Ang Akon Paglakbay sa Pagpangita sing Katuyuan
HALOS isa ka bulan na ako sa nagapangisda nga minuro sa Sri Lanka. Matawhay kag malinong didto, mahidaiton gid. May diutay ako nga payag, kag sa 70 sentimos (U.S.) lamang sa isa ka adlaw, ginaamanan ako sang tupad-balay sing kan-on kag mga utan kag kon kaisa sing isda.
Isa ka aga, gikan sa kon diin, ang duag kayumanggi nga Caucasian nagpalapit sa akon sa baybayon. Ang akon una nga reaksion amo nga basi taga-New Zealand man sia, apang nahibaluan ko gilayon sa iya panamyaw nga isa sia ka Australiano.
“May dalayunan ka bala?” pamangkot ko, nakibot sa kon paano ako nalatnan sang pagkamaabiabihon sang Sidlangan.
Nalipay sia sa pagbaton sa akon imbitasyon, gani ginbukad niya ang iya pagkabutang agod magpuyo kaupod ko. Nakita ko ang isa ka berde kag matig-a sing hapin nga libro.
“Ano ina?” pamangkot ko.
“Biblia.”
Naghalin ako sa palasimba nga pamilya, kag abi ko nahibaluan ko ang tanan nga butang nga mahatag sang “Nakatundan nga relihion.” Luwas pa, ginsikway ko ini subong salimpapaw sing bug-os.
“Ngaa nagdala ka pa sinang mabug-at nga butang?” pamangkot ko sing mayugataon.
“Madamo ini sing unod,” sabat ni Adrian. “Nagahinun-anon pa gani ini nahanungod sa katapusan sang kalibutan subong sang nahibaluan naton!”
Nagpangduhaduha ako. “Mapakita mo bala ina sa akon?”
Ginpakita niya ini sa akon. Kag nakibot gid ako!
Nagsugod ang Akon Paglakbay
Ano ang ginahimo ko, isa ka 21-anyos nga taga-New Zealand, sa Sri Lanka sadtong Nobiembre 1976? Ti, naglakbay ako nga nagapangita sing ihibalo, kag nakadtuan ko ang madamong lugar: halin sa malinong kag may bulan nga mga gab-i sa tropiko nga mga baybayon sang Asia tubtob sa yab-ukon nga lugar sang mga opyo sa Penang; halin sa malapit na malunod nga barko sa hunasan sang Aprika tubtob sa nagaginutok nga mga balaligyaan sa Port Sudan.
Sang 1975, nagpaalam ako sa akon mga ginikanan kag sa akon trabaho kag nagkadto sa Australia. Plano ko nga makasupot sing kuwarta sa minahan sang Australia agod gastuhon sa akon paglakbay sa palibot sang kalibutan. Ang tanan natabo suno gid sa plano. Nakakuha ako sing obra sa minahan sang uranyum, kag maayo ang sulod sang kuwarta. Apang bisan sa wala ko pa masugdi ang akon paglakbay, ang akon panghunahuna nagsugod sa pagbalhin. Ginagamo ako sang mga pamangkot nahanungod sa kahulugan sang kabuhi. Gani sa paglaum nga makakita sing mga sabat, nagsugod ako sa pagbasa sing mga libro nahanungod sa pilosopiya kag relihion.
Unga nga Ginkadtuan, Indonesia
Sang mabanta ko nga nakasupot na ako sing bastante nga kuwarta sa minahan, ginsugdan ko ang akon una nga ginkadtuan, ang Indonesia. Diri ko naluyagan ang Asian nga pangabuhi. Ang diutay nga pagpadaku sini sa materyal nga mga butang kag sa wala nagaipit nga estilo sang kabuhi nagganyat sa akon. Sa pagkamatuod, mahapos ini para sa akon—wala ako maapektuhan sang malnutrisyon, mapigaw nga pagsulundan sa pag-atipan sa kapagros, kag daku nga kaimulon nga ginaatubang sang kalabanan nga tumandok nga katawhan.
