Mmọ Ẹma Ẹnam N̄kpọ ye Unana Ibụk Ẹban̄a Ima Abasi
“Yak owo ẹkọm Jehovah ke ima esie, ye mme utịben̄kpọ ẹmi enye anamde ye nditọ owo.”—PSALM 107.8.
1. Didie ke apostle John ọsọn̄ọ etịn̄ aban̄a idaha ima ke akpa n̄wed esie?
“ABASI edi ima.” Mme ikọ oro ẹnyene se ẹwọrọde didie ntem! Eyịghe idụhe apostle John okokụtde nte odotde ndifiak n̄wed mmọ ke akpa n̄wed esie. (1 John 4:8, 16) Idịghe n̄kukụre Jehovah Abasi ndidi ima edi enye n̄ko edi n̄wọrọnda uwụtn̄kpọ ima, m̀mê enyene edu ima.
2. Ke ewe mme usụn̄ ke Abasi okowụt ima ke ndibot eren ye n̄wan nnyụn̄ nnọ se mmọ ẹyomde?
2 Kere ban̄a ima emi Abasi okowụtde ke nte enye okobotde nnyịn. Mme ikọ esịtekọm David ẹtịm ẹdot. Nte andiwet Psalm eke odudu spirit, enye ọkọdọhọ ete: “Nyekọm fi, koro nyenede ndyọ ye ndịk; se afo anamde ẹdi utịbe.” (Psalm 139:14) Man nnyịn ikeme ndidu uwem ke nsọn̄idem ye inemesịt, Abasi ama anam anana utịt n̄kpọ idatesịt ẹdu ẹnọ nnyịn ebe ke usụn̄ ufiọkn̄kpọ ition—edikụt, edikop, editabi, edin̄wụne, ye editụk. Nso uyai ke nnyịn ikụt ntem ke mme edibotn̄kpọ oro ẹkande nnyịn ẹkụk! Nso utịben̄kpọ ke ediwak ye nsio nsio orụk eto ye mme unam ẹdi ntem, ikpetịn̄ke-tịn̄ iban̄a ndiye uduot ye mme edu owo! Abasi n̄ko ama anam ata nti inem inem mfri, ikọn̄, ye mme udia eken ẹdu ẹnọ nnyịn. (Psalm 104:13-16) Ye eti ntak, apostle Paul ama eti mme andidụn̄ Lystra eset ete ke Abasi ‘ọfọn ido, onyụn̄ ọnọ mmọ edịm heaven ye ini eduek, onyụn̄ ọnọ mmọ udia, anam esịt mmọ ọyọhọ ye idatesịt.’—Utom 14:17.
3. Mme utịbe utịbe ukeme ewe ke Abasi ọnọ nnyịn?
3 Kere n̄ko ban̄a ofụri edidiọn̄ ẹmi ẹsan̄ade ye inemesịt uwem ufọk. Akande oro, kere ban̄a inemesịt emi odude ọnọ nnyịn ndidara ke ntak mme ukeme ukere n̄kpọ ye ntụk nnyịn: ekikere, n̄kọkibuot, ibuot uti n̄kpọ, ubieresịt, ye akpan akpan ukeme utuakibuot—kpukpru ẹmi anam nnyịn ikon̄ ikan mme unam; nnyịn ikponyụn̄ ifụmike inemesịt oro ikwọ ekemede ndinọ nnyịn. Mmọemi ye ediwak ẹnọ eken ẹdi uyarade ima oro Abasi owụtde nnyịn.
4. Mme uyarade ima Abasi ewe ke mme owo ẹkụt ọtọn̄ọde nte akpa ete ye eka mmọ ẹkenam idiọkn̄kpọ?
4 Mbụme ndomokiet idụhe nte ke Adam ye Eve ẹma ẹnyene ekese idatesịt ke mfọnmma idaha mmọ ke in̄wan̄ Eden. (Genesis 2:7-9, 22, 23) Edi ke ini mmọ ẹkekpude ndinam n̄kpọ ye unana ibụk mban̄a kpukpru uyarade ima Abasi oro mmọ ẹkedarade, ndi Abasi ama otop ubonowo ọduọk? N̄wan̄ansa-o! Enye usọp usọp ama anam ndutịm ndinen̄ede kpukpru se ikwan̄ade ẹmi otode idiọkn̄kpọ akpa ete ye eka nnyịn. (Genesis 3:15) Jehovah ama owụt ima n̄ko ke ndiyọ anana mfọnmma nditọ Adam ye ime. (Rome 5:12) Ọniọn̄ adan̄a didie? Kamse, ke n̄kpọ nte isua 6,000 kemi! Jehovah owụt ima akpan akpan ke edinam esie ye mme asan̄autom esie. Mme ikọ ẹmi ẹdi akpanikọ: “Jehovah, Jehovah, Abasi mbọm, ye mfọn, ye anyanime, awak ima ye akpanikọ, onịm ima ọnọ ediwak tọsịn, efen mme ukwan̄n̄kpọ, ye ndudue, ye idiọk ido.”—Exodus 34:6, 7.
