Otàn Gbẹzan Tọn

‘To Adusilọ Towe mẹ Wẹ Ayajẹ Tin Te Kakadoi’

DILE E YIN DIDỌ GBỌN LOIS DIDUR DALI

Dopodopo mítọn wẹ ko dọ pọ́n dọ, ‘Eyin n’ko yọnẹn wẹ, n’ma na basi nudide ehe.’ Ṣigba, to whenue n’ko yí owhe 50 zan to sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ́ tọn mẹ godo, n’ma sọgan dọ dọ n’jiya onú ylankan depope tọn dile n’tin to adusilọ Jehovah tọn mẹ. Mì gbọ ma basi zẹẹmẹ.

N’YIN jiji to 1939 bo whẹ́n to glètoho Saskatchewan tọn mẹ to Canada, to pọmẹ hẹ nọviyọnnu ẹnẹ po nọvisunnu dopo po. Gbẹninọ to lẹdo he mẹ gbẹtọ lẹ nọ pọ̀gle te gọ́ na ayajẹ taun. To gbèdopo, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ wá owhé mítọn gbè bo dọhona otọ́ ṣie, podọ n’kanse yé eyin Jiwheyẹwhe tindo yinkọ de. Yé do yinkọ lọ Jehovah hia mí to Psalm 83:18 mẹ. Enẹ whàn mi nado plọn nususu dogọ gando Jiwheyẹwhe po Ohó etọn po go.

To whenẹnu, wehọmẹ he tindo họ̀nù dopo gee lẹ mẹ wẹ ovi he tin to gbétatò lọ mẹ lẹ nọ yì bo nọ plọnwe to finẹ kakajẹ ohọ̀ atọ̀ntọ wehọmẹ daho tọn. Yé nọ kùn osọ́ kavi zọ̀n afọ na kilomẹtlu susu lẹ yì wehọmẹ. Whẹndo he tin to lẹdo lọ mẹ lẹ wẹ nọ penukundo nuhudo mẹplọntọ lọ tọn go. E wá jẹ owhe de mẹ bọ mẹjitọ ṣie lẹ wẹ tindo azọngban lọ nado yí mẹplọntọ yọyọ lọ John Didur do whégbè.

Ṣigba, n’ma yọnẹn dọ John lọsu tindo ojlo sisosiso to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ. To gbèdopo, n’to gigopana communisme po socialisme po he otọ́ ṣie nọ nọgodona to whenẹnu. John dọna mi po ogbè dẹẹdẹ po dọmọ: “Gbẹtọvi depope ma tindo jlọjẹ nado dugán do mẹdevo ji. Jiwheyẹwhe kẹdẹ wẹ tindo jlọjẹ lọ.” Enẹ zọ́n bọ mí tindo hodọdopọ ojlofọndotenamẹ tọn susu.

Na John yin jiji to 1931 wutu, e ko sèhó gando yajiji he awhàn hẹnwa lẹ go. To whenue Awhàn Corée tọn bẹ to 1950, ewọ kanhose sinsẹ̀ngán susu do mahẹ he agunvi yetọn lẹ tindo to awhàn mẹ ji. Yemẹpo wẹ dọ dọ nuhe sọgbe wẹ e yin na Klistiani lẹ nado tindo mahẹ to awhàn mẹ. To nukọn mẹ, e sọ kàn kanbiọ dopolọ sè Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ. Yé dọhodo teninọ sinai do Owe-wiwe ji he Klistiani dowhenu tọn lẹ ze gando awhàn go ji na ẹn. John yí baptẹm to 1955. To owhe he bọdego mẹ, yẹnlọsu yí baptẹm. Mí omẹ awe lẹpo wẹ tindo ojlo nado yí gbẹzan po huhlọn mítọn lẹpo po do sẹ̀n Jehovah. (Ps. 37:3, 4) To juillet 1957, yẹn po John po wlealọ.

