Ka Vakairogorogo au Sotava ena Noqu Cakacaka Vakaitalatala

NI BERA ni yaco na ituvaki e cavuti mai cake, ena rua na yabaki yani e liu keirau tauri vola kina kei na noqu itokani daukaulotu o Evelyn Trabert ena ikava ni kalasi mai na Koronivuli o Kiliati. Ena gauna ya, se tiko na koronivuli qori volekati Ithaca, Niu Yoka. Keirau lesi e Santa Ana. Ia ni bera niu vakamacalataka vakalekaleka noqu veiqaravi vakaulotu ena voleka ni 29 na yabaki, meu tukuna mada na vuna au via vakaitavi kina ena cakacaka qo.

NOQU IVOTAVOTA VAKAYALO

Ena 1923, rau vakaitikotiko noqu itubutubu o John kei Eva Olson, e Spokane, Washington, Merika. Au sucu tale ga ena yabaki qori. Erau lotu Lutheran, ia rau sega ni duavata kei na ivakavuvuli vakalotu ni bukawaqa mai eli, rau raica ni veisaqasaqa kei na ka erau vakabauta ni Kalou e dauloloma. (1 Joni 4:8) Ena dua na bogi ni cakacaka tiko o ta ena valenimadrai, e tukuna vua e dua nona itokani vakacakacaka ni sega ni kaya na iVolatabu ni vanua ni veivakararawataki o eli. Vakalailai ga rau sa vuli iVolatabu kei ira na iVakadinadina i Jiova na noqu itubutubu, rau mai kila tale ga na ka dina e tukuni ena iVolatabu me baleta na kedra ituvaki na mate.

Au se qai yabaki ciwa ena gauna ya, ia au sega ni guilecava rawa nodrau marau noqu itubutubu ni rau vakamacalataka na ka dina erau sa mai kila ena iVolatabu. Rau qai marau ga vakalevu ni rau kila ni yaca ni Kalou dina o Jiova, rau sa galala mai na ivakavuvuli veilecayaki ni Letoluvakalou. Au tekivu vulica tale ga na ivakavuvuli talei vakaivolatabu qo, na ‘ka dina e dau veisereki.’ (Joni 8:32) Sega vakadua niu vucesalaka na vuli iVolatabu, ia au marautaka meu dikeva na Vosa ni Kalou. Au gone mamadua, ia au dau tomani rau noqu itubutubu ena cakacaka vakavunau. Ena 1934 rau papitaiso kina noqu itubutubu. Au qai papitaiso ena 1939 niu sa yabaki 16, meu dauveiqaravi i Jiova.

Ena vulaikatakata ni 1940, rau volitaka noqu itubutubu na neitou vale me keitou vakaitavi vakatabakidua ena cakacaka vakapainia e Coeur d’Alene, Idaho. Keitou mani tiko ena dua na tabavale e toka e ra na vanua ni vakavinakataki motoka. E dau vakayacori tale ga na soqoni ena neitou vale. Vica ga na ivavakoso e tiko nodra Vale ni Soqoni ena gauna ya, levu gona era dau soqoni ga ena vale vakaitaukei kei na rumu redetaki.

Ena 1941 keitou tiko ena soqo cokovata a vakayacori e St. Louis, Missouri. Me vaka ni “Siga ni Gone” na Sigatabu ya, keimami dabe kece ena iyatu dabedabe e liu na gone yabaki 5 ina 18. Ni sa voleka ni oti na ivunau nei Brother Joseph F. Rutherford e qai tukuna vei keimami: ‘Kemuni na gone oni duavata moni talairawarawa vua na Kalou kei na nona Tui, yalovinaka ni tucake.’ Keimami tucake kece. E qai tukuna o Brother Rutherford: “Ni raica, e 15,000 vakacaca na ivakadinadina vou ni Matanitu ni Kalou!” Na veika au rogoca ya e vakadeitaka sara ga noqu vakatulewa meu na cakacaka vakapainia ena noqu bula taucoko.

