Ibuot 4
Enyeemi Kpukpru Prọfet Ẹketiede Ntiense Ẹban̄a
1. Nso ke mme akpanikọ ẹban̄ade edidu Jesus mbemiso edide owo ẹwụt ẹban̄a itie ebuana esie ye Jehovah?
KE ETỊN̄DE n̄kpọ aban̄a n̄kpet n̄kpet itie ebuana esie ye Jehovah, Jesus ọkọdọhọ ete: “Ete amama Eyen, omonyụn̄ owụt Enye kpukpru n̄kpọ eke Enye ke Idemesie anamde.” (John 5:19, 20) N̄kpet n̄kpet itie ebuana oro ọkọtọn̄ọ ke ini ẹkebotde enye, ke ananaibat ediwak tọsịn isua mbemiso emana esie nte owo. Enye ekedi ikpọn̄îkpọn̄ edibon Eyen Abasi, kpa n̄kukụre enyeemi Jehovah okobotde ke idemesie ikpọn̄. Ẹkebot kpukpru n̄kpọ efen ke heaven ye ke isọn̄ ebe ke edima Akpan oro. Enye n̄ko akanam utom nte Ikọ m̀mê Etịn̄ikọ ke ibuot Abasi, kpa enyeemi ekebede ke enye ẹtịn̄ uduak Abasi ẹnọ mbon efen. Enyeemi, kpa Eyen emi Abasi okotịmde enyene idatesịt aban̄a, ama akabade edi owo, kpa Jesus Christ.—Col. 1:15, 16; John 1:14; 12:49, 50.
2. Ke nso udomo ke mme prọfesi Bible ẹtịn̄ ẹban̄a Jesus?
2 Mbemiso utịbe utịbe emana esie nte owo, ẹma ẹwet ata ediwak prọfesi eke odudu spirit ẹban̄a enye. Nte apostle Peter eketịn̄de ọnọ Cornelius, “Kpukpru mme prọfet ẹketịn̄ ikọ nte ntiense ẹban̄a Enye.” (Utom 10:43) Ẹwụt idaha Jesus ke ebuana ye edisana utuakibuot ke utọ udomo ntre ke Bible tutu eyedi se angel kiet akasiande apostle John ete: “Tuak ibuot nọ Abasi. Koro ikọ ntiense Jesus edi spirit prọfesi.” (Edi. 19:10) Mme prọfesi oro ẹnam ẹdiọn̄ọ enye in̄wan̄în̄wan̄ ẹnyụn̄ ẹdụri ntịn̄enyịn ẹwụt mme ikpehe uduak Abasi oro ẹban̄ade enye ẹmi nnyịn inyenede udọn̄ ọkpọsọn̄ ọkpọsọn̄ iban̄a mfịn.
SE MME PRỌFESI ẸYARAREDE ẸWỤT
3. (a) Ke prọfesi oro ke Genesis 3:14, 15, anie ada aban̄a “urụkikọt”? “N̄wan”? ‘Mfri urụkikọt’? (b) Ntak emi ‘edinuak urụkikọt emi ibuot’ ekpedide akwa n̄kpọ udọn̄ ọnọ mme asan̄autom Jehovah?
