iTalanoa ni Nona Bula
Au Veiqaravi ena Marau, Dina ga Niu Lokiloki
TALANOATAKA O VARNAVAS SPETSIOTIS
Au paralase ena 1990, ena gauna au yabaki 68 kina. Ia sa rauta e 15 na yabaki na noqu cakacaka vakaitalatala vakatabakidua tiko ena yanuyanu o Saipurusi. Na cava e vakaukauataki au meu tomana tiko kina na cakacaka i Jiova dina ga niu lokiloki?
AU SUCU ena 11 Okotova, 1922, ina dua na vuvale e ciwa na kena gone, keitou va na tagane, ratou lima na yalewa. Keitou lewe ni koro o Xylophagou, e Saipurusi. Rau vakailavo toka na noqu itubutubu, ia erau dau teitei vakaukaua tale ga me rau qarava rawa kina na neitou vuvale levu.
E dau wilivola qai dau vakatataro o tamaqu, o Antonis. Sega ni dede mai na gauna au sucu kina, e lai sikovi qasenivuli ni neitou koro o tamaqu qai raica mai kina e dua na ivolacebaceba e kena ulutaga na Peoples Pulpit, era tabaka na Gonevuli ni iVolatabu (na yaca era kilai taumada kina na iVakadinadina i Jiova). E wilika na ivola oya qai taleitaka sara vakalevu na ka e tukuni kina. Rau qai yaco sara o tamaqu kei na nona itokani o Andreas Christou, me rau isevu ni iVakadinadina i Jiova ena yanuyanu oqo.
Tubu, Dina ga ni Yaco na Veitusaqati
Rau qai kerea tale e so na ivola vakaivolatabu vei ira na iVakadinadina i Jiova. Sega ni dede rau sa wasea tiko na ivakavuvuli dina erau vulica mai na iVolatabu vei ira na lewenikoro o tamaqu kei Andreas. Na nodrau cakacaka vakavunau oqo e vakacudrui ira vakalevu na italatala ni lotu na Greek Orthodox ra qai kaya tale ga ni o ira na iVakadinadina i Jiova era dau veivakamuai cala.
Ia e levu na lewenivanua era dokai rau na dau vakavuvulitaka na iVolatabu oqo. E kilai levu o tamaqu ena nona yalovinaka kei na nona daulomasoli. E dau vukei ira vakalevu na vuvale dravudravua. So na gauna e dau vakalutu lo ena bogilevu me lai biuta e nodra katuba na vuvale dravudravua na kedra witi kei na kedra madrai. Na mataqali itovo vakarisito vaka oya sa qai taleitaki vakalevu ga kina na nodrau itukutuku na dauvunau e rua oqo.—Maciu 5:16.
E rauta nira tini vakacaca era taleitaka na itukutuku ena iVolatabu. Ni sa levu tiko ga na ka era kila, era raica rawa ni dodonu mera dau soqoni ena duidui vale mera vulica vata kina na iVolatabu. Rauta na 1934, a gole mai Kirisi o Nikos Matheakis, e dua e cakacaka vakaitalatala vakatabakidua me mai raica na iwasewase lailai e Xylophagou. E vosota qai saga vakaukaua o Brother Matheakis me vukei ira ena iwasewase lailai oya me matata vinaka vei ira na ivakavuvuli vakaivolatabu. E bucini ena iwasewase lailai oqo na kena qai tauyavutaki na imatai ni ivavakoso ni iVakadinadina i Jiova e Saipurusi.
Ni toso tiko na nodra cakacaka vakarisito, ra qai lewe levu tale ga era vakabauta na ivakavuvuli dina ena iVolatabu, sa ra vinakata na mataveitacini me dua na nodra vanua ni soqoni tudei. Rau mani solia o tuakaqu o George kei watina o Eleni na vanua rau dau maroroya kina na kedra kakana na nodrau manumanu. Oti oya sa qai vakavinakataki na vale e toka tikiva na nodrau vale oya me toki kina na soqoni. Sa ra mai taukena sara na mataveitacini na imatai ni nodra Kingdom Hall e Saipurusi. Era marautaka dina! E yaco tale ga me dua na ibili ena kena tete na nodra cakacaka!