NEITOU ILESILESI VAKAVUVALE

Oti e vica na vula mai na soqo e St. Louis, keitou mani toki vakavuvale ina ceva ni vanua o Kalifonia. Neitou ilesilesi me tauyavu e dua na ivavakoso ena korolevu o Oxnard. Keitou vakaitikotiko ga ena dua na valeqiqi lailai e dua ga na kena idavodavo. Ena veibogi e dau vakarautaki noqu idavodavo ena dela ni neitou teveli ni kana—sega ni vaka ga na gauna a se dua tu kina noqu rumu!

Ena ika7 ni Tiseba, 1941, ni bera ni keitou yaco i Kalifonia, e ravuti Pearl Harbor e Hawaii na mataivalu ni Japani. Ena siga ga e tarava sa vakacibivalu ena iKarua ni iValu Levu na mataivalu ni Merika. Era mani vakarota na vakailesilesi me boko taucoko na livaliva, keimami cakava sara. Era yadrava voli na baravi kei Kalifonia na savumarini ni Japani, ena vakadredretaka gona nodra vanavana i vanua na boko ni cina.

Oti tale e vica na vula, ena Seviteba 1942 keitou mani tiko ena Soqo Cokovata Vakalou ni Vuravura Vou (New World Theocratic Assembly) e Cleveland, Ohio. Keitou rogoci Brother Nathan H. Knorr ena nona ivunau, “Sautu—Ena Rawa Beka Ni Tudei?” E vakamacalataka na Vakatakila wase 17, e tukuni kina na “manumanu kila” a ‘bula e liu sa sega tale, ia sa vakarau cabe mai na qara sega ni vakabotona.’ (Vkta. 17:8, 11) E tomana o Brother Knorr ni “manumanu kila” qori, na Matabose Makawa kei Vuravura e mai kasura ena 1939. E parofisaitaka na iVolatabu ni na dua na isosomi ni Matabose Makawa kei Vuravura, ena vakilai vakalailai kina na vakacegu. Ni cava gona na iKarua ni iValu Levu ena 1945, e qai basika tale na “manumanu kila” me Matabose kei Vuravura. Era vakateteya sara nodra vunau e vuravura na iVakadinadina i Jiova ena gauna ya qai dua na ka na levu ni tubu e laurai!

E uqeti au sara ga na parofisai qori meu kila na veika ena vakarau yaco. Ni vakarogoi vei keimami ni na tekivu ena yabaki e tarava na Koronivuli o Kiliati, dua na ka noqu vinakata meu daukaulotu. Ia ena 1943, au lesi meu painia e Portland, Oregon. Keimami dau vakayagataka ena gauna ya e dua na misini lailai me vakatagitaki kina na ivunau katoni vei ira na itaukeinivale ena nodra matanikatuba. Oti keimami na sureti ira mera taura na ivola vakaivolatabu me baleta na Matanitu ni Kalou. Ia e sega ni yali mai na noqu vakanananu ena yabaki taucoko qori meu cakacaka vakadaukaulotu.

Ena 1944, dua na ka noqu marau niu sureti meu lai vuli e Kiliati kei na noqu itokani dredre o Evelyn Trabert. E lima na vula nodra vakavulici keimami tiko na neimami qasenivuli ena sala me marautaki kina na vulici ni iVolatabu. Keimami qoroya nodra yalomalumalumu. Ena so na gauna ni kana, era dau mai veiqaravi e valenikana. Keimami qai tauri vola ena ika22 ni Janueri, 1945.