3 Ẹketịn̄ akpa ke otu utọ prọfesi ẹmi ke nsọn̄ibuot ke Eden ama ekebe. Enye ekesịne ke ubiereikpe oro Jehovah ọkọnọde urụkikọt. Jehovah ọkọdọhọ ete: “Nyenyụn̄ nsịn usua ke ufọt fo ye n̄wan, ye ke ufọt ubon [“mfri,” NW] fo ye ubon [“mfri,” NW] esie: enye eyenuak fi ibuot, afo eyenyụn̄ anuak enye nditịn̄-ikpat.” (Gen. 3:14, 15) Nso ke oro ọkọwọrọ? Ke edikem ini Abasi mme prọfesi efen ẹma ẹtat ẹnyụn̄ ẹnam enye an̄wan̄a. Nte utịp nnyịn imọfiọk ite ke enyeemi ẹketịn̄de ẹban̄a, emi urụkikọt akadade aban̄a, edi Satan kpa Devil. “N̄wan” oro edi anam-akpanikọ esop Jehovah eke heaven, emi etiede nte anam-akpanikọ n̄wanndọ ọnọ enye. ‘Mfri urụkikọt’ esịne mme angel ye mme owo ẹmi ẹwụtde edu Devil, kpa mbon oro ẹbiọn̄ọde Jehovah ye ikọt esie. Ke ikerede iban̄a usụn̄ emi Devil akadade urụkikọt anam n̄kpọ ke Eden, imekeme ndifiọk nto prọfesi emi nte ke ‘edinuak urụkikọt emi ibuot’ akada aban̄a akpatre edisobo oro ẹdisobode ọsọn̄ibuot eyen Abasi emi, oro ọkọdọkde Jehovah edidọk onyụn̄ adade akwa mfụhọ ọsọk ubonowo. Edi kaban̄a edidiọn̄ọ “mfri” oro edinamde edinuak emi, emi ke anyanini ekedi edisana ndịben̄kpọ.—Rome 16:25, 26.
4. Didie ke udịm ubon Jesus akan̄wam ndinam ẹdiọn̄ọ enye nte Mfri oro ẹken̄wọn̄ọde?
4 Ke n̄kpọ nte isua 2,000 eke mbụk ubonowo ẹma ẹkebe, Jehovah ama ọnọ mme n̄kaiso ntọt. Enye ama owụt ete ke Mfri emi ediwọrọ owụt idem ke udịm ubon Abraham. (Gen. 22:15-18) Nte ededi, udịm emi adade okosịm Mfri emi idikọn̄ọke ke ikpîkpu ubon eke obụk edi ke enyeemi Abasi emekde. Kpa ye ima emi Abraham akamade eyen esie Ishmael, emi akamanade ọnọ Hagar ofụn-an̄wan, Jehovah ama etịn̄ in̄wan̄în̄wan̄ ete: “Nyenyụn̄ nnam ediomi mi ada ye Isaac, emi Sarah edimande ọnọ fi.” (Gen. 17:18-21; 21:8-12) Ke ukperedem ẹma ẹsọn̄ọ ediomi oro, idịghe ye Esau akpan Isaac, edi ye Jacob, emi esien Israel 12 ọkọwọrọde oto. (Gen. 28:10-14) Nte ini akakade ẹma ẹwụt ke Mfri emi edimana ke esien Judah, ke ufọk David.—Gen. 49:10; 1 Chron. 17:3, 4, 11-14.
5. Idem ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ utom ukwọrọikọ Jesus ke isọn̄, nso n̄kpọ efen ikanam an̄wan̄a nte ke enye ekedi Messiah?
5 Ke se ikande isua 700 ke mbemiso, Bible ama asiak Bethlehem nte ebiet oro Mfri emi edimanade nte owo edi onyụn̄ ayarade n̄ko ete ke enye edi enyeemi ama okododu “kpa ke eyo eset,” ọtọn̄ọde ke ini oro ẹkebotde enye ke heaven. (Mic. 5:2) Ebede ke prọfet Daniel, ẹma ẹbemiso ẹtịn̄ ẹban̄a ini emi enye ediwọrọde owụt idem ke isọn̄ nte Enyeemi Jehovah Eyetde Aran, kpa Messiah. (Dan. 9:24-26) Ndien ke ini ẹkeyetde enye aran ke edisana spirit, uyo otode heaven ama anam ẹdiọn̄ọ enye. (Matt. 3:16, 17) Ntre, ke ama akakabade edi anditiene Jesus, Philip ama ekeme nditịn̄ ye mbuọtidem ete: “Nnyịn imokụt Enye, emi Moses ekewetde aban̄a Enye ke ibet, mme prọfet ẹkenyụn̄ ẹwetde ẹban̄a, kpa Jesus eyen Joseph [akadade akama], emi otode ke Nazareth.”—John 1:45.
6. (a) Ke Jesus ama akakpa, nso ke mme anditiene enye ẹkedi ẹdifiọk ẹban̄a? (b) Anie akpan akpan, edi ‘mfri n̄wan,’ ndien nso ke edinuak oro enye anuakde urụkikọt ibuot ọwọrọ?
