Ginabaton Bala sang Dios ang Tanan nga Sahi sang Pagsimba?

GINTUGA sang Dios ang tawo nga may espirituwal nga kinahanglanon​—⁠ang kinahanglanon sa pagsimba. Indi ini isa ka butang nga nagtuhaw lamang. Isa ini ka bahin sang tawo kutob sang ginsuguran.

Apang, sing makapasubo, ang katawhan nagpahito sing madamo nanuhaytuhay nga paagi sang pagsimba, kag sa masami, wala ini magpatubas sing isa ka malipayon, nahiusa tawhanon nga pamilya. Sa baylo, nagakatabo gihapon ang maduguon nga mga inaway sa ngalan sang relihion. Ginapautwas sini ang importante nga pamangkot: Importante bala kon paano ginasimba sang isa ka tawo ang Dios?

Mapangduhaduhaan nga Pagsimba sang Dumaan nga mga Tion

Ang dumaan nga mga pungsod nga nahamtang sa Natung-an nga Sidlangan nagahatag sing isa ka maragtason nga halimbawa nga magabulig sa aton sa pagsabat sa sinang pamangkot. Madamo ang nagsimba sa dios nga si Baal. Ginsimba man nila ang mga kaupdanan nga babayi ni Baal, subong ni Ashera. Ang pagsimba kay Ashera nagalakip sa paggamit sing isa ka sagrado nga poste nga ginpatihan nga isa ka simbulo sang sekso. Ang mga arkeologo nga nagapanghikot sa sinang rehiyon nakakutkot sing madamo nga imahen sang hublas nga mga babayi. Ining mga imahen, siling sang The Encyclopedia of Religion, “nagalaragway sing isa ka diosa nga may talalupangdon nga kinatawo, nagauyat sang iya mga suso,” kag “ayhan nagarepresentar . . . kay Ashera.” Isa ka butang ang pat-od, ang pagsimba kay Baal masami nga tuman ka imoral.

Busa, indi katingalahan, nga ang pagsimba kay Baal naglakip sing magansal nga kaulag. (Numeros 25:​1-3) Si Siquem, nga isa ka Canaanhon, naglugos sa lamharon pa nga ulay nga si Dina. Walay sapayan sini gintamod sia subong ang labing halangdon nga tawo sa iya pamilya. (Genesis 34:​1, 2, 19) Kinaandan ang incesto, homoseksuwalidad, kag bestialidad. (Levitico 18:​6, 22-24, 27) Ang tinaga mismo nga “sodomya,” isa ka buhat sang mga homoseksuwal, naghalin sa ngalan sang isa ka siudad nga nagluntad anay sa sadtong bahin sang kalibutan. (Genesis 19:4, 5, 28) Ang pagsimba kay Baal maduguon man. Ti, ang mga sumilimba ni Baal nagahaboy sang ila mga anak nga buhi sa nagadabadaba nga kalayo subong halad sa ila mga dios! (Jeremias 19:⁠5) Ining tanan nga mga buhat may kaangtanan sa relihioso nga mga panudlo. Paano?

“Ang kapintas, kaulag kag kagaris sa Canaanhon nga mitolohiya,” paathag ni Dr. Mer­rill Un­ger sa iya libro nga Archaeology and the Old Testament, “mas malain pa sangsa bisan diin sa Malapit nga Sidlangan sadtong tion. Kag ang makahayanghag nga kinaiya sang Canaanhon nga mga diosdios, nga wala sila sing bisan ano man nga pagkamatarong, mahimo nga nagpalambo sing malain gid nga mga kinaiya sa ila mga debotado kag naglakip sing madamo makapaluya gid sing buot nga mga buhat sadtong tion, subong sang sagrado nga pagpakighilawas, [kag] paghalad sing bata.”

Ginbaton bala sang Dios ang pagsimba sang mga Canaanhon? Wala gid. Gintudluan niya ang mga Israelinhon kon paano sia simbahon sa isa ka putli nga paagi. Tuhoy sa mga buhat nga ginhinambitan sa ibabaw, sia nagpaandam: “Dili kamo magpadagta sa bisan ano sining mga butang, kay sa sini tanan nadagtaan ang mga pungsod nga ginsubol ko sa atubangan nimo. Kag ang duta nadagtaan, gani silutan ko ang kalautan niya, kag isuka sang duta ang iya mga pumuluyo.”​—⁠Levitico 18:​24, 25.

Ang Putli nga Pagsimba Nadagtaan

Madamo nga Israelinhon ang wala magbaton sa pagtamod sang Dios sa putli nga pagsimba. Sa baylo gintugutan nila ang pagsimba kay Baal nga magpadayon sa ila duta. Wala magdugay, nahaylo ang mga Israelinhon sa pagsakot sang pagsimba kay Jehova kag pagsimba kay Baal. Ginbaton bala sang Dios ining salakot nga sahi sang pagsimba? Binagbinaga kon ano ang natabo sa tion sang paggahom ni Hari Manases. Nagpatindog sia sing mga halaran kay Baal, ginsunog ang iya kaugalingon nga anak nga lalaki subong halad, kag nagpadugi sing madyik. “Dugang pa, ginpahamtang niya ang larawan nga tinigban sang sagrado nga poste [’‏ashe·rahʹ sa Hebreo] nga nahimo niya sa balay nga nahanungod sini nagsiling si Jehova . . . : ‘Sa sining balay . . . ibutang ko ang akon ngalan tubtob sa walay latid nga tion.’ ”​—⁠2 Hari 21:​3-7.

Ginsunod sang mga sakop ni Manases ang halimbawa sang ila hari. Sa katunayan, “ginhaylo [niya] sila sa paghimo sing malaut labi pa sa ginhimo sang mga pungsod nga ginlaglag ni Jehova sa atubangan sang katawhan sang Israel.” (2 Hari 21:⁠9) Sa baylo nga mamati sa sulit-sulit nga mga paandam gikan sa mga manalagna sang Dios, nagpamatay si Manases tubtob sa kasangkaron nga natugob niya ang Jerusalem sang mga dugo nga wala sing sala. Bisan pa nga naghinulsol si Manases sang ulihi, ginpasag-uli sang iya anak nga lalaki nga nagtal-us sa iya, si Hari Amon, ang pagsimba kay Baal.​—⁠2 Hari 21:​16, 19, 20.

Sang ulihi, ang mga makihilawason nga lalaki nanghikot sa templo. Paano gintamod sang Dios ining pagsimba kay Baal? Paagi kay Moses, nagpaandam sia: “Dili ka magdala sing hinakay sang makihilawason nga babayi ukon sang suhol sang ido [ayhan isa ka agi] sa balay ni Jehova nga imo Dios tungod sa bisan ano nga panaad, bangod ining duha ka butang kangil-aran kay Jehova nga imo Dios.”​—⁠Deuteronomio 23:​17, 18, footnote.

Gintinluan sang apo nga lalaki ni Manases, si Hari Josias, ang templo gikan sa imoral nga pagsimba kay Baal. (2 Hari 23:​6, 7) Apang ang pagpasag-uli imposible. Wala madugay sa tapos sang kamatayon ni Hari Josias, nahanabo liwat ang pagsimba sa idolo sa templo ni Jehova. (Ezequiel 8:​3, 5-17) Gani ginpahanabo ni Jehova nga laglagon sang hari sang Babilonia ang Jerusalem kag ang templo sini. Ining masubo nga kamatuoran sang maragtas nagapamatuod nga ang pila ka porma sang pagsimba indi kalahamut-an sa Dios. Kamusta naman sa aton adlaw?