NOQU ILESILESI VAKADAUKAULOTU

Erau tomani keirau kei Evelyn o Leo kei Esther Mahan ena neitou ilesilesi e El Salvador, keitou yaco yani ena June 1946. Keitou raica ni yalava qo e “matua vinaka tu me tamusuki.” (Joni 4:35) Na ituvaki a yaco ena itekivu ni talanoa qo e vakaraitaka na nodra rarawa na italatala ni lotu e kea. Ena dua na macawa yani e liu keitou a vakayacora kina na imatai ni neitou soqo ni tabacakacaka e Santa Ana. Keitou veisureti raraba ina ivunau soqovi levu, ra qai tiko kina e voleka ni 500 na lewenivanua. Keitou sega ni rere, ia keitou vakadeitaka me keitou tiko me keitou vukei ira na yalomalumalumu. Era tukuna na italatala vei ira na lewenivanua mera kua ni wilika na iVolatabu, qai vica ga era rawa ni volia, ia e levu era via rogoca na ka dina. Era vakavinavinakataka neitou vulica na vosa vakaSipeni me keitou vakavulici ira kina ena veika me baleti Jiova na Kalou dina, kei na veika totoka e yalataka tu me baleta na vakalesui mai ni Parataisi e vuravura.

Dua vei ira na imatai ni noqu gonevuli o Rosa Ascencio. Ni tekivu vuli ga, sa sega tale ni tiko vata kei na tagane rau tiko vakasuva. Mani vulica tale ga na iVolatabu na tagane qori. Toso na gauna rau mani vakamau, papitaiso, yaco sara me rau iVakadinadina gugumatua i Jiova. Na imatai ni lewenivanua e Santa Ana me painia o Rosa.b

Dua tiko na sitoa lailai nei Rosa. Ni gole ena cakacaka vakavunau, e dau sogota nona sitoa qai vakanuinui vei Jiova me vakarautaka vua na veika me bula kina. Ia ni oti e vica na aua me dola tale, era tabili yani na dauvolivoli. E vakadinadinataka o koya na Maciu 6:33 qai yalodina tiko ga me yacova ni takali.

Dua na gauna, a tukuna na bete vua na tagane keitou rede tiko kina ni rau na vakasivoi vakaveiwatini ke keitou rede tiko ga ena nona vale na le ono na daukaulotu. Na itaukeinivale qo e daunibisinisi levu, e sega sara ga ni kauai ni dau sevaka na veika e cakava na bete. E kaya vua na bete ni sega sara ga ni dua na ka ke vakasivoi. E tukuna tale ga me keitou kua ni leqataka e dua na ka, me keitou tiko ga.

IVAKADINADINA E DUA NA LEWENIVANUA DOKAI

Ena koroturaga o San Salvador, e vuli iVolatabu tiko e dua na daukaulotu kei na wati Baltasar Perla, e dua na idinia. E turaga yalovinaka, ia e sega ni vakabauta na Kalou ena vuku ni veivakaisini e raica vei ira na iliuliu ni lotu. Se sega ni taura na dina o Baltasar ena gauna e vakarau tara kina na valenivolavola ni tabana, ia e tukuna ni rawa ni pelenitaka qai tara na vale qo me kua ga ni saumi.

Ni veimaliwai o Baltasar kei ira na mataveitacini ni tara tiko na valenivolavola ni tabana, e vakadeitaka ni sa kunea na lotu dina. E papitaiso e liu o koya ena 22 Julai 1955, qai papitaiso ena dua na gauna e muri na watina o Paulina. Ena gauna qo, erau yalodina tiko ni qaravi Jiova e rua na luvedrau. Sa 49 na yabaki nona veiqaravi voli ena Peceli e Brooklyn na luvena tagane o Baltasar Jr, ni tokona na cakacaka vakavunau e tete tiko ga e veiyasa i vuravura, e lewe tale ga ni Komiti ni Valenivolavola ni Tabana e Merika.c

Ni tekivu neimami tuvanaka na soqo cokovata e San Salvador, e veivuke vakalevu o Brother Perla ena kerei ni vanua e dau caka kina na qito lelevu. E liu keimami dau vakayagataka ga e vica na iyatu dabedabe, ia ena veivuke i Jiova e tubu ga e veiyabaki na keimami iwiliwili, sa sega tale ga ni rauti keimami! Ena gauna marautaki va qori, au dau sotavi ira kina na taciqu au a vakavulici ira ena iVolatabu. Dua na ka noqu marau nira vakaveikilaitaki au vei ira na “makubuqu,” na nodra vuli iVolatabu era se qai papitaiso ga!

