Pamangkot sang mga Pamatan-on . . .

Alternative Rock—Para Bala Ini sa Akon?

“Naluyagan ko ang mga kanta tuhoy sa lainlain nga mga problema nga ginaatubang namon nga mga pamatan-on.”​—⁠15-anyos nga si George.⁠a

“Daw kombinasyon ini sang pop kag heavy metal.”​—⁠19-anyos nga si Dan.

“Bag-o ini. Lain ini. Indi ini ang kinaandan, kag lapnag nga musika.”​—⁠17-anyos nga si Maria.

ALTERNATIVE ­rock. Madamong pamatan-on ang nanamian mamati sa sini. Ang iban nga adulto nagakatublag sa sini. Kag mahimo nga ang kalabanan nga mga ginikanan wala sing hinalung-ong kon ano gid ini.

Sa pagkamatuod, indi mahapos ipaathag kon ano gid ang al­ter­na­tive ­rock. Sa orihinal, amo ini anay ang musika sang mga pamatan-on nga luyag sing tuhay nga musika, alternatibo sa kinaandan popular nga musika nga mabatian sa radyo. Ang iban nagasiling nga nagsugod ini sang ang lokal nga mga estasyon sang radyo sa kolehiyo naghatag sing tion sa pagpalayag sa pila ka wala makilal-an nga mga banda​—⁠mga grupo sang musikero nga nagpasibu sang ila musika agod mangin mabakal ini sa industriya sang musika. Ginlikawan sining bag-o nga grupo sang mga musikero ang pangunang mga re­cord­ing la­bel kag ang kinaandan nga mga teknik sa ­mass-mar­ket­ing, kaangay sang mga mu­sic vid­eo. Nagasulat man sila tuhoy sa mga topiko nga talagsa lang nalakip sa 40 ka labing popular nga mga kanta.

Indi kaangay sa heavy met­al ukon ­rap nga musika, ang al­ter­na­tive ­rock indi madali makilal-an ukon makategoriya. Bisan ang mga eksperto sa industriya sang musika wala nagahiliugyon kon ano gid ang al­ter­na­tive ­rock. Kay subong sang ginapakita sang ngalan sini, ginatuptupan sini ang madamo nga sahi sang tunog, modo, kag balatyagon. Ang isa ka solterito nagsiling: “Mabudlay ini makilal-an. Ginatuptupan sini ang masangkad nga sahi sang moderno nga musika.” Ang isa pa ka solterito nagpaathag sing subong sini: “Indi ini mabaskog ukon malulot, madasig ukon mahinay, masadya ukon masubo. Ang isa ka solterito nagbaton: “Indi ako sigurado kon masiling ko nga nanamian ako sa al­ter­na­tive ­rock kay indi ko mapat-od kon ano ini.”

Walay sapayan, nangin popular gid ang al­ter­na­tive ­rock sa bagay nga madamo sang popular nga mga umalamba sini ang ginakabig karon nga bahin sang kinaandan nga musika. Subong man, indi tanto ang pagpamatok sa sini sang mga ginikanan kon ipaanggid sa ­heavy met­al ukon sa iban pa makabulungol nga mga porma sang ­rock. Ang matuod, pila lamang ka ginikanan ang nakahibalo kon ano nga mga grupo ukon mga tig-ulo sang kanta ang matawag nga al­ter­na­tive ­rock. Walay sapayan, kinahanglan ikaw maghalong kon tuhoy sa sining musika.

Ano ang Ganyat Sini?

Binagbinaga, halimbawa, kon ngaa madamong pamatan-on ang nanamian sa sini nga musika. Para sa madamo isa lamang ini ka paagi sang pagpauyon sa pagtamod sang mga abyan. Nagaaman man ini sing pareho nga butang nga maestoryahan ukon sing pareho nga mga hilikuton, subong sang paghulamay sing mga ­tape kag mga CD.

Apang, para sa kalabanan nga mga pa­matan-on, ang ila naluyagan gid amo ang tunog kag mensahe sang al­ter­na­tive ­rock. Sing partikular, nasapwan sang madamong pamatan-on nga pareho gid sa ila ang mga eksperiensia kag balatyagon sang mga manunulat sang kanta. Ang isa ka serye sang artikulo sa panghapin sang Time nga magasin nga nagbinagbinag sini nga topiko nagpaathag: “Samtang ang pop nga mga kanta masami nga tuhoy sa gugma, ang mga liriko sang al­ter­na­tive ­rock nagapatuhoy pirme sa mabaskog nga mga balatyagon: pagkawalay paglaum, kailigbon, pagkagumon. . . . Kon isa ikaw ka tin-edyer ukon manugbeinte anyos na, mahimo nga ang inyo pamilya nabahinbahin sang diborsio. Ang al­ter­na­tive nga musika nangin isa ka emosyonal nga sonata, nga direkta nga nagapatuhoy sa wala mahusay nga mga hulusayon sang pagbiya kag pagkadimatarong.” Sa amo, ang 21-anyos nga ­disc jock­ey sa kolehiyo nagasiling: “Naluyagan namon ini sang akon mga abyan bangod ang amon henerasyon wala ginasapak sang kalibutan. Wala kami sing mapaabot pagkatapos nga makagradwar kami sa eskwelahan.”