5. Didie ke Jehovah okowụt ime ke ima ima usụn̄ ke ndinam n̄kpọ ye idụt Israel?
5 Ih, ime oro Jehovah okowụtde ke edinam esie ye nditọ Israel ama okpon ke akpanikọ tọn̄ọde ke ini oro enye akadade mmọ nte idụt kiet edi ke mben Obot Sinai tutu nsọn̄ibuot mmọ esịn enye otop mmọ ọduọk ofụri ofụri. Nte nnyịn ikotde ke 2 Chronicles 36:15, 16 ite: “Ndien Jehovah Abasi mme ete mmọ ọdọn̄ mme isụn̄ esie utom ke ọtọ mmọ, abak ọdọn̄; koro enye enyenede mbọm ye ikọt esie ye ebietidụn̄ esie: edi mmọ ẹsak mme isụn̄utom Abasi, ẹnyụn̄ ẹsịn ikọt esie ke ndek, ẹnyụn̄ ẹsụn̄i mme prọfet esie, tutu Jehovah obụmede iyatesịt ye ikọt esie, tutu inyeneke edikụre.” Edi ama odu mbon oro ẹkenamde n̄kpọ ye unana ibụk ẹban̄a ima Jehovah Abasi. Man ikụt nte mmọ ẹkenamde ntre, ẹyak nnyịn idahaemi idụn̄ọde uwem ndusụk mme owo ẹmi. Emi eyesịn itiat idakisọn̄ ndiwụt nte nnyịn ke idem nnyịn ikemede ndinam n̄kpọ mban̄a ima Abasi ke eti usụn̄.
Nte Moses Akanamde N̄kpọ ye Unana Ibụk
6. Ke mme usụn̄ ewe ke uwụtn̄kpọ Moses ẹkedi n̄wọrọnda, ndien ke mme ewe ifetutom ke enye okokụt ima Abasi?
6 Moses ekedi ata n̄wọrọnda uwụtn̄kpọ owo emi akanamde n̄kpọ ye unana ibụk aban̄a ima Abasi. Nso ifet ẹkeberede ntem inọ Moses nte eyen adiaha Pharaoh! Edi enye ama emek “ndibiom ukụt ye ikọt Abasi, akan ndidia inemesịt idiọkn̄kpọ ke ekpri ini: enye onyụn̄ abat esuene Christ nte inyene eke okponde akan n̄kpọuto Egypt.” (Mme Hebrew 11:25, 26) Ke ini kiet, Moses ama oyom ndifak nditọete esie, kpa nditọ Israel nsio ke ufụn nditọ Egypt. Edi mmọ ikowụtke esịtekọm iban̄a ukeme esie, m̀mê enye ndikedi edikem ini Abasi ndifak mmọ. (Utom 7:23-29) Ediwak isua ke ukperedem, nte ededi, ke ntak mbuọtidem Moses ye udọn̄ unana ibụk ndin̄wam nditọete esie, Jehovah ama ọnọ enye odudu ndinam ediwak utịben̄kpọ nnyụn̄ nnam n̄kpọ nnọ nditọ Israel ke isua 40 nte prọfet, ebiereikpe, ọnọ-ibet, ye esịne-ufọt Esie ye nditọ Israel. Ke mme ifetutom ẹmi, Moses ama okụt ima oro Jehovah ekenyenede ọnọ enye ye ekemmọ nditọ Israel ke ediwak idaha.