Ena dua na soqo cokovata, e mai kere veivosoti vei au e dua na tacida. Au lomatarotaro niu sega ni kilai koya. E kaya, “O yau e dua vei ira na gonetagane a vakaviriki iko ena vatu mai Santa Ana.” Ia keirau sa mai duavata ena qaravi Jiova! Dua na ka na levu ni noqu marau. E vakadeitaka vei au na neirau veitalanoa qori ni cakacaka marautaki duadua na veiqaravi vakatabakidua.

DIGIDIGI MARAUTAKI

Voleka ni 29 na yabaki noqu daukaulotu voli e El Salvador, e liu sara ga ena korolevu o Santa Ana, tarava o Sonsonate, oti o Santa Tecla, qai kena iotioti e San Salvador. Au mani vakatulewataka ena 1975 meu biuta na ilesilesi vakadaukaulotu, meu lesu i Spokane, ia au a masulaka vagumatua vei Jiova. Erau vinakata noqu veivuke na noqu itubutubu qase.

E takali o ta ena 1979, au qai qaravi Na voli ni sa tautauvimate vakalevu qai malumalumu. A bula tale tiko me walu na yabaki qai vakacegu ni sa yabaki 94. Na ituvaki dredre au sotava ena gauna qori e vakamalumalumutaka sara ga na yagoqu kei na lomaqu. Na noqu lomaocaoca e vakavuna me tauvi au kina e dua na mate ni kuli na beleti, e mate mosimosi toka. Ia au vosota rawa ena noqu masu kei na nona keveti au voli o Jiova ena ligana loloma. E vaka ga e cavuta o Jiova, ‘me yacova na gauna sa sikoa kina na drauniulumudou, au na keveti kemudou, au na roqoti kemudou, au na vakabulai kemudou tale ga.’—Aisea 46:4.

Ena 1990 au toki i Omak, Washington. Au raica niu yaga vakalevu ena yalava vosa vakaSipeni, era papitaiso tale ga eso na noqu vuli iVolatabu. Ena Noveba 2007, au toki ena dua na rumu redetaki ena tauni voleka o Chelan, Washington, niu sa sega ni qarava rawa na noqu vale e Omak. Dua na ka noqu taleitaka nira qaravi au vinaka na ivavakoso vosa vakaSipeni eke. Era raici au na lewe ni ivavakoso qori meu budra me vaka niu qase duadua.

Au vakatulewataka meu kua ni vakawati meu rawa ni vakaitavi vakalevu ena cakacaka vakaitalatala, me kua tale ga ni “vakalatilati” vei au e dua na ka. Ia sega ni kena ibalebale qori ni sega noqu vuvale, baleta ni levu na luvequ vakayalo. Au kila ni bula ena gauna qo au na sega ni taukena kece kina na ka. (1 Kor. 7:34, 35) Au mani vakaliuca kina na ka ga e dodonu me vakaliuci—noqu yalayala meu qaravi Jiova mai vu ni lomaqu. Ena vuravura vou, levu na gauna eda na marautaka vata kina eso tale na ka. Noqu tikinivolatabu taleitaki na Same 145:16, ni vakadeitaka kina vei keda o Jiova ni na “vakamamautaka na ka bula kecega e na ka era gadreva.”

Au sa yabaki 91, ia au painia tiko ga niu se bulabula vinaka toka. E vakabulabulataki au na veiqaravi vakapainia, au vaka ga e dua na goneyalewa, e vakainaki tale ga kina noqu bula. Na imatai ni gauna au yaco kina i El Salvador, se qai tekivu sara ga na cakacaka vakavunau. Ia nikua, sa 39,000 vakacaca na dautukutuku ena vanua ya dina ni kaukaua na veitusaqati nei Setani. Qori e vakaukauataka sara ga noqu vakabauta. Eda vakadinadinataka e keri ni tokona tiko na yalo tabu i Jiova na nodra sasaga na nona dauveiqaravi!