Hẹn Ayajẹ po Yẹyi Alọwle-Zán Towe Tọn po Sudeji

“ALỌWLE-ZÁN ṣie yin dopo to azán ayidego tọn he gọ́ na ayajẹ hugan to gbẹzan ṣie mẹ lẹ mẹ,” wẹ Gordon, he ko wlealọ sọn nudi owhe 60 die dọ. Etẹwutu wẹ alọwle-zán do yin nujọnu na Klistiani nugbo lẹ sọmọ? Na azán lọ gbè wẹ yé dopà ahundopo tọn na mẹyiwanna vivẹ yetọn lẹ—yèdọ alọwlemẹ yetọn po Jehovah Jiwheyẹwhe po. (Matiu 22:37; Efesunu lẹ 5:22-29) Mọwẹ, ojlo sunnu po yọnnu po he to tito basi nado wlealọ lẹ tọn wẹ nado duvivi alọwle-zán yetọn tọn, ṣigba yé sọ tindo ojlo nado gbògbéna Dowatọ alọwle tọn ga.—Gẹnẹsisi 2:18-24; Matiu 19:5, 6.

Nawẹ asisunọ de sọgan yidogọna yẹyi nujijọ ayajẹnọ ehe tọn gbọn? Etẹwẹ asiyọyọ de sọgan wà nado do gbégbò hia na asu etọn po Jehovah po? Nawẹ mẹhe yin oylọ basina lẹ sọgan yidogọna ayajẹ alọwle-zán lọ tọn gbọn? Dogbigbapọnna nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn delẹ na gọalọna mí nado na gblọndo kanbiọ enẹlẹ tọn, podọ nunọwhinnusẹ́n enẹlẹ yíyí do yizan mẹ na de nuhahun he sọgan fẹayihasẹnamẹ sọn nujijọ vonọtaun ehe ji lẹ pò.

Mẹnu Wẹ Tindo Azọngban Nado Basi Tito Alọwle lọ Tọn?

To otò susu mẹ, lizọnyizọnwatọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn de sọgan wlealọ na mẹdevo lẹ sọgbe hẹ osẹ́n. Etlẹ yin to fihe osẹ́n biọ dọ alọwle dona yin bibasi gbọn ahọluzọnwatọ he ko yin dide de dali te, mẹhe jlo na wlealọ lẹ sọgan jlo dọ hodidọ sinai do Biblu ji de ni yin nina. To hodidọ mọnkọtọn mẹ, e nọ saba yin bibiọ to asisunọ lọ si nado lẹnnupọndo azọngban he Jiwheyẹwhe na ẹn taidi tatọ́ whẹndo tọn ji. (1 Kọlintinu lẹ 11:3) Enẹwutu, asisunọ lọ wẹ na hẹn adà daho hugan agbàn nuhe jọ to alọwle lọ tẹnmẹ lẹ tọn. Nugbo wẹ dọ tito hùnwhẹ alọwle lọ tọn lẹ po pipli pọmẹ tọn depope he sọgan bọdego po tọn nọ saba yin bibasi jẹnukọn taun. Etomọṣo, naegbọn ehe sọgan yin avùnnukundiọsọmẹnu?

Whẹwhinwhẹ́n dopo wẹ yindọ hẹnnumẹ adà awe lẹpo tọn sọgan tẹnpọn nado deanana tito alọwle tọn lẹ. Rodolfo, he ko wlealọ na mẹsusu doayi e go dọmọ: “To whedelẹnu, asisunọ lọ dona doakọnna kọgbidinamẹ hẹnnumẹ lẹ tọn, titengbe eyin yé jlo na gọalọna ẹn to akuẹzinzan-liho nado wleawuna jonọyiyi alọwle lọ tọn. Yé sọgan tẹdo linlẹn yetọn lẹ go majomajo gando lehe nulẹ dona yì do to hùnwhẹ alọwle lọ tọn po jonọyiyi lọ po whenu go. Ehe sọgan dekanpona azọngban Owe-wiwe tọn he asisunọ lọ tindo nado deanana nujijọ lọ.”