7. Didie ke Moses akanam n̄kpọ aban̄a mme edinam ima Abasi?
7 Didie ke Moses akanam n̄kpọ aban̄a ima ye mfọnido Abasi oro owo mîdotke? Nte enye ama ‘ayak mfọnido Abasi oro owo mîdotke, emi enye ọkọbọde ọwọrọ ikpîkpu’? (2 Corinth 6:1) Ke baba usụn̄ kiet! Moses ye unana ibụk ama anam n̄kpọ aban̄a ima oro Jehovah ekenyenede ọnọ enye ke ndinam n̄kpọ Abasi ofụri ofụri. Enye kpukpru ini ekeberi edem ke Jehovah onyụn̄ enyene n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Andinam enye. Jehovah eketịn̄ ikọ ndimenede Moses itie didie ntem ke ini asuade ọnọ Aaron ye Miriam ke ndisụk eyeneka mmọ uyo! Ih, Jehovah ama enyene nneme ye Moses “ke inua ke inua” onyụn̄ anam enye okụt “mbiet Jehovah.” (Numbers 12:6-8) Kpa ye uwak ifetutom oro Moses ekenyenede, enye ama akaiso ndidi ata sụn̄sụn̄ owo akan kpukpru owo onyụn̄ anam ewụhọ Jehovah, “kpa ntre.”—Exodus 40:16; Numbers 12:3.
8. Didie ke Moses okowụt ke imọ ke akpanikọ ikanam n̄kpọ Abasi?
8 Moses ama owụt n̄ko ete ke imọ ikanam n̄kpọ Abasi ye unana ibụk ke ekikere oro enye ekenyenede aban̄a enyịn̄ Abasi, eti etop esie, ye edisana utuakibuot. Ntem, ikaba Moses ama ekpe Jehovah ubọk uforo uforo ete owụt nditọ Israel mbọm koro enyịn̄ Abasi akabuanade. (Exodus 32:11-14; Numbers 14:13-19) Ke ini nditọ Israel ẹkebuanade ke nsunsu utuakibuot nnọ eyen enan̄, Moses ama owụt ifiopesịt kaban̄a edisana utuakibuot ke ndifioro ete: “Anie owo ada ye Jehovah? Yak enye etiene mi.” Ke oro ebede, Moses ye mbon oro ẹdade ye enye ẹma ẹwot mme okpono ndem oro owo 3,000. Ekem, enye ama ọyọ mbon n̄kụni ye nsọn̄ibuot oro ke isua 40. Ke akpanikọ eyịghe ndomokiet idụhe nte ke Moses ama anam n̄kpọ ye unana ibụk aban̄a ima oro Abasi okowụtde, onịmde eti uwụtn̄kpọ ọnọ nnyịn mfịn.—Exodus 32:26-28; Deuteronomy 34:7, 10-12.
Eti Edinam David
9. (a) Didie ke David akanam n̄kpọ aban̄a ima Jehovah Abasi? (b) Ukem nte David, didie ke nnyịn ikeme ndikpono Jehovah ye inyene nnyịn?
9 N̄wọrọnda owo efen ke Bible oro okonịmde eti uwụtn̄kpọ edinam n̄kpọ ye unana ibụk mban̄a ima Abasi ekedi David andiwet psalm, ọyọhọ edidem Israel iba. Ifiopesịt oro enye ekenyenede aban̄a enyịn̄ Jehovah ama onụk enye ndin̄wana ye osụn̄i isụn̄i anyan owo Philistine oro, Goliath, emi Abasi ọkọnọde David edikan. (1 Samuel 17:45-51) Kpa ukem ifiopesịt oro ekenyịk David ndimen ekebe ediomi nyọn̄ ndi Jerusalem. (2 Samuel 6:12-19) Nko nte David ndinyene udọn̄ ndibọp temple nnọ Jehovah ikedịghe ediwụt ifiopesịt efen efen ye esịtekọm mban̄a ima mfọnido Abasi? Ke akpanikọ ekedi enye. Ndibọ David ifet oro ikakpanke enye ndinam ndutịm nnọ utom edibọp oro ye edikpono Jehovah ke idemesie ke ndinọ gold, silver, ye mme ọsọn̄urua itiat ke uwak ekọmurua. (2 Samuel 7:1-13; 1 Chronicles 29:2-5) Ukem edinam n̄kpọ ntre ye unana ibụk mban̄a ima Abasi ekpenyene ndinụk nnyịn ‘ndikpono Jehovah ye mme inyene nnyịn’ ke ndida inyene obụkidem nnyịn nnam n̄kpọ ke nditat utom Obio Ubọn̄.—Mme N̄ke 3:9, 10; Matthew 6:33.