Mí nọ saba tin to plidopọ lẹ ji to azán oflin alọwle tọn mítọn gbè. Homẹ mítọn nọ hùn nado tin to gbẹtọ fọtọ́n susu devo lẹ he tindo sisi na tito alọwle tọn ṣẹnṣẹn. Plidopọ akọjọpli tọn tintan he mí yì wá aimẹ to 1958. Mí omẹ atọ́n wẹ zingbejizọnlin sọn Saskatchewan yì New York po mọto po na osẹ dopo. Mí nọ kùn mọto to okle bo nọ dọ́ gòhọ mẹ to zánmẹ. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n ayajẹ he mí tindo to whenue mẹmẹsunnu de he mí mọ to Bethlehem, Pennsylvanie dọna mí nado wá dọ́ owhé emitọn gbè to ozán lọ mẹ! Homẹdagbe etọn enẹ zọ́n bọ mí ma kudiho whẹpo do jẹ New York. Plidopọ daho enẹ gọalọna mí nado mọdọ ayajẹ tin to Jehovah sinsẹ̀n mẹ! Dile Psalm-kantọ lọ dohia do, ‘to adusilọ etọn mẹ wẹ ayajẹ tin te kakadoi.’—Ps. 16:11.

SINSẸ̀NZỌN GBEHOSỌNALITỌ TỌN

To owhe dopo godo to 1959, mí nọ nọ̀ mọto pẹvi he tindo adọtẹn de mẹ to pópló de ji dile mí to sinsẹ̀n taidi gbehosọnalitọ to Saskatchewan. Sọn pópló lọ ji, mí sọgan mọnú hlan olá taun, podọ delẹ to fihe mí nọ mọ hlan lẹ mẹ yin aigba-denamẹ mítọn.

To gbèdopo, wekanhlanmẹ dagbedagbe de wá na mí sọn wekantẹn alahọ tọn. N’họ̀nwezun yì John dè to fihe e to glepọ-hún de jlado te. Wekanhlanmẹ lọ dohia dọ mí yin oylọ-basina nado yì sẹ̀n taidi gbehosọnalitọ titengbe to tòdaho Red Lake tọn mẹ to Ontario. Na mí ma yọ́n filọ wutu, mí yawu ze yẹdide otò tọn nado yọ́n filọ.

Lehe finẹ gbọnvo taun na lẹdo he mẹ n’wá sọn do sọ! Todin, zungbo lẹ po tòpẹvi he tin to lẹdo he sẹpọ sika-kùntẹn lẹ po mẹ wẹ mí nọ gbọn. Dile mí to ohọ̀ dín to azán tintan gbè, viyọnnu pẹvi de gblató nuhe mí to didọ hẹ kọmẹnu etọn. E dowezun yì onọ̀ etọn dè bọ ewọ do homẹdagbe hia mí bo na mí abò he mẹ mí na dọ́ jẹ wunkẹngbe. Akanma lọ tin to ohọ̀ he kudiho de mẹ. To wunkẹngbe, mí mọ ohọ̀ de he tindo abò awe po fihe yè nọ flọ miyọ́n nake tọn te po ṣigba bo ma tindo pọnpi-sin po nuyizan họmẹ tọn lẹ po. Mí yì họ̀ onú kleun delẹ to ṣọfu he mẹ yè nọ sà onú zánpo lẹ te de bosọ tindo pekọ.

Agun he sẹpọ mí hugan tin to kilomẹtlu 209. Susu mẹhe nọ wazọ́n to sika-kùntẹn lọ lẹ tọn wẹ wá sọn Europe, podọ yé nọ kanse eyin mí sọgan mọ Biblu na yé to ogbè yetọn mẹ. To ojlẹ vude godo, mí tindo plọnmẹ Biblu gbesisọ tọn 30. To osun ṣidopo godo, agun pẹvi de yin didoai.

To gbèdopo, mí to nuplọn hẹ nawe de bọ asu etọn tẹkan hlan yẹwhenọ sinsẹ̀n etọn tọn nado wá dohia asi lọ dọ e to alibu. To whenue yẹwhenọ lọ wá, e dọna mí dọ Atọ̀n-to-Dopomẹ yin dopo to nuhe mí dona nọ plọnmẹ lẹ mẹ. Nawe lọ ze Biblu Katoliki tọn yetọn na yẹwhenọ lọ bo biọ to e si nado nọgodona nuhe e to didọ lẹ. E ze Biblu lọ dlan tafo ji, bo dọ dọ emi ma to dandannu glọ nado do kunnudenu depope hia. To whenue e jei, e dọ to Ukraine-gbè mẹ dọ yé ni yàn mí sọn owhé lọ gbè bo masọ dike mí ni biọ finẹ gbede blo. E ma yọnẹn dọ John sè Ukraine-gbè!

