MWAZI G’OKUYIGA 51
Wakagwarha Omurhula omu Mango m’Ebibazo
“Emirhima yenyu emenye yalaga changwa kujanjabala n’obuba.”—YOH. 14:27.
OLWIMPO 112 Yehova Ni Mungu wa Amani
OKU BUGEKEa
1. “Omurhula gwa Mungu,” bili bichi na nyungu nchi gwakarhulerhera? (Wafilipi 4:6, 7)
HALI obuko b’omurhula abantu ba mu linola gulu barhamenyere. Guli “murhula gwa Mungu,” okurhulera rhunagwarha bulala rhugwerhe obwira bukomeere haguma na Darha w’embingu. Amango rhugwerhe omurhula gwa Mungu, rhwachiyunva rhuli omu bulanzi. (Osome Wafilipi 4:6, 7.) Rhunasiima kugwarha obwira bukomeere haguma n’abandi nabo bamuzigiire. Kandi, rhunayunva rhusiimire okugwarha obwira bukomere haguma na “Mungu w’omurhula.” (1 Te. 5:23) Amango rhumenyere Darha, rhumulangalire n’okumukenga, omurhula gwa Mungu gwakarhuma omurhima gwerhu gugwerhe emilago gwarhulera amango rhuli rhwahurana n’ehali zikomeere.
2. Bulagurhe rhwakachizera oku byakashobokana kugwarha omurhula gwa Mungu?
2 Ka kweri byakashobokana kugwarha omurhula gwa Mungu amango rhuli rhwahurana n’ebibazo nk’okurhengerera kw’amalwala m’okuyahukira, ebinjira, akavulindi changwa obupinzani? Buli chiguma mw’ebila bibazo chakurhuma rhwagwarha buba bunene. Aliko Yesu abaga ahanwire abanafunzi bage ntya: “Emirhima yenyu emenye yalaga changwa kujanjabala n’obuba.” (Yoh. 14:27) Echi simisize kuli kubona oku, bene-berhu na bali-berhu bali kulikira elyola hano lya Yesu. Kugerera oburhabale bwa Yehova, bali bagwarha omurhula chiro akaba bali bahurana ebibazo bikomeere bwenene.
OKUNTU WAKAGWARHA OMURHULA AMANGO AMALWALA M’OKUYAHUKIRA MAMARHENGERERA
3. Nka gurhe obulwala b’okuyahukira bwamarhengerera omu eneo changwa b’okuyenera omugulu lyoshi bwakarhubuza omurhula?
3 Obulwala b’okuyahukira bwakarhengerera omu eneo yenyu changwa omu gulu lyoshi, bwakanahindamula bwenene okuntu abantu balilamire. Rhulole nka gurhe obula bulwala b’okuyahukira bw’Ekorona (COVID-19) bwahumire ku bantu banene. Musomi muguma aderhere oku bantu banene baderhere oku mw’amala mango m’obulwala b’okuyahukira bw’Ekorona barhaliri bagala kuj’ero. Omu mango m’obula bulwala b’okuyahukira, habere bantu banene bagwerhe emilago, endwala z’omu bwenge, okuluga kw’abalalu, okukolesa amadroge changwa amafumu m’okulalusya, entambala z’omu milala, n’okulonza kuchiniga. Akaba obulwala b’okuyahukira bwamarhengerera emunda olamire, nka gurhe wakachilanga oku milago n’okusiimira omurhula gwa Mungu?
4. Bulagurhe okumenya obulebi bwa Yesu oku bilolere esiku z’obuzinda burhulerheere omurhula?
4 Yesu alilebere oku omu mango m’esiku z’obuzinda hakabereho amalwala m’okuyahukira, changwa amalwala m’okuyenera hoshi, “hantu haguma oku handi.” (Lu. 21:11) Nka gurhe okumenya echola kwakarhulerhera omurhula? Rhurhakwanene kushalama amango obulwala b’okuyahukira bwamarhengerera. Rhuli rhwabona oku ebila bintu bili byarhengerera nk’oku Yesu abaga aderhere. Bobola rhugwerhe empanvu z’okukulikira ehano lya Yesu ahaaga balala balamire omu siku z’obuzinda: “Mumenye mwayubaha.”—Mt. 24:6.