10. Ke ewe afan̄ ke usụn̄ uwem David odot se ẹkpebede?
10 Okposụkedi David akanamde ikpọ ndudue, enye ke ofụri uwem esie ama owụt nte idide ‘owo eke ekemde esịt ye Jehovah.’ (1 Samuel 13:14; Utom 13:22) Psalm esie ọyọhọ ye mme ikọ esịtekọm kaban̄a ima Abasi. The International Standard Bible Encyclopædia ọdọhọ ete ke David “ama ọyọhọ ye esịtekọm akan owo efen ekededi oro ẹsiak de ke Edisana N̄wed Abasi.” Asaph andiwet psalm ọkọdọhọ ete ke Abasi ama “onyụn̄ emek David owo esie, onyụn̄ ada enye ke nna ufene efep. . . . ete enye ọbọk Jacob ikọt esie, ye Israel udeme esie. Ndien enye ada ofụri esịt esie ọbọk mmọ.” (Psalm 78:70-72) Ke akpanikọ, usụn̄ uwem David ekedi kiet oro nnyịn ikpekpebede.
Jesus Christ, Mfọnmma Uwụtn̄kpọ Nnyịn
11, 12. Didie ke Jesus okowụt ke imọ ke akpanikọ ikanam n̄kpọ Abasi?
11 Nte ededi, Jesus Christ edi mfọnn̄kan uwụtn̄kpọ owo eke N̄wed Abasi emi akanamde n̄kpọ ye unana ibụk aban̄a ima Abasi. Nso ke emi okonụk Jesus ndinam? Akpa kan̄a, ama onụk enye ndinọ Jehovah san̄asan̄a utuakibuot. Mbụme idụhe nte ke Jesus ama anam n̄kpọ Abasi ofụri ofụri. Ediwụt esịtekọm mban̄a ima ye mfọnido Ete esie eke heaven ama onụk enye ndidi ata owo eke spirit. Enye ama enyene n̄kpet n̄kpet, ufan ufan itie ebuana ye Abasi. Jesus ekedi owo emi amade ndibọn̄ akam, ndien enye ama esima nditịn̄ ikọ nnọ Ete esie eke heaven. Ke ediwak ini, nnyịn ikot ite ke Christ ama esibọn̄ akam. Ke idaha kiet enye ama ada ofụri okoneyo kiet ke ndibọn̄ akam. (Luke 3:21, 22; 6:12; 11:1; John 17:1-26) Ke ndinam n̄kpọ mban̄a ima Abasi, Jesus ama ọkpọn̄ akpanikọ oro onịm nte ke ‘idịghe uyo ikpọn̄ ke owo edida idu uwem, edi edida kpukpru ikọ eke ọwọrọde Abasi ke inua odu.’ Ke akpanikọ, ndinam uduak Ete esie ekedi udia ọnọ enye. (Matthew 4:4; John 4:34) Nte nnyịn ikpanamke n̄kpọ iban̄a ima Abasi ke ukem usụn̄ oro, inọde enye san̄asan̄a utuakibuot?
12 Ke ndinam n̄kpọ ye unana ibụk mban̄a ima Abasi, Jesus Christ kpukpru ini ekesiwọn̄ọde ntịn̄enyịn ọnọ Abasi ye Ete esie. Ke ini owo kiet okokotde Jesus “Eti Andikpep,” enye ama afan̄a onyụn̄ ọdọhọ ete: “Enyeemi edide eti idụhe, ke mîbọhọke Kiet, kpa Abasi.” (Luke 18:18, 19) Jesus ndien ndien ama ọsọn̄ọ etịn̄ ete ke imọ ikemeke ndinam baba n̄kpọ kiet ke idem imọ. Akananam ifet ndomokiet ibehe enye nditoro enyịn̄ Ete esie, ndien enye nte otịmde odot ọkọtọn̄ọ akam uwụtn̄kpọ esie ye eben̄e emi: “Yak ikpono enyịn̄ Fo.” Enye ama ọbọn̄ akam ete: “Ete, nọ enyịn̄ Fo ubọn̄.” Ndien ke ibio ini mbemiso enye akpade, Christ ama ọdọhọ Ete esie ete: “Ami mma nnọ Fi ubọn̄ ke isọn̄, ke emi n̄kanamde utom eke Afo ọkọnọde Mi nnam.” (Matthew 6:9; John 12:27b; 17:4) Ke akpanikọ, ke ndinam n̄kpọ mban̄a ima Abasi, nnyịn ikpenyene ndiyom ndinọ Jehovah ubọn̄, ibọn̄de akam iban̄a edikpono edisana enyịn̄ esie.
