IBUOTIKỌ UKPEPN̄KPỌ 34
ỌYỌHỌ IKWỌ 3 Jehovah Ọnọ Nnyịn Idotenyịn ye Uko
Nịm ke Jehovah Ama Efen Fi
“Afo [ama] efen ndudue mi ye mme idiọkn̄kpọ mi.”—PS. 32:5.
AKPAN N̄KPỌ EMI IDINEMEDE
Idineme ntak emi anade inịm ke Jehovah ama efen nnyịn, ye nte Bible anamde idiọn̄ọ ke enye esifen mme anamidiọk emi ẹkabarede esịt.
1-2. Esitie mme anamidiọk emi ẹkabarede esịt didie ke idem Jehovah ama efen ọnọ mmọ? (Se n̄ko ndise.)
AMA an̄wan̄a Edidem David nte esịt esimiade owo ufen ke ndiọi n̄kpọ emi owo akanamde ke ini edem. (Ps. 40:12; 51:3; ikọ enyọn̄ ibuotn̄wed) Enye ama anam ikpọ ndudue ke uwem esie. Edi enye ama enen̄ede akabade esịt, Jehovah ama onyụn̄ efen enye. (2 Sam. 12:13) Esịt ama enem David nte Jehovah ekefende enye.—Ps. 32:1.
2 Ama an̄wan̄a David n̄ko nte esibịtde owo ke idem Jehovah ama efen owo. Esịt ekeme ndinem nnyịn n̄ko Jehovah ama atua nnyịn mbọm ukem nte ekenemde David. Ọdọn̄ nnyịn esịt ndidiọn̄ọ ke Jehovah eben̄e idem ndifen mme idiọkn̄kpọ nnyịn ọkpọkọm edi ikpọ idiọkn̄kpọ, ama akam edi imenen̄ede ikabade esịt, iyarade mme idiọkn̄kpọ oro, inyụn̄ idomo ofụri ukeme nnyịn ndikụt ete ke nnyịn ifiakke inam utọ n̄kpọ oro aba! (N̄ke 28:13; Utom 26:20; 1 John 1:9) Enye emi enemde nnyịn akan edi ndidiọn̄ọ ke Jehovah ama efen nnyịn, ke enye esifen ofụri ofụri tutu etie nte ke nnyịn inamke utọ idiọkn̄kpọ oro akpa!—Ezek. 33:16.
Edidem David ama ewet ediwak Psalm emi ẹkewụtde nte Jehovah esifende owo (Se ikpehe 1-2)
3-4. Eketie sista kiet didie ke idem ke enye ama akana baptism? Idineme nso ke ibuotikọ emi?
3 Ndusụk ini, ekeme ndisọn̄ ndusụk owo ndinịm ke Jehovah ama efen mmọ. Kop uwụtn̄kpọ Jennifer emi ẹkekpepde enye akpanikọ toto ke nsek. Ini enye edide n̄ka-iferi, enye ama ọtọn̄ọ ndinam ndiọi n̄kpọ. Ke iso ete ye eka, enye ekedi eti eyen; edem ama edịbe, enye ama esiforo n̄kpọ en̄wen. Ke ediwak isua ama ekebe, enye ama ọnyọn̄ ebịne Jehovah. Nte ini akade, enye ama odot ndina baptism. Enye ọdọhọ ete: “Ke ini edem, mma nsiwak ndinam oburobụt idan̄, n̄kpa mmịn, nyat esịt ntịme ntịme, n̄konyụn̄ nda un̄wana okụk ke akpan n̄kpọ n̄kan. Mma ndiọn̄ọ nte ke sia mma n̄kekpe Abasi ubọk nte efen ọnọ mi nnyụn̄ n̄kabade esịt, ke ufak emi Christ ekekpede ama anam nsana. Edi okosụk ọsọsọn̄ mi ndinịm ke ata isọn̄ esịt mi ke Abasi ama efen mi.”
