Kaana Ohe Tsɔ Tamɔ Bɔ Ni Mɛi Ni Yɔɔ Je Lɛ Mli Lɛ Feɔ Lɛ
ANI oyɔse akɛ ŋmɛnɛ lɛ, mɛi babaoo nuɔ he akɛ esa akɛ ahã amɛ hegbɛi krɛdɛi komɛi loo akɛ bulɛ srɔto ko ahã amɛ? Kɛ́ akɛ hegbɛi nɛɛ hã amɛ po lɛ, bei pii lɛ, amɛnuɔ he akɛ esa akɛ ahã amɛ hegbɛi krokomɛi afata he. Mɛi ni nuɔ he nɛkɛ lɛ naa amɛhe tsɔ ni amɛhiɛ esɔɔɔ nii, ni enɛ ji sui komɛi ni Biblia lɛ wie akɛ mɛi pii baajie lɛ kpo yɛ naagbee gbii lɛ amli.—2 Tim. 3:2.
Jeee ŋmɛnɛ ayɔse akɛ mɛi jieɔ sui ni tamɔ nɛkɛ kpo. Kɛjɛ blema tɔ̃ɔ lɛ, mɛi feɔ nakai. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, Adam kɛ Hawa nu he akɛ amɛyɛ hegbɛ ni amɛtsɔɔ nɔ ni ja kɛ nɔ ni ejaaa, ni enɛ hewɔ ŋmɛnɛ lɛ, wɔ fɛɛ wɔpiŋɔ lɛ. Afii babaoo sɛɛ lɛ, Yuda maŋtsɛ Uzia nu he akɛ esa akɛ ahã lɛ hegbɛ ni eshã tsofa-kɛ-ŋma yɛ sɔlemɔ shĩa lɛ, shi susumɔ ni eyaná nɛɛ ejaaa kwraa. (2 Kro. 26:18, 19) Nakai nɔŋŋ Farisifoi kɛ Sadukifoi lɛ yanu he akɛ akɛni Abraham seshibii ji amɛ hewɔ lɛ, esa akɛ Nyɔŋmɔ kɛ amɛ aye jogbaŋŋ fe mɛi krokomɛi.—Mat. 3:9.
Mɛi ni yɔɔ je lɛ mli lɛ ateŋ mɛi babaoo naa amɛhe tsɔ ni amɛhiɛ esɔɔɔ nii, ni sui gbohii nɛɛ baanyɛ aná wɔnɔ hewalɛ. (Gal. 5:26) Akɛni wɔnaa bɔ ni mɛi nɛɛ feɔ amɛnii daa hewɔ lɛ, wɔ hu fiofio lɛ, kɛ́ wɔkwɛɛɛ ni ahi lɛ, wɔbaanu he akɛ esa akɛ akɛ hegbɛi pɔtɛi komɛi ahã wɔ loo akɛ bulɛ srɔto ko ahã wɔ. Mɛni baaye abua wɔ ni wɔkasusu nii ahe tamɔ bɔ ni mɛi ni yɔɔ je lɛ mli lɛ feɔ lɛ? Nɔ kome ni baaye abua wɔ ji, ni wɔbaale nɔ ni Yehowa susuɔ yɛ sane nɛɛ he. Naa Biblia mli shishitoo mlai enyɔ ni baanyɛ aye abua wɔ.
Yehowa ji mɔ ni tsɔɔ hegbɛ ni esa akɛ mɔ fɛɛ mɔ aná. Naa nɔkwɛmɔnii komɛi ni tsɔɔ nakai.
Yɛ weku lɛ mli nɛkɛ lɛ, Yehowa miisumɔ ni ŋa ahã ewu anu he akɛ ebuɔ lɛ ni wu lɛ hu ahã eŋa lɛ anu he akɛ esumɔɔ lɛ. (Efe. 5:33) Kɛ́ mɔ ko bote gbalashihilɛ mli lɛ, eyɛ hegbɛ ni ekpaa gbɛ akɛ ehefatalɔ lɛ baajie nuu kɛ yoo teŋ suɔmɔ kpo etsɔɔ lɛ pɛ. (1 Kor. 7:3) Agbɛnɛ hu, fɔlɔi yɛ hegbɛ ni amɛkpaa gbɛ akɛ amɛbii lɛ baabo amɛ toi, ni bii lɛ hu yɛ hegbɛ ni amɛkpaa gbɛ akɛ amɛfɔlɔi baasumɔ amɛ ni amɛkwɛ amɛ.—2 Kor. 12:14; Efe. 6:2.
Yɛ asafo lɛ mli nɛkɛ lɛ, Yehowa miikpa gbɛ akɛ asafoŋbii lɛ baajie bulɛ kpo amɛtsɔɔ asafoŋ onukpai lɛ, ejaakɛ amɛtsuɔ nii waa. (1 Tes. 5:12) Shi asafoŋ onukpai lɛ bɛ hegbɛ akɛ amɛyeɔ amɛnyɛmimɛi lɛ anɔ nuŋtsɔmɛi asane.—1 Pet. 5:2, 3.
Nyɔŋmɔ ehã adesai nɔyelɔi hegbɛ ni amɛhe too yɛ amɛshishibii lɛ adɛŋ, ni agbɛnɛ hu, amɛyɛ hegbɛ ni amɛbiɔ ni amɛshishibii lɛ kɛ woo ahã amɛ.—Rom. 13:1, 6, 7.