13. Didie ke ima Abasi okonụk Jesus ndinam n̄kpọ?
13 Idahaemi, mbọk tịmfiọk ọyọhọ usụn̄ iba emi edinam n̄kpọ ye unana ibụk mban̄a ima Abasi okonụkde Jesus. Emi ama anam enye ama se inende onyụn̄ asua se ikwan̄ade, nte ekebemde iso ẹtịn̄ ẹnịm ke Psalm 45:7. (Mme Hebrew 1:9) Enye ekedi ‘edisana, inyeneke n̄kari, inyụn̄ iduehe, isan̄ake ye mme anamidiọk.’ (Mme Hebrew 7:26) Jesus ama edemede mme ubi ubi andibiọn̄ọ enye ndibiom enye ikpe idiọkn̄kpọ, edi mmọ ikekemeke ndinam ntre. (John 8:46) Ikaba, enye ndisua se idiọkde, ama onụk enye ndinam temple asana ọbọhọ mme ọdiọkitọn̄ mbon ido ukpono. (Matthew 21:12, 13; John 2:13-17) Ndien didie ke Jesus ọkọsọn̄ọ obiom mme mbubịk adaiso ido ukpono ikpe ntem, idem ọdọhọde ke mmọ ẹdi eke Devil!—Matthew 6:2, 5, 16; 15:7-9; 23:13-32; John 8:44.
14. Ke ndinam n̄kpọ mban̄a ima Jehovah, didie ke Jesus akanam n̄kpọ ye mme mbet esie?
14 Ekeme ndisụk n̄kụt usụn̄ efen oro ima Jehovah okonụkde Jesus ke nte enye akanamde n̄kpọ ye mme apostle esie ye mme mbet eken. Enye ekenyene ima, ime, onyụn̄ ọyọ mmọ didie ntem! Anaedi mmọ ẹma ẹdomo enye idiọk idiọk ye ndomoidem mmọ, ẹnenide ẹban̄a enyeemi edide andikpon n̄kan ke otu mmọ idem tutu ata okoneyo oro ẹdade enye ẹnọ. (Luke 22:24-27) Edi, Jesus kpukpru ini ama owụt idem nte inyenede ifụre ifụre ido inyụn̄ isụhọde idem ke esịt. (Matthew 11:28-30) Edi akpanikọ, Judas ama ada Jesus ọnọ, Peter akan̄ enye utịm ikata, ndien mme apostle eken ẹma ẹfen̄e ke ini otuowo ẹkedide ndimụm enye. Edi akananam enye inyeneke idiọkesịt m̀mê ndiyat esịt. Nnyịn isan̄a didie ifiọk? Ọfọn, ke afiakde akadiana ye mme apostle ke enye ama ekeset, Jesus ikọnọhọ mmọ ubiak ubiak nsuannọ ke ndikayak idem nnọ ndịk. Utu ke oro, enye ama ọdọn̄ mmọ esịt onyụn̄ ọsọn̄ọ mmọ idem ọnọ n̄kaiso utom Obio Ubọn̄.—John 20:19-23.
15. Didie ke Jesus akanam n̄kpọ ye unana ibụk aban̄a udọn̄ n̄kpọ obụkidem mme owo?
15 Eyak nnyịn ifiak ikere usụn̄ en̄wen emi Jesus akanamde n̄kpọ ye unana ibụk aban̄a ima Abasi. Enye akanam oro ke ndiwa idemesie ke ibuot mmọ en̄wen, osụn̄ọde ke esuene esuene ye ubiak ubiak n̄kpa ke eto ndutụhọ. (Philippi 2:5-8) Jesus ama anam n̄kpọ ke ufọn n̄kpọ obụkidem mme owo ke ndinọ otuowo udia ke utịbe utịbe usụn̄ nnyụn̄ n̄kọk ediwak owo udọn̄ọ. (Matthew 14:14-22; 15:32-39) Enye kpukpru ini ekesinịm udọn̄ mbon en̄wen akpa ebem eke esie iso. Oro edi ntak enye ekekemede ndidọhọ ete: “Ebua ikọt ẹnyene ndudu, inuen enyọn̄ ẹnyụn̄ ẹnyene mme efọk; edi Eyen Owo inyeneke ọtọ eke odoride ibuot Esie.” (Matthew 8:20) Jesus ama ọdiọn̄ọ aban̄a edinam spirit Abasi nte ọwọrọde oto enye ke ndinam utịbe utịbe utom ukọk udọn̄ọ. Edi akananam enye idaha odudu oro akande eke owo ntre iforo ke n̄kan̄ obụkidem, nte ke ini n̄wan oro ọkọdọn̄ọde uwọrọiyịp ke isua 12 okotụkde ọfọn̄idem esie, ye mbuọtidem onyụn̄ okopde nsọn̄idem. (Mark 5:25-34) Akande oro, Jesus akanam idaha utịbe odudu emi inam n̄kpọ ke ufọn esiemmọ.—Men Matthew 4:2-4 domo.