4 Ndi esisọn̄ fi ndusụk ini ndinịm ke isọn̄ esịt fo ke Jehovah ama efen fi ke mme ndudue emi akanamde ke ini edem? Jehovah oyom inen̄ede inịm ke imọ imatua nnyịn mbọm kpa nte David ekenịmde. Ke ibuotikọ emi, imọn̄ ineme ntak emi anade inịm ke Jehovah ama efen nnyịn, ye se ikemede ndin̄wam nnyịn inịm.
NTAK EMI ANADE INỊM KE JEHOVAH AMA EFEN NNYỊN?
5. Satan oyom inịm nso? Nọ uwụtn̄kpọ.
5 Ima inịm ke Jehovah ama efen nnyịn, nnyịn ididụkke kiet ke otu mme afia emi Satan ọkọkde obon. Ti ke se ededi emi Satan ekemede ndinam man anam itre ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah, enye ayanam. Satan ekeme ndidomo ndinam inịm ke mme idiọkn̄kpọ nnyịn idịghe se ẹkemede ndifen, man oto ke oro nnyịn itre ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah. Ẹyak ineme se iketịbede inọ ete kiet ke Corinth emi ẹkesiode ẹfep ke esop ke ntak oburobụt idan̄. (1 Cor. 5:1, 5, 13) Ke ete oro ama akakabade esịt, Satan okoyom nditọ-ete ẹkûfen enye, yak mmọ ẹsọn̄ esịt ntre man mmọ idifiak idara ete oro. Kpa ke ukem ini oro, Satan okoyom ete emi akakabarede esịt do ekere ke se imọ ikanamde idịghe se ẹkemede ndifen, man ‘ekikak mfụhọ emen enye emen,’ enye onyụn̄ etre ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah. Satan itreke ubọkutom esie oro, enye iduọkke n̄kari esie oro. Edi “nnyịn [inanake] ifiọk iban̄a mme n̄kukan esie.”—2 Cor. 2:5-11.
6. Nso ikeme ndinam esịt etre ndimia nnyịn ufen?
6 Ima inịm ke Jehovah ama efen nnyịn, esịt ekeme nditre ndimia nnyịn ufen. Ima inam idiọkn̄kpọ, esịt esimia nnyịn ufen, enye oro edi ntre. (Ps. 51:17) Eti n̄kpọ ke onyụn̄ edi. Esịt ndimia nnyịn ufen ekeme ndinam ikpụhọde inyụn̄ inam nnennen n̄kpọ. (2 Cor. 7:10, 11) Edi ikposụk iyak esịt aka iso amia nnyịn ufen ke ima ikakabade esịt, ekeme ndidọn̄ nnyịn nditre ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah. Ima inyịme ke Jehovah ama efen nnyịn, nnyịn idiyakke esịt aka iso amia nnyịn ufen. Ekem, iyekeme ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah ke edisana esịt ye ata idatesịt. Se enye oyomde edi oro. (Col. 1:10, 11; 2 Tim. 1:3) Edi ikpanam nso man inen̄ede inịm ke isọn̄ esịt nnyịn ke Abasi ama efen nnyịn?
NSO IKEME NDIN̄WAM NNYỊN INỊM KE JEHOVAH AMA EFEN NNYỊN?
7-8. Jehovah ọkọdọhọ Moses ke imọ idi nso ye nso? Oro anam inịm nso? (Exodus 34:6, 7)
7 Kere se Jehovah eketịn̄de aban̄a idemesie. Se uwụtn̄kpọ mi ke se Jehovah eketịn̄de ye Moses ke Obot Sinai.a (Kot Exodus 34:6, 7.) Awak n̄kpọ emi Jehovah ekpeketịn̄de aban̄a idemesie, edi enye emi enye ekemekde nditịn̄ ekedi ke imọ idi “Abasi mbọm ye mfọn.” Owo emi atuakde ibuot ọnọ utọ Abasi oro ekpenen̄ede akabade esịt, ndi Abasi oro ọkpọdọhọ ke imọ idifenke enye? Tutu amama, ikpanamke utọ n̄kpọ oro! Ata isọn̄esịt ye ata ibak ekpedi oro. Jehovah ikemeke-keme ndidi ibak ye esịt itiat.