To ojlẹ vude godo, mí tọ́n sọn Red Lake na John jlo na mọ azọ́nplọnmẹ yí nado lẹzun nugopọntọ lẹdo tọn. Ṣigba to nudi owhe dopo godo, John to hodidọ baptẹm tọn na to plidopọ agbegbe tọn ji bo mọ asu nawe lọ tọn to mẹhe jlo na yí baptẹm lẹ mẹ! Nujijọ he wá aimẹ to whenue e ylọ yẹwhenọ lọ ko whàn ẹn nado jẹ Biblu plọn ji.

MÍ HẸN ALỌNU JÁN TO AZỌ́N NUGOPỌNTỌ TỌN MẸ

To azọ́n nugopọntọ tọn mẹ, mí tindo ayajẹ vonọtaun to whenue mí nọ nọ̀ owhé whẹndo voovo lẹ tọn gbè. Mí tindo haṣinṣan pẹkipẹki hẹ mẹhe nọ na mí adọtẹn bo nọ yí yede do sanvọ́ do ota mítọn mẹ lẹ. To ojlẹ de mẹ, mẹmẹyọnnu mẹhomẹ de yí mí do petlezìn he ma tindo nuhe nọ hẹn họmẹ hùnmiyọ́n to avivọ whenu de ji. To afọnnu lẹ, e nọ zọ̀n dẹẹdẹ biọ abò mítọn mẹ nado flọ adògbẹ́ pẹvi de. To ojlẹ vude godo, e nọ hẹn osin gbigblọ wá to basia de mẹ na mí nido sọgan lawu. N’plọn nususu sọn nuyiwa etọn mẹ.

Azọ́n nugopọntọ tọn gọalọna mi nado dọnsẹpọ Jehovah. Tòpẹvi he mẹ adọkunnu dòglọ tọn nọ yin kùnkùn te to Agewaji de tin to lẹdo he mí nọ dlapọn to Alberta de mẹ, podọ mẹmẹyọnnu de nọ nọ̀ finẹ. Nukun tẹwẹ titobasinanu Jehovah tọn do pọ́n mẹmẹyọnnu he tin to olá ehe? To osun ṣidopo lẹpo gblamẹ, mí nọ do agahun yì finẹ nado wazọ́n to lizọnyizọn lọ mẹ bo basi opli lẹ hẹ ẹ na osẹ dopo, dile mí nọ basi hẹ agun he tin to tòdaho mẹ lẹ do. Ehe flin mí dọ Jehovah nọ yí owanyi do penukundo lẹngbọ pẹvi etọn dopodopo go.

Mí nọ kanwehlan mẹhe na mí adọtẹn wayi lẹ whẹwhẹ. Ehe hẹn mi flin dopo to onú tintan he John na mi lẹ mẹ—yèdọ apotin sinmẹnọ he gọ́ na wema tata lẹ. Mí nọ jaya nado yí wema tata enẹlẹ do kanwehlan họntọn mítọn lẹ. N’gbẹ́ yọ́n pinpẹn apotin enẹ tọn.

Dile mí to sinsẹ̀n taidi nugopọntọ to Toronto, mẹmẹsunnu de ylọ mí sọn Bẹtẹli Canada tọn bo biọ to mí si nado lẹnnupọndo tẹnsisẹ wá Bẹtẹli ji. Whetẹnu wẹ e jlo dọ mí ni na gblọndo? “To wunkẹngbe!” Mí kẹalọyi oylọ lọ.

SINSẸ̀NZỌN BẸTẸLI TỌN

Whedepopenu he azọ́ndenamẹ mítọn diọ, mí nọ duvivi adà voovo ayajẹ he nọ yin mimọ to adusilọ Jehovah tọn mẹ tọn. Enẹ zindonukọn to whenue mí sẹtẹn yì Bẹtẹli to 1977. Gbẹdido hẹ delẹ to mẹyiamisisadode lẹ mẹ zọ́n bọ mí mọ gbẹtọ-yinyin voovo yetọn lẹ po lehe yé nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n Ohó Jiwheyẹwhe tọn do po.