May pila ka Cristianong pamatan-on nga nanamian man sa al­ter­na­tive ­rock. Sing kinaandan, ginlikawan sang kalabanan ang magansal, rebelyuso, masingki, kag imoral nga mga kanta. Walay sapayan, ang iban sining pamatan-on nga mga Cristiano nagaduhaduha sa daw indi makahalalit nga mga ambahanon. Ang solterito nga si Dan nagkomento: “Ang kalabanan nga mga manug-amba kilala nga mga homoseksuwal kag mga les­bian ukon nagagamit sing droga, kag ginapakita sang ila mga liriko ang ila estilo sang pagkabuhi.” Ang isa pa ka solterito nga si ­Jack nagasiling: “Ang iban sang mga grupo nagasiling nga wala sing nagaulikid sa ila, sa ila mga problema, ukon sa palaabuton sang karon nga mga pamatan-on, gani ginapabutyag nila ini sa ila mga kanta. Madamo ang wala sing motibasyon ukon paglaum.”

Isa ka Paandam

Ginasugiran kita sang Biblia nga “ang kalibutan yara sa gahom sang isa nga malauton,” si Satanas nga Yawa. (1 Juan 5:19) Gani, indi ka dapat makibot, nga ang musika isa sang mga paagi nga ginagamit ni Satanas agod patalangon ang mga pamatan-on. Sulitsulit nga ginpakita sang nagligad nga mga artikulo sini nga magasin kag sang kaupod nga magasin sini, Ang Lalantawan, ini nga katunayan.⁠b Ang paandam nga ginhatag tuhoy sa ­heavy met­al kag ­rap nga musika naaplikar man sa al­ter­na­tive ­rock. Subong sang ginasiling sang Biblia, “ginabinagbinag sang maalam ang iya mga tikang.”​—⁠Hulubaton 14:⁠15.

Subong halimbawa, daw indi maalamon ang mag-ilog sa kadam-an kon tuhoy sa imo naluyagan nga musika. Talupangda ining prinsipio sa Biblia, nga naaplikar kon tugutan mo ang iban nga maghimo sing mga desisyon para sa imo: “Wala bala kamo makahibalo nga kon ginatugyan ninyo ang inyo kaugalingon sa bisan kay sin-o subong nga mga ulipon nga matinumanon, mga ulipon niya kamo kay ginatuman ninyo sia?” (Roma 6:16) Para sa isa ka Cristianong pamatan-on, ang isyu indi kon ano ang makapahamuot sa mga katubotubo sang isa kundi kon ano ang ‘makapahamuot sa Ginuo.’ (Efeso 5:10) Dugang pa, ano nga sahi sang mga pamatan-on ang nagakaganyat sa al­ter­na­tive ­rock? Mga pamatan-on bala nga malipayon, timbang, kag interesado sa espirituwal nga mga butang? Ukon ang panguna nga naluyag sa sini amo ang mga pamatan-on nga indi kontento, dimalipayon, ukon akig pa gani?

Matuod, ang pila ka pamatan-on nga may malipayon, mapagsik nga mga personalidad mahimo maganyat sa al­ter­na­tive ­rock. Apang binagbinaga ini: Ang mga Cristiano, pamatan-on man ukon tigulang, may masanag nga paglaum nga nagahulat sa ila. (2 Pedro 3:13) Si apostol Pablo nagapahanumdom sa aton sang pat-od nga katumanan sang mga saad sang Dios, nga nagasiling: “Imposible sa Dios ang magbutig.” (Hebreo 6:18) Ano nian, ang mahatag nga kaayuhan sang pagpadayag sang imo kaugalingon sa dimaathag, negatibo nga pagtamod sa palaabuton nga ginapabutyag sang al­ter­na­tive ­rock? Ang kaluyag bala sa musika nga nagapabutyag sing kahadlok, kalisod, kag pagkawalay paglaum nagapaluya sang imo pagtuo? Dugang pa, ano ang epekto sang dayon nga pagpamati sa sina nga sahi