Max, he ko wlealọ na mẹsusu sọn nuhe hugan owhe 35 die wayi dọmọ: “N’ko doayi e go dọ asiyọyọ delẹ nọ tindo ayilinlẹn lọ nado lẹzun nukọntọ to nudide bibasi do nuhe na yin wiwà to alọwle lọ po jonọyiyi po whenu lẹ ji, bọ asisunọ lọ ma nọ yin dotẹnmẹna sọmọ nado dọ linlẹn etọn.” David, he ewọ lọsu ko wlealọ na mẹsusu dọmọ: “Asisunọ lẹ sọgan nọma jẹakọ hẹ anadidena nulẹ podọ yé ma nọ saba tindo mahẹ gigọ́ to awuwiwlena alọwle lọ mẹ.” Nawẹ asisunọ lọ sọgan didá azọngban etọn po kọdetọn dagbe po gbọn?

Hodọdopọ Nọ Yidogọna Ayajẹ

Whẹpo asisunọ lọ na tindo kọdetọn dagbe to azọngban etọn nado wleawuna alọwle lọ hinhẹndi mẹ, e dona tindo hodọdopọ dagbe hẹ mẹdevo lẹ. Biblu dọ tlọlọ dọmọ: “Matin wedido, linlẹn lẹzun ovọ́.” (Howhinwhẹn lẹ 15:22) Enẹwutu, asisunọ lọ sọgan dapana flumẹjijẹ susu eyin ewọ dọhodo tito alọwle lọ tọn lẹ ji jẹnukọn hẹ asiyọyọ lọ, hagbẹ whẹndo tọn lẹ, po mẹdevo lẹ he sọgan na ayinamẹ sinai do Biblu ji lẹ po.

Mọwẹ, nujọnu wẹ e yin dọ sunnu po yọnnu he jlo na wlealọ po ni dọhodopọ jẹnukọn do tito po nugopipe yetọn lẹ po ji. Etẹwutu? Di apajlẹ, pọ́n nuhe Ivan po asi etọn Delwyn po, he ko duvivi alọwle ayajẹ tọn na owhe susu dile etlẹ yindọ yé ma wá sọn lẹdo po aṣa dopolọ po mẹ dọ. Ivan flin tito alọwle yetọn tọn lẹ bo dọmọ: “N’tindo linlẹn tangan lẹ gando alọwle ṣie go, yèdọ lehe jonọ họntọn ṣie he wá lẹpo tọn na yin yíyí do, akla vivi alọwle tọn he na yin bibasi, podọ tewu wewe he asiyọyọ ṣie na dó na alọwle lọ. To vogbingbọn mẹ, Delwyn jlo alọwle jlẹkaji tọn he bọawu matin akla vivi alọwle tọn. E tlẹ to jijlo e nado dó avọ̀ jlẹmẹ de poun kakati nido yin tewu alọwle tọn.”

Nawẹ yé duto pọndohlan voovo ehelẹ ji gbọn? Gbọn hodọdopọ dagbe, ahundopo tọn dali. (Howhinwhẹn lẹ 12:18) Ivan yidogọ dọmọ: “Mí plọn hosọ sinai do Biblu ji he dọhodo alọwle lẹ ji, taidi dehe yin zinzinjẹgbonu to Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn [Flansegbe] 15 juillet 1984 tọn mẹ lẹ.a Nudọnamẹ ehelẹ gọalọna mí nado tindo pọndohlan Jiwheyẹwhe tọn do nujijọ lọ ji. To whenuena e yindọ mí wá sọn lẹdo voovo lẹ mẹ, mí dona gbẹkọ nujlomẹ mítọn susu go. Mí omẹ awe lẹ wá kọngbedopọ to godo mẹ.”

Aret po Penny po wà nudopolọ. Gando alọwle-zán yetọn go, Aret dọmọ: “Yẹn po Penny po dọhodo nujlomẹ voovo mítọn lẹ na alọwle lọ ji, podọ mí penugo nado wá gbeta dopo kọ̀n. Mí hodẹ̀ dọ Jehovah ni dona azán lọ. Yẹn sọ kàn ayinamẹ sè mẹjitọ mítọn lẹ po alọwlemẹ he whèwhín devo lẹ po to agun lọ mẹ. Ayinamẹ yetọn lẹ gọalọna mí taun. Taidi kọdetọn de, nulẹpo yì ganji to alọwle-zán mítọn gbè.”