8 Sia Jehovah edide Abasi akpanikọ, enye ikemeke ndidọhọ ke imọ idi Abasi mbọm, edi n̄kpọ eketịbe, nnyịn ikụt ke enye edi Abasi isọn̄esịt. (Ps. 31:5) Ntre, enye ama ọdọhọ ke se imọ idide edi emi, imesinịm. Ekpedi ọsọn̄ fi nditre ndibiom idemfo ikpe ke ndiọi n̄kpọ emi akanamde ke ini edem, bụp idemfo ete: ‘Ndi mmenịm ke Jehovah enen̄ede edi Abasi mbọm, ke anamidiọk ekededi akpakabade esịt, ke enye iditreke ndifen? Ekpedi mmenịm, ndi ikpanaha nnịm ke enye ama efen mi?’
9. Ẹma ẹdọhọ ke ẹfen mme idiọkn̄kpọ nnyịn, ọwọrọ nso? (Psalm 32:5)
9 Tie kere se mbon emi Jehovah ọkọnọde spirit esie ẹwet Bible ẹkewetde ẹban̄a nte enye esifende owo. Ke uwụtn̄kpọ, se se David emi eketienede ewet Bible eketịn̄de aban̄a nte Jehovah esifende owo. (Kot Psalm 32:5.) David ọkọdọhọ ete: “Afo [ama] efen ndudue mi ye mme idiọkn̄kpọ mi.” Ikọ Hebrew emi ẹkabarede nte “fen” ekeme ndiwọrọ “ndidorode n̄kpọ mfep,” “ndimen n̄kpọ mfep,” m̀mê “ndimen n̄kpọ.” Ke Jehovah ama ekefen David, eketie nte Jehovah odorode ndodobi mbiomo emi David okobiomde onyụn̄ emen mbiomo oro efep. Esịt emi akamiade David ufen eketie nte ndodobi mbiomo. Ntre, esịt ama enem enye ke ẹma ẹkemen mbiomo oro efep. (Ps. 32:2-4) Ekeme ndidi ntre n̄ko ye nnyịn. Ima inen̄ede ikabade esịt ikpọn̄ ndiọi n̄kpọ emi ikanamde, ufọn idụhe ndika iso nyak esịt amia nnyịn ufen sia mbiomo enye oro Jehovah ama odorode ke idem nnyịn onyụn̄ emen efep.
10-11. Ikọ oro “enyịmede ndifen nnọ” ekpep nnyịn nso aban̄a Jehovah? (Psalm 86:5)
10 Kot Psalm 86:5. Ke ufan̄ikọ oro, David ọdọhọ ke Jehovah edi Abasi emi “enyịmede ndifen nnọ.” Enyene se n̄wed kiet emi etịn̄de n̄kpọ aban̄a Bible etịn̄de aban̄a Jehovah ke ntak se itien̄wed oro etịn̄de. N̄wed oro ọdọhọ ke Jehovah esifen ọnọ owo, ke ido esie edi oro. Nso inam edi ido esie? Se ẹtịn̄de ẹdian ke ufan̄ikọ Psalm oro ọnọ ibọrọ ete: “Ima-mfọnido oro afo owụtde kpukpru mbon oro ẹsemede ẹkot fi . . . okpon.” Ima ikpekpep ke ibuotikọ emi ekebede ke nsinsi ima emi Jehovah amade ikọt esie emi ẹsọn̄ọde ẹda ye enye anam enye enen̄ede ama mmọ okûnyụn̄ ọkpọn̄ mmọ tutu amama. Nsinsi ima oro anam enye ‘efen’ kpukpru mme anamidiọk emi ẹkabarede esịt “ke akamba usụn̄.” Oro owụt ke owo inyịkke-nyịk enye efen. (Isa. 55:7) Ọkpọsọn̄ fi ndinịm ke Abasi ama efen fi, emekeme ndibụp idemfo ete: ‘Ndi mmenịm ke Jehovah esifen owo, ke enye eben̄e idem ndifen kpukpru mme anamidiọk emi ẹkabarede esịt ẹnyụn̄ ẹsemede ẹnọ enye ẹte atua mmimọ mbọm? Ekpedi mmenịm, ndi ikpanaha nnịm ke enye ama efen mi ini n̄kesemede ndọhọ enye atua mi mbọm?’