Naglakbay ako paagi sa bus, tren, barko, kariton nga ginaguyod sang baka, kag nagalakat, pakadto sa mga kapuluan sang Indonesia, lakip ang Bali, Java, kag Sumatra. Sa akon labi nga paglakbay, labi pa nga nangin kabuangan kag walay pulos ang Nakatundan nga pangabuhi sa akon. Apang, indi ko gid mahangpan kon ang Nasidlangan nga paagi—bisan kubos ka materyalistiko—amo ang sabat sa akon mga pamangkot.
Halin sa akon kaupod nga mga manuglakbay, nagbakal ako sing LSD. Wala ko gingamit ang droga tungod sa paglipaylipay lamang. Nagapangita ako sing pila ka natago nga ihibalo, pila ka dagway sang kasanagan. Samtang sa idalom sang impluensia sini, sa makadali abi ko nakita ko ang kabuhi sa kon ano gid ini sing tama kaathag kag sing may paghangop. Apang ginsundan ini sang pagbatyag sing kasukahon kag kon makaligad na ini, natukiban ko nga wala ako sing nasapwan nga malig-on kon tuhoy sa mga sabat.
Nagbiya sang Sumatra naglakbay ako pakadto sa Malaysia—isa ka matahom nga pungsod nga may mainabyanon nga pumuluyo. Sa sentro sang Malay Peninsula yara ang estado sang Pahang, isa ka mataas kag maulan nga kagulangan nga lugar nga may nagatubo nga ilahas nga orkidyas sa higad sang dalan, nga nagapamulak sa mabugnaw kag mabasabasa nga hangin. Nalipay gid ako samtang nagalakat ako sa tunga sining wala madagtai nga katahom sang kinaugali.
Thailand, Burma, kag India
Halin sa Malaysia nagkadto ako sa Thailand kag nian sa Burma. Nalipay kag nawili ako sa sining mga pungsod bangod sang ila kaugalingon nga pagkapinasahi, pagkaon, kustombre, kag katawhan. Apang bisan pa nawili gid ako sa sini, wala ko makita ang sabat sa akon madamong pamangkot. Gani sa tapos sang malip-ot nga pagtener sa Burma, namat-od ako sa pagkadto sa India.
A! Dumaan, tanhaga, relihioso nga India! Ayhan amo ini ang lugar nga makita ko ang akon ginapangita. Ang nagaginutok nga mga siudad nagpasubo sa akon, gani nagsaylo ako dayon sa kaumhan sang India. Ang pangabuhi didto wala maapektuhi sing daku sang ika-20 ka siglo; ang makusog nga impluensia sang relihion yara bisan diin.
Nawili ako sa pagtan-aw samtang nagalabay ang Hindu nga prosesyon. Ang tanan nagapanapot sing panapton nga duag kahil. Ang mga nagabitbit sang bulak nagasab-ug sang mga sipad sang frangipani sa atubangan sang prosesyon. Ang mga tawo nagahalok sa duta. Ang ‘blaan nga mga lalaki’ nga nagasuksok lamang sing panapton sa balikawang, kag ang lawas nagaidlak bangod sang ginhaplas nga maamyon nga lana, napaslawan ako. Samtang ginadayaw ang debosyon sang mga taga-India, wala ko gihapon makita ang mga sabat sa ginapangita ko.
Sunod, Pakadto sa Sri Lanka
Ang binulan sang bulubatsihon nga paglakbay, upod ang nagatagiti nga init kag mapigaw nga pagkaon, nagpaluya sa akon sa pisikal. Kinahanglan ko ang isa ka lugar nga mapahuwayan. Labi pa sa sina, kinahanglan ko ang rason sa ginahimo ko, isa gid ka rason sa paghimo sing bisan aano nga butang—isa ka rason nga mabuhi.
Nabatian ko ang nahanungod sa katahom sang Sri Lanka, ang daw-peras sing korte nga pulo nga yara lang sa nabagatnan nga punta sang India. Ginlaragway ini sa akon subong isa ka tropiko nga pulo nga may balasbalason nga baybayon, mga korales sa matin-aw kaayo nga mga tubig, mabugnaw nga patag nga ginatamnan sang tsa, kag matag-as nga putukputukan sang kabukiran. Daw ano gid kaayo nga lugar para pahuwayan kag para sa dugang nga pagpamalandong!
