Kpebe Mme Angel Emi Ẹsọn̄ọde Ẹda ye Jehovah

1-2. (a) Nso ke ida ikpụhọde ye mme angel? (b) Nso ke ida ibiet mmọ?

INI Jehovah akanamde okụt akpanikọ, enye ọkọdọhọ edidu ke otu mbon emi ẹtuakde ibuot ẹnọ enye; mmọ ẹtie nte ubon ẹnyụn̄ ẹma idemmọ. Mmọ ẹsịne nditọ-ete nnyịn irenowo ye iban ke ofụri ererimbot ye ediwak miliọn mme angel n̄ko, emi ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah. (Dan. 7:9, 10) Ima ikere nte mme angel ẹtiede, se isidụkde nnyịn ekikere ekeme ndidi nte mmọ ẹkpụhọrede ye nnyịn. Se uwụtn̄kpọ mi. Ẹma ẹbobot mme angel ata anyan ini mbemiso ẹbotde owo. (Job 38:4, 7) Mmọ ẹnyene odudu ẹkan nnyịn. Mmọ ẹsana ẹnyụn̄ ẹnen ẹkan nnyịn sia nnyịn ifọnke ima.​—Luke 9:26.

² Se idade ikpụhọde ye mme angel awak, edi se idade ibiet mmọ awak n̄ko. Ke uwụtn̄kpọ, ẹkeme ndikụt nti edu Jehovah ke idem mmọ, ẹkeme ndinyụn̄ n̄kụt ke idem nnyịn. Mme angel ẹnyene ifụre ndibiere se mmọ ẹdinamde, nnyịn n̄ko imenyene. Mme angel ẹnyene enyịn̄, edu mmọ ye utom mmọ ẹdi nsio nsio. Ukem oro ke edi ye nnyịn. Ọdọdọn̄ mme angel ndituak ibuot nnọ Andikobot mmọ. Onyụn̄ edi ntre ye nnyịn.​—1 Pet. 1:12.

3. Nso ke ikeme ndikpep nto mme angel emi ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah?

³ Sia edide awak se idade ibiet mme angel, eti uwụtn̄kpọ mmọ ekeme ndisọn̄ọ nnyịn idem onyụn̄ anam ndusụk n̄kpọ ẹnen̄ede ẹn̄wan̄a nnyịn. Imekeme ndikpep ediwak nti n̄kpọ nto mmọ. Ke ibuotikọ emi, imọn̄ ineme nte ikemede ndikpebe mme angel emi ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah ke nte mmọ ẹsụhọrede idem, ẹmade mme owo, ẹyọde n̄kpọ, ye se mmọ ẹnamde yak esop Abasi asana.

MME ANGEL ẸSISỤHỌDE IDEM

4. (a) Didie ke mme angel ẹsiwụt ke imosụhọde idem? (b) Nso inam mmọ ẹsisụhọde idem? (Psalm 89:7)

⁴ Mme angel emi ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah ẹsisụhọde idem. Kpa ye edide mmọ ẹdiọn̄ọ ediwak n̄kpọ, odudu ke idem ye ọniọn̄ ke ibuot inyụn̄ idịghe ekpri, se ededi emi Jehovah ọdọhọde mmọ ẹnam ke mmọ ẹsinam. (Ps. 103:20) Isidịghe mmọ ẹma ẹnam utom mmọ, mmọ ẹkpọt inua ke se mmọ ẹkenamde, mîdịghe ẹda odudu mmọ ẹnam se mme owo ẹtatat inua ẹse mmọ. Mmọ ẹnam uduak Abasi ye idatesịt kpa ye edide tutu amama mbon en̄wen ididiọn̄ọke enyịn̄ mmọ.a (Gen. 32:24, 29; 2 Ndi. 19:35) Mme owo ẹkpeyom ndimen itoro emi ẹkpetorode Jehovah ntoro mmọ, mmọ ẹsisịn. Nso inam mmọ ẹsisụhọde idem ntre? Se inamde edi ke mmọ ẹma Jehovah ẹnyụn̄ ẹnen̄ede ẹkpono enye.​—Kot Psalm 89:7.

