Watchtower ONLINE NGA LIBRARY
Watchtower
ONLINE NGA LIBRARY
Hiligaynon
  • BIBLIA
  • PUBLIKASYON
  • MITING
  • g90 3/8 p. 9-12
  • Ang Iglesia Katolika sa Espanya—Ngaa May Krisis?

Wala ang video nga ginpili mo.

Sorry, may error sa pag-load sang video.

  • Ang Iglesia Katolika sa Espanya—Ngaa May Krisis?
  • Magmata!—1990
  • Mga subtitulo
  • Pareho nga Materyal
  • “Ikaduha nga Pagtudlo sing Ebanghelyo”
  • “Isa ka Matahom nga Bukal”
  • Ngaa Nagaluya ang Impluwensia sang Simbahan?
    Magmata!—1996
  • Ang Iglesia Katolika sa Espanya—Ang Pag-abuso sa Gahom
    Magmata!—1990
  • Ang Iglesia Katolika sa Espanya—Ang mga Pagsumpakilay
    Magmata!—1990
  • Ang Iglesia Katolika sa Espanya—Ang Gahom kag ang Pribilehiyo
    Magmata!—1990
Mangita sing Iban Pa
Magmata!—1990
g90 3/8 p. 9-12

Ang Iglesia Katolika sa Espanya—Ngaa May Krisis?

“Magpanggas sila sing hangin, magaani sila sing buhawi.”—Oseas 8:7, “The Jerusalem Bible.”

SANG Mayo 20, 1939, sa simbahan sang Santa Bárbara, Madrid, ginpresentar ni Heneral Franco ang iya espada sang kadalag-an kay Arsobispo Gomá, ang pinakamataas nga obispo sa Espanya. Tingob nga ginsaulog sang armada kag sang iglesia ang kadalag-an nga ginlaragway sang papa subong ang “halandumon nga kadalag-an sang mga Katoliko.” Ang inaway sibil natapos, kag mahimo gid nga bag-o nga pamanabanag sang Espanyol nga Katolisismo ang nagapahayag.

Ang pagdaug sang iglesia nakabaton sing maalwan nga mga bulig gikan sa Estado, sing pagkontrol sa edukasyon, kag sing daku nga gahom sa pagsensor sang bisan ano nga butang nga indi maayo sa pungsudnon nga Katolisismo. Apang ang madinalag-on nga krusada sang militar kag sang relihion nagpanggas man sing mga binhi sang pagkapukan sang iglesia.

Sa mga mata sang madamo nga Espanyol, ang iglesia may bahin sa mga kapintas sang nagdaug nga puwersa. Matuod, sang mga tuig sa tapos sang inaway, ang kalabanan sang pumuluyo nagtambong sa Misa. Agod makakuha sing trabaho ukon agod madelanto, maalamon nga mangin isa ikaw ka maayo nga Katoliko. Apang nagbunga bala ang naarmasan nga puwersa kag ang politikal nga pag-ipit sing matuod nga pagtuo?

Pagligad sang kap-atan ka tuig, ginsabat sang paagisod nga krisis ina nga pamangkot.

Krisis sa Pagtuo: Sang 1988 3 lamang sa 10 ka tawo sa Espanya ang regular nga nagakabuhi suno sa Katoliko nga relihion, kag ang kalabanan nga tawo nagakabig sang ila kaugalingon subong “kubos ka relihioso sang sa nagligad nga napulo ka tuig.” Ang surbe, nga ginhimo para sa El Globo, isa ka Espanyol nga balasahon, nagpakita nga bisan ang kalabanan nga Espanyol nagapati sa Dios, wala pa sa katunga sa ila ang kombinsido nga may pihak nga kinabuhi. Ang labing makapakibot sa tanan amo ang natukiban nga tubtob 10 porsiento sang mga nagakabig sang ila kaugalingon subong aktibo nga mga Katoliko ang nagsiling nga wala sila nagapati sa isa ka personal nga Dios.

Krisis sa Bokasyon: Ang Espanya nagapadala anay sing mga pari sa apat ka pamusod sang globo. Sang nagligad nga katluan ka tuig, 9,000 ang ginaordenahan kada tuig. Karon, ina nga numero nangin isa ka libo na lamang, kag madamo sang dalagku nga mga seminaryo ang wala na ginagamit. Subong resulta, ang promedyo nga edad sang Espanyol nga pari nagadugang—16 porsiento ang kapin na karon sa 70 anyos ang edad, samtang 3 porsiento lamang ang kubos sa 30.

Krisis sa Pundo: Ang bag-o nga konstitusyon sang Espanya nagapain sang Iglesia kag Estado. Sang una, maalwan nga bulig sang Estado ang awtomatiko nga ginahatag sa Iglesia Katolika. Ang karon nga gobierno nag-umpisa sing bag-o nga sistema nga sa diin ang diutay nga porsiento sang mga buhis sang tagsa ka tawo ginahatag sa simbahan ukon sa isa ka mapuslanon nga programa para sa katilingban, depende sa kon ano ang luyag sang nagabayad sing buhis. Sing makapakibot, 1 lamang sa kada 3 ka Espanyol nga nagabayad sing buhis ang nagdesisyon nga ihatag ang iya kuwarta sa simbahan. Isa yadto ka malain nga balita para sa Katoliko nga awtoridad, nga nagbanabana nga halos pilo sina nga kadamuon ang magahatag sining “relihioso nga buhis” sa simbahan. Nagakahulugan ini nga malayo pa matabo nga ang simbahan makasakdag sang iya kaugalingon.