Au Bulataka na Ka Dina
Au digitaka meu dua na matai ena gauna au yabaki 16 kina ena 1938. Mani vakauti au o tamaqu ina koroturaga kei Saipurusi, o Nicosia. Ena nona raiyawa, e veivosakitaka meu lai tiko vei Nikos Matheakis. E levu ena neitou yanuyanu era se nanuma tiko ga na tacida yalodina oqo baleta ni dau lomakatakata qai dau veivakacegui. Na mataqali gugumatua kei na yaloqaqa e tu vua a gadrevi sara ga vakalevu vei ira na lotu Vakarisito e Saipurusi ena gauna e se qai tauyavu kina oya na cakacaka.
E vukei au sara vakalevu o Brother Matheakis ena noqu tauyavutaki vinaka ena kilaka vakaivolatabu kei na noqu tubu vakayalo. Ni caka tiko na soqoni ena nona vale, au dau tiko ena veisoqoni kece ena loma ni gauna au tiko kina kei koya. Au mai vakila ni sa torocake na noqu lomani Jiova. Au bucina tale ga kina e dua na veiwekani vinaka kei na Kalou. Ni oti ga e vica na vula, au kerei Brother Matheakis meu tomani koya ena cakacaka vakavunau. Oya ena yabaki 1939.
Au gade i vale ni oti toka e dua na gauna. Noqu lai tiko vakalekaleka kei tamaqu oya sa qai vakadeitaka ga vei au niu sa kunea na dina, au sa kila tale ga na inaki ni bula. E tekivu na iKarua ni iValu Levu ena Sepiteba 1939. Levu vei ira na gonetagane keimami tabavata era bole mera lako ina ivalu, ia ena vuku ni ivakaro ena iVolatabu, au vakatulewataka meu tawaveitovaki. (Aisea 2:4; Joni 15:19) Au yalataka tale ga na noqu bula vei Jiova ena yabaki oya, au qai papitaiso ena 1940. Oqo na imatai ni gauna meu vakila kina noqu sa sega ni rerevaki ira na tamata.
Keirau vakamau kei Efprepia ena 1948. E qai va na luve i keirau. Sega ni dede mai na neirau tekivu vakaluveni, keirau raica rawa ni na vinakati me keirau saga vakaukaua me keirau vakavulici iratou na gone “ena ivakavuvuli kei na ivakarau ni vakasama i Jiova.” (Efeso 6:4, NW) Keirau masulaka na neirau sasaga me keirau vakamuai iratou na luve i keirau me ratou lomani Jiova, me ratou doka tale ga na nona lawa kei na kena ivakavuvuli.
Vakavuleqa na Mate e Tauvi Au
Ena 1964, niu sa yabaki 42, au vakila ni sa nunu na yavaqu kei na ligaqu imatau. E qai dewa tale ga ina yasaqu imawi. E tukuni vei au ni tauvi au na mate ni malumalumu ni masela e dau vakavuna na paralase. Na mate oqo e sega na kena iwali. E vakamalumalumutaki au sara ga na itukutuku oya. E tauvi au vakasauri na mate oqo, au sega tale ga ni namaka! E tuburi au dina na cudru au vakasamataka: ‘Na cava e tauvi au kina na mate oqo? Na cava au cakava meu totogitaki kina vaka oqo?’ Au qai ciqoma na mate e tukuni sa tauvi au. Ia au veilecayaki au qai nuiqawaqawa vakalevu. E vica na ka au vaqaqa voli. Ena paralase kece beka na yagoqu meu sa vakararavi tu ga vei ira e so? Au na walia vakacava na ituvaki oqo? Au na qarava vakacava na noqu vuvale, o watiqu kei na va na luve i keirau? Au sokonu niu vakasamataka na veika oqori.
Ena gauna dredre oya ena noqu bula, sa qai wasoma ga na noqu masuti Jiova niu vakaraitaka vua na veika au lomaleqataka tiko. Au dau tagi ena noqu dau masu vua ena siga kei na bogi. Sega ni dede au sa lomavakacegu. Au vakadinadinataka na vosa ni veivakacegui ena Filipai 4:6, 7 (VV): “Ni kakua ni lomaleqataka e dua na ka; ia na ka kece ga ko ni vinakata ni kerea vua na Kalou e na masu kei na vakavinavinaka. Ka me na maroroya tiko na yalomuni kei na nomuni vakasama na vakacegu ni Kalou, na vakacegu e uasivita na ka kece ga e kilai rawa, e na vuku i Karisito Jisu.”