Bẹtẹli sọ yọ́n taun. Di apajlẹ, avọ̀-nu lẹ mẹ wẹ mí nọ bẹ avọ̀ mítọn lẹ do todin kakati nido yin saki de mẹ bọ mí sọ tin to agun dopo mẹ. Gbọnvona nukunpipedo azọ́ndenamẹ ṣie go, anadidena pipli mẹhe nọ wá dla Bẹtẹli pọ́n lẹ tọn nọ hẹn ayajẹ wá na mi. N’nọ basi zẹẹmẹ azọ́n he nọ yin wiwà to Bẹtẹli lẹ tọn bo nọ dotoaina mẹmẹsunnu he n’to anadena lọ lẹ bosọ nọ na gblọndo kanbiọ yetọn lẹ tọn.

Owhe lẹ juwayi po awuyiya po, podọ to 1997, John yin oylọ-basina nado yì Wehọmẹ Hagbẹ Wedegbẹ́ Alahọ tọn lẹ tọn to Patterson, New York. Enẹgodo, e yin bibiọ to mí si nado lẹnnupọndo tẹnsisẹ yì Ukraine ji. Mí yin tulina nado yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo nudide lọ ji to odẹ̀ mẹ. To whèjai azán lọ tọn, mí yọnẹn dọ mí na kẹalọyi obiọ lọ.

DIỌDO DEVO—UKRAINE

Mí ko yì plidopọ akọjọpli tọn daho he yin bibasi to Saint-Pétersbourg, Russie, to 1992, po dehe yin bibasi to Kiev, Ukraine, to 1993 po. Plidopọ enẹlẹ zọ́n bọ mí yiwanna mẹmẹsunnu mítọn he tin to Whèzẹtẹn-waji Europe tọn lẹ. Adọtẹn yọyọ mítọn to Lviv, Ukraine, tin to petlezìn ji to owhé hoho de gbè. Mí nọ mọ pákàn he mẹ jipa pẹvi de, koklosu vẹẹ daho de, po koklosi lẹ po tin te de mẹ hlan gbọn fleṣe mítọn nù. E nọ hẹn mi tindo numọtolanmẹ taidi dọ n’tin to ogle mẹ to Saskatchewan. Mí omẹ 12 wẹ nọ nọ̀ owhé enẹ gbè. To afọnnu lẹpo, mí nọ gbọn tòhomẹ lọ nado yì wazọ́n to Bẹtẹli.

Etẹwẹ yin numọtolanmẹ mítọn to whenue mí tin to Ukraine? Homẹhunnu wẹ e nọ yin nado tin to mẹhe doakọnna whlepọn, alọhẹndotenamẹ, po gànpamẹninọ po lẹ ṣẹnṣẹn bo plọnnu sọn numimọ yetọn mẹ. Mahopọnna whlepọn yetọn lẹ, yé hẹn yise he lodo go. Eyin mí pà yé, yé nọ dọ dọ, “Jehovah wẹ mí wà ẹ na.” Yé ma nọ lẹndọ emi yin gbigbẹdai pọ́n gbede. Kakajẹ din, eyin a dọnudo mẹde na homẹdagbe etọn, e sọgan gblọn dọ, “Mí dopẹna Jehovah,” bo gbọnmọ dali do mẹhe yin Asisa onú dagbe lẹpo tọn hia.

To Ukraine, mẹsusu wẹ nọ zọ̀n afọ na gànhiho dopo kavi humọ sọyi opli lẹ, enẹwutu yé nọ tindo whenu nado dọhodopọ bo na tuli ode awetọ. Agun he hugan 50 wẹ tin to Lviv, podọ 21 to yé mẹ wẹ nọ zan Plitẹnhọ Ahọluduta tọn daho de. To dimanche lẹ, ayajẹnu wẹ e nọ yin nado mọ mẹmẹsunnu susu lẹ dile yé to opli lẹ wá.

Mí yawu voawu to mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu lẹ po ṣẹnṣẹn na yé nọ yinuwa hẹ mẹdevo lẹ po homẹdagbe po bo nọ tin to jejeji nado penukundo yé go wutu. Eyin n’ma mọnukunnujẹ nuhe yé dọ mẹ, etlẹ yin kakajẹ din, yé nọ yinuwa hẹ mi po homẹfa po. Nukunmẹ yetọn nọ saba dọho susu kẹdẹdile hogbe yetọn lẹ nọ wà do.

