Taro na Dauwiliwili
A veibeci se tawaloloma beka na sala e vosa kina o Jisu vei tinana ena soqo ni vakamau e Kena?—Joni 2:4.
Ni oti ga vakalailai na nona papitaiso, a sureti o Jisu kei ratou nona tisaipeli ena dua na soqo ni vakamau e Kena. A tiko tale ga kina na tina i Jisu. Ni sa oti koso na waini, e kaya o Meri vei Jisu: “Sa sega vei ira na waini.” E sauma o Jisu ena nona kaya: “Yalewa, a cava vei iko kei au [“e mai nodaru kina,” VV]? sa sega ni yaco mai na noqu gauna.”—Joni 2:1-4.
Nikua, ke dua e vakayagataka na vosa “yalewa” me kacivi tinana kina qai tukuna vua “a cava e mai nodaru kina?,” e raici oqori me veibeci se veivakamadualaki. Ia, me beitaki o Jisu ni beci se vakamadualaki tinana, e sa na lecavi kina na itovo vakavanua kei na ibalebale dina ni matavosa a cavuta o Jisu ena ituvaki oya. Ena veivuke gona vakalevu ke kilai na ivakavakayagataki ni matavosa “a cava e mai nodaru kina?,” ena gauna vakaivolatabu.
E kaya na ivolavosa na Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words, me baleta na vosa “yalewa”: “Ni kacivi e dua na marama ena vosa oqo, e sega ni kena ibalebale ni cudruvi se vunauci, ia e vosa ni veivakademeni se vakarokoroko.” Era duavata ena tikina oqo e so tale na ivola. Kena ivakaraitaki na Anchor Bible, e kaya: “Oqo e sega ni vosa ni cudru, se tawaveidokai, e sega tale ga ni ivakatakilakila ni lailai na loloma . . . E ivakarau ga ni nona dau kacivi ira na marama ena vakarokoroko o Jisu.” E vakamacalataka na New International Dictionary of New Testament Theology na “kena vakayagataki na vosa ‘yalewa,’ e sega ni koto kina na vakasama ni veibeci.” Na Theological Dictionary of the New Testament nei Gerhard Kittlel e kaya ni ivakavakayagataki ni vosa oya “e sega sara ga ni tawaveidokai se veivakawaleni.” Meda kua gona ni nanuma ni veibeci se tawaloloma o Jisu ena nona vakayagataka na vosa “yalewa” vei tinana.—Maciu 15:28; Luke 13:12; Joni 4:21; 19:26; 20:13, 15.
Ia, vakacava na matavosa, “a cava e mai nodaru kina?” Oqo e dua na ivosavosa e kune vakavicavata ena iVolatabu, era dau vakayagataka vakalevu na Jiu. Me kena ivakaraitaki, ena 2 Samuela 16:10, e kaya o Tevita vei Apisai ena nona via vakamatei Semeai: “A cava vei kedatou, oi kemudrau na luve i Seruaia? me ruru ga vakaoqo ko koya, ni sa kaya vua ko Jiova, Mo rukaki Tevita.” Eda wilika tale ga ena 1 Tui 17:18 nona kaya na yada ni Sarifaci vei Ilaija ena gauna sa mate kina na luvena tagane: “A cava . . . vei kedaru, o iko na tamata ni Kalou? o sa lako beka mai mo vakananumi au e na noqui valavala ca, mo vakamatea talega na luvequ!”
Ena ivakaraitaki vakaivolatabu eda sa dikeva oti mai eda raica kina ni dau vakayagataki vakalevu na matavosa “a cava e mai nodaru kina?,” me dusia ni sega ni vakadonui na ka e vakaturi se me vakaraitaka na duidui ni rai se nanuma, sega ena vuku ni tawaveidokai se dokadoka. Na cava gona e rawa ni tukuni me baleta na veivosa a cavuta o Jisu vei Meri?
Nona kaya o Meri vei Jisu, “Sa sega vei ira na waini,” a sega ni tukuna wale tiko ga o Meri vei Jisu na leqa oya, ia e vakatura tiko yani me cakava kina o Jisu e dua na ka. Mani vakayagataka kina o Jisu na ivosavosa kilai levu era dau vakayagataka na Jiu me sabaya kina na vakatutu i Meri. Ena itoma gona ni vosa i Jisu, “sa sega ni yaco mai na noqu gauna,” e vukei keda meda kila na vuna a cavuta kina na ivosavosa oya.
E kila vinaka tu o Jisu ena gauna e papitaiso kina kei na nona lumuti ena 29 S.K., ni inaki i Jiova vua, me vaka ni Mesaia yalataki, me na yalodina tiko ga me yacova nona mate, nona vakaturi kei na nona vakalagilagi. A kaya o Jisu: “Me vaka sa sega ni lako mai na Luve ni tamata me qaravi, ka me dauveiqaravi ga, ka me solia na nona bula me kedrai voli e lewe vuqa.” (Maciu 20:28) Ni sa voleka na gauna me mate kina e kaya vakamatata o Jisu: “Sa qai yaco mai na gauna.” (Joni 12:1, 23; 13:1) Ena nona qaqanimasu ena bogi ni bera nona mate, e kaya: “I Tamaqu, sa yaco mai na gauna: vakarokorokotaka na Luvemu me vakarokorokotaki kemuni talega na Luvemu.” (Joni 17:1) Na kena iotioti, na gauna era tokatu kina na ilala mera vesuki koya mai Kecisemani, a vakayadrati iratou na nona yapositolo o Jisu, qai kaya: “Raica, sa yaco mai na kena gauna me soli yani kina na Luve ni Tamata ki na ligadra na tamata i valavala ca.”—Marika 14:41, VV.
Ena soqo ni vakamau e Kena, e se qai tekivu sara ga kina na cakacaka vakaitalatala i Jisu me vaka na Mesaia, qai se bera ni yaco mai na nona “gauna.” A nona inaki me cakava sara ga na loma i Tamana ena sala kei na gauna e dusimaka o Tamana, qai sega ni dua ena vakaseva na inaki oqori. Ni vakamacalataka vei tinana na nona inaki, a vosa ga vakadodonu o Jisu, a sega ni veibeci se me tawaloloma. A sega ni bau madua o Meri se me levaci luvena. Ena nona kila na ibalebale ni vosa i Jisu, e kaya kina vei ira na cicivaka na soqo ni vakamau: “A ka kecega sa kaya vei kemudou ko koya, dou kitaka.” Sega ni guilecavi tinana o Jisu, ni Mesaia e vakayacora na imatai ni nona cakamana—e vukica na wai me waini vinaka—ia na nona cakava oqori e vakaraitaka kina ni veiraurau na nona rai me baleta na nona cakava na loma i Tamana, kei na nona kauaitaka tale ga na lomaleqa i tinana.—Joni 2:5-11.
[iYaloyalo ena tabana e 31]
E lomani tinana o Jisu ia a vosa vakadodonu vua