Ang Pagsimba nga Ginakahamut-an sang Dios

Ang kalabanan sang Hebreo kag Griegong mga tinaga nga nagapahangop sing pagsimba sarang man maaplikar sa mga buhat nga tuhay sa pagsimba. Apang, ginapakita sang konteksto kon paano dapat hangpon ang mga tinaga.

Ang isa sang Hebreong mga tinaga nga nagapahangop sing ideya sang pagsimba (ʽa·vadhʹ) nagakahulugan sing “pag-alagad.” (Genesis 14:4; 15:13; 29:15) Ang pag-alagad ukon ang pagsimba kay Jehova nagakinahanglan sing pagtuman sa tanan niya nga mga sugo, nagahimo sang iya kabubut-on subong isa ka persona nga debotado sing eksklusibo sa iya. (Exodo 19:5; Deuteronomio 30:​15-20; Josue 24:​14, 15) Busa, ang indibiduwal nga nagahimo sing isa ka rituwal ukon buhat sang pagsimba sa iban nga mga dios nagapahangop sang iya pagbiya sa matuod nga pagsimba.​—⁠Deuteronomio 11:​13-17; Hukom 3:​6, 7.

Ang isa pa ka Hebreong tinaga nga nagapahangop sing pagsimba amo ang hish·ta·chawahʹ, nga nagakahulugan sing “pagyaub” (Hulubaton 12:25), ukon pagtuman. Samtang mahimo nga kon kaisa ina nga pagyaub isa lamang ka buhat sing pagrespetar ukon matinahuron nga pagkilala sa isa ka persona (Genesis 19:​1, 2; 33:​1-6; 37:​9, 10), mahimo man ini mangin isa ka paagi sang pagsimba, nagapakita sing pagtahod kag pagpasalamat sang isa sa Dios kag pagpasakop sa iya kabubut-on. Kon ginagamit nga ginapatuhoy sa matuod nga Dios ukon sa butig nga mga idolo, ang tinaga nga hish·ta·chawahʹ ginaangot kon kaisa sa paghalad kag pangamuyo. (Genesis 22:​5-7; 24:​26, 27; Isaias 44:17) Ginapahangop sini nga kinaandan sadto anay ang magyaub kon nagapangamuyo ukon kon nagahalad.

Ang Hebreong tinaga nga sa·ghadhʹ (Isaias 44:​15, 17, 19; 46:⁠6) nagapahangop sing “paghapa.” Ang Aramaiko nga katumbas masami nga ginaangot sa pagsimba (Daniel 3:​5-7; 10-15, 18, 28), apang gingamit ini sa Daniel 2:46 nga nagapatuhoy sa pagpadungog ni Hari Nabocodonosor kay Daniel, naghapa sa atubangan sang manalagna.

Ang Griegong berbo nga la·treuʹo (Lucas 1:74; 2:37; 4:8; Binuhatan 7:⁠7) kag ang nombre nga la·treiʹa (Juan 16:2; Roma 9:⁠4) nagapahangop sing ideya nga paghimo indi lamang sing ordinaryo, dutan-on nga pag-alagad kundi sing sagrado nga pag-alagad.

Ang Griegong tinaga nga pro·sky·neʹo nagapaanggid gid sa Hebreong tinaga nga hish·ta·chawahʹ sa pagpabutyag sing ideya nga pagtuman kag, kon kaisa, sing pagsimba. Ang tinaga nga pro·sky·neʹo ginagamit may kaangtanan sa isa ka ulipon nga nagatuman sa isa ka hari (Mateo 18:26) subong man sa buhat nga ginpangayo ni Satanas sang gintanyag niya kay Jesus ang tanan nga ginharian sang kalibutan kag ang ila himaya. (Mateo 4:​8, 9) Kon gintuman niya ang Yawa, mahimo gid nga nagpakita si Jesus sing pagpasakop kay Satanas kag ginhimo ang iya kaugalingon nga alagad sang Yawa. Apang nagdumili si Jesus, nga nagasiling: “Palayo ka, Satanas! Kay nasulat na, ‘Magsimba ka kay Jehova nga imo Dios [porma sang Gr. nga pro·sky·neʹo ukon, sa rekord sang Deuteronomio nga ginkutlo ni Jesus, Heb. hish·ta·chawahʹ], kag sa iya lamang mag-alagad ka [porma sang Gr. nga la·treuʹo ukon sa Heb. ʽa·vadhʹ].’ ” (Mateo 4:10; Deuteronomio 5:9; 6:13) Sing kaanggid, ang pagsimba, pagtuman, ukon pagyaub sa “sapat nga mapintas” kag sa iya “larawan” ginaangot sa pag-alagad, kay ang mga sumilimba ginakilala subong manugsakdag sang “sapat nga mapintas” kag sang iya “larawan” paagi sa pagtigayon sing tanda sa kamot (sang iya ginaalagaran) ukon sa agtang (agod nga makita sang tanan). Sanglit nga ginhatag sang Yawa ang iya gahom sa sapat nga mapintas, ang pagsimba sa sapat nga mapintas nagakahulugan sa pagkamatuod, sing pagsimba ukon pag-alagad sa Yawa.​—⁠Bugna 13:​4, 15-17; 14:​9-11.