6 Ke oro ebede, mme anditiene Jesus ẹma ẹdifiọk ẹte ke ẹma ẹtịn̄ ata ediwak prọfesi ẹban̄a enye ke N̄wed Abasi eke odudu spirit. Ke etienede n̄kpa ye ediset esie, enye ke idemesie ama “asian se ẹketịn̄de ẹban̄a Enye ke Idemesie ke ofụri N̄wed Abasi ọnọ mmọ.” (Luke 24:27) Ana in̄wan̄în̄wan̄ kemi nte ke Jesus, ke akpan, edi ‘mfri n̄wan oro,’ kpa enyeemi anuakde ibuot “urụkikọt” ke utọ usụn̄ oro anamde ẹsọhi Satan ke akpatre ẹfep. Ebede ke Jesus kpukpru un̄wọn̄ọ ẹmi Abasi ọkọn̄wọn̄ọde ọnọ ubonowo, kpukpru n̄kpọ oro nnyịn inen̄erede iyom, ẹyesu.—2 Cor. 1:20.
7. Ke adianade ye se ẹdade ẹdiọn̄ọ enyeemi ẹtịn̄de ẹban̄a ke mme prọfesi ẹmi, nso n̄kpọ efen inyene ufọn ndikere mban̄a?
7 Ke ini afo ke akpa okokotde ndusụk prọfesi ẹmi eyedi afo ama obụp, nte eunuch owo Ethiopia oro okobụpde, “Prọfet etịn̄ emi aban̄a anie?” Edi eunuch oro ikayakke n̄kpọ emi ọduọk odudu ke ini enye ọkọbọde ibọrọ. Ke ama ọkọnọ ọyọhọ n̄kpan̄utọn̄ ke edinam an̄wan̄a oro Philip akanamde, eren oro ama ọfiọk ete ke ediwụt esịtekọm ke nte Jesus okosụde prọfesi oro ama oyom edinam ke n̄kan̄ imọ, ke enye ndina baptism. (Utom 8:32-38; Isa. 53:3-9) Nte nnyịn imanam n̄kpọ ke ukem usụn̄ oro? Ndusụk ini edi ido nte ẹwụtde prọfesi esitụk nnyịn ntotụn̄ọ ntotụn̄ọ, mîdịghe mme ubiere oro ẹsịmde ke Bible ke ini ẹnyande ubọk ẹwụt edisu oro ẹkeme nditụk nnyịn esịt.
8. Ẹneme ẹban̄a mme ntịn̄nnịm uwụtn̄kpọ inan̄ oro ẹban̄ade Jesus Christ mi. Kọk ibuot ke mme mbụme ye mme itien̄wed Abasi oro ẹnọde man owụt nte mme prọfesi ẹmi ẹtụkde nnyịn. Neme kiet kpọt ke ini kiet.
8 Tịmfiọk nte emi edide ntre ye mme ntịn̄nnịm en̄wọn̄ọ ye uwụtn̄kpọ oro ẹtienede mi, ẹmi ẹban̄ade Jesus Christ. Mme mbụme ẹmi ẹdu ẹnọ fi ndibọrọ ye un̄wam mme itien̄wed Abasi oro ẹsiakde ẹsịn.
(1) Didie ke n̄wetnnịm n̄kpọ aban̄ade edidomo oro Abraham okodomode ndiwa Isaac an̄wam nnyịn ndiwụt esịtekọm ke se Jehovah akanamde ke ndinọ ufak ebe ke Eyen esie? (John 3:16; Gen. 22:1-18 [tịmfiọk nte ẹtịn̄de ẹban̄a Isaac ke Ge 22 ufan̄ikọ 2.])