Yehowa ehã wɔ nibii babaoo fe bɔ ni sa wɔ po yɛ suɔmɔ ni eyɔɔ kɛhã wɔ lɛ hewɔ. Akɛni eshafeelɔi ji wɔ hewɔ lɛ, nɔ ni sa wɔ pɛ ji gbele. (Rom. 6:23) Shi suɔmɔ ni tsakeee ni Yehowa yɔɔ kɛhã wɔ lɛ hewɔ lɛ, ejɔɔ wɔ yɛ gbɛi babaoo nɔ. (Lala 103:10, 11) Jɔɔmɔ fɛɛ jɔɔmɔ loo sɔɔmɔ hegbɛ fɛɛ sɔɔmɔ hegbɛ ni ekɛhãa wɔ lɛ, eji dromɔ kɛkɛ, shi jeee sa ni wɔsa lɛ hewɔ.—Rom. 12:6-8; Efe. 2:8.
NƆ NI BAAYE ABUA WƆ NI WƆKANA WƆHE TSƆ
Kwɛmɔ jogbaŋŋ ni okasusu nii ahe tamɔ mɛi ni yɔɔ Satan je lɛ mli lɛ. Bei komɛi lɛ, wɔbaanyɛ wɔnu he akɛ hegbɛi komɛi sa wɔ moŋ fe mɛi krokomɛi. Enɛ baanyɛ aba lɛ nakai ni wɔyɔseee. Yesu hã wɔna akɛ, ewaaa kwraa akɛ wɔbaanyɛ wɔnu he nakai be ni egba nɔkwɛmɔnɔ ni kɔɔ nitsulɔi lɛ ni awo amɛ nyɔmɔ denario kome lɛ he lɛ. Nitsulɔi lɛ ekomɛi je nitsumɔ lɛ shishi leebi mra, ni amɛtsu nii waa gbi muu lɛ fɛɛ yɛ hulu gbaŋgbaŋ lɛ nɔ; nitsulɔi lɛ ekomɛi hu ba sɛɛ mli, ni amɛbatsu nii ŋmɛlɛtswaa kome pɛ. Klɛŋklɛŋbii lɛ yanu he akɛ, nitsumɔ ni amɛtsu lɛ hewɔ lɛ, esa akɛ awo amɛ nyɔmɔ pii fe sɛɛkpeebii lɛ. (Mat. 20:1-16) Be ni Yesu tsɔɔ esɛɛnyiɛlɔi lɛ nɔ ni amɛbaanyɛ amɛkase yɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ mli lɛ, ehã amɛle akɛ, esa akɛ amɛhiɛ asɔ nɔ ni Nyɔŋmɔ ehã amɛ lɛ, ejaakɛ no ni Nyɔŋmɔ naa akɛ esa amɛ.
Nitsulɔi ni tsu nii gbi muu fɛɛ lɛ yasusu akɛ, esa akɛ awo amɛ nyɔmɔ babaoo
Le shidaa, ni kaakpa gbɛ akɛ mɛi afee nibii ahã bo. (1 Tes. 5:18) Kasemɔ bɔfo Paulo. No mli lɛ eyɛ hegbɛ ni ebiɔ ni nyɛmimɛi ni yɔɔ Korinto asafo lɛ mli lɛ kɛ amɛheloonaa nibii aye abua lɛ, shi ekɛfiii amɛnɔ. (1 Kor. 9:11-14) Wɔ hu kɛ́ mɛi fee nii amɛhã wɔ lɛ, esa akɛ wɔhiɛ asɔ, shi esaaa akɛ wɔkpaa gbɛ akɛ mɛi afee nibii ahã wɔ.
Bɔfo Paulo eyanuuu he akɛ eji nyɛmimɛi lɛ asɔ̃ akɛ amɛkɛ amɛnibii asɔmɔ lɛ
Ba ohe shi. Kɛ́ mɔ ko naa ehe tsɔ lɛ, bei pii lɛ, enuɔ he akɛ esa akɛ ahã lɛ babaoo fe nɔ ni ahã lɛ lɛ. Nɔ ni baaye abua mɔ ko ni ekaná su fɔŋ nɛɛ ji, ni ebaakase heshibaa.
Bɔ ni gbalɔ Daniel baa ehe shi lɛ hewɔ lɛ, Yehowa shwɛɛɛ ehe kwraa
Gbalɔ Daniel ji mɔ ko ni ba ehe shi waa, ni enɛ ji nɔkwɛmɔnɔ kpakpa ni wɔbaanyɛ wɔkase. Weku mli ni ejɛ, bɔ ni ehe yɔɔ fɛo, bɔ ni ehiɛ kã shi, kɛ nyɛmɔi ni eyɔɔ lɛ hewɔ lɛ, kulɛ ebaanyɛ enu he akɛ, bɔ ni akɛ lɛ ye lɛ ji bɔ ni esa akɛ akɛ lɛ aye, ni hegbɛi ni ahã lɛ lɛ hu ji nɔ ni sa lɛ. (Dan. 1:3, 4, 19, 20) Shi Daniel efeee nakai, moŋ lɛ etee nɔ eba ehe shi, ni su nɛɛ hewɔ Yehowa shwɛɛɛ ehe kwraa lɛ.—Dan. 2:30; 10:11, 12.
No hewɔ lɛ, nyɛkahãa wɔnaa wɔhe tsɔ tamɔ bɔ ni mɛi pii feɔ yɛ je lɛ mli ŋmɛnɛ lɛ. Moŋ lɛ, nyɛhãa wɔnaa jɔɔmɔ fɛɛ jɔɔmɔ ni Yehowa kɛbaahã wɔ lɛ akɛ edromɔ naa kɛkɛ ni wɔnine eshɛ nɔ, ni wɔmii ashɛ he.