Okuyunviriza earejistrema z’obusomi bwe Biblia kwakakurhabala ogwarhe omurhula g’omu bwenge omu mango m’obulwala b’okuyahukira bwamarhengerera (Olole echifungo cha 5)
5. a) Nka gurhe ebinwa bili omu Wafilipi 4:8, 9 byakarhurhabala rhuchishoge ebi rhwaderha omu masala merhu, amango obulwala b’okuyahukira bwamarhengerera? b) Nka gurhe rhwakayunguka n’okuyunviriza earegistrema z’obusomi bwe Biblia?
5 Okurhengerera k’obulwala b’okuyahukira kwakarhuma rhwagwarha engangane juba-juba chiro n’okugwarha obuba. Echola che chahikiraga mwali-werhu muguma oyirikirwe Desi.b Eshe mudorho, musheja wabo, na doktere muguma bamalire kufa n’obula bulwala bw’Ekorona, aliyubahire oku naye akabulwala n’okubuyahukiza nyina walikala ashajire. Bulala aliyubahire ok’obola bulwala bwakarhumire aheza akasi kage, naho aliri achibaza nka gurhe akagalire kuhahira omulala gwage n’okugala kulipira enju. Eyola milago yaba minene omu bwenge bwage yarhuma arhachiyinja aj’ero ebudufu. Aliko Desi alishubire kugwarha omurhula. Nka gurhe? Asalira Yehova, amuhema amurhabale y’arhulera anagwarhe amawazo makwanene. (Osome Wafilipi 4:8, 9.) Aliri ayunviriza ebi Yehova aliri “amubwira” kugerera earejistrema z’obusomi bwe Biblia. Aderhere ntya: “Emilenge y’abaliri basoma erhulerere yarhumire emilago yani yayoroha n’okunyibusa oku Yehova andagireko.”—Zb. 94:19.
6. Nka gurhe efunzo lyawe-lyawe n’embuganano z’echibaga byakurhabala?
6 Amango obulwala b’okuyahukira bwamarhengerera, birhaba biyorohere buli mango okukola ebintu nk’oku rhwagendaga rhwabikola mira, aliko rhumenye rhwayemera bwarhubuza okujira efunzo lyerhu rhwenyine changwa kuhika oku mbuganano. Emifano y’ebi bene-berhu bagereremo rhunasoma omu bitabu byerhu changwa kubona omu mavideo, enarhuyibusa nka gurhe bene-berhu na bali-berhu bali bagenderera kukolera Yehova oku bwimana chiro akaba bali bahurana ebibazo bili nk’ebyola. (1 Pe. 5:9) Okuja oku mbuganano kwakurhabala owaze oku bintu bihebere omurhima bili omu Biblia. Kandi byakuha orozo l’okuheba abandi omurhima, nawe wanahebwa omurhima. (Ro. 1:11, 12) Amango oli wawaza nka gurhe Yehova arhabere abantu bage balilwere, baligwerhe obuba, baliri bachiyunva bali bonyine, obwemere bwawe bwakomera kandi, wachizera oku nawe akushishikala.
7. Bichi rhwakayiga kugerera entumwa Yowane?
7 Ochihangane kuganira na bene-benyu na bali-benyu. Okurhengerera k’obulwala b’okuyahukira hali amango kwakarhuhema kulekerana entambu chiro n’amango rhuli haguma n’aberhu rhunaharamya haguma nabo. Amango mali nk’amola rhwakachiyunva rhuli kuguma n’entumwa Yowane. Ali lonzeze kubona mwira wage Gayo masu oku masu. (3 Yo. 13, 14) Aliko, Yowane alimenyere oku mango maguma arhakabwene Gayo. Bobola Yowane ajira eby’akagala kujira, ayandikira Gayo amaruba. Akaba birhakagalikana kulambagirira bene-benyu na bali-benyu, wakabahamagala oku telefone, oku videokonferanse, changwa wanabayandikira emesaje. Okagenderera kuganira n’abenyu Bakristu, wachiyunva oli omu bulanzi onagwerhe omurhula. Oganire n’abashamuka akaba milago minene ekulazize kandi oyemere empanulo zabo z’obuzigire.—Isa. 32:1, 2.
OKUNTU RHWAKAGWARHA OMURHULA AMANGO M’ECHINJIRA
8. Nka gurhe echinjira chakakunyega omurhula?
8 Akaba wachigerere kuhurana n’obuhindule, emisisi, changwa enju yawe ehye, nkabaga wakagwarha milago minene yakanagenderera n’enyuma w’echinjira. Akaba wafisize abazigirwa bawe, changwa wahezeze enju n’ebintu byawe, nkabaga wayunvirhe omugayo, waheza b’obulangalire, nkabaga wanagwarha n’echishika. Ebyola birhaderhere ok’oli muntu osiima ebirugu kurhalusya echipimo changwa ok’orhagwerhe obwemere. Wagerere omu bibazo bikomeere bwenene na baguma baliri balinga oku wajira ebintu birhakwanene. (Yob. 1:11) Aliko, na chiro wagerere omu bintu bikomeere, wakanagwarha omurhula. Nka gurhe?