Nso mbuọtidem ke emi ọkpọnọ nnyịn? (Rome 8:32, 38, 39)
Edi nso ke ẹyom ke n̄kan̄ nnyịn? (Gen. 22:18; John 3:36)
(2) Ke ndinam ẹdiọn̄ọ Jesus nte prọfet ebietde Moses, nso akpan mbiomo ke Bible eti nnyịn? (Utom 3:22, 23; Deut. 18:15-19)
Nso idi ndusụk n̄kpọ ẹmi Jesus eketịn̄de ọnọ nnyịn, ndien ntak emi mmọ ẹdide ke ekemini idahaemi? (Matt. 28:18-20; 19:4-9; 18:3-6)
(3) Ke ini anamde se itie oku Aaron akadade aban̄a an̄wan̄a, nso ndiye edu Jesus nte akwa oku ke Bible odụri ntịn̄enyịn owụt? (Heb. 4:15–5:3; 7:26-28)
Ntre didie ke nnyịn ikpekere iban̄a edika mbịne Abasi ke akam ebe ke Christ n̄koyom un̄wam ndikan mme mmeme nnyịn?
(4) Ke ikerede iban̄a mfọnn̄kan uwa Jesus (emi adade itie kpukpru mbon oro ẹkewade ke idak Ibet Moses), ntak emi nnyịn ikpodude ke ata ukpeme man ifep ndinyene ido unam n̄kpọ ekededi oro nnyịn idiọn̄ọde ke inemke Abasi esịt? (Heb. 10:26, 27)
Edieke nnyịn ke akpanikọ iwụtde esịtekọm iban̄a idotenyịn uwem emi ẹnamde odu nte utịp uwa Jesus, mme n̄kpọ ewe ke nnyịn idinam ye nsịnifịk? (Heb. 10:19-25)
DIDIE KE NNYỊN IKEME NDIWỤT MBUỌTIDEM NNYỊN KE CHRIST?
9. Ntak emi edinyan̄a baba kiet mîkemeke ndidu nnọ nnyịn ke Jesus Christ mîdụhe?
9 Ke ama okosio owụt esop enyọn̄ mme Jew ke Jerusalem nte prọfesi okosude ke Jesus, apostle Peter ye odudu ama eberi ete: “Edinyan̄a inyụn̄ itoho ke baba owo kiet efen: koro enyịn̄ baba kiet efen inyụn̄ idụhe eke ẹnọde ke otu owo ke idak ikpaenyọn̄, eke ẹnyenede ndida nnyan̄a nnyịn.” (Utom 4:11, 12; Ps. 118:22) Kpukpru nditọ Adam ẹdi mme anamidiọk, ntre n̄kpa mmọ edi ubiomikpe idiọkn̄kpọ inyụn̄ inyeneke ufọn baba kiet ndida nnọ nte ufak owo ekededi. Edi Jesus ekedi mfọnmma, ndien ediyak uwem esie nnọ enyene ekọmurua uwa ufak. (Ps. 49:6-9; Heb. 2:9) Enye ama ọnọ Abasi ufak oro akasan̄ade ekekem ke ekọmurua ye se Adam akanamde nditọ esie ẹtaba. Didie ke emi enyene ufọn ọnọ nnyịn?—1 Tim. 2:5, 6.
10. Nam usụn̄ kiet emi uwa Jesus adade ufọn ọsọk nnyịn akamba akamba an̄wan̄a.
10 Emi amanam nnyịn ikeme ndinyene edisana esịt ke ntak edifen idiọkn̄kpọ—kpa n̄kpọ oro otịmde okpon akan se Israel akanam enyenede ebe ke mme uwa unam oro ẹkewade ke idak Ibet Moses. (Utom 13:38, 39; Heb. 9:13, 14) Ndinyene emi, nte ededi, oyom ete nnyịn inam akpanikọ ke idem nnyịn inyụn̄ inyene ata mbuọtidem ke Jesus Christ. Nte nnyịn ke idem nnyịn imọdiọn̄ọ adan̄a nte nnyịn iyomde uwa Christ? “Edieke nnyịn idọhọde ite, nnyịn inyeneke idiọkn̄kpọ, nnyịn ibabian̄a idem, akpanikọ inyụn̄ idụhe nnyịn ke esịt. Edieke nnyịn iyararede mme idiọkn̄kpọ nnyịn, Enye edi anam-akpanikọ onyụn̄ enen, ete ifen mme idiọkn̄kpọ nnyịn, inyụn̄ iyet nnyịn isana ke kpukpru mme ukwan̄n̄kpọ.”—1 John 1:8, 9.
