“Yin Kọdetọn Dagbenọ to Gbẹzan Towe mẹ”—Gbọnna?

“KỌDETỌN DAGBE”—hogbe he jẹna ayidego de! Mẹdelẹ ko jẹ ogántẹn daho hugan mẹ bo ko tindo kọdetọn dagbe taun gbọn adọkunnọ-yinyin po yindidi po dali. Mẹdevo lẹ ko kudlọ kọdetọn dagbe tintindo tọn ṣigba bo gboawupo mlẹnmlẹn.

Kọdetọn dagbe tintindo nọ sinai titengbe do nuhe mẹde na ayidonugo hugan to gbẹzan etọn mẹ ji. Onú titengbe awe devo he ji e sọ nọ sinai do wẹ lehe mẹde yí whenu po huhlọn etọn po zan do gọna afọdide tintan zize nado yinuwa.

Klistiani susu ko mọdọ mahẹ gigọ́ tintindo to lizọnyizọn lọ mẹ ko hẹn pekọ daho wá na yé. Sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ́ tọn yíyí do basi yanwle gbẹzan tọn ko gọalọna jọja po mẹho po nado tindo kọdetọn dagbe. Ṣigba, mẹdelẹ sọgan tindo numọtolanmẹ dọ lizọnyizọn lọ nọ hẹn apọṣimẹ podọ yé nọ ze e do otẹn awetọ mẹ to gbẹzan yetọn mẹ dile yé to afọdona yanwle devo lẹ. Etẹwẹ nọ hẹn ehe wá? Etẹwẹ hiẹ sọgan wà ma nado de ayidonugo towe sọn nuhe yin nujọnu hugan lọ ji? Podọ nawẹ hiẹ sọgan “yin kọdetọn dagbenọ to gbẹzan towe mẹ” gbọn?—Jọṣ. 1:8, NW.

Nuwiwa Wehọmẹ Godo Tọn po Ayidedai lẹ Po

Jọja Klistiani lẹ dona hẹn jlẹkajininọ go to Jiwheyẹwhe nugbo lọ sinsẹ̀n po mahẹ tintindo to nuwiwa devo lẹ mẹ po ṣẹnṣẹn. Mẹhe to mọwà lẹ na tindo kọdetọn dagbe to gbẹzan yetọn mẹ podọ yé jẹna pipà.

Ṣigba, jọja Klistiani delẹ nọ hẹn alọnu yetọn ján to nuwiwa wehọmẹ godo tọn lẹ po ayidedai lẹ po mẹ. Nuwiwa enẹlẹ sọgan nọma ylan. Etomọṣo, jọja Klistiani lẹ dona kanse yede dọ: ‘Whenu ṣie nẹmu wẹ nuwiwa ehelẹ sọgan dù? Mẹnu lẹ wẹ n’na dogbẹ́ hẹ? Gbigbọ tẹwẹ n’to dee hùndonuvo na eyin n’tindo mahẹ to nuwiwa enẹlẹ mẹ? Podọ etẹwẹ n’sọgan wá na ayidonugo hugan to gbẹzan ṣie mẹ?’ Hiẹ sọgan ko doayi e go dọ eyin mẹde hẹn alọnu etọn ján to nuwiwa mọnkọtọn lẹ mẹ, e ma na tindo whenu kavi huhlọn sọmọ na haṣinṣan etọn hẹ Jiwheyẹwhe. Enẹwutu, hiẹ sọgan mọdọ nujọnu wẹ e yin nado de nuhe tin to otẹn tintan mẹ na we lẹ.—Efe. 5:15-17.

Lẹnnupọndo whẹho Wiktora tọn ji. E dọmọ: “To whenue n’tindo owhe 12, n’biọ bọlu-hògbẹ́ volley-ball tọn de mẹ. Dile ojlẹ to yìyì, n’mọ nunina susu lẹ yí. Dotẹnmẹ lọ hundote na mi nado lẹzun bọlu-hòtọ he diyin de.” To godo mẹ, nuyiwadomẹji he yanwle Wiktor tọn gando aihundida lanmẹyiya tọn go to tintindo do gbigbọnọ-yinyin etọn ji jẹ ahunmẹduna ẹn ji. To gbèdopo, amlọn yí i to whenue e to Biblu hia. Podọ, e doayi e go dọ emi masọ nọ mọ ayajẹ sọmọ to lizọnyizọn kunnudegbe tọn mẹ ba. E yidogọ dọmọ: “Aihundida lanmẹyiya tọn ehe yí huhlọn ṣie, podọ n’doayi e go dọ e sọ to zohunhun he n’tindo na gbigbọnu lẹ yí sọn asi e. N’yọnẹn dọ n’ma to nuhe go n’pé lẹpo wà.”