Dike Aṣọ́dido po Nusisọ́ Towe po Ni Tindo Yẹyi

Nuhe sọgbe wẹ e yin nado donukun dọ asiyọyọ po asisunọ lọ po na jlo nado doaṣọ ganji na alọwle yetọn. (Psalm 45:8-15) Yé sọgan yí whenu, vivẹnudido, po akuẹ susu po zan na nusisọ́ he sọgbe. Nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn tẹlẹ wẹ na gọalọna yé nado de nusisọ́ he tindo yẹyi bosọ yọnwhanpẹ?

Lẹnnupọndo nuhe asiyọyọ lọ nọ dó to azán lọ gbè ji. Dile etlẹ yindọ nujlomẹ mẹdopodopo tọn po aṣọ́dido otò dopodopo tọn po gbọnvo, ayinamẹ Biblu tọn yọn-na-yizan to filẹpo. Yọnnu lẹ dona “nọ yí avọ̀ jlẹmẹjlẹmẹ do doaṣọ́na yede, po winyan po po hùwhẹ po.” Ayinamẹ ehe yọn-na-yizan na yọnnu Klistiani lẹ to ojlẹ lẹpo mẹ, podọ ayihaawe ma tin dọ e bẹ alọwle-zán hẹn ga. Nugbo lọ wẹ yindọ alọwle ayajẹnọ ma biọ “avọ̀ akuẹgegenu” tọn didó gba. (1 Timoti 2:9; 1 Pita 3:3, 4) Lehe e nọ hẹn ayajẹ wá do sọ to whenuena ayinamẹ ehe yin hihodo!

David, he yin nùdego wayi dọmọ: “Suhugan mẹhe jlo na wlealọ lẹ tọn nọ dovivẹnu nado hodo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ, podọ yé jẹna pipà. Ṣigba, ojlẹ delẹ ko tin he tewu asiyọyọ po mẹhe hodo yé lẹ po tọn ma nọ tin to jlẹkaji, na aga tewu lọ lẹ tọn ma nọ sú akọ́nnu kavi tewu lọ lẹ nọ do omẹ́ yetọn hia wutu.” To hodidọ dopọ jẹnukọn hẹ asiyọyọ po asisunọ de po whenu, mẹho Klistiani he whèwhín de gọalọna yé nado hẹn pọndohlan dagbe go to gbigbọ-liho. Gbọnna? Gbọn kinkanse yé dali eyin avọ̀ he yé to linlẹn nado dó tin to jlẹkaji bo sọgan yin didó yì opli Klistiani tọn. Dile etlẹ yindọ nusisọ́ lọ sọgan gbọnvo na dehe nọ yin sisọ́ yì opli agun tọn lẹ bọ avọ̀ he yin didó na alọwle lọ sọgan do aṣa lẹdo lọ tọn hia, nujinọtedo jlẹkajininọ lọ tọn dona sọgbe hẹ nujinọtedo yẹyinọ Klistiani tọn lẹ. Eyin mẹdelẹ tlẹ nọ pọ́n nujinọtedo walọ dagbe Biblu tọn lẹ hlan taidi osẹ́n hẹngogo tọn to aihọn lọ mẹ, Klistiani nugbo lẹ nọ yí homẹhunhun do nọavunte sọta vivẹnudido aihọn tọn lẹ nado hẹn yé biọ anademẹ etọn glọ.—Lomunu lẹ 12:2; 1 Pita 4:4.

Penny dọmọ: “Kakati nado pọ́n avọ̀ he mí na dó kavi jonọyiyi alọwle tọn hlan taidi nujọnu hugan lọ, yẹn po Aret po ze ayidonugo do adà gbigbọmẹ nujijọ lọ tọn ji. Ehe wẹ yin nujọnu hugan to nujijọ azán lọ tọn lẹpo mẹ. Onú titengbe he yẹn flin lẹ ma yin avọ̀ he n’dó kavi nuhe n’dù gba, ṣigba mẹhe wá lẹ po ayajẹ he n’tindo nado wlealọ hẹ mẹhe yẹn yiwanna lọ po.” Klistiani he jlo na wlealọ lẹ na wà dagbe nado hẹn linlẹn mọnkọtọn lẹ do ayiha mẹ dile yé to tito basi na alọwle yetọn.