11 Ima idiọn̄ọ ke enen̄ede an̄wan̄a Jehovah nte nnyịn itiede, ke nnyịn ifọnke ima, oro ekeme ndidọn̄ nnyịn esịt. (Ps. 139:1, 2) Psalm en̄wen emi David ekewetde anam inen̄ede ikụt oro, onyụn̄ ekeme ndin̄wam nnyịn inịm ke Jehovah ama efen nnyịn.
KÛFRE SE JEHOVAH ETIDE
12-13. Psalm 103:14 ọdọhọ ke Jehovah eti nso aban̄a nnyịn? Oro esinam enye anam nso?
12 Kot Psalm 103:14. David ọdọhọ ke Jehovah “emeti ete ke nnyịn idi ntan.” Ikọ oro ke David akada anam ikụt ntak kiet emi Jehovah esiben̄ede idem ndifen mme asan̄a-utom esie emi ẹkabarede esịt, oro edi ke Jehovah isifreke ke idi mme anamidiọk. Ẹyak itịm ise ikọ David oro man se itịn̄de oro enen̄ede an̄wan̄a.
13 David ọdọhọ ke Jehovah “[etịm] ọfiọk nte ẹbotde nnyịn.” Jehovah okobot Adam “ke ntan isọn̄,” enye onyụn̄ enen̄ede ọdiọn̄ọ ke mme owo emi ẹfọnde ẹma ẹyesidia udia, ẹde idap, ẹnyụn̄ ẹn̄wek ibifịk man ẹka iso ẹdu uwem. (Gen. 2:7) Edi ke Adam ye Eve ẹma ẹkenam idiọkn̄kpọ, Bible ndidọhọ ke ẹkebot owo ke ntan isọn̄ ama enyene n̄kpọ en̄wen emi ọkọwọrọde. Sia idide nditọ Adam, nnyịn ifọnke ima, esinyụn̄ ọdọn̄ nnyịn ndinam ndiọi n̄kpọ. Se ikemende ito mmọ edi oro. Jehovah ọdiọn̄ọ ke nnyịn ifọnke ima, edi ikụreke ke oro, David ọdọhọ ke enye ‘esiti’ ke nnyịn ifọnke ima. Ikọ Hebrew oro ẹkabarede nte “ti” ekeme ndiwọrọ owo ndinam n̄kpọ mban̄a se enye etide. Imekeme ndidọhọ ke se David eketịn̄de ọwọrọ ntem ibio ibio: Jehovah ọdiọn̄ọ ke ndusụk ini ke iyanam n̄kpọ idue. Ima idue inyụn̄ inen̄ede ikabade esịt, enye esitua nnyịn mbọm onyụn̄ efen nnyịn.—Ps. 78:38, 39.
14. (a) Didie ke David etịn̄ adan̄a nte Jehovah esifende mme idiọkn̄kpọ? (Psalm 103:12) (b) Didie ke uwụtn̄kpọ David owụt ke Jehovah ama efen owo, ke enye esifen ofụri ofụri? (Se ekebe emi, “Nte Jehovah Esifende Mme Idiọkn̄kpọ Onyụn̄ Efrede Mmọ.”)