Wepinplọn Daho

Klistiani de tindo azọngban Owe-wiwe tọn nado penukundo whẹndo etọn go, podọ enẹ bẹ awuwiwlena nuhudo agbasa tọn yetọn hẹn. (1 Tim. 5:8) Ṣogan, be ehe biọ dọ mẹde ni yì wehọmẹ alavọ tọn dandan wẹ ya?

Nuyọnẹnnu wẹ e na yin nado lẹnnupọndo nuhe afọdidona wepinplọn daho sọgan yiwà do haṣinṣan mẹtọn hẹ Jehovah ji. Mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ Owe-wiwe tọn dopo.

Baluki yin wekantọ yẹwhegán Jelemia tọn. To ojlẹ de mẹ, kakati nido ze ayidonugo do lẹblanulọkẹyi he e tindo nado sẹ̀n Jehovah ji, Baluki ma tindo pekọ. Jehovah doayi ehe go bo na ẹn avase gbọn Jelemia gblamẹ dọmọ: “Be hiẹ to onú dahodaho lẹ dín na dewe wẹ? A dín yé blo.”—Jel. 45:5.

“Onú dahodaho” tẹlẹ wẹ Baluki to dindin? E sọgan ko yin whiwhlepọn nado diyin to titonu Juvi lẹ tọn mẹ. Kavi onú dahodaho lọ lẹ sọgan ko yin nutindo agbasa tọn lẹ. To popolẹpo mẹ, e masọ nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n nuhe yin nujọnu hugan lẹ ba, yèdọ dehe na gọalọna ẹn nado gbọṣi adà Jehovah tọn mẹ. (Flp. 1:10) E họnwun dọ, Baluki dotoaina avase he Jehovah na ẹn gbọn Jelemia gblamẹ lọ bo lùn vasudo Jelusalẹm tọn tọ́n.—Jel. 43:6.

Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn kandai ehe mẹ? Ayinamẹ he Baluki mọyi lọ dohia dọ e tindo nuhahun de. E to onú dahodaho lẹ dín na ede. Eyin hiẹ tindo nuhe a nado penukundo dewe go, be dandan wẹ e yin dọ hiẹ ni gú whenu, akuẹ, po huhlọn towe po nado plọnwe yinukọn dogọ kiki nado hẹn pekọ wá na ojlo mẹdetiti tọn towe, mẹjitọ towe lẹ tọn kavi hẹnnumẹ towe devo lẹ tọn ya?

Lẹnnupọndo Grzegorz, mẹhe nọ wazọ́n ọdinatẹẹ tọn de ji. Na azọ́nwatọgbẹ́ etọn lẹ diọlinlẹnna ẹn wutu, e basi dide nado plọnwe yinukọn dogọ gando azọ́n etọn go. To madẹnmẹ, e ma tindo whenu depope na yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ ba. E flindọ: “N’nọ tindo numọtolanmẹ dọ n’ko dibla tọ́n sọn agun lọ mẹ. Ayihadawhẹnamẹnu ṣie nọ dotukla mi na n’ma sọgan jẹ yanwle gbigbọmẹ tọn he n’zedonukọnna dee lẹ kọ̀n.”