Vosota Voli na Paralase
Sa qai lutusobu tiko ga na noqu bula. Au vakila ni na veisau na ivakarau ni noqu bula me ganita na kequ ituvaki. Niu sa sega ni rawa ni cakacaka vakamatai, au mani vaqara e dua na cakacaka e mamada toka meu rawa kina ni qaravi iratou tiko na noqu vuvale. Au tekivu ena noqu volitaki aisikirimu mai na dua na lori lailai. Au cakava tiko na cakacaka oqori me rauta e ono na yabaki me yacova niu sa vakayagataka na idabedabe qiqi. Au veisautaka tale na noqu cakacaka me ganita na ka au rawa ni cakava.
Me tekivu ena 1990, sa lutusobu sara na ituvaki ni noqu bula me yacova na noqu sa sega ni cakacaka rawa. Ena gauna oqo au sa vakararavi sara tu ga vei ira e so mera cakava vei au e so mada ga na veicakacaka e rawarawa ni cakava e dua e bula vinaka. E vinakati meu vukei ena gauna au lai moce kina, niu sili, vaka kina niu vakaisulu. Niu lako ina soqoni, ena vinakati meu vaqiqici ina motoka, au qai laveti tale ina motoka. Niu yaco yani ena Kingdom Hall, ena vinakati meu laveti tale meu dabe ena idabedabe qiqi au qai vaqiqici i lomanivale. Ni vakayacori tiko na soqoni, e dau toka volekati au e dua na ivakatakata livaliva me vakatakata toka na yavaqu.
Dina ga niu paralase, ia au dau tiko wasoma ena soqoni. Au kila ni oqo na vanua e vakavulici keda tiko kina o Jiova. E vakatale ga e idrodro vei au na nodra veitokoni kei na nodra veivakauqeti na taciqu vakayalo ena gauna ni soqoni. (Iperiu 10:24, 25, VV) E vukei au tale ga na nodra dau mai sikovi au na taciqu vakayalo matua. Au vakataki Tevita dina ena nona kaya: “Sa vuabale na mequ bilo.”—Same 23:5.
Ena gauna kece oqo, au sega ni tukuna rawa na uasivi ni nona vukei au o watiqu lomani. Vaka kina na nodratou lomasoli na luvequ ena nodratou tokoni au. Sa vica na yabaki oqo na nodratou vukei au tiko ena veika keirau gadreva e veisiga. E sega ni ka rawarawa na ka eratou cakava tiko baleta ni sa qai dredre tiko ga na noqu qaravi ni toso tiko na yabaki. Eratou ivakaraitaki vinaka dina ena nodratou vosovoso kei na nodratou lomasoli. Au dau masuti Jiova me vakalougatataki iratou tiko.
Na masu e dua tale ga na isolisoli totoka i Jiova mera vakaukauataki kina na nona tamata. (Same 65:2) E sauma na noqu masu o Jiova ena nona solia vei au na kaukaua meu tudei tiko kina ena vakabauta ena veiyabaki sa sivi. Ena gauna au dau yalolailai kina, e dau vakacegui au na masu meu marau tiko ga. E vakacegui au na noqu vosa wasoma tiko ga vei Jiova qai vakaukauataki au meu toso tiko ga. Au sega tale ni vakabekataka na nona dau rogoca o Jiova na nodra masu na nona tamata qai solia tale ga na veivakacegui era gadreva.—Same 51:17; 1 Pita 5:7.
Me kena ilutua, e dau vakaukauataki au na veigauna kece au dau vakasamataka kina ni Kalou ena vakabulai ira kece mai na kedra mate o ira era na bula ena Parataisi ena gauna e veiliutaki kina na Luvena, o Jisu Karisito. E dau drodro na wainimataqu ena noqu raitayaloyalotaka na inuinui totoka oqori.—Same 37:11, 29; Luke 23:43; Vakatakila 21:3, 4.