16. Ke mme usụn̄ ewe ke Christ akanam n̄kpọ ke ufọn n̄kpọ eke spirit mme owo?
16 Okposụkedi Jesus ye unana ibụk akanamde n̄kpọ ke ufọn n̄kpọ obụkidem mme owo ke ndikọk udọn̄ọ nnyụn̄ nnọ mmọ udia ke utịbe utịbe usụn̄, akpan uduak ke utom esie eke isọn̄ ekedi ndikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi, ndikpep owo n̄kpọ, nnyụn̄ nnam mbet. Kpa ye ofụri utịbe utom ukọk udọn̄ọ oro enye akanamde, owo ikọfiọkke enye nte Akwa Abiaibọk m̀mê Anam-Utịben̄kpọ edi nte Eti Andikpep. (Matthew 4:23, 24; Mark 10:17) Jesus eketịn̄ aban̄a idemesie nte Andikpep, ukem nte mme mbet esie ye idem mme asua esie. (Matthew 22:16; 26:18; Mark 9:38) Ndien nso akpanikọ ke enye ekpep ntem, nte eke ukwọrọikọ esie oro ke Obot! (Matthew 5:1-7:29) Mme uwụtn̄kpọ esie ẹdot didie ntem, n̄ko mme n̄ke eke prọfesi eken ẹtụk owo didie ntem! Eyịghe idụhe mbonekọn̄ oro ẹkedọn̄de ẹkemụm Jesus inikiet mîkekemeke ndisan̄a n̄kpere ndimụm enye!—John 7:45, 46.
17. (a) Didie ke Jesus okonịm mfọnmma uwụtn̄kpọ ima ọnọ nnyịn? (b) Nso ke ẹdineme ke ibuotikọ efen?
17 Nte eyịghe mîdụhe, Jesus Christ ama ọnọ nnyịn mfọnmma uwụtn̄kpọ edinam n̄kpọ ye unana ibụk mban̄a mme edinam ima Abasi kaban̄a nnyịn. Jesus ama ayak Ete esie eke heaven enyene akpa itie ke uwem esie ye ima. Enye ke akpanikọ ama ama se inende, anam n̄kpọ ye mme apostle esie ye mme mbet eken ke ima ima usụn̄, onyụn̄ ada ofụri uwem esie esịn ke ndinam n̄kpọ ke ufọn eke spirit ye eke obụk mme owo. Ke akpatre, Jesus ama okụre utom esie ke ndinọ uwem esie nte ufak. (Matthew 20:28) Edi nso kaban̄a nnyịn? Ke akpanikọ, nnyịn idi mme anana mfọnmma owo, ukem nte Moses ye David. Nte ededi, nte udiana ibuotikọ owụtde, nti usụn̄ ẹdu ẹmi nnyịn ikemede ndikpebe Uwụtn̄kpọ nnyịn ke ndinam n̄kpọ ye unana ibụk mban̄a mme uyarade ima Abasi.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
◻ Ntak ẹkemede ndidọhọ ke “Abasi edi ima”?
◻ Didie ke Moses akanam n̄kpọ aban̄a uyarade ima Abasi?
◻ Ke mme usụn̄ ewe ke David akanam n̄kpọ aban̄a ima Jehovah Abasi?
◻ Nso uwụtn̄kpọ ke Jesus Christ okonịm ke ndinam n̄kpọ mban̄a ima Abasi?
[Ndise ke page 10]
Nte afo ọmọfiọk nte Moses akanamde n̄kpọ aban̄a ima Abasi?
[Mme ndise ke page 12, 13]
Jesus ama anam n̄kpọ aban̄a ima Abasi ke ndin̄wam mbon en̄wen ke n̄kan̄ eke spirit ye n̄kan̄ obụkidem ye ke ndinọ uwem esie nte ufak