Alọnu Hinhẹn Ján to Agbasazọ́n Mẹ

Ohó Jiwheyẹwhe tọn na tuli Klistiani lẹ nado nọ wazọ́n sinsinyẹn podọ nado yin azọ́nwatọ kavi azọ́nmẹyimẹdotọ he go yè sọgan dejido. Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Nudepope he mì to wiwà, mì nọ wà ẹ po alindọn lẹpo po taidi na Jehovah, bọ e ma yin na gbẹtọ lẹ gba.” (Kọl. 3:22, 23) Enẹwutu, dile etlẹ yindọ mẹhe nọ wazọ́n sinsinyẹn lẹ jẹna pipà, nudevo sọ yin nujọnu—enẹ wẹ haṣinṣan dagbe tintindo hẹ Mẹdatọ mítọn. (Yẹwh. 12:13) Eyin Klistiani de hẹn alọnu ján to agbasazọ́n etọn mẹ, ewọ sọgan dovọ́na yanwle gbigbọmẹ tọn etọn lẹ po awubibọ po.

Alọnu hinhẹn ján to agbasazọ́n mẹ sọgan hẹn nuṣikọ wá na Klistiani de sọmọ bọ e ma sọgan hẹn jlẹkaji go to gbigbọ-liho kavi gọalọna whẹndo etọn. Ahọlu Sọlomọni doayi e go dọ ‘azọ́n sinsinyẹn wiwà alọgogo awe’ nọ saba yin ‘vivẹnudido nado yàn jẹhọn wle.’ Eyin Klistiani de hẹn alọnu ján to agbasazọ́n mẹ, e sọgan bẹ azọ̀n apọṣimẹ sinsinyẹn tọn he ma na yawu gbọ. Omẹ mọnkọtọn sọgan lẹzun afanumẹ agbasazọ́n tọn sọmọ bọ e na jẹflumẹ pete. Eyin mọ wẹ, be ewọ sọgan ‘jaya bo duvivi magbọjẹ etọn lẹpo tọn’ ya? (Yẹwh. 3:12, 13; 4:6) Humọ, be e na tindo huhlọn to agbasa-liho podọ to numọtolanmẹ-liho nado sọgan hẹn azọngban etọn to whẹndo mẹ di bo tindo mahẹ to nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ mẹ ya?

Janusz, he nọ nọ̀ Whèzẹtẹn-waji Europe tọn, hẹn alọnu ján to ajọ́ etọn mẹ. E flin dọmọ: “Gbonutọ lẹ nọ pà mi na yé mọdọ n’nọ yawu ze afọdide tintan nado yinuwa bosọ nọ wazọ́n ṣie lẹ ganji. Ṣigba, ehe yinuwado gbigbọnọ-yinyin ṣie ji, bọ n’doalọtena mahẹ tintindo to lizọnyizọn lọ mẹ. E ma dẹn bọ n’doalọtena opli lẹ yìyì. N’lẹzun goyitọ sọmọ bọ n’gbẹ́ ayinamẹ mẹho lẹ tọn bo jo agun lọ do.”

Hiẹ Sọgan Yin Kọdetọn Dagbenọ to Gbẹzan Towe Mẹ

Mí ko gbadopọnna onú atọ̀n he mẹ Klistiani de sọgan hẹn alọnu etọn ján bo gbọnmọ dali dovọ́na gbigbọnọ-yinyin etọn te lẹ. Be depope to onú ehelẹ mẹ gando gowe ya? Eyin mọ wẹ, kanbiọ, wefọ, po hodidọ he bọdego ehelẹ po sọgan gọalọna we nado yọnẹn eyin a na tindo kọdetọn dagbe to gbẹzan towe mẹ kavi lala.

Nuwiwa Wehọmẹ Godo Tọn po Ayidedai lẹ Po: Obá tẹ mẹ wẹ hiẹ hẹn alọnu towe ján to nuwiwa ehelẹ mẹ jẹ? Be yé to whenu he hiẹ nọ yizan na yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ hòyí sọn asi we wẹ ya? Be gbẹdido hẹ yisenọ hatọ towe lẹ nọ hẹn apọṣi we wẹ ya? Eyin mọ wẹ, naegbọn hiẹ ma na hodo apajlẹ Ahọlu Davidi tọn, mẹhe vẹ̀ Jehovah dọmọ: “Hẹn mi yọ́n aliho he ji yẹn na zinzọnlin gbọn.”—Ps. 143:8.