5. Ini angel kiet ekenen̄erede apostle John, didie ke angel oro okowụt ke imosụhọde idem? (Se ndise n̄ko.)

⁵ Kop mbụk kiet emi owụtde nte mme angel ẹsisụhọrede idem. Ke n̄kpọ nte isua 96 eyo mme apostle, angel kiet emi Bible mîsiakke enyịn̄ ama owụt apostle John utịbe utịbe n̄kpọ ke n̄kukụt. (Edi. 1:1) John akanam nso ke enye ama okokụt n̄kukụt oro? Enye ama odomo ndituak ibuot nnọ angel oro. Edi eti angel oro ama akpan enye inikiet inikiet ete: “Kpeme idemfo! Kûnam! Ami ndi ofụn kpa nte afo ye nditọete fo . . . Tuak ibuot nọ Abasi.” (Edi. 19:10) Angel oro ama osụhọde idem tutu! Enye ikoyomke ubọn̄ ye itoro ndomokiet. Enye ama ọsọsọp ọdọhọ John yak enye atuak ibuot ọnọ Jehovah Abasi. Kpa ke ukem ini oro, enye ikosụhọkede John itie. Ibat isua emi angel oro anamde n̄kpọ Abasi ama awak akan eke John, enye ama onyụn̄ enyene odudu eti-eti akan John, edi enye ama osụhọde idem ọdọhọ apostle oro ke imọ ye enye idi ifịn Abasi. Idem ke ini akanade enye enen̄ede John, enye ikaduarike apostle emi ekedide akani eren do, ikonyụn̄ itịn̄ke ikọ ye enye usọn̄enyịn usọn̄enyịn; eketịn̄ ukpono ukpono. Ana-edi angel oro ama okụt ke se John okokụtde ke n̄kukụt oro akanam uten̄e omụm enye, enye onyụn̄ oyom ndituak ibuot nnọ imọ.

6. Didie ke ikeme ndisụhọde idem nte mme angel?

⁶ Didie ke ikeme ndisụhọde idem nte mme angel? Ukem nte mme angel, iyom ndisịn idem nnam se Jehovah ọdọn̄de nnyịn ikpọtke inua, m̀mê ndidomo ndiyom ẹtoro nnyịn nte ẹdọhọ ke idịghe Abasi ọkọnọ nnyịn ifiọk ye ukeme inam n̄kpọ oro. (1 Cor. 4:7) N̄kpọ en̄wen edi ke inaha ikere ke imọfọn ikan mbon en̄wen sia imebịghi ikan mmọ ke esop, m̀mê ke ntak utom emi ẹnọde nnyịn ke esop. Se idude edi ke nte utom nnyịn awakde aka, ntre ke ikpenen̄ede ida idem ke n̄kpri-n̄kan. (Luke 9:48) Mme angel ẹsinam n̄kpọ ẹnọ mme owo. Iyom ndinam ukem oro. Nnyịn iyomke ndisio idem etop.

7. Ama-edi se inen̄erede owo m̀mê inọde enye item, didie ke ikeme ndiwụt ke imosụhọde idem?

⁷ Ini en̄wen emi ikemede ndiwụt ke imosụhọde idem edi ama-edi se inen̄erede owo m̀mê inọde enye item, edide owo oro edi brọda m̀mê sista m̀mê edi eyen nnyịn. Ima inọ owo item, ekeme ndidi se isiode itịn̄ nnennen nnennen ye enye, iwen̄ke-wen̄ owo oro m̀mê ikọ oro. Isụk inanam ntre edi inamke enye ekere ke imọ iwọrọke n̄kpọ. Oro oyowụt ke ikpebe angel oro ekenen̄erede John ukpono ukpono. Nnyịn mîdaha idem ke n̄kpọ ikan mbon en̄wen, ima inọ owo item emi otode Bible, idinam n̄kpọ ye enye ukpono ukpono ye ke esịt mbọm.​—Col. 4:6.

MME ANGEL ẸMA MME OWO

8. (a) Didie ke Luke 15:10 owụt ke mme angel ẹma mme owo? (b) Didie ke mme angel ẹsin̄wam nnyịn ke utom ukwọrọ-ikọ? (Se n̄ko ndise.)

