ ko. . . ” wala “An k’a filɛ Jeremi tun kɔnna ka min fɔ.” Kalanden be se k’a miiri ko i be adamaden gwansan lo ka kumaw kalanna. A ka fisa i k’a fɔ ko “Ala ka Kuma ko. . . ” wala “An k’a filɛ Bibulu tun kɔnna ka min fɔ.”
9. Kalan kɛtɔ, yala an ka kan ka dakunw ka vɛrisew bɛɛ lo kalan wa?
9 Yala an ka kan ka dakunw ka vɛrisew bɛɛ lo kalan wala minw sɛbɛra ka jɛngɛ dɔrɔn? Koo bɛɛ n’a cogoya lo. Vɛrise minw be dakunw kɔnɔ, u si ma sɛbɛ gwansan. Kunnafoni nafamanw be sɔrɔ u kelen kelen kɔnɔ, ani aw be se ka baro kɛ u kan. Nka a be se ka kɛ ko wagati tɛ kalanden fɛ, a t’a mako don, wala a tɛ se kalan na koɲuman. N’o lo, vɛrise minw sɛbɛra ka jɛngɛ, a’ ye olu dɔrɔn kalan.
10. Tuma juman lo kalan ka kan ka yɛlɛma ka kɛ gafe Bibulu ka kalan kɔnɔ?
10 Tuma juman lo kalan ka kan ka yɛlɛma ka kɛ gafe Bibulu ka kalan kɔnɔ? Viziti kura damanin kɛnin kɔ, ni kalan basigira ka ɲɛ, an be se k’a yɛlɛma ka kɛ gafe Bibulu ka kalan kɔnɔ. An be se fana ka taga ɲɛ ni kalan ye kitabunin kura kɔnɔ fɔɔ k’a ban. Anw lo ka kan ka hakili sɔrɔ o koo la. N’an ye kalan yɛlɛma gafe Bibulu ka kalan kɔnɔ, yala an ka kan k’a ta a daminɛ na wa? Waajibi tɛ. Kalandenw bɛɛ tɛ kelen ye. Nka u fanba bena nafa sɔrɔ a la n’an b’o gafe ta a daminɛ na ka segi kitabunin kura barokunw kan k’u walawala.
11. Mun na an ka kan ka baara ɲuman kɛ ni kitabunin kura ye?
11 Kibaro diiman sɔrɔ man di duniɲa nin kɔnɔ. Kibaro diiman min ɲɔgɔn tɛ yen, nɛɛma lo an fɛ k’o wangola. O kibaro ye ko Ala ka Masaya be mara kɛra. Yanni dɔɔni, a bena duniɲa kura sigi sen kan, o kɔnɔ tilenninya bena kɛ (Mat. 24:14; 2 Piɛrɛ 3:13). An jigi b’a la ko mɔgɔ minw bena o kibaro mɛn, u caaman bena sɔn Bibulu ka kuma nunu ma: “Mɔgɔ min bɛ na ni kibaru duman ye, ka hɛrɛ ko welewele da, ka fɛn ɲuman kibaru duman fɔ, ka kisili ko welewele da k’a fɔ Sion ye ko: ‘I ka Ala bɛ masaya la,’ o tigi natɔ cɛ ka ɲi kuluw kan.” (Es. 52:7). Kibaro diiman lɔgɔ be minw na an ka kiinw kɔnɔ, an ka baara kɛ ni kitabunin kura ye ka Ala ka kibaro diiman lase u ma.
[Koorilen ɲɛɛ 5 kan]
Yɔrɔ minw na mɔgɔw be sigasiga Ala ni Bibulu koo la:
● Weleweledalaw y’a kɔrɔsi ko yɔrɔ dɔw la, i mana a fɔ “Ala” wala “Bibulu,” baro tɛ taga ɲɛ tugun. N’o lo, kiinmɔgɔw b’u mako don koo minw na, i ka baro kɛ olu kan n’u ye ɲɔgɔnyeko fɔlɔ la. N’a sɔrɔ u mako be gofɛrɛnɛman ɲuman lo la, u b’a fɛ k’a lɔn siniɲasigi bena kɛ min ye wala u mako be ladiliw la minw be denbaya nafa. An ka baro kɛ n’u ye siɲɛ damanin k’a yira fɛɛn min kama an lanin be Ala ni Bibulu la. O kɔ, an be se ka kitabunin Kibaro diiman kofɔ u ye.
[Koorilen ɲɛɛ 6 kan]
Waajuli kɛtɔ soo ni soo:
● “A ni sɔgɔma. An be mɔgɔw dɛmɛ u k’a lɔn cogo nɔgɔman na Ala ye siniɲasigi min labɛn adamadenw ye. Yala i delila k’i yɛrɛ ɲininga ni Ala bena an ka tɔɔrɔw ban loon dɔ wa? [Mɛnni kɛ a tigi fɛ.] Sɛbɛ nin b’a yira i be se k’o ɲiningali jaabili sɔrɔ yɔrɔ min na Bibulu kɔnɔ. [Kitabunin di a tigi ma. Kalansen fɔlɔ ka dakun fɔlɔ kalan. Jeremi 29:11 kalan fana.] Ka kɛɲɛ n’o ye, yala a bɛnnin lo mɔgɔ k’a miiri ko Ala b’a fɛ an ka siniɲasigi hɛɛrɛman sɔrɔ wa? [Mɛnni kɛ a tigi fɛ.] N’a ka di i ye, i be se ka to ni sɛbɛ nin ye. Siɲɛ wɛrɛ, an be se ka dakun filanan lajɛ walisa k’a lɔn Bibulu be ɲiningali nin jaabi cogo min na: ‘Ala bena an ka tɔɔrɔw ban cogo di?’ ” Ni wagati b’a tigi fɛ, a’ y’o dakun filanan lajɛ kelen. Vɛrise saba minw b’a kɔnɔ, a’ y’u lajɛ fana. O kɔ, labɛn kɛ ka segi ka na kalansen ka ɲiningali filanan lajɛ n’a tigi ye.