14 Adan̄a didie ke Jehovah ekeme ndifen mme idiọkn̄kpọ? (Kot Psalm 103:12.) David ọdọhọ ke Jehovah ama efen mme idiọkn̄kpọ, ke ebiet emi enye esimende mmọ ekenịm oyom usụn̄ “kpa nte edem usiahautịn oyomde usụn̄ ọkpọn̄ edem usoputịn.” Edem usiaha-utịn ikpereke-kpere edem usoputịn; mbiba oro ikemeke-keme ndidu itie kiet. Nso ke oro ekpep nnyịn aban̄a mme idiọkn̄kpọ nnyịn emi Jehovah ama ekefen? N̄wed kiet emi etịn̄de n̄kpọ aban̄a ikọ oro ọdọhọ ntem: “Ẹkpemen idiọkn̄kpọ ẹnịm oyom usụn̄ nte ẹtịn̄de oro, ẹyak inịm ke ama-edi idiọkn̄kpọ oro, ukpọk mbukpọn̄ ntem owo idikwe, ndomo ufịk ndomokiet owo ikopke aba, owo itịghe-ti aba utọ n̄kpọ oro.” Owo okpokop ufịk n̄kpọ, oro ekeme ndinam enye eti n̄kpọ emi ama eketetịbe. Edi Jehovah ama efen nnyịn, owo ikopke ufịk idiọkn̄kpọ oro ndomo mben̄e ntem, ukpọk ata ekpri ntem emi ekemede ndinam enye eketi se nnyịn ikanamde oro edikama amia nnyịn ufen, owo ikopke.—Ezek. 18:21, 22; Utom 3:19.
15. Edieke esịt osụk amiade nnyịn ufen ke mme ndudue emi ikanamde ke ini edem, nso ke ikeme ndinam?
15 Didie ke ikọ David emi ikụtde ke Psalm 103 ekeme ndin̄wam nnyịn inịm ke Jehovah ama efen nnyịn? Ekpedi esịt ke amamia nnyịn ufen ke idiọkn̄kpọ emi ikanamde ke ini edem, imekeme ndibụp idem nnyịn ite: ‘Ndi mmefre se Jehovah etide, oro edi, ndi mmefre ke Jehovah ọdiọn̄ọ ke mfọnke mma, ke enye eyefen anamidiọk nte ami emi akabarede esịt? Ndi ke nnyụn̄ nti se Jehovah emekde ndifre, oro edi, ndi ke nti mme idiọkn̄kpọ emi enye ama ekefen, emi enye mîdikamake imia mi ufen aba tutu amama?’ Jehovah isịnke ekikere ke ndiọi n̄kpọ emi ikanamde ke ini edem, ikpanaha nnyịn n̄ko isịn. (Ps. 130:3) Ima inịm ke Jehovah ama efen nnyịn, iyekeme ndifen idem nnyịn ke ndudue emi ikanamde ke ini edem inyụn̄ ika iso inam n̄kpọ inọ enye ye idatesịt.
16. Nọ uwụtn̄kpọ ndiwụt ntak emi ọdiọkde ndiyak esịt aka iso amia nnyịn ufen ke ndiọi n̄kpọ emi ikanamde ke ini edem. (Se ndise n̄ko.)