9. Bichi Yesu aliderhere omu kurhurheganya oku binjira?
9 Oyibuke bichi Yesu alilebere. Bantu baguma banawaza oku, barhakachigera bahurana echinjira. Aliko rhumenyere oku mu manola mango merhu nji haba binjira binene bwenene, kandi rhwakahurana na biguma mu byo. Yesu alibwirire abanafunzi bage oku “emisisi mizibu-zibu” n’ebindi binjira nji byarhengerera embere obuzinda buhike. (Lu. 21:11) Alishubire kuleba oku hakabere “okuchiyongera kw’amaligo,” kuli kwarhengerera zene. Omufano, rhuli rhwabona obunizi, obubandi n’okuntu bateroriste yi barhera abantu. (Mt. 24:12) Yesu arhaderhaga haba n’akatyu oku ebyola bibazo byakahikiire balala Yehova alekerere bonyine. Aliko, banene omu bakozi bemana ba Yehova bahikiirwe n’ebyola bibazo. (Isa. 57:1; 2 Ko. 11:25) Yehova arhakarhulanga kw’ebyola bibazo kugerera echisomerene aliko, arhuhereza byoshi rhukenere yi rhugenderera kurhulera n’okugwarha omurhula.
10. Nka gurhe okuchirheganya oku chinjira kuyerekene oku rhurgwerhe obwemere? (Mezali 22:3)
10 Nji rhwabona oku birhakomeere kugenderera kurhulera akaba rhwalichirheganyize embere w’ebisanzi kw’ebyola binjira. Aliko si, okuchirheganya embere w’ebisanzi kuderhere oku rhurhagwerhe obwemere mu Yehova si? Nanga chiro. Aliko okuchirheganya oku binjira kuyerekene oku rhugwerhe obwemere omu buhashe Yehova agwerhe b’okurhushishikala. Gurhe rhwakajira ntyo? Echinwa cha Mungu chirhubwirire oku rhuchirheganye oku binjira byakarhengerera. (Osome Mezali 22:3.) Na kugerera emyazi eli omu magazeti, embuganano zerhu z’echibaga na mango maguma omu matangazo olubaga lwa Mungu, lulilwagalukira kanene kurhubwira oku rhuchirheganye oku chinjira chakarhengerera.c Ka rhulangalire Yehova? Akaba ntyo ku bili, rhwakulikira elyola hano zene, embere echinjira chirhengerere.
Okuchirheganya embere wakasanzi kwakarhabala oyokoke echinjira (Olole echifungo che 11)d
11. Bichi wayigire kugerera omufano gwa Margaret?
11 Rhulole omufano gwa mwali-werhu muguma oyirikirwe Margaret. Byalimuhemere ayake juba-juba omu nju yage bulala oluhira lwalirhengerere emunda alamire. Bulala bantu banene balilonzeze kuyaka chaligumira, emitugari yaliri minene bwenene omu barabara omu kuntu ntago gwaliri gwarhenga aha guli. Omu chanya hayunjula musi gunene g’omukara na Margaret arhagalaga kurhenga omu mutugari gwage. Aliko, ayokoka bulala alichirheganyize. Omu sakoshi yage, aligwerhe mw’akarte kaliri kamurhabala amenye ebarabara akageramo y’ayokoka. Akamenyere ngahe aja amango obuhanya bwamarhengerera juba-juba. Bulala alichirheganyize embere w’ebisanzi, Margaret oyokoka ebyarhengereraga.
