Na iTabataba ni Vale ni Vakatawa Vakavalagi e Vakarawarawataki​—Vuna e Tabaki Kina

SA VICA sagavulu na yabaki na nodra marautaka kei na nodra vakila tiko na tagane kei na yalewa e veiyasa i vuravura na yaga ni itukutuku vakaivolatabu e dau tabaki ena Vale ni Vakatawa. Ena Julai 2011, a tabaki na imatai ni itabataba vakavalagi e vakarawarawataki na vosa e vakayagataki kina. A vakamacalataki ena itabataba ya: “Ena tabaki tiko na itabataba vou qo ena loma ni dua na yabaki, ke laurai ni yaga ena qai tabaki tiko ga.”

E ka ni marau me vakaraitaki yani ni sa vakatulewataki me tabaki tiko ga. Ni toso na gauna, sa na dua tale ga na itabataba ni Vale ni Vakatawa e vakarawarawataki ena vosa vakaVaranise, vakaPotukali, kei na kena vakaSipeni.

VUNA E TALEITAKI KINA

Nira taura e levu ena Sauca Pasifika na itabataba e vakarawarawataki, era vola: “Sa qai rawa qo mera kila vinaka sara na mataveitacini na ka e vakamacalataki ena Vale ni Vakatawa.” E tukuni ena dua tale na ivola: “Na gauna e dau vakayagataki tu e liu ena kena vaqarai na vosa se na kena vakamacalataki eso na matavosa, sa vakayagataki qo ena kena kilai vinaka na tikinivolatabu e sega ni lavetaki kei na sala era sema kina ina veika e vulici.”

E kaya e dua na yalewa e vuli oti mai na dua na koronivuli torocake e Merika: “Mai na 18 na yabaki na noqu tiko ena vuli torocake, au dau vola qai cavuta na vosa e sega ni kilai rawarawa. E dau noqu ivakarau kina me vereverea na noqu vosa kei na noqu ivakarau ni rai, dina ga ni sega ni gadrevi sara qori. Au qai raica ni dodonu meu cakava eso na veisau lelevu ena ivakarau ni noqu rai kei na noqu vosa.” Sa dua tiko na dauvunau gugumatua ena gauna qo, qai kaya: “E veivuke sara vakalevu Na Vale ni Vakatawa vakavalagi e vakarawarawataki. Na vosa e vakayagataki kina e vakavulici au vinaka ena sala meu dau vakarawarawataka kina na noqu ivakamacala.”

E dua na tacida yalewa mai Igiladi a papitaiso ena 1972 a vola me baleta Na Vale ni Vakatawa vakavalagi e vakarawarawataki: “Niu wilika na imatai ni itabataba, e vaka ga e dabe toka e yasaqu o Jiova, e biuta na ligana ena vatuvatu ni tabaqu, keirau qai wiliwili vata tiko. E vaka ga e dua na tama e wilika tiko e dua na italanoa vua na luvena ni bera ni moce.”

E dua na tacida yalewa e veiqaravi tiko ena Peceli e Merika a papitaiso ena sivia na 40 yabaki sa oti, e kaya ni vulica eso na ka vou ena itabataba vakavalagi e vakarawarawataki. Kena ivakaraitaki, na kato “Some Expressions Explained” ena itabataba ni 15 Seviteba, 2011 a vakamacalataka va qo na matavosa “ivakadinadina era vaka na o” ena Iperiu 12:1: “Era sega ni wili rawa nira sa levu.” A kaya na tacida yalewa ya: “Qori e vakamatatataka na ka au kila me baleta na tikinivolatabu ya.” E kaya tale me baleta na soqoni e veimacawa: “Ke saumitaro vakadodonu mada ga e dua na gone mai na itabataba vakavalagi e vakarawarawataki, e se duidui ga mai na vosa e vakayagataki ena itabataba ni Vale ni Vakatawa sa dau vakayagataki voli mai ra qai taura tu e levu. Ena vaka ga era rogoca tiko e dua na ka vou o ira na vakarogoca tiko na nona ivakamacala o gone.”