16 Kop uwụtn̄kpọ emi ise. Ndika iso nyak esịt amia nnyịn ufen ke ndiọi n̄kpọ emi ikanamde ke ini edem etie nte ndidomo ndiwat moto n̄ka iso iso edi ke ise ukụtiso emi owụtde se idude ke edem. Idiọkke ndidi ke ini ke ini afo otop enyịn ese ukụtiso oro man ekeme ndikụt se idude ke edem, emi ekemede ndinọ fi mfịna. Edi okpoyom ndika iso utọhọ owo, owo inyụn̄ itọhọ fi, ana ese iso. Ukem oro ke edi ye nnyịn. Ndusụk ini ikpekere iban̄a ndusụk ndudue emi ikanamde, oro ekeme ndin̄wam nnyịn, nnyịn ikpep n̄kpọ ito mmọ inyụn̄ ibiere ke nnyịn idifiakke inam utọ ndudue oro aba. Edi, ikpaka iso isịn ekikere ke ndudue emi ikanamde ke ini edem, esịt oyobiom nnyịn ikpe tutu nnyịn ikemeke ndinen̄ede nsịn idem nnam n̄kpọ Abasi idaha-emi nte akpanade inam. Utu ke oro, ẹyak ika iso isịn ekikere ke usụn̄ emi anade nnyịn ke iso. Usụn̄ emi isan̄ade ada esịm obufa ererimbot emi Abasi ọkọn̄wọn̄ọde. Ke obufa ererimbot oro, nnyịn “iditịghi aba” ndiọi n̄kpọ emi ẹketịbede ẹnọ nnyịn.—Isa. 65:17; N̄ke 4:25.
Usụn̄ emi odude draiva ke iso ke enye ekpenen̄ede ese akan ukụtiso emi owụtde se idude ke edem. Nnyịn n̄ko ikpenen̄ede isịn ekikere ke mme edidiọn̄ emi ẹdude ke iso utu ke mme ndudue ini edem (Se ikpehe 16)
KA ISO NỊM KE ISỌN̄ ESỊT FO KE JEHOVAH AMA EFEN FI
17. Ntak emi anade ika iso inịm ke isọn̄ esịt nnyịn ke Jehovah ama nnyịn, ke enye ama onyụn̄ efen nnyịn?
17 Ana ika iso inịm ke isọn̄ esịt nnyịn ke Jehovah ama nnyịn, ke enye ama onyụn̄ efen nnyịn. (1 John 3:19) Ntak edi ke Satan ayaka iso odomo ndinam inịm ke nnyịn idịghe se ẹkemede ndima m̀mê se ẹkemede ndifen nnọ. Eke enye ekpekekeme ndinam ke otu oro, se enye oyomde edi enye ndinam nnyịn itre ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah. Satan iditekke ifịk sia enye ọdiọn̄ọ ke ini imọ edi ibio. (Edi. 12:12) Inaha iyak Satan akan!
18. Akpanam nso man ekeme ndinịm ke isọn̄ esịt fo ke Jehovah ama fi, ke enye ama onyụn̄ efen fi?
18 Nam mme n̄kpọ emi ikenemede ke ibuotikọ emi ekebede man an̄wam fi enen̄ede enịm ke Jehovah ama fi. Kere se Jehovah eketịn̄de aban̄a idemesie man enịm ke isọn̄ esịt fo ke Jehovah ama efen fi. Tie kere se mbon emi Abasi ọkọnọde spirit esie ẹda ẹwet Bible ẹketịn̄de ẹban̄a nte enye esifende owo. Kûfre ke Jehovah enen̄ede ọdiọn̄ọ ke afo ufọnke uma, enye oyonyụn̄ atua fi mbọm. Ti n̄ko ke enye ama efen owo, ke esifen ofụri ofụri. Ama anam ntre, kpa nte David ekenen̄erede enịm ke Jehovah ama atua imọ mbọm, afo n̄ko eyenen̄ede enịm ke Jehovah ama atua fi mbọm, oyonyụn̄ ekeme ndidọhọ ete, “Jehovah sọsọn̄ọ-o nte ‘ekefende ndudue mi ye mme idiọkn̄kpọ mi’!”—Ps. 32:5.
IKWỌ 1 Jehovah Inyeneke Mbiet
a Se ibuotikọ emi, “San̄a Kpere Abasi—Ke Ini Jehovah Eketịn̄de nte Imọ Itiede” ke Enyọn̄-Ukpeme May 1, 2009.