Apajlẹ dopo he do jide nujọnu tọn he tin to mẹmẹsunnu lẹ ṣẹnṣẹn hia wá aimẹ to plidopọ akọjọpli 2003 tọn whenu to Kiev. Mí ṣẹṣẹ jẹte biọ fihe gbẹtọ lẹ nọ do pinpán dòglọ tọn te wẹ bọ viyọnnu pẹvi de wá mí dè bo dọ po ogbè dẹẹdẹ po dọ, “N’bu wẹ. N’ma mọ onọ̀ daho ṣie.” Viyọnnu lọ ko mọ kalti akọ́nnu tọn mítọn bo yọnẹn dọ Kunnudetọ lẹ wẹ mí yin. E tindo adọgbigbo sọmọ bọ e ma viavi. Asi nugopọntọ lẹdo tọn he tin to finẹ plan viyọnnu lọ dẹẹdẹ yì Onú Búbú Họsa to aigba plidopọ tọn lọ ji. E ma dẹn bọ viyọnnu lọ mọ onọ̀ daho etọn. Jide ayidego tọn he viyọnnu enẹ dohia etlẹ yin to gbẹtọ fọtọ́n susu lẹ ṣẹnṣẹn yinuwado ji e taun.

Mẹmẹsunnu susu sọn otò voovo lẹ mẹ wẹ wá Ukraine to mai 2001 na klandowiwe alahọ yọyọ mítọn tọn. To hodidọ ayidego tọn lọ to aihundatẹn de godo to dimanche afọnnu, mẹmẹsunnu susu wẹ zọ̀n afọ wá nado dla Bẹtẹli yọyọ lọ pọ́n. N’ma sọgan wọn nuhe n’mọ to gbenẹgbe. Mẹmẹsunnu he zọ̀n whii bo to titoji enẹlẹ mimọ whàn mi taun. Enẹ yidogọna pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn ṣie na ayajẹ he nọ wá sọn Jiwheyẹwhe sinsẹ̀n mẹ.

DIỌDO AJIJI TỌN DE

E blawu dọ to 2004, dodinnanu doto lẹ tọn dohia dọ John to azọ̀n kansẹẹ tọn jẹ. Mí yì Canada na e nido mọ nukunpedomẹgo yí. Adà tintan nukunpedomẹgo chimiothérapie tọn he e mọyi lọ dibla sinyẹn gbau na agbasa etọn. E mọ nukunpedomẹgo sinsinyẹn yí na osẹ delẹ. Mí dopẹ́ dọ e wá mọ ede mẹ pẹẹde. Dile etlẹ yindọ e ma sọgan dọho, nukunmẹ etọn nọ dohia dọ e yọ́n pinpẹn mẹhe nọ wá dla ẹ pọ́n lẹpo tọn.

Ṣigba, e blawu dọ azọ̀n lọ hù i to 27 novembre 2004. N’tindo numọtolanmẹ dọ n’hẹn onú daho de bu to gbẹzan ṣie mẹ. Yẹn po John po mọ ayajẹ to Jehovah sinsẹ̀n dopọ mẹ. Etẹwẹ n’na wà? N’de nado lẹkọyi Ukraine. N’yọ́n pinpẹn owanyi ahundopo tọn hagbẹ whẹndo Bẹtẹli tọn po agun he mẹ n’te to finẹ po tọn taun.

Nudide he mí basi lẹ ma vẹna mí pọ́n gbede. Gbẹzan mítọn gọ́ na ayajẹ podọ mí duvivi gbẹdido dagbe hugan tọn. N’yọnẹn dọ nususu gbẹ́ pò he n’dona plọn gando dagbewà Jehovah tọn go, podọ todido ṣie wẹ nado zindonukọn to sinsẹ̀nzọn lọ mẹ kakadoi, na n’mọ ‘ayajẹ to adusilọ Jehovah tọn mẹ’ nugbonugbo wutu.

[Nudọnamẹ tangan lẹ to weda 6]

“Nudide he mí basi lẹ ma vẹna mí pọ́n gbede”

[Yẹdide to weda 3]

Azán he gbè yẹn po John po wlealọ

[Yẹdide to weda 4]

Whenue n’to sinsẹ̀n taidi gbehosọnalitọ titengbe to tòdaho Red Lake tọn mẹ to Ontario

[Yẹdide to weda 5]

Yẹn po John po to Ukraine, 2002