E vola e dua tale na tacida yalewa e veiqaravi tiko e Peceli: “Au dau vakanamata meu rogoca na nodra ivakamacala na gonelalai ena ivavakoso. Na itabataba ni Vale ni Vakatawa vakavalagi e vakarawarawataki e vukei ira mera doudou na vakamacala. E dau vakayaloqaqataki au na ka era tukuna.”

E vakaraitaka e dua na tacida yalewa a papitaiso ena 1984 na nona marautaka na itabataba vakavalagi e vakarawarawataki: “E vaka e volai sara ga me baleti au. E vakarawarawataka sara ga na noqu kila na ka au wilika. Au sa nuidei qo niu rawa ni saumitaro ena vuli Vale ni Vakatawa.”

ERA VAKAMAREQETA NA ITUBUTUBU

E tukuna na tinana e dua na gonetagane e yabaki vitu: “E dau balavu qai veivakaocai me vakamacalataki vua e levu na yatuvosa ena gauna keitou vakavakarau kina ena vuli Vale ni Vakatawa.” E veivuke vakacava na itabataba vakavalagi e vakarawarawataki? E vola na tina qori: “Au kurabuitaka ni rawa ni vakaitavi tale ga ena wili ni parakaravu qai kila vinaka na ibalebale ni ka e wilika. E doudou ni cakava qori baleta ni sega ni dredre na vosa e vakayagataki kina qai lekaleka na yatuvosa. Sa sega ni gadrevi tale meu vukei koya ena nona vakarautaka na nona ivakamacala ena soqoni, qai coba dei toka na nona vakasama ena mekesini ena gauna kece e caka tiko kina na vuli.”

A vola na tinana e dua na goneyalewa e yabaki ciwa: “Keirau dau vukei koya e liu ena nona ivakamacala. Ia qo sa vakarautaka ga vakataki koya. E tu tu yadua me keirau qai vakamacalataka se wasewasea vakalalai vua na ka e vulici. Ni sega ni dredre vua na itabataba qo, e nanuma kina ni rawa sara ga ni vakaitavi ena vuli Vale ni Vakatawa.”

KA ERA KAYA NA GONE

Era nanuma e levu na gone ni vakarautaki sara ga me baleti ira na itabataba ni Vale ni Vakatawa vakavalagi e vakarawarawataki. A kerea o Rebecca e yabaki tinikarua: “Kerekere me tabaki tiko ga!” A tomana: “Au taleitaka na kato ‘Some Expressions Explained (Vakamacalataki Eso na Vosa).’ E rawarawa dina vei ira na gone.”

E va tale ga qori na nona nanuma o Nicolette e yabaki vitu: “A dau dredre vei au e liu meu kila na ka e tukuni ena Vale ni Vakatawa. Qo au sa rawa ni vakamacala vakalevu qai sega ni gadrevi me vukei au kina e dua.” A vola o Emma e yabaki ciwa: “E vukei keirau sara ga kei na taciqu e yabaki ono. Sa qai matata sara vei keirau ena gauna qo na ka e vulici! Vinaka!”

Sa yaga sara tiko vei ira e levu na itabataba ni Vale ni Vakatawa vakavalagi e vakayagataki kina na vosa e kilai rawarawa qai rawarawa na ibiubiu ni yatuvosa. Ni sa vakilai tiko na kena yaga, ena tabaki tiko ga na itabataba qori vaka kina na itabataba sa okati voli mai me dua na isolisoli talei me tekivu mai na 1879.

[iYaloyalo ena tabana e 29]

[iYaloyalo ena tabana e 30]

[Tikina bibi ena tabana e 30]

“Na gauna e dau vakayagataki tu e liu ena kena vaqarai na vosa se vakamacalataki na matavosa e sa vakayagataki qo ena kena kilai vinaka na tikinivolatabu e sega ni lavetaki kei na sala e sema kina ina veika e vulici”

[Tikina bibi ena tabana e 31]

“Au kurabuitaka ni rawa ni vakaitavi ena wili ni parakaravu qai kila vinaka na ibalebale ni ka e wilika”