12. Bulagurhe rhunakenga amahano malolere obulanzi?
12 Yi rhuba omu bulanzi rhwabo haguma n’abandi, abakulu b’echihugo bakarhuhema rhukenge marhegeko malebe, rhuyake juba-juba, changwa rhukenge obwindi bwerekezi boshi boshi. Bantu baguma barhakenga obola bwerekezi bulala barhalonzeze kuleka ebintu byabo. Nka gurhe Abakristu bowe banajira? Ebiblia erhubwirire ntya: “Eju ya Waliha, muchiche bufi ku buli choshi chaheberweho n’omuntu, abe mwami bulala ali mukulu, babe baguvernere bulala abarhumire.” (1 Pe. 2:13, 14) Kandi olubaga lwa Mungu lunarhuha obwerekezi yirhugenderera kuba omu bulanzi. Rhunayibuswa buli mango rhuhereze abashamuka eadrese zerhu n’enimero z’etelefone yi bagala ganira nerhu amango ebintu bihemere kujira juba-juba byamarhengerera. Ka wajirire ntyo? Kandi rhwakahaabwa obwerekezi oku bilolere aha rhwalibirhira, okuyaka juba-juba, n’okuntu rhwakahaabwa oburhabale, changwa oku bilolere nka gurhe na mangochi rhwakarhabala abandi. Akaba rhurhakengere obola bwerekezi, rhwakaheba akalamo kerhu n’ak’abashamuka omu buhanya. Oyibuke oku abola balume bemana bali bagenderera kurhulanga. (Ebr. 13:17) Margaret aderhere ntya: “Kweri, nyemerere ok’okukulikira obwerekezi bw’abashamuka n’ob’olubaga lwa Yehova k’okwayokolaga akalamo kani.”
13. Bichi byalirhumire Bakristu banene balibirhire bagwarha omwishingo n’omurhula?
13 Bene-berhu na bali-berhu banene balekere enju zabo eju y’ebinjira, evita, changwa akavulindi, bajirire koshi bagalire yi bakoomera ehali zihyahya bakala balimo n’okukola binene omu kasi ka Yehova. Kuguma n’Abakristu b’omu myaka 100 ya burhanzi balibirhiraga eyi n’eyi eju y’obupinzani, bagenderere “kutangaza emyazi minja y’echinwa.” (Mdo. 8:4) Okuhubiri kwabarhabere baseze obwenge bwabo oku Bwami ahali h’okubuseza oku bibazo bahurene. N’echola chabarhabere bagendereze n’omwishingo gwabo n’omurhula.
OKUNTU WAKAGWARHA OMURHULA AMANGO OLI WAHURANA OBUPINZANI
14. Nka gurhe obupinzani bwakarhubuza omurhula?
14 Amango rhuli rhwahurana obupinzani, rhwakaheza bintu binene binarhuma rhwachiyunva rhurhulerere. Rhunachiyunva rhusiimire amango rhugwerhe obuhuru b’okubuganana, okuhubiri n’okushuba kukola amakasi merhu nk’oku byaliri buzira kuyubaha oku barhushweka. Nkabamarhubuza amola makasi merhu, nkabaga rhwakagwarha emilago n’okuyubaha ebyarhengerera enyuma w’ahola. Kurhali kubi okuchiyunva ntyo. Aliko, rhukwanene kuba merangwe. Yesu aliyerekene ok’obupinzani bwakarhumire abanafunzi bage bagaluka enyuma. (Yoh. 16:1, 2) Bobola, nka gurhe rhwakagendereza omurhula gwerhu amango rhunali rhwahurana obupinzani?
15. Bulagurhe rhurhakwanene kuyubaha obupinzani? (Yohana 15:20; 16:33)
15 Echinwa cha Mungu chirhubwirire ntya: “Balala boshi balonzeze kulama omu bushwekerezi ku Mungu n’omu buguma haguma na Kristu kandi balibuzwa.” (2 Ti. 3:12) Mwene-werhu oyirikirwe Andrei alibwene oku bikomere okuyemera okw’abakozi boshi ba Yehova bakalibwizwe omu chihugo chage. Aliri awaza ntya: ‘Hali Bahamirizi banene omu chihugo chani. Nka gurhe abarhegesi bakarhushweka rhweshi?’ Aliko amola mawazo Andrei aligwerhe, ahali h’okumulerhera omurhula, mahwanza kumulerhera emilago. Abandi bene-berhu balangalira Yehova barhanaliri bawaza oku barhakashwekwa. Balimenyere oku hali oku bakashwekwa. Aliko, barhalivire balaga kuguma na Andrei. Bobola, ahigirira kugwarha amawazo mali kuguma n’am’abandi bene-berhu analangalira Yehova loshi. Arhalegamaga kugwarha omurhula na zene, agenderere kugwarha omwishingo chiro akaba agwerhe ebibazo. Ebyola nerhu byakarhuhikira. Chiro akaba oku Yesu alirhubwirire oku rhwahurana obupinzani, alishubire kurhurhabala rhuchizere oku rhwakagenderera kubera bemana.—Osome Yohana 15:20; 16:33.