⁸ Mme angel isinamke n̄kpọ ye mme owo nte n̄kpọ emi ẹsidọhọde ‘oso ke esie, esọ ke esie; wat okwo, n̄wat okịm.’ Mmọ ẹma mme owo. Anamidiọk akpakabade esịt, oro edi, erọn̄ emi okosopde usụn̄ ọkpọnyọn̄ ebịne Jehovah, mîdịghe owo ekpep akpanikọ okpụhọde onyụn̄ odụk esop, mmọ ẹsidara. (Kot Luke 15:10.) Mme angel idaha edem ke utom ukwọrọ-ikọ. (Edi. 14:6) Kpa ye edide mmọ isikaha ikọkwọrọ ikọ inọ mme owo, mmọ ẹkeme ndinam asuanetop aka ebịne owo emi oyomde ndikpep n̄kpọ mban̄a Jehovah. Imọdiọn̄ọ ke nnyịn ikemeke nditịn̄ n̄kọn̄ ubọk ke esịt ndọhọ ke angel ọkọdọhọ owo oko aka ebịne owo ntem m̀mê ntem. Idem n̄kpọ, n̄kọ Jehovah ekeme ndida nsio nsio usụn̄ en̄wen n̄n̄wam mme owo m̀mê nditeme ikọt esie se ẹkpenamde. Uwụtn̄kpọ ntre edi enye ndida edisana spirit esie nnam oro. (Utom 16:6, 7) Kpa ye oro, enye esida mme angel esie an̄wam nnyịn eti-eti ke utom ukwọrọ-ikọ emi. Ntre ima ikwọrọ eti mbụk inọ mme owo, ẹyak inịm ke mme angel ẹyen̄wam nnyịn.​—Se ekebe emi, “Ẹma Ẹbọrọ Akam Mmọ.”b

9. Didie ke ikeme ndima mme owo nte mme angel?

⁹ Didie ke ikeme ndima mme owo nte mme angel? Ima ikop nte ẹtọtde ke ẹfiak ẹda owo emi ẹkesiode ẹfep ke esop, imekeme ndidara nte mme angel ẹsidarade. Imekeme ndinam eyenete nnyịn oro ọdiọn̄ọ ke imama enye, ke enem nnyịn nte enye afiakde edinam n̄kpọ Jehovah. (Luke 15:4-7; 2 Cor. 2:6-8) Usụn̄ en̄wen emi ikemede ndikpebe mme angel edi ndisịn idem n̄kwọrọ ikọ nte ikekeme. (Eccl. 11:6) Mme angel ẹsin̄wam nnyịn ima ikwọrọ eti mbụk, yak nnyịn n̄ko iyom nsio nsio usụn̄ emi ikemede ndin̄wam nditọ-ete nnyịn ẹkwọrọ ikọ. Se uwụtn̄kpọ mi. Ndi imekeme ndidiomi ndisan̄a ye asuanetop emi edide ibịghike ọkọtọn̄ọ ukwọrọ-ikọ? Ndi imekeme ndin̄wam mme brọda ye mme sista nnyịn emi ẹma ẹkekpon owo m̀mê emi idem mîsọn̄ke yak ẹkeme nditiene nnyịn n̄kwọrọ ikọ?