Nugopọntọ tomẹyitọ de gọalọna Wiktor, he yin nùdego wayi. Nugopọntọ lọ dọna ẹn dọmọ: “A nọ dọhodo yanwle towe to aihundida lanmẹyiya volley-ball tọn mẹ ji po awuvivi po.” Wiktor dọmọ: “Enẹ fọ́n mi sọn amlọn mẹ. N’wá mọdọ n’ko yì gbau. To madẹnmẹ, n’doalọtena gbẹdido hẹ họntọn gbonutọ lẹ to bọlu-hògbẹ́ lọ mẹ bo dín họntọn lẹ to agun mẹ.” Wiktor to Jehovah sẹ̀n to egbehe po zohunhun po to agun etọn mẹ. E na ayinamẹ dọmọ: “Kanse họntọn, mẹjitọ, kavi mẹho agun tọn towe lẹ eyin yé doayi e go dọ nuwiwa wehọmẹ tọn lẹ to dindọn we sẹpọ Jehovah kavi to hinhẹn we jẹla na ẹn.”

Naegbọn hiẹ ma na dọna mẹho agun tọn towe lẹ dọ a jlo na dovivẹnu nado mọ lẹblanulọkẹyi susu dogọ yí to Jiwheyẹwhe sinsẹ̀n mẹ? Be hiẹ sọgan gọalọna mẹhomẹ he tindo nuhudo gbẹdohẹmẹtọ kavi alọgọtọ de tọn lẹ, vlavo gbọn ahiwhiwhle kavi whégbè-zọ́n wiwà na yé dali ya? Mahopọnna owhe towe, hiẹ sọgan penugo nado bẹ sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ́ tọn jẹeji, bo má nuhe nọ hẹn ayajẹ wá na we hẹ mẹdevo lẹ.

Wepinplọn Daho: Jesu na avase sọta ‘gigo mẹdetiti tọn dindin.’ (Joh. 7:18) Mahopọnna nudide depope he a basi gando obá he mẹ a na plọnwe jẹ go, be hiẹ ko “mọdona nuhe yin nujọnu hugan lẹ” ya?—Flp. 1:9, 10.

Grzegorz, he nọ wazọ́n ọdinatẹẹ tọn lọ basi vọjlado delẹ to gbẹzan etọn mẹ. E dọmọ: “N’ylọ ayinamẹ mẹho lẹ tọn dọ nujọnu bo hẹn gbẹzan ṣie bọawu. N’wá mọdọ e ma yin dandan dọ ma plọnwe yinukọn dogọ. N’na hẹn whenu po huhlọn ṣie po gú poun wẹ.” Grzegorz hẹn alọnu etọn ján to nuwiwa agun tọn lẹ mẹ. To ojlẹ vude godo, e mọ gbedewema yí sọn Wehọmẹ Azọ́nplọnmẹ Devizọnwiwa tọn he nọ yin yiylọ todin dọ Wehọmẹ Biblu Pinplọn Tọn Na Mẹmẹsunnu Tlẹnnọ Lẹ. Mọwẹ, e “fli ojlẹ” nado zindonukọn to wepinplọn gbigbọmẹ tọn etọn mẹ.—Efe. 5:16.

Agbasazọ́n: Be hiẹ hẹn alọnu ján to agbasazọ́n towe mẹ sọmọ bọ a dovọ́na gbigbọnu lẹ wẹ ya? Be hiẹ nọ yí whenu susu zan nado dọhodopọ hẹ whẹndo towe ya? Podọ, be hiẹ to nugopipe azọ́nwiwa tọn towe hẹn pọnte dogọ to agun lọ mẹ ya? Be hodọdopọ towe hẹ mẹdevo lẹ nọ jlọ yé dote ya? Eyin hiẹ “dibusi Jiwheyẹwhe bosọ yìn osẹ́n etọn lẹ,” hiẹ na mọ dona susugege Jehovah tọn lẹ yí bosọ ‘duvivi onú dagbe tọn to magbọjẹ towe mẹ.’—Yẹwh. 2:24; 12:13.

Janusz he yin nùdego wayi, ma tindo kọdetọn dagbe to ajọ́ etọn mẹ; kakatimọ, ajọ́ etọn jai. E masọ tindo akuẹ depope bo tlọ biọ ahọ́ mẹ, podọ e lẹkọwa Jehovah dè. Janusz jla ninọmẹ etọn do bo to sinsẹ̀n todin taidi gbehosọnalitọ whepoponu tọn podọ mẹho agun tọn. E dọmọ: “Todin he n’tindo pekọ to dandannu lẹ mẹ bosọ to huhlọn ṣie yizan na nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ to ojlẹ dopolọ mẹ, n’tindo jijọho ahun mẹ tọn podọ ayiha ṣie jai.”—Flp. 4:6, 7.