11. Ntak emi edibụhọ ke mmọn̄ edide akpan n̄kpọ kiet ke owo ndinyene edisana esịt ye Abasi?
11 Ke akpanikọ, ndusụk mbon oro ẹdọhọde ke mmimọ imọfiọk ite ke mmimọ idi mme anamidiọk ẹmi ẹnyụn̄ ẹdọhọde ke imonịm Christ ke akpanikọ, oro ẹkam ẹbuanade ke ndusụk udomo nditịn̄ nnọ mbon efen mban̄a Obio Ubọn̄ Abasi nte Jesus akanamde, nte ededi ẹkpu ndinyene ọyọhọ mbuọtidem ke Jesus. Ke nso usụn̄? Ọfọn, nte ẹwụtde ke Bible, ke ini mme owo ke akpa isua ikie ke akpan ẹkekabarede ẹdi mme andinịm ke akpanikọ, didie ke mmọ ẹkenam oro ẹwụt an̄wan̄wa? Mmọ ẹma ẹna baptism. Ntak-a? Koro Jesus ama owụk ete ẹnịm mme mbet baptism. (Matt. 28:19, 20; Utom 8:12; 18:8) Ke ini ima ima ndutịm oro Jehovah akanamde ebe ke Jesus Christ otụkde owo esịt, enye idimen̄eke ndinam n̄kpọ. Enye eyenam mme ukpụhọde ekededi oro ẹyomde ke uwem esie, ayak idemesie ọnọ Abasi onyụn̄ ayarade emi owụt ke ndibụhọ ke mmọn̄. Nte Bible owụtde, edi ke ndiwụt mbuọtidem ke usụn̄ emi ke enye ‘eben̄e Abasi anam inyene edisana esịt.’—1 Pet. 3:21.
12. Edieke nnyịn ifiọkde ite ke ima inam idiọkn̄kpọ, nso ke nnyịn ikpanam iban̄a oro, ndien ntak-a?
12 Nte ededi, idem ke oro ebede, mme ntụhọ unam idiọk ẹyewụt idem. Nso ndien? Apostle John ọkọdọhọ ete, “Mmewet n̄kpọ ẹmi nnọ mbufo, man mbufo ẹkûnam idiọkn̄kpọ.” Ntre nnyịn ke idem nnyịn ikpadaha idiọkn̄kpọ mfefere mfefere, edide owụt idem ke edinam, ikọinua, m̀mê edu. “Ndien edieke owo anamde idiọkn̄kpọ, nnyịn imenyene Ekpe-emem ke ufọt nnyịn ye Ete, kpa Jesus Christ, emi edide edinen; Enye onyụn̄ edi usio-isop mme idiọkn̄kpọ nnyịn, inyụn̄ idịghe eke nnyịn ikpọn̄, edi eke ofụri ererimbot nde.” (1 John 2:1, 2) Ndi oro ọwọrọ ete, ke sededi oro nnyịn inamde, edieke nnyịn ibọn̄de akam inọ Abasi ite, ‘Dahado nọ nnyịn ke mme idiọkn̄kpọ nnyịn,’ ke kpukpru n̄kpọ ẹyefọn? Baba. Ukpọhọde edifen nnọ edi ata edikabade esịt. Ẹkeme ndiyom un̄wam n̄ko nto mbiowo ke esop Christian. Ana nnyịn idiọn̄ọ nte se ikanamde akwan̄ade inyụn̄ itua n̄kpọfiọk esịt-akpanikọ iban̄a oro man nnyịn ikpesịn ukeme ofụri esịt nditre nditọn̄ọ ntak n̄kanam enye. (Utom 3:19; Jas. 5:13-16) Edieke nnyịn inamde emi, nnyịn imekeme ndidori enyịn ndinyene un̄wam Jesus. Ọkọn̄ọde ke mbuọtidem oro nnyịn inyenede ke ekọmurua usio-isop idiọkn̄kpọ uwa esie, imekeme nditọn̄ọ ntak nnyene mfọn Jehovah, ndien emi edi akpan n̄kpọ edieke anade enye onyịme utuakibuot nnyịn.