Samtang, daw ang gobierno gihapon ang mapilitan sa paghatag sa simbahan sing bulig nga $120 milyones kada tuig. Wala malipay ang tanan nga Katoliko sa sining kahimtangan. Ang isa ka Espanyol nga teologo, si Casiano Floristán, nagsiling nga “ang simbahan nga wala nagabaton sing bastante nga amot gikan sa mga matutom, wala sing matutom kag indi simbahan.”

Krisis sa Pagkamatinumanon: Ini nga krisis nagaapektar sa mga pari kag sa mga parokyano. Ang hoben nga mga pari kag mga teologo masami nga interesado sa sosyal sa baylo sang relihioso nga mga hulusayon. Ang ila “progresibo” nga mga huyog nagasumpakil sa konserbatibo nga hirarkiya sang Espanya kag sa Batikano man. Ang isa ka kinaandan nga halimbawa amo si José Sánchez Luque, ang pari gikan sa Málaga, nga nagapati nga “indi kontrolado sang Iglesia ang kamatuoran” kag nga dapat “tudluan sini ang mga banwahanon, apang indi pagdominahan.”

Madamo nga Espanyol nga Katoliko ang may subong man sini nga panghunahuna—ikatlo lamang sang Espanyol nga mga Katoliko ang nagaugyon sa ginasiling sang papa. Kag ang kapin pa nga wala maluyagi amo ang Espanyol nga sistema sang mga obispo. Sa mga Katoliko nga gin-interbyu sa isa ka surbe kasan-o lang, ikap-at nga bahin ang nagpaathag nga “wala [sila] nagasapak” sa mga obispo, samtang 18 porsiento ang nagsiling nga indi nila mahangpan sila.

“Ikaduha nga Pagtudlo sing Ebanghelyo”

Bangod sining makahaladlok nga kahimtangan, ang Espanyol nga mga obispo nagbalhag sang 1985 sing tumalagsahon nga serye sang pagtu-ad. Lakip sa iban nga mga butang, sila nagbaton:

“Gintakpan naton sa baylo nga ipahayag

ang matuod nga nawong sang Dios.”

“Ayhan ginpunggan naton

ang Pulong sang Dios.”

“Wala naton tanan mapaathag

ang putli nga mensahe ni Jesus.”

“Diutay ang aton pagsalig sa Dios kag sobra

sa gahom sining kalibutan.”a

Ginkilala man sang mga obispo nga ang pungsod kapin kag kapin nga nangin kalibutanon, ukon indi masinapakon sa relihion. Ginarekomendar nila ang “ikaduha nga pagtudlo sing ebanghelyo” sa Espanya. Apang, pila lamang ang namati sa ila panawag. Ang duha ka Katoliko nga babayi nga nagpamalaybalay nakibot. Naghinguyang sila sing kapin nga tion sa pagpaathag sa mga tagbalay nga indi sila mga Saksi ni Jehova sang sa ipaalinton ang ila Katoliko nga mensahe.

Indi ini makapakibot, kay ang mga Saksi ni Jehova naghinguyang sing kapin sa 18 milyones ka oras sang nagligad nga tuig sa pagduaw sa mga puluy-an sang mga tawo sa Espanya sa isa ka matuod gid nga pagtudlo sing ebanghelyo sa bug-os nga pungsod. Kaangay sang mga Cristiano sang nahaunang siglo, ginabatyag sang tanan nga Saksi nga obligado sila sa “paghimo sang hilikuton sang isa ka ebanghelisador.” (2 Timoteo 4:5, Revised Standard Version, Katoliko nga Edisyon) Kag bisan makasapo sila sing lapnag nga indi pagsapak sa iglesia, madamo ang namati sa ebanghelyo, ukon maayong balita nahanungod sa Ginharian sang Dios nga ginapaalinton nila.

Ang isa ka tigulang nga lalaki nga nakilala nila amo si Benito. Sang matabo ang inaway sibil, nasapwan niya ang iya kaugalingon sa duog nga ginakontrol sang militar nga mga rebelde. Napilitan sia sa pagsoldado, apang sa iya tagipusuon ginabatyag niya nga malain ang mag-uyat sing armas. Wala niya pagbatuna nga isa yadto ka “balaan nga inaway.” Sa baylo nga patyon ang iya isigkatawo, hungod nga gintiro niya ang iya kamot agod nga indi niya mapitik ang gatilyo.