Noqu Cakacaka Vakaitalatala Vakatabakidua
Niu vakasamataka vinaka na kequ ituvaki ena 1991, au raica rawa ni sala vinaka duadua au na sega ni beci au kina oya meu vakaogai au ena noqu tukuna na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou vei ira e so tale. Au tekivu cakacaka vakaitalatala vakatabakidua ena yabaki oya.
Niu lokiloki, e levu ga na gauna au dau vunau ena noqu volavola. Ia e sega ni ka rawarawa na noqu volavola, e gadrevi kina e dua na sasaga vinaka. E dau ka ni sasaga na noqu taura na peni baleta ni sa malumu na noqu masela. Ia ena noqu masulaka na veivuke kei na noqu vosovoso, au sa dau vunau tiko ena noqu volavola ena sivia na 15 na yabaki. Au dau vunau tale ga ena talevoni. Ena veigauna kece era mai sikovi au kina na wekaqu, o ira na noqu itokani, kei ira keimami vakaitikotiko vata, au dau vakamacalataka vei ira na noqu nuitaka tiko na vuravura vou kei na gauna sa na parataisi kina.
Sa levu sara na vakasavuirogorogo e veivakayaloqaqataki au vakila. Au marautaka dina na noqu raica e dua na makubuqu au vakavulici koya ena iVolatabu ena 12 na yabaki sa oti ni taleitaka na veika dina ena iVolatabu qai toso sara vakayalo. Ni uqeti koya na lewaeloma e vakavulici ena iVolatabu, e dei toka ga ena nona sega ni veitovaki.
Au dau marautaka na nodra dau veitaratara mai ena nodra vinakata e so tale na ivakamacala ena iVolatabu o ira au volavola vei ira. So na gauna era kerea mai e so tale na ivola vakaivolatabu. E dua na marama e talevoni mai me vakavinavinakataka na ivola e veivakauqeti au vola vei watina. E taleitaka tale ga na ivola au vola oya. Oqo e vakavuna sara me keitou dau mai veitalanoataka kina vakalevu na iVolatabu e vale.
iNuinui Totoka
Au sa raica tiko mai na kena tubu tiko na kedra iwiliwili na daukacivaka na Matanitu ni Kalou ena neitou vanua. Sa vakalevutaki qai vakavoutaki vakavica na Kingdom Hall lailai e toka tarava na vale nei tuakaqu o George. Oqo e dua dina na vale totoka ni sokalou rau vakayagataka tiko e rua na ivavakoso ni iVakadinadina i Jiova.
E leqa o tamaqu ena 1943, ni yabaki 52. Ia e biuta tu mai vei keitou e dua na ivotavota vakayalo e totoka vakaoti. E walu vei keitou na luvena keitou taura na dina keitou se qaravi Jiova kece tiko. Ena koro mada ga o Xylophagou e sucu kina o tamaqu kei na veikoro volekata, sa tiko kina e tolu na ivavakoso e 230 na kena dautukutuku!
Na toso kei na veika e rawati oqo e dau vakamarautaki au dina. Niu sa yabaki 83 oqo, au vakadeitaka na vosa e cavuta na daunisame: “Era sa dravudravua na luve ni laioni, ka viakana; ia ena sega na ka vinaka me yali vei ira era sa vakasaqarai Jiova.” (Same 34:10) Au sa vakanamata tu ena gauna ena vakayacori kina na parofisai oqo ena Aisea 35:6: “Ena qai ladelade na lokiloki me vaka na me kila.” Me yacova na gauna oya, au sa vakatulewataka niu na qaravi Jiova tiko ga ena marau dina ga niu lokiloki.
[Mape ena tabana e 17]
(Raica tale na ivola)
TAKI
SIRIA
LEPANONI
SAIPURUSI
Nicosia
Xylophagou
Wasa na Mediterranean
[iYaloyalo ena tabana e 17]
iMatai ni Kingdom Hall e Xylophagou e se vakayagataki tiko ga oqo
[iYaloyalo ena tabana e 18]
O yau kei Efprepia ena 1946 kei na gauna oqo
[iYaloyalo ena tabana e 20]
Au marautaka na noqu vunau ena talevoni kei na volavola