13. (a) Nam usụn̄ en̄wen oro uwa Jesus adade ufọn ọsọk nnyịn an̄wan̄a. (b) Ntak emi utom oro inamde inọ Abasi mîkemeke ndinọ nnyịn utịp emi-e? (c) Edi edieke nnyịn inen̄erede inyene mbuọtidem, nso ke nnyịn idinam?
13 Uwa Jesus n̄ko emeberede usụn̄ ọnọ nnyịn ndinyene ifet edinyene nsinsi uwem—“ekpri otuerọn̄” ndidu ke heaven, ndien ediwak biliọn owo efen efen ke otu ubonowo ndidu ke Paradise isọn̄. (Luke 12:32; Edi. 20:11, 12; 21:3, 4) Emi idịghe n̄kpọ eyenutom oro ibọde ke se ikanamde. Inamke n̄kpọ m̀mê nso ke nnyịn inam ke utom Jehovah, tutu amama nnyịn ikemeke ndinam n̄kpọ n̄kosịm udomo oro akpanamde Abasi akama nnyịn isọn uwem. Nsinsi uwem edi “ẹnọ Abasi . . . ke Christ Jesus Ọbọn̄ nnyịn.” (Rome 6:23; Eph. 2:8-10) Edi, edieke nnyịn inyenede mbuọtidem ke enọ oro ye esịtekọm ke ido nte ẹkenamde enye edidu, nnyịn iyenam emi ayarade. Ndifiọk nte Jehovah ke utịbe utịbe usụn̄ akadade Jesus ndiyọhọ uduak Esie ye nte edide akpan n̄kpọ kpukpru nnyịn nditiene nde-ikpat Jesus ketket, nnyịn iyenam utom ukwọrọikọ Christian edi kiet ke otu n̄kpọ oro ẹdide akpan n̄kpọ ẹkan ke uwem nnyịn. Mbuọtidem nnyịn eyewụt idem ke usụn̄ nte nnyịn isiande mbon en̄wen uko uko iban̄a utịbe ẹnọ Abasi emi.—Men Utom Mme Apostle 20:24 domo.
14. Didie ke utọ mbuọtidem oro ke Jesus Christ enyene odudu edidianakiet?
14 Nso eti, odudu edidianakiet ke utọ mbuọtidem oro enyene ntem! Ebede ke enye ẹmedụri nnyịn ẹsịk ẹkpere Jehovah, ẹsịk ẹkpere Eyen esie, ye kiet eken ke esịt esop Christian. (1 John 3:23, 24) Emi anam nnyịn idara nte ke Jehovah ke mfọnido ọmọnọ Eyen esie “enyịn̄ emi okon̄de akan kpukpru enyịn̄ [ke ẹsiode enyịn̄ Abasi ẹfep]; man ke enyịn̄ Jesus kpukpru edọn̄ ẹkpetọn̄ọ ẹnọ Abasi, ye eke mme andidu ke heaven, ye eke mme andidu ke isọn̄, ye eke mme andidu ke idak isọn̄; kpukpru edeme ẹkpenyụn̄ ẹnyịme ẹte Jesus Christ edi Ọbọn̄, ẹnọ Abasi Ete ubọn̄.”—Phil. 2:9-11.
NNEME NDỤN̄ỌDE
● Ke ini Messiah ọkọwọrọde owụt idem, ntak emi se ẹdade ẹdiọn̄ọ enye akanade in̄wan̄în̄wan̄ ọnọ mbon oro ẹkenen̄erede ẹnịm Ikọ Abasi ke akpanikọ?
● Didie ke mme ntịn̄nnịm uwụtn̄kpọ oro ẹkesude Jesus ke idem, nte ẹwụtde ke page 34, ẹkpetụk nnyịn?
● Ke mme usụn̄ ewe ke uwa Jesus ekenyenyene ufọn ọnọ nnyịn? Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt esịtekọm ke oro?
[Ekebe/Mme ndise ke page 34]
Mme Ntịn̄nnịm Uwụtn̄kpọ Ẹban̄ade Jesus—Didie ke Mmọ Ẹkpetụk Fi?
Abraham ndiwa Isaac
Moses nte etịn̄ikọ ke ibuot Abasi
Aaron nte akwa oku
Mme uwa unam