● “A ka di mɔgɔ caaman ye ka delili kɛ, sanko ni gwɛlɛyaw be u kan. Ele do, i be delili kɛ tuma dɔw la wa? [Mɛnni kɛ a tigi fɛ.] E ka miiri la, Ala be sɔn ka deliliw bɛɛ lamɛn wa? [Mɛnni kɛ a tigi fɛ.] Sɛbɛ dɔ filɛ min b’a yira Bibulu b’o ɲiningaliw jaabi cogo min na. [Kitabunin di a tigi ma. A’ ye kalansen 12nan ka dakun fɔlɔ lajɛ. Vɛrise minw sɛbɛra ka jɛngɛ, a’ y’u lajɛ fana.] Ala be sɔn k’an lamɛn. O ye kabako ye dɛ, tiɲɛn tɛ? Nka, n’an b’a fɛ delili k’an nafa bɛrɛbɛrɛ fɔɔ an k’a ɲini ka Ala lɔn ka ɲɛ. [Kalansen 2nan yira a tigi la. Ɲiningali minw sɛbɛra ka fin, olu yira a la fana.] N’i be sɛbɛ nin fɛ, ne be se k’a to i ye. O la siɲɛ wɛrɛ, an bena a ye cogo min na Bibulu b’o ɲiningali ɲumanw jaabi.”
● “Mɔgɔ caaman b’u yɛrɛ ɲininga duniɲa nin be tagara min le. E ka miiri la, duniɲa ka koow bena fisaya wa? [Mɛnni kɛ a tigi fɛ.] Mɔgɔ caaman t’a lɔn ko kibaro diiman be sɔrɔ Bibulu kɔnɔ ani k’o kibaro be se ka jigiya di an ma. Ɲiningali dɔw filɛ yan. U jaabili be sɔrɔ Bibulu kɔnɔ.” Kitabunin di a tigi ma. A ɲini a fɛ a ka ɲiningali dɔ sugandi ɲɛɛ laban na. A tigi ye kalansen min sugandi, i k’o lajɛ ka kalan kɛcogo yira a la. Labɛn kɛ walisa ka segi ka na kalansen ka ɲiningali filanan lajɛ n’a tigi ye.
[Koorilen ɲɛɛ 7 kan]
Sin ka bibulukalan daminɛ ka filɛ:
● “A ni sɔgɔma. Ne b’a fɛ ka sɛbɛ kura dɔ yira i la min dilanna bibulukalan kama. Kalansen 15 be sɔrɔ a kɔnɔ. U b’a yira cogo min na i be se ka ɲiningalibaw jaabili sɔrɔ i ka Bibulu kɔnɔ. [Kitabunin ɲɛɛ fɔlɔ n’a ɲɛɛ laban yira a tigi la.] I delila k’a ɲini ka Bibulu faamu wa? [Mɛnni kɛ a tigi fɛ.] Kalansen nunu man gwɛlɛ fewu. A to ne k’a yira i la cogo min na i be se k’u faamu. [A’ ye kalansen 3nan ta, ka ɲiningali 3nan ka dakun fɔlɔ lajɛ ani ka Jirali 21:4, 5 kalan. N’a be se ka kɛ, a’ ye dakun nɔfɛta lajɛ ani vɛrise minw sɛbɛra ka jɛngɛ.] N’i be sɛbɛ nin fɛ, ne be se k’a to i ye. An b’a fɛ i ka bibulukalan kɛ n’a ye. A kɛ ka filɛ. N’a diyara i ye, i be se ka taga ɲɛ. Siɲɛ wɛrɛ, an be se ka kalansen fɔlɔ lajɛ. I k’a kɔrɔsi ko a man jan yɛrɛ, a tɛ tɛmɛ sɛbɛ nin ɲɛɛ kelen kan.”
Viziti kuraw kɛtɔ, baara kɛ n’a ye:
● “A ka di ne ye ka na bɔ i ye tugun. N’ nana sɛbɛ nin di i ma. A b’a yira cogo min na Bibulu be ɲiningali nafaman caaman jaabi. [Kitabunin di a tigi ma. A ɲini a fɛ a ka filɛri kɛ a ɲɛɛ laban na.] Barokun juman lo diyara i ye kosɔbɛ? [Mɛnni kɛ a tigi fɛ. A ye kalansen min sugandi, i ka kitabunin dayɛlɛ o yɔrɔ la.] A to ne k’a yira i la sɛbɛ nin be se k’i dɛmɛ cogo min na ka jaabili sɔrɔ Bibulu kɔnɔ.” Kalan kɛcogo ɲɛyira a tigi la: a’ ye baro kɛ dakun kelen wala fila kan ani vɛrise minw sɛbɛra ka jɛngɛ, a’ y’u lajɛ. I ye bibulukalan lo daminɛ ten! Kitabunin to a tigi ye ani labɛn kɛ ka segi ka na bɔ a ye. Ni aw tilara o kalansen na, a to a tigi ka dɔ wɛrɛ sugandi wala a’ ye kitabunin ta a daminɛ na.