Plitẹnhọ Ahọluduta Tọn —Nọtẹn Yẹyinọ De

Eyin Plitẹnhọ Ahọluduta tọn tin-to-aimẹ, Klistiani he jlo na wlealọ susu nọ jlo dọ hodidọ alọwle yetọn tọn ni yin nina to finẹ. Etẹwutu? Asu po asi po de basi zẹẹmẹ dọmọ: “Mí yọnẹn dọ alọwle yin tito yẹyinọ he Jehovah zedai. Hodidọ do alọwle ji to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ, fie mí nọ basi sinsẹ̀n te, nọ gọalọna mí nado yọnẹn sọn bẹjẹeji dọ Jehovah dona yin apadewhe alọwle mítọn tọn. Ale devo he hodidọ do alọwle lọ ji to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ kakati nido yin to fidevo nọ hẹnwa wẹ yindọ e nọ dohia hẹnnumẹ mayisenọ mítọn he wá lẹ dọ sinsẹ̀n-bibasi hlan Jehovah yin nujọnu na mí.”

Eyin mẹho agun tọn he nọ penukundo Plitẹnhọ Ahọluduta tọn lọ go lẹ nagbè dọ alọwle lọ ni yin bibasi to finẹ, mẹhe jlo na wlealọ lẹ dona dọ awuwle he ji yé to nulẹnpọndo lẹ na yé. Dopo to aliho he mẹ asiyọyọ po asisunọ lọ po sọgan do sisi he jẹ hia na mẹhe yin yiylọ wá alọwle lọ lẹ wẹ nado magbe nujikudo tọn nado wá alọwle lọ to ogàn he yin dido lọ mẹ. Podọ yé dona tẹnpọn bo hẹn ẹn diun dọ nulẹpo yin wiwà to aliho he tindo yẹyi mẹ.b (1 Kọlintinu lẹ 14:40) Gbọnmọ dali, yé na dapana glòlò-jijlá mẹhẹnjọsi tọn he nọ dohiagona alọwle aihọnmẹnu susu tọn.—1 Johanu 2:15, 16.

Mẹhe wá alọwle lọ lẹ lọsu sọgan dohia dọ yé tindo pọndohlan dopolọ hẹ Jehovah do alọwle ji. Di apajlẹ, yé ma na donukun dọ alọwle lọ ni yọ́n hugan alọwle Klistiani tọn devo lẹ, taidi dọ yé to agbàwhlẹn nado mọ alọwle he gbẹtọ lẹ sù te hugan. Klistiani he whèwhín lẹ sọ yọnẹn dọ Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ yìyì nado sè hodidọ sinai do Biblu ji lọ yin nujọnu bosọ yin alemọyinu hugan tintin to hùnwhẹ jonọyiyi alọwle tọn kavi pipli pọmẹ tọn depope he sọgan bọdego tẹnmẹ. Eyin whenu kavi ninọmẹ lẹ zọ́n bọ adà alọwle lọ tọn dopo wẹ Klistiani de sọgan yì, ayihaawe ma tin dọ nudide etọn nado yì Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ wẹ na yin nuhe sọgbe hugan. Mẹho agun tọn he nọ yin William dọmọ: “Eyin jonọ lẹ desọn ojlo mẹ bo ma yì Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ ṣigba bo wá yin mimọ to jonọyitẹn lọ to godo mẹ, ehe na dohia dọ yé ma mọnukunnujẹ wiwe-yinyin nujijọ lọ tọn mẹ. Eyin mí ma tlẹ yin oylọ basina nado yì jonọyitẹn lọ, mí sọgan do godonọnamẹ mítọn hia asiyọyọ po asisunọ lọ po bo na kunnudide dagbe hlan hẹnnumẹ mayisenọ he wá alọwle lọ lẹ gbọn Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ yìyì dali.”

