Alesi Yehowa Ðasefowo Bua Sukudede
Yehowa Ðasefowo tsɔa ɖe le wo viwo ƒe etsɔ me me vevie abe alesi dzilawo katã wɔnɛ ene. Eyata womeƒoa asi sukudede o. “Ele be hehexɔxɔ nakpe ɖe amewo ŋu be woazu ŋudɔwɔnu nyuiwo le amesiwo dome wole la dome. Ele be wòakpe ɖe wo ŋu hã be woakpɔ ŋudzedze ɖe agbenɔnɔ siwo ƒe dome wonyi tso wo tɔgbuiwo gbɔ la ŋu eye woanɔ agbe si me dzidzeme geɖe wu le.”
ABE alesi wòdze le The World Book Encyclopedia me nyayɔyɔ sia mee ene la, susu vevi siwo tae wodea suku ɖo dometɔ ɖekae nye be woahe ɖeviwo ɖe gbesiagbegbenɔnɔ ŋu, esia bia hã be woakpe ɖe wo ŋu woava kpɔ ƒome ƒe nuhiahiãwo gbɔ gbaɖegbe. Yehowa Ðasefowo xɔe se be esia nye agbanɔamedzi vevi aɖe. Biblia ŋutɔ gblɔ be: “Ne ame aɖe melé be na ye ŋutɔ tɔwo o, eye vevietɔ na ye ŋutɔ ƒe aƒemetɔwo o la, egbe xɔse la, eye wòvɔ̃ɖi wu dzimaxɔsetɔ.” (Timoteo I, 5:8) Ƒe siwo ɖeviwo tsɔ dea sukui dzraa wo ɖo ɖe agbemegbanɔamedzi siwo woava tsɔ ŋu. Esia ta Ðasefowo kpɔe be ele be yewoalé fɔ ɖe sukudede ŋu vevie.
“Ele be hehexɔxɔ nakpe ɖe amewo ŋu be woazu ŋudɔwɔnu nyuiwo le amesiwo dome wole la dome. Ele be wòakpe ɖe wo ŋu hã be woakpɔ ŋudzedze ɖe agbenɔnɔ siwo ƒe dome wonyi tso wo tɔgbuiwo gbɔ la ŋu eye woanɔ agbe si me dzidzeme geɖe wu le.”—The World Book Encyclopedia
Ðasefowo dzea agbagba be yewoawɔ ɖe Biblia ƒe sedede sia dzi be: “Nusianu, si ke miewɔna la, miwɔe tso dzi me, abe Aƒetɔ lae miewɔe na ene, eye menye na amewo o.” (Kolosetɔwo 3:23) Gɔmeɖose sia ku ɖe gbesiagbegbenɔnɔ ƒe akpa sia akpa ŋu, sukudede hã le eme. Eyata Ðasefowo dea dzi ƒo na wo viwo be woasrɔ̃ nu sesĩe ahalé fɔ ɖe dɔ siwo wode asi na wo le suku ŋu.
“Nusianu, si ke miewɔna la, miwɔe tso dzi me, abe Aƒetɔ lae miewɔe na ene.”—Kolosetɔwo 3:23
Biblia fia nu hã be woawɔ ɖe dukɔ si me wole ƒe sewo dzi. Eyata ne enye se be woade suku vaseɖe ƒe aɖe xɔɣi la, Yehowa Ðasefowo wɔa se sia dzi.—Romatɔwo 13:1-7.