10. Nso ke ikeme ndikpep nto mbụk Sara?

¹⁰ Ekpedi nte n̄kpọ etiede ye nnyịn iyakke ikwọrọ ikọ nte ikpamade, idinam didie? Imekeme ndiyom mme usụn̄ en̄wen ndian ubọk ye mme angel nnam utom emi. Kop mbụk Sista Sarac ke India. Ke enye ama ekedi asiakusụn̄ ke n̄kpọ nte isua 20, Sara ama ọdọn̄ọ udọn̄ọ emi mîyakke enye ekeme ndisan̄a aba, ukpọk ndidaha nda ke bed, ikemeke. Enye ama ofụhọ eti-eti; idịghe se ẹkpetetịn̄. Nte nditọ-ete ke esop mmọ ẹken̄wamde enye ye nte enye esikotde Bible kpukpru ini ama anam enye afiak okop idatesịt. Edi akana enye oyom mbufa usụn̄ ndikwọrọ ikọ. Sia enye mîkekemeke nditetie n̄wet leta, n̄kukụre usụn̄ emi enye ekekemede ndikwọrọ ikọ ekedi ndikot mme owo ke fon n̄kwọrọ. Enye ama okot mbon emi enye ọkọkwọrọde ikọ ọnọ yak ẹma ukwọrọ-ikọ esie. Mmọ ẹma ẹteme enye mbon en̄wen emi ẹkpemade ndikpep Bible. Utịp ekedi nso? Ke ufan̄ ọfiọn̄ ifan̄, Sara ama enyene owo 70 emi enye esikpepde Bible. Ama awak tutu enye ikemeke ndikpep kpukpru mmọ. Ntre, enye ama ọkpọn̄ ndusụk ọnọ nditọ-ete en̄wen ke esop mmọ. Se itetịn̄ emi, ediwak ke otu mmọ ke ẹdụk mbono esop. Ediwak nditọ-ete nnyịn irenowo ye iban ukem nte Sara mmọdo, emi ẹnamde ofụri se mmọ ẹkekeme man ẹkwọrọ ikọ. Imenịm ke enenem mme angel ndidian ubọk ye utọ nditọ-ete oro n̄kwọrọ ikọ!

MME ANGEL ẸSIYỌ N̄KPỌ

11. Nso iwụt ke mme angel emi ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah ẹsiyọ n̄kpọ eti-eti?

¹¹ Mme angel emi ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah ẹyọ n̄kpọ eti-eti. Mmọ ẹdi nti uwụtn̄kpọ emi ikpekpebede. Ufịk, utụk, ye ibak emi mmọ ẹkụtde ke ata ediwak tọsịn isua idaha-emi idịghe ekpri. Mmọ ẹma ẹkụt nte Satan ye ediwak mme angel eken emi ẹkesitienede mmọ ẹnam n̄kpọ ẹnọ Jehovah ẹsọn̄de ibuot ye Jehovah. (Gen. 3:1; 6:1, 2; Jude 6) Bible etịn̄ aban̄a angel kiet ke otu nti angel Abasi emi ata okopodudu demon kiet akakade okomụm en̄wan ke ediwak usen, iyakke aka se Abasi ọkọdọn̄de enye. (Dan. 10:13) N̄kpọ en̄wen edi ke toto ke eyo Adam ye Eve, mme angel ẹkụt ke ibat mbon emi ẹmekde ndituak ibuot nnọ Jehovah iwakke. Kpa ye kpukpru emi, mme angel emi ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah ke ẹka iso ẹnam n̄kpọ ẹnọ Jehovah ye idatesịt, mmọ ke ẹnyụn̄ ẹsin idem ẹnam utom mmọ. Mmọ ẹdiọn̄ọ ke Jehovah ayanam kpukpru utụk ye ufịk ẹtre.

12. Nso ikeme ndin̄wam nnyịn iyọ n̄kpọ?

¹² Didie ke ikeme ndiyọ n̄kpọ nte mme angel? Imekeme ndikụt ufịk ye utụk. Edi ntre n̄ko ye mme angel. Edi mmọ ẹnịm ke Jehovah ayanam kpukpru ibak ẹtre ke nnennen ini. Nnyịn n̄ko imenịm. Ntre, nnyịn “[ikpaha] mba ke edinam eti n̄kpọ” ukem nte mme angel emi ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah. (Gal. 6:9) Abasi onyụn̄ ọn̄wọn̄ọ ke iyan̄wam nnyịn iyọ. (1 Cor. 10:13) Imekeme ndibọn̄ akam mben̄e Jehovah spirit esie sia spirit oro esinam owo enyene ime onyụn̄ okop idatesịt. (Gal. 5:22; Col. 1:11) Edinam didie ekpedi ke ẹkọbọ fi? Buọt idem ye Jehovah ke ofụri esịt fo, kûnyụn̄ uyak ndịk anam fi. Jehovah iditreke ndin̄wam fi nnyụn̄ nsọn̄ọ fi idem.​—Heb. 13:6.