Ang sidlangan nga baybayon ginpanugda nga nagakaigo sa akon kinahanglanon, gani nag-istar ako didto sa isa ka diutay nagapangisda nga minuro. Diri sini nga nakilala ko si Adrian. Apang ngaa nakibot ako sang nagbasa si Adrian gikan sa Biblia sa pagsabat sa akon pamangkot? Bangod ang duha ka teksto nga ginpakita niya sa akon naghalin sa ika-24 nga kapitulo sang Mateo kag sa ika-3 nga kapitulo sang 2 Timoteo. Wala ko gid ini mabatii nga ginbasa sa simbahan. Ti, gintagna diri para sa “katapusan nga mga adlaw” ang pagdugang sang krimen, pagbugnaw sang gugma, dalayon nga pag-inaway sang mga pungsod, mga tawo nga nangin mahadlukon, kag iban pa! Nakibot gid ako.
Nagkadlaw si Adrian. “Aba, may dugang pa,” siling niya.
Nagpungko kami sa baybayon sa idalom sang puno sang bituon nga langit kag nagtan-aw sa higante nga duag kahil nga bulan nga nagaulhot gikan sa dagat. Ginpaathag ni Adrian ang nahibaluan niya nahanungod sa dakung katuyuan sang Manunuga para sa aton planeta. Bisan pa nga ina nga katuyuan ginpalantang tungod sa lainlain nga rason, mahanabo gid ini, kag sa dili madugay.
Wala ko mahangpi ang tanan nga ginhambal ni Adrian, apang may pila ka butang nahanungod sa sining bug-os nga pagpakigsugilanon nga nagpahulag sa akon sa paagi nga wala ko gid anay maeksperiensiahi. Sang masunod nga adlaw nagsulat ako sa akon lista-adlawan: “Sa nahauna nga tion sa akon pagpakig-angot sa Cristianismo, nabatyagan ko ang kamatuoran. Ang mga tagna maathag; ang katapusan sang sistema indi malayo.”
Nasugdan ko nga nahangpan nga kon ang labing gamhanan nga Dios may katuyuan kag kon magpanghikot kita nahisuno sina nga katuyuan, kita man makatigayon sing katuyuan sa aton kabuhi. Ang panghunahuna tuhoy sa pagkabuhi sing dayon sa paraiso nga duta—bisan pa nga daw malayo pa—pat-od gid nga mangin isa ka daku nga katuyuan, kag namat-od ako nga usisaon ini sing dugang pa.
Nian nakibot pa gid ako sa isa pa ka teksto. Ginsilingan ako ni Adrian nga ang Dios may personal nga ngalan, kag ginpakita niya sa akon ang Salmo 83:18: “Agod nga makilala nila nga ikaw lamang nga ang iya ngalan amo si Jehova, amo ang labing Mataas sa bug-os nga duta.” Nahangpan ko karon nga ining Manunuga indi lamang isa ka puwersa kundi isa ka matuod nga persona nga may personal nga ngalan.
Pagbalhin sa mga Plano
Plano ko nga magbalik sa India kon magayoayo ang akon panglawas, nian magduaw sa Himalayas kag magkadto sa Nepal. Apang nagsugtanay kami ni Adrian nga buligan ang retirado nga Amerikanong mag-asawa nga nagalayag sa palibot sang kalibutan. Nagkinahanglan sila sing bulig sa paglayag sang ila 17 metros nga yate sa masunod nga kaladtuan sang ila paglakbay, tabok sa Indian Ocean pakadto sa Kenya. Nalipay ako sa kahigayunan nga makalayag kag sa pagtuon man sing dugang pa gikan sa Biblia paagi sa pagpakigsugilanon kay Adrian.
Apang diin naton-an ni Adrian ang tanan matahom nga butang nga ginapakita niya sa akon gikan sa Biblia? Nagsiling sia nga nagtuon sia anay upod sa mga Saksi ni Jehova sa Australia. Wala sia mag-uswag tubtob sa punto nga mangin isa ka Saksi, apang nagalaum sia nga basi sa pila ka adlaw. Sa likod sang iya Biblia, may listahan sang mga direksion kon diin mahimo makita ang mga Saksi ni Jehova. Gintan-aw namon ang listahan.