Modzakaɖeɖe nyuiwo, hadzidzi, modzakaɖedɔwo, kamedede, kple tsaɖiɖi yi agbalẽdzraɖoƒewo kple blemanudzraɖoƒewo; nusiawo katã wɔa akpa vevi aɖe le sukudede si da sɔ me
Togbɔ be Biblia meɖe gbesiagbegbenɔnɔ ŋuti hehexɔxɔ ƒe vevienyenye dzi kpɔtɔ o hã la, eɖee fia be menye esia koe nye sukudede ƒe taɖodzinu o eye menye eyae nye vevitɔ hã o. Ele be sukudede si akpɔ dzidzedze naƒã dzidzɔ si le agbenɔnɔ me hã ɖe ɖeviwo me ahakpe ɖe wo ŋu woada asɔ nyuie le hadome. Eyata Yehowa Ðasefowo bunɛ be nuwɔna siwo wotsɔ kpe ɖe sukunufiafia ƒe ɖoɖoa ŋu me tiatia le vevie ŋutɔ. Woxɔe se be modzakaɖeɖe nyuiwo, hadzidzi, modzakaɖedɔwo, kamedede, tsaɖiɖi yi agbalẽdzraɖoƒewo kple blemanudzraɖoƒewo, kpakple nu bubuwo wɔa akpa vevi aɖe le sukudede si da sɔ me. Hekpe ɖe eŋu la, wofiaa wo viwo be woade bubu ame tsitsiwo ŋu ahadi mɔnu siwo me woakpe ɖe wo ŋu le.
Ke Suku Bubu Dede Kpee Ya Ðe?
Mɔ̃ɖaŋuŋutinunya yeyewo na dɔdinyawo le tɔtrɔm ɖaa. Esia ta ahiã be sɔhɛ geɖe nawɔ aɖaŋudɔ alo asinudɔ si ŋuti womexɔ hehe gobii aɖeke le o. Esi nyaa le alea ta la, alesi woawɔ dɔe kple hehe si woana wo ɖokui, vevietɔ alesi woate ŋu atrɔ ɖe nɔnɔmewo ŋui, anɔ vevie na wo wu gɔ̃ hã. Eyata abe alesi Agbalẽsɔsrɔ̃ ƒe Ŋkuʋuʋu ŋuti nuŋlɔla Montaigne gblɔe ene la, anyo wu be sukuviwo nava zu ame tsitsi siwo si, ‘ta si wowɔ nyuie ke menye esi me wolɔ nuwo kɔ ɖo ko o’ nanɔ.
Dɔmakpɔwɔe si le nu gblẽm le dukɔ deŋgɔwo kple dukɔ dahewo siaa ŋu nye afɔku na sɔhɛ siwo mexɔ hehe wòde edeƒe o la zi geɖe. Eyata ne dɔwɔnyawo bia be woagade suku kpe esi se bia be woade la, ke ekpo ɖe dzilawo gbɔ be woafia mɔ wo viwo le sukudede kpee ŋuti nyametsotsowo wɔwɔ me, woada viɖe siwo ate ŋu ado tso eme kple nusiwo sukudede kpee sia abia be woatsɔ asa vɔe kpɔ nyuie.
Gake anɔ eme be àlɔ̃ ɖe edzi be dzidzedzekpɔkpɔ le agbe me bia nu geɖe wu ŋutilãmenudzedziname ko. Nyitsɔ laa la, mɔkpɔkpɔ bu ɖe ŋutsu kple nyɔnu siwo tsɔ woƒe agbe katã vu ɖe dɔwɔɖuiwo ŋu esi dɔ ge le wo si. Dzila aɖewo tsɔ woƒe ƒomegbenɔnɔ kple ɣeyiɣi si woakpɔ ɖe wo viwo ŋu hafi la sa vɔe, eye womete ŋu kpe ɖe wo ŋu wotsi bliboe o, elabena wonyrɔ̃ wo ɖokui ɖe ŋutilãmedɔwo me vĩ.
Eme kɔ ƒã be sukudede si da sɔ me dzidzɔkpɔkpɔ vavãtɔ bia nu geɖe wu ŋutilã me dzidzedzekpɔkpɔ ɖeɖeko. Yesu Kristo gblɔ be: “Woŋlɔ ɖi bena: ‘Menye abolo ɖeɖe ko ŋuti ame lanɔ agbe ɖo o, negbe ɖe nya sia nya, si dona tsoa Mawu ƒe nu me la ŋuti.’” (Mateo 4:4) Esi Yehowa Ðasefowo nye Kristotɔwo ta la, wokpɔe dze sii be ele vevie be yewoanɔ agbe nyui, atu gbɔgbɔ me nɔnɔmewo ɖo ahadzra yewo ɖokui ɖo ɖe yewoƒe ŋutilãmenuhiahiãwo gbɔ kpɔkpɔ ŋu.