MME ANGEL ẸSIN̄WAM ẸNAM ESOP ABASI ASANA

13. Nso akpan utom ke Jehovah ọnọ mme angel ke mme akpatre usen emi? (Matthew 13:47-49)

¹³ Enyene akpan utom emi Jehovah ọnọde mme angel ke mme akpatre usen emi. (Kot Matthew 13:47-49.) Ata ediwak miliọn mme owo ke ofụri ererimbot ẹma eti mbụk emi ikwọrọde. Ndusụk mmọ ẹsinam se idin̄wamde mmọ ẹdi ata mme Christian, ndusụk inamke. Mme angel ke ẹdọn̄ yak “[ẹbahade] mme idiọkowo ẹsio ke otu nti owo.” Oro ọwọrọ ke utom mmọ edi ndin̄wam n̄kpeme esop nnyụn̄ nnam esop asana. Edi oro iwọrọke ke kpukpru mbon emi ẹkekpọn̄de esop idifiakke idi aba, m̀mê ke tutu amama mfịna ididụhe ke esop. Kpa ye oro, imenịm ke mme angel ke ẹsịn idem ẹnam n̄kpọ man ẹnam mme esop emi idude ẹsana.

14-15. Didie ke ikeme ndiwụt ke nte esop asanade ebehe nnyịn nte ebehede mme angel? (Se mme ndise n̄ko.)

¹⁴ Didie ke ikeme ndiwụt ke nte esop asanade ebehe nnyịn nte ebehede mme angel? Edi nnyịn ndinam se ikekeme man ndek ndek ido ididu ke esop; man nnyịn idinyụn̄ idi ikpat kiet ke esop Abasi, ikpat kiet ke efe abasi ubọkowo. Se idin̄wamde nnyịn edi nnyịn ndikpeme esịt nnyịn. Nnyịn ndinyene nti ufan nnyụn̄ nsịn n̄kpọ ekededi emi ekemede ndinam ikpọn̄ Jehovah ẹdin̄wam nnyịn ikpeme esịt nnyịn. (Ps. 101:3) Imekeme ndin̄wam nditọ-ete nnyịn ẹka iso ẹsọn̄ọ ẹda ye Jehovah. Se uwụtn̄kpọ mi. Ikpokop ke eyenete anam akwa idiọkn̄kpọ, nso ke ikpanam? Sia imade eyenete oro, iyọdọhọ enye eketịn̄ ọnọ mbiowo. Enye mîkaha, iyaka iketịn̄. Iyom yak ẹsọsọp ẹn̄wam eyenete ekededi emi mîkpereke Jehovah aba!​—Jas. 5:14, 15.

¹⁵ Ẹsisio ndusụk mbon emi ẹnamde akwa idiọkn̄kpọ ẹfep ke esop. Utọ n̄kpọ oro isinemke nnyịn. Ama etịbe ntre, “[imesitre] ndidụk ndụk” ye mmọ.d (1 Cor. 5:9-13) Oro esinam esop Jehovah asana. N̄kpọ en̄wen edi ke ima itre ndidụk ndụk ye mbon emi ẹkesiode ẹfep, ikam in̄wan̄wam mmọ. Nnyịn nditre ndidụk ndụk ye mmọ nte Jehovah ọdọhọde ekeme ndin̄wam mmọ ẹfiak ẹnyọn̄ ẹbịne Jehovah. Mmọ ẹkpenyọn̄ ẹbịne Jehovah, nnyịn ye Jehovah ye mme angel iyadia idara.​—Luke 15:7.

16. Mme usụn̄ ewe ke afo oyom ndidomo ndikpebe mme angel?

¹⁶ Jehovah ndiyak nnyịn idiọn̄ọ n̄kpọ iban̄a mme angel ndinyụn̄ nyak nnyịn idiana ye mmọ inam utom edi ata ukpono! Ẹyak isụhọde idem nte mmọ, ima mbon en̄wen nte mmọ, iyọ n̄kpọ nte mmọ, inyụn̄ iwụt ke nte esop asanade ebehe nnyịn nte ebehede mmọ. Nti edu mmọ emi anade ikpebe ẹdi oro. Ikpekpebe mme angel emi ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah, nnyịn n̄ko imekeme ndisịne ke otu ikọt Jehovah emi ẹdituakde ibuot ẹnọ enye ke nsinsi.