Pagligad sang kap-atan ka tuig, sia kag ang iya asawa nagsugod sa pagtuon sing Biblia upod sa mga Saksi ni Jehova. Nalipay si Benito sang matun-an niya nga ginapalig-on sang Dios ang iya katawhan nga “ang ila mga espada salsalon nila nga mga punta sang arado,” subong amo ang ginpahimo sa iya sang iya konsiensia sang nagligad nga madamo nga tuig. (Isaias 2:4) Walay sapayan sang maluya na nga lawas, wala magdugay sia man nagahimo sang hilikuton sang isa ka ebanghelisador.

“Isa ka Matahom nga Bukal”

Si Gloria isa ka Katoliko nga nagtugyan sang iya kaugalingon sa pagsimba sa Dios sa iya kaugalingon nga paagi. Sa sulod sang mga tinuig ginhugod niya ang iya kabuhi sa simbahan subong isa ka misyonera nga madre sa Venezuela. Apang napaslawan sia sang indi niya makita ang sabat sa iya mga pamangkot tuhoy sa mga doktrina sang iglesia, subong sang Imaculada Concepcion ni Maria, purgatoryo, kag Trinidad.

Kon mangayo sia sing paathag, pirme sia ginasabat nga isa ini ka misteryo. ‘Ngaa ginapabudlayan kita sang Dios sa paghangop sa mga butang?’ pamangkot niya sa iya kaugalingon. Isa ka bes ginpaandaman sia nga kon nagakabuhi sia sang tion sang Inkisisyon, ginsunog na sia. ‘Kag mahimo nga matuod gid ina,’ hunahuna niya.

Bangod sina nga pagsaway, nagaduhaduha sia sang ginduaw sia sang mga Saksi ni Jehova. Apang sang makita niya nga ang tanan nga ginatudlo nila ginapamatud-an sang Kasulatan, nga mahangpan niya sa katapusan ang mensahe sang Dios para sa katawhan, nalipay gid sia. Ginahugod niya karon ang daku nga bahin sang iya tion sa pagbantala sing maayong balita sang Ginharian sang Dios.

“Karon, kon alimunawon ko ang tanan nga relihioso nga seremonya sang Iglesia Katolika,” siling ni Gloria, “ginapaanggid ko sila sa isa ka matahom nga bukal, nga nagainggat sa madamo nga kolor, apang wala sing unod—kon tan-awon mo ang sulod sini, nagakadula ini.”

Sanday Benito, Gloria, kag ang linibolibo ka mga Saksi ni Jehova nga kaangay nila sa Espanya, nakasapo sing matuod nga kaumpawan sa espirituwal paagi sa pagliso sa wala sing simbog nga mga tubig sang kamatuoran nga ginaunod sang Balaan nga Kasulatan. Ina nga kaumpawan indi matigayon sa ginataha nga Iberian nga institusyon, ang Espanyol nga iglesia—manggaranon gid sa tradisyon apang imol gid sa espirituwal nga unod, gamhanan gid sa sulod sang mga siglo apang wala gid sing mahimo sa paglubad sang indi pagsapak sang iya nagadiutay nga panong.

Si Jesucristo nagsiling anay, nga nagapatuhoy sa kinahanglanon nga makilala kag likawan ang relihioso nga sayop: “Andam kamo sa mga dimatuod nga mga manalagna nga nagaabot sa inyo nga nagapanapot sang panapton sang karnero apang sa sulod manunukob nga mga lobo. Sa ila mga bunga makilala ninyo sila. . . . Ginasulit ko, sa ila mga bunga makilala ninyo sila.”—Mateo 7:15-20, JB.

Ginabilin namon sa bumalasa ang paghukom para sa iya kaugalingon sa mga bunga sang Espanyol nga Katolisismo.

[Mga footnote]

a Ang isa pa ka pagtu-ad ginhimo sa asambleya sang mga pari kag mga obispo sang 1971. Bisan pa wala gin-aprobahan sang ginakinahanglan nga dos-tersia nga bahin, kapin sa katunga ang nagsakdag sa sining pinamulong: “Mapainubuson nga ginakilala namon kag nagapangayo kami sing pasaylo nga wala kami makahibalo, sang tion nga kinahanglanon ini, nga mangin matuod nga ‘mga ministro sang paghiusa liwat’ sa tunga sang aton katawhan nga ginbahinbahin sang inaway.”

[Piktyur sa pahina 12]

Ang Katoliko nga mga obispo nangabay sing ikaduha nga pagtudlo sing ebanghelyo sa Espanya. Pila lamang ang namati sa ila pangabay

[Laragway sa pahina 9]

Tatlo lamang sa 10 ka Espanyol ang regular nga nagasimba

[Laragway sa pahina 10]

Ang Sagrada Familia Church sa Barcelona wala pa mahuman pagligad sang isa ka gatos ka tuig nga pagpatindog kag pagpangayo sing mga donasyon

[Ginkuhaan]

Retrato: Godo-Foto

    Hiligaynon Publications (1980-2025)
    Mag-log Out
    Mag-log In
    • Hiligaynon
    • I-share
    • Mga preference
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mga Kasugtanan sa Paggamit
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Mag-log In
    I-share