Ang dugang pa nga tinaga nga naangot sa pagsimba naghalin sa eu·se·beʹo, thre·skeuʹo kag seʹbo·mai. Ang tinaga nga eu·se·beʹo nagakahulugan sing “paghatag sing diosnon nga debosyon sa” ukon “pagsimba, pagtahod.” Sa Binuhatan 17:23 ini nga tinaga ginagamit nga ginapatuhoy sa diosnon nga debosyon ukon sa pagsimba sang mga taga-Atenas sa “Dios nga Wala Makilal-i.” Gikan sa thre·skeuʹo naghalin ang nombre nga thre·skeiʹa, nga ginahangop nga nagakahulugan sing isa ka “porma sang pagsimba,” matuod man ukon sayop. (Binuhatan 26:5; Colosas 2:18) Ang matuod nga pagsimba nga ginahimo sang mga Cristiano ginatandaan sing matuod nga pag-ulikid sa mga imol kag bug-os nga pagkanahamulag sa didiosnon nga kalibutan. (Santiago 1:​26, 27) Ang tinaga nga seʹbomai (Mateo 15:9; Marcos 7:7; Binuhatan 18:7; 19:27) kag ang may kaangtanan nga tinaga nga se·baʹzo·mai (Roma 1:25) nagakahulugan sing “pagtahod; pagpakabalaan; pagsimba.” Ang mga butang nga ginsimba kag ginadebosyon ginalaragway sang nombre nga seʹbas·ma. (Binuhatan 17:23; 2 Tesalonica 2:⁠4) Ang duha pa ka tinaga naghalin sa pareho nga berbo, nga may prefix nga The·osʹ, Dios. Amo ini ang the·o·se·besʹ nga nagakahulugan sing “matinahuron sa Dios” (Juan 9:31), kag ang the·o·seʹbei·a, nga nagakahulugan sing “pagtahod sa Dios.” (1 Timoteo 2:10) Ining duha ka termino daw nagaanggid sa Aleman nga tinaga para sa “publiko nga pagsimba,” nga amo ang, Gottesdienst (kombinasyon sang “Dios” kag “pag-alagad”).

Ang lamang nga ginakahamut-an ni Jehova amo ang pagsimba sadtong nagagawi sing nahisuno sa iya kabubut-on. (Mateo 15:9; Marcos 7:⁠7) Si Jesus nagsiling sa isa ka Samaritana: “Ang oras magaabot nga indi sa sini nga bukid [Gerizim] ukon sa Jerusalem magasimba kamo sa Amay. Kamo nagasimba sang wala ninyo makilal-i; kami nagasimba sa amon nakilala . . . Apang, ang oras magaabot, kag karon amo na, nga ang matuod nga mga sumilimba magasimba sa amay sa espiritu kag kamatuoran, kay ang Amay nagapangita sing subong nga mga manugsimba sa iya. Ang Dios Espiritu, kag ang mga nagasimba sa iya magasimba sa espiritu kag kamatuoran.”​—⁠Juan 4:​21-24.

Maathag nga ginpakita sang mga pinamulong ni Jesus nga ang matuod nga pagsimba wala nasandig sa presensia ukon sa paggamit sing kitaon nga mga butang ukon geograpiko nga mga lokasyon. Sa baylo nga magsandig sa panulok kag sa pagtandog, ang matuod nga mga sumilimba nagatuo kag, walay sapayan sang duog ukon sang mga butang sa palibot niya, nagahupot sing isa ka masimbahon nga panimuot. Busa nagasimba sia, indi sa bulig sang isa ka butang nga iya makita ukon matandog, kundi sang espiritu. Sanglit yara sa iya ang kamatuoran nga ginpahag sang Dios, ang iya pagsimba nagahisuno sa kamatuoran. Bangod nakilala niya ang Dios paagi sa Biblia kag may pamatuod sang pagpanghikot sang espiritu sang Dios sa iya kabuhi, ang tawo nga nagasimba sa espiritu kag kamatuoran nakahibalo sa pagkamatuod kon ‘sin-o ang iya ginasimba.’