Na Cava na Kato ni Veiyalayalati?

Kena isau vakaivolatabu

Na kato ni veiyalayalati e kato tabu, e tukuna na Kalou na kena icakacaka vei ira na Isireli mera cakava. E taqomaki qai maroroi kina “na iVakadinadina,” qori na rua na vatu raraba e volai kina na iVunau e Tini.—Lako Yani 25:8-10, 16; 31:18.

• Kena caka. E 2.5 na kiupiti na balavu ni Kato, e 1.5 na kiupiti na kena raba, qai 1.5 na kiupiti na kena cere (111 x 67 x 67 sedimita; 44 x 26 x 26 idi.). E tara ena kau na akasia qai ubi na lomana, dagona kei na batibatina ena koula. Na kena isogo e caka tale ga ena koula dina, qai biu e rua na jerupi koula ena mua ruarua ni isogo. Rau tevuka cake tu na jerupi na tabadrau ruarua, me vakaruruga na isogo na tabadrau rau qai veiqaravi toka. E va na kena rigi koula, qai vakabiri ena dela ni yava ni Kato. E tara tale ga na kena ivua ena kau na akasia qai ubi ena koula, na ivua e biu tu ga ena rigi ni Kato me rawa ni colati kina.—Lako Yani 25:10-21; 37:6-9.

• Vanua e biu kina. E dau maroroi na Kato ena Loqi Tabu Sara ni valeniveitavaki. Na valeniveitavaki qori e caka ena valelaca e rawarawa ni veikauyaki, a caka tale ga ena gauna e tara kina na Kato. E toka e dua na ilati mera kua kina ni raica na bete, kei ira eso tale na Loqi Tabu Sara. (Lako Yani 40:3, 21) Na bete levu ga ena curu ena vanua qori vakadua e veiyabaki ena Siga ni Veibuluti me raica kina na Kato. (Vunau ni Soro 16:2; Iperiu 9:7) Toso na gauna, e tokitaki na Kato ena Loqi Tabu Sara ena valenisoro e tara o Solomoni.—1 Tui 6:14, 19.

  

• Kena inaki. E maroroi tu ena Kato eso na iyaya me ivakananumi ni yalayala, se veidinadinati a cakava na Kalou vei ira na Isireli ena Ulunivanua o Saineai. E yaga vakalevu na Kato ena solevutaki ni Siga ni Veibuluti.—Vunau ni Soro 16:3, 13-17.

• Ka e tu ena Kato. Na imatai ni iyaya e biu ena Kato, ya na vatu e volai kina na iVunau e Tini. (Lako Yani 40:20) E biu tale ga kina na saqa koula e tawa tiko kina na mana kei, “na ititoko nei Eroni e kubu.” (Iperiu 9:4; Lako Yani 16:33, 34; Tiko Voli Mai na Lekutu 17:10) E mani kau laivi na saqa kei na ititoko ni sa sega ni laurai na rua na iyaya qori ena gauna e tokitaki kina na Kato ina valenisoro.—1 Tui 8:9.

• Kena veikauyaki. Era colata na Livai na Kato nira vakayagataka na kau na akasia. (Tiko Voli Mai na Lekutu 7:9; 1 Veigauna 15:15) Na kau qori ena kabi vata toka ga kei na Kato e veigauna, mera kua kina ni tara na Livai na Kato. (Lako Yani 25:12-16) “Na ilati” e wasea na Loqi Tabu mai na Loqi Tabu Sara, e dau vakayagataki me ubi kina na Kato ni bera ni colati.—Tiko Voli Mai na Lekutu 4:5, 6.a

• iVakatakilakila. Na Kato e ivakatakilakila ni nona tiko na Kalou. Kena ivakaraitaki, na gauna e vakaruruga kina na o na Kato ena Loqi Tabu Sara ena nodra keba na Isireli, qori e ivakatakilakila ni nona sa tiko o Jiova kei na nona veivakalougatataki. (Vunau ni Soro 16:2; Tiko Voli Mai na Lekutu 10:33-36) E kaya na iVolatabu ni o Jiova e “[dabe] toka e cake vei rau na jerupi.” Qori e vakaibalebaletaki vei rau na jerupi erau toka ena isogo ni Kato. (1 Samuela 4:4; Same 80:1) Na jerupi qori erau “ivakatakarakara ni qiqi” i Jiova. (1 Veigauna 28:18) Gauna e tokitaki kina i Saioni na Kato, e vola sara o Tui Tevita ni sa “tiko mai Saioni” o Jiova.—Same 9:11.

• Kena ibalebale. E vakayagataka na iVolatabu e levu na vosa me vakaibalebaletaka na kato tabu. Kena ivakaraitaki, e cavuti me “kato ni iVakadinadina,” “na kato ni veiyalayalati,” “na Kato i Jiova,” kei “na Kato ni nomuni [Jiova] kaukaua.”—Tiko Voli Mai na Lekutu 7:89; Josua 3:6, 13; 2 Veigauna 6:41.

  Na isogo ni Kato e vakatokai na “vale isogonikato,” se na “idabedabe ni loloma.” (1 Veigauna 28:11; King James Version) E vakaibalebaletaka qori na veika bibi e dau vakayacori ena Siga ni Veibuluti, ena vakaturuma na bete levu ni Isireli na dra ni manumanu e vakacabori donuya na isogo kei na mata ni sogo. Na ka e cakava qori na bete levu e sa bokoca, se ubia kina na ivalavala ca “ena vukuna kei na nona vuvale, ena vuku tale ga ni ivavakoso taucoko ni Isireli.”—Vunau ni Soro 16:14-17.

E se tiko ga nikua na kato ni veiyalayalati?

E sega ni dua na kena ivakadinadina matata. Na iVolatabu e vakaraitaka ni sa sega ni vinakati na Kato, baleta na veiyalayalati e okati kina sa sosomitaka “na veiyalayalati vou” e yavutaki ena isoro i Jisu. (Jeremaia 31:31-33; Iperiu 8:13; 12:24) E parofisaitaka kina na iVolatabu ni na yaco na gauna sa na sega na kato ni veiyalayalati, era na sega ni qai nanuma tale tiko na tamata ni Kalou.—Jeremaia 3:16.

Oti ga na kena tauyavu na veiyalayalati vou, a raivotutaka na yapositolo o Joni ni sa tu mai lomalagi na kato ni veiyalayalati. (Vakatakila 11:15, 19) Na Kato ivakatakarakara qori, e vakaraitaka na nona sa tiko na Kalou kei na nona veivakalougatataki ina veiyalayalati vou.

Vakacava e ivakatakilakila ni kaukaua vuni na Kato?

Sega. E sega ni vakatau ena kato ni veiyalayalati na veivakalougatataki. Kena ivakaraitaki, e toka ena nodra keba na Isireli na Kato ena gauna era ravuta kina na koro o Ai. Ia era vakadrukai ena nona tawayalodina e dua na Isireli. (Josua 7:1-6) Ena dua tale na gauna era kauta na Isireli na kato ni veiyalayalati ina bucanivalu, ia era vakadrukai vei ira na kai Filisitia. Na ravuravu qori e vu mai na nodrau itovo ca o Ofinai kei Finiasi. (1 Samuela 2:12; 4:1-11) Era kovea na kai Filisitia na Kato ena gauna ni veiraravui, ia e vakatara na Kalou mera matetaka me yacova na gauna era vakasuka kina vei ira na Isireli.—1 Samuela 5:11–6:5.