Yí whenu zan nado gbeje mẹwhinwhàn towe po nuhe tin to otẹn tintan mẹ na we lẹ po pọ́n po ahundopo po. Jehovah sinsẹ̀n wẹ yanwle he nọ hẹn kọdetọn dagbe he dẹn-to-aimẹ wá. Hẹn ẹn zun adà titengbe gbẹzan towe tọn.

E sọgan biọ dọ hiẹ ni basi vọjlado delẹ, etlẹ yin nado de nuhe ma yin dandan tọn lẹ sẹ̀ na hiẹ nido sọgan mọdona “ojlo Jiwheyẹwhe tọn he yọ́n, bo yin alọkẹyi bosọ yin pipé lọ.” (Lom. 12:2) Ṣigba, hiẹ sọgan “yin kọdetọn dagbenọ to gbẹzan towe mẹ” eyin a yí alindọn towe lẹpo do sẹ̀n ẹn.

[Nudọnamẹ odò tọn]

[Apotin/Yẹdide to weda 31]

Nawẹ Hiẹ Sọgan Yin Kọdetọn Dagbenọ to Gbẹzan Towe mẹ Gbọn?

Na nususu wẹ sọgan yí whenu towe wutu, etẹwẹ a sọgan wà ma nado wọn nuhe yin nujọnu hugan lọ? Yí whenu zan nado gbeje mẹwhinwhàn towe po nuhe tin to otẹn tintan mẹ na we lẹ po pọ́n gbọn nulinlẹnpọn do kanbiọ ehelẹ ji dali:

NUWIWA WEHỌMẸ GODO TỌN PO AYIDEDAI LẸ PO

▪ Gbigbọ tẹwẹ a to dewe hùndonuvo na eyin a tindo mahẹ to yé mẹ?

▪ Whenu nẹmu wẹ yé na dù?

▪ Be a na wá na ayidonugo yé hugan to gbẹ̀mẹ wẹ ya?

▪ Be yé to whenu he a nọ zan na yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ hòyí sọn asi we ya?

▪ Mẹnu lẹ wẹ a na dogbẹ́ hẹ?

▪ Be a yiwanna gbẹdido ehelẹ hugan yisenọ hatọ towe lẹ tọn wẹ ya?

WEPINPLỌN DAHO

▪ Eyin a tindo nuhe a nado penukundo dewe go, be dandan wẹ dọ a ni gú whenu, akuẹ, po huhlọn po na wepinplọn dogọ ya?

▪ Nado penukundo dewe go, be a dona yì wehọmẹ alavọ tọn dandan wẹ ya?

▪ Etẹwẹ e na yiwà do opli yìyì towe ji?

▪ Be hiẹ ko “mọdona nuhe yin nujọnu hugan lẹ” ya?

▪ Be e biọ dọ hiẹ ni hẹn jidide towe lodo to nugopipe Jehovah tọn nado penukundo gowe mẹ ya?

AGBASAZỌ́N

▪ Be azọ́n towe nọ na we whenu nado ‘jaya bo duvivi magbọjẹ towe lẹpo tọn’ ya?

▪ Be a gbẹ́ nọ tindo huhlọn to agbasa-liho podọ to numọtolanmẹ-liho nado hẹn azọngban whẹndo tọn di bo tindo mahẹ to gbigbọnu lẹ mẹ ya?

▪ Be hiẹ nọ yí whenu susu zan nado dọhodopọ hẹ whẹndo towe ya?

▪ Be a hẹn alọnu ján to azọ́n towe mẹ sọmọ bọ a dovọ́na gbigbọnu lẹ wẹ ya?

▪ Be e ko yinuwado nugopipe azọ́nwiwa tọn towe ji to agun mẹ wẹ ya?

[Yẹdide to weda 30]

Jehovah na avase Baluki gando pekọ matindo go