16. Bwerekezi buhe rhukwanene kukenga chiro akaba rhuli rhwahurana obupinzani?
16 Amango akasi kerhu kamalahizwa loshi changwa maguma omu makasi merhu kulahizwa, rhwakahaabwa obwerekezi burhengere oku biro by’omurhabi n’abashamuka. Obola bwerekezi buli b’okurhulanga, kurhurhabala rhugenderere kugwarha ebilyo by’ekiroho n’okurhurhabala rhugenderere kuhubiri nk’oku byakanagalikana. Ochihangane kukenga obola bwerekezi chiro akaba orhayunvirhe bwinja bulagurhe bwahaanirwe. (Yak. 3:17) Kandi orhahira okabishula emyazi elolere bene-berhu na bali-berhu changwa oku bilolere amakasi m’echibaga ku balala barhakwanene kuyimenya.—Muh. 3:7.
Bichi byakurhabala ogwarhe omurhula chiro n’omu mango m’ebibazo? (Olole echifungo che 17)e
17. Kuguma n’entumwa z’omu myaka 100 ya burhanzi, bichi nerhu rhuhigirire kujira?
17 Empanvu nkulu enarhuma Shetani alerhera abakozi ba Mungu ebyola, eli oku “bagwerhe akasi k’okuhaana obuhamirizi oku bilolere Yesu.” (Ufu. 12:17) Orhayemeraga Shetani n’egulu lyage byakuyubahisa. Okuhubiri n’okuyigiriza chiro akaba rhulirhwahurana obupinzani, kunarhulerhera omwishingo n’omurhula. Omu myaka 100 ya burhanzi amango oburhegesi bw’Abayahudi burhegeka entumwa za Yesu oku baleke kuhubiri, abola balume bemana bachishoga kukenga Mungu. Bagenderera kuhubiri n’akola kasi kabalerhera obusiime. (Mdo. 5:27-29, 41, 42) Nechi, amango akasi kerhu kamayumanzwa, rhukwanene kuba merangwe amango rhuli rhwahubiri. (Mt. 10:16) Aliko akaba rhuli rhwajira oku rhugalire, rhwagwarha omurhula gurhengerere omu kuntu rhuli rhwakola yi rhusimisa Yehova n’okubwira oku bandi oburhumwa b’okuyokola akalamo.
MUNGU W’OMURHULA “ABA HAGUMA NENYU”
18. Bichi rhukwanene kuyibuka oku bilolere Eshoko y’omurhula rhukeneere?
18 Ochizere oku chiro n’amango rhuli omu bibazo bikomeere bwenene, rhwakagwarha omurhula. Omu kasanzi kali nk’akola, rhukwanene kuyibuka ok’omurhula rhukeneere guli murhula gwa Mungu, ogu Mungu yenyine akahaana. Omulangalire amango hamarhengerera obulwala b’okuyahukira, ebinjira changwa obupinzani. Obere hofi n’olubaga lwage. Olangalire amango mayinjire masiimisize bwenene marhulingirize embere. Omu kujira ntyo, “Mungu w’omurhula aba haguma nenyu.” (Flp. 4:9) Omu mwazi gukulikireho, rhwaganira nka gurhe rhwakarhabala aberhu Bakristu bali bahurana ebibazo yi bagwarha omurhula gwa Mungu.
OLWIMPO 38 Atakupatia Nguvu
a Yehova alaganyize oku ah’omurhula balala banamuzigira. Murhula gwa nyabachi Mungu anahaana na nka gurhe rhwakagugwarha? Nka gurhe okugwarha “omurhula gwa Mungu” gunarhurhabala amango obulwala b’okuyahukira bwamarhengerera, ebinjira, changwa obupinzani? Gunola mwazi gwashubiza kw’ebyola bibazo.
b Mazino maguma mahindamwirwe.
c Olole omwazi “Wakati Musiba Unatokea—Hatua Zenye Zinaweza Kuokoa Uzima” (Amango Echinjira Chamarhengerera, Ebyakakurhabala Oyokole Akalamo) omu Amuka! Ni. 5 2017.
d AMAFASIRIYO M’EFOTO: Mwali-werhu alichirheganyize embere yarhenga omu nju yage juba-juba.
e AMAFASIRIYO M’EFOTO: Mwene-werhu olamire ah’akasi kerhu kalahizwe, agenderere kuhaana obuhamirizi omu bwibisho.