Ayajẹ He Nọ Dẹn-to-Aimẹ Zẹ̀ Alọwle-Zán Go

Aihọn ehe ko diọ hùnwhẹ alọwle tọn zun ajọwiwa daho. Sọgbe hẹ linlin agọe tọn de, alọwle jlẹkaji tọn to États-Unis nọ “biọ dọla 22 000, kavi madoawe akuẹ he whédo Amelika tọn de nọ mọ to [owhe dopo mẹ] tọn.” Na nuyiwadomẹji ajọ́jijla tọn wutu, susu mẹhe ṣẹṣẹ wlealọ lẹ tọn kavi hẹnnumẹ yetọn lẹ nọ tlọ yede do ahọ́ daho mẹ na azán dopo enẹ, bo nọ to ahọ́ lọ sú na owhe susu. Be nuyọnẹnnu wẹ e yin nado bẹ alọwle jẹeji to aliho mọnkọtọn mẹ ya? Mẹhe ma yọ́n kavi ylọ nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ dọ nujọnu lẹ sọgan de nado basi wazẹjlẹgo mọnkọtọn, ṣigba lehe whẹho lọ gbọnvo to Klistiani nugbo lẹ ṣẹnṣẹn do sọ!

Gbọn hinhẹn sọha mẹhe na wá alọwle yetọn tọn tin to jlẹkaji sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe po nugopipe yetọn po podọ gbọn ayidonugo zizedo adà gbigbọmẹ nujijọ lọ tọn ji dali, alọwlemẹ Klistiani susu ko penugo nado zan whenu po nutindo yetọn lẹ po to kọndopọ mẹ hẹ klandowiwe he yé basi na Jiwheyẹwhe. (Matiu 6:33) Lẹnnupọndo apajlẹ Lloyd po Alexandra po tọn ji, he ko zindonukọn to lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn mẹ na owhe 17 to alọwle yetọn godo. Lloyd dọmọ: “Mẹdelẹ sọgan ko pọ́n alọwle mítọn hlan taidi nujijọ kleun de, ṣigba homẹ yẹn po Alexandra po tọn hùn taun. Numọtolanmẹ mítọn wẹ yindọ alọwle-zán mítọn ma dona pẹnagbàn mí to akuẹzinzan-liho gba, kakatimọ e dona yin hùnwhẹ tito he Jehovah zedai de tọn nado hẹn ayajẹ daho wá na omẹ awe.”

Alexandra yidogọ dọmọ: “Yẹn ko tin to lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn mẹ whẹpo mí do wlealọ, podọ yẹn ma jlo na hẹn lẹblanulọkẹyi ehe bu kiki na alọwle agọ́ pligidi tọn de bibasi wutu. Alọwle-zán mítọn gbọnvo taun. Ṣigba, bẹjẹeji pipotọ gbẹzan mítọn tọn wẹ e yin poun. Mí hodo ayinamẹ lọ ma nado ze ayidonugo mítọn lẹpo do alọwle-zán lọ ji ṣigba nado dín anademẹ Jehovah tọn to gbẹzan alọwle tọn mítọn mẹ. Na nugbo tọn, ehe ko hẹn dona Jehovah tọn wá mí ji.”c

Mọwẹ, nujijọ vonọtaun de wẹ alọwle-zán towe yin. Walọ po nuyiwa he sọawuhia to azán lọ gbè lẹ po sọgan deanana gbẹzan alọwle towe tọn to sọgodo. Enẹwutu, ganjẹ Jehovah go na anademẹ. (Howhinwhẹn lẹ 3:5, 6) Ze nujọnu-yinyin gbigbọmẹ azán lọ tọn do otẹn tintan mẹ to ayiha towe mẹ. Nọgodona alọwlemẹ towe to azọngban he Jiwheyẹwhe dena dopodopo mìtọn lẹ mẹ. Gbọnmọ dali, hiẹ na penugo nado ze dodonu he dolido dai na alọwle towe, podọ po dona Jehovah tọn po, hiẹ na tindo ayajẹ he na dẹn-to-aimẹ taun zẹ̀ alọwle-zán towe go.—Howhinwhẹn lẹ 18:22.

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

[Yẹdide to weda 29]

Mẹhe jlo na wlealọ lẹ dona yí sisi do dọhodopọ po ahundopo po dile yé to tito basina alọwle yetọn

[Yẹdide to weda 31]

Ze nujọnu-yinyin gbigbọmẹ alọwle-zán towe tọn do otẹn tintan mẹ to ayiha towe mẹ