“Yari,” siling ko. “Nairobi, Kenya. Maduaw ako sa ila pag-abot gid naton sa Aprika.”
Isa Pa ka Tagna nga Natuman
Isa ka aga nagbangon ako subong sang kinaandan kag nagsaka sa kubyerta sa pagtan-aw sa dagat. Sa baylo nga makita ang kinaandan nga madukot nga pagkaasul, hinadlukan ako nga makita ang maitom, daw kape ka kaki nga duag. Ang daku nga binilog sang kaki nga lunang makita bisan diin lang. Ang manipis nga mahigko nga grasa nagatabon sang kadaygan sang dagat tubtob sa makita sang mata. Nag-agi kami sa madanlog nga krudo-langis!
Ang kaki nga lunang nagtapik sa waterline sang yate. Naglayag kami sa sini sa bilog sadto nga adlaw kag katunga sang masunod nga adlaw. Sa dimagkubos mga isa ka gatos kag kalim-an ka kilometros ini kalawig. Ang kapitan sang yate nagpaathag nga ang mga supertanker nga nagalayag sa palibot sang Cape of Good Hope pasulod sa Persian Gulf nagbulwang sang ila tanke sa wala pa makalab-ot. Nian ang kalabanan sining higku nga langis ginadaldal pa bagatnan pakadto sa Antarctic nga rehiyon, nga nagahalit sa plankton, ang pangunang bahin sa kadena sang pagkaon sa dagat.
Ginhimuslan ini ni Adrian agod ipakita sa akon ang mga bersikulo sa Biblia nga nagasugid nga ang tawo ‘magalaglag sang duta’ sa katapusan nga mga adlaw kag nga ang Dios man “magalaglag sa mga nagalaglag sang duta.” (Bugna 11:18) ‘Tuhoy sa ano nga wala sing masiling ang Biblia?’ hunahuna ko.
Ang Akon Una nga Pagpakigsugilanon sa mga Saksi
Sa tapos makadungka sa mga pulo sang Maldive kag Seychelles, nagdungka kami sa Mombasa, isa ka daku nga pantalan. Pila ka adlaw sang ulihi ginduaw namon ang sanga talatapan sang Watch Tower Society sa Nairobi, Kenya. Mainit kami nga gin-abiabi kag ginlibot sa complex. Sa isa ka dingding may dalaku nga mapa sang Sidlangan nga Aprika, nga may de-kolor nga yano sa lainlain nga lugar. Ang coordinator sang Branch Committee nagpaathag nga ang bug-os nga lugar ginatuptupan sing sistematiko sang mga Saksi nga nagabantala sang maayong balita nahanungod sa Ginharian sang Dios.
“Apang lugar ina nga madamo sing tsetse nga langaw!” protesta ko. “Kag mga nagasulosaylo nga mga tribo sang Masai ang yari diri.”
“Husto,” siling niya. “Ginatuptupan namon ina tanan.”
Nian ginsambit niya sa akon ang Mateo kapitulo 24, ang una nga bahin sini nadumduman ko nga ginpakita sa akon ni Adrian. Ginpabasa niya sa akon ang bersikulo 14: “Ining maayong balita sang ginharian ibantala sa bug-os napuy-an nga duta nga panaksi sa tanan nga kapungsoran; kag ugaling magaabot ang katapusan.” ‘Ti,’ pamensar ko, ‘amo gid ini ang ginahimo sining mga tawo!’
May Epekto ang Ihibalo
Bangod sang naton-an ko, ang paglibot sa globo nadulaan sing ganyat. Apang, nagpadayon gihapon kami ni Adrian, nagduaw sa Sudan, Egipto, kag nakalab-ot sang ulihi sa Israel. Mayo 1977 na sadto, kag namat-od kami sa pagbulag sa yate. Nalipay kami nga nagbulag kami bangod wala madugay pagkatapos sadto nalunod ini.
Namat-od si Adrian nga magpauli sa Australia, nagabatyag sang kinahanglanon nga magpasilabot sing labi upod sa mga Saksi ni Jehova. Sa bisan paano lain na gid sang wala sia. Ginkahidlawan ko ang iya pagpakig-abyan sing labi pa sa ginpaabot ko. Nagduaw ako sa Cyprus, Gresya, Italya, kag Alemanya. Bisan pa nga ining mga lugar makawiwili, ang dalayon nga paglakbay wala na magpahalipay sa akon. Narealisar ko nga indi gid amo sini ang paagi sa pagsapo sa katuyuan sa kabuhi.
Isa lamang ka butang ang himuon: magbalik sa malig-on nga estilo sang kabuhi kag magsugod sing hanuot sa pagtuon sing dugang pa nahanungod kay Jehova nga Dios paagi sa regular nga pagtuon sang Biblia. Nag-abot ako sang ulihi sa London, Inglaterra, kag nagbakal sing tiket sa eroplano pakadto sa Australia. Nagbalik ako sa pagtrabaho sa minahan sang uranyum—apang nagatuon man. Makaisa sa isa ka semana ang isa ka Saksi nagalakbay sing 60 kilometros halin sa pinakamalapit nga banwa agod magdumala sing pagtuon upod sa akon.
Pagsapo sa Katuyuan sa Kabuhi
Sang temprano sang 1979, nalipay ako sa pagbuylog liwat kay Adrian, sini nga tion sa kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova sa Woy Woy sa sentral nga baybayon sang New South Wales. Sang Hulyo sadto nga tuig ginbawtismuhan kami sing dungan. Kutob sadto nag-uswag kami sa Cristianong dalanon. Nangasawa kami nga duha sang matahom nga Cristianong mga babayi. Ang akon asawa, si Julie, kag ako nagsugod sa pagpakigbahin sa bug-os-tion nga pagbantala nga hilikuton subong mga payunir, kag ang asawa ni Adrian nagsulod man sa payunir nga pag-alagad.
Kutob sang mabawtismuhan kami walo ka mapatubason sa espirituwal nga tuig ang nagligad. Madamo man kami sing nabuligan nga makasapo sing katuyuan sa ila kabuhi. Halimbawa, ang pagtuon sa Biblia upod sa mga katapo sang banda sang rock kag sa iban nila nga mga abyan nagresulta sa pagbaton sang lima sa ila sang kamatuoran kag ginbawtismuhan sa pareho nga okasyon.
Sang Hulyo 1986 si Julie kag ako nagsaylo sa isa ka bahin sang New South Wales diin diutay lamang ang mga Saksi. Didto may kahigayunan kami sa pagpalapnag sang ihibalo nahanungod sa matuod nga Dios nga si Jehova sa mga Aborigine, mga tag-iya sang uma, kag mga tawo nga nagapuyo sa magagmay nga banwa. Nagkahulugan ini sing daku nga pagpasibu para kay Julie, nga napahilayo sa iya mga ginikanan kag pito ka utod nga lalaki kag babayi. Apang, nalipay sia sa paghibalo nga lima ka katapo sang iya pamilya ang nagapakigbahin man sa bug-os tion nga pag-alagad sa Ginharian. Sang 1987 nalipay kami nga maagda sa pagbuylog sa pamilya Bethel sa Australia sa Ingleburn agod makigbahin sa pagpatindog sa mga sugpon sang pabrika nga imprintahan kag Puluy-an Bethel.
Yari gihapon kay Julie kag sa akon ang gugma sa paglakbay. Apang ginahulat namon sing malangkagon ang tion nga ang duta mangin matahom nga katamnan nga puluy-an. Nian may tion na sa paglakbay nga mas makalilipay sang sa bisan ano nga maeksperiensiahan naton karon. Sa karon, si Julie kag ako padayon nga nagaagom sang bugana nga pagpakamaayo ni Jehova samtang nagapadayon kami, malig-on sa labing makapaladya nga katuyuan sa tanan—pag-alagad kay Jehova, isa ka Dios sang katuyuan kag gugma.—Panugiron ni David Moffatt.
[Piktyur sa pahina 23]
Ang minuro sa Sri Lanka diin nakilala ko si Adrian
[Piktyur sa pahina 24]
Upod sa akon asawa sa amon payunir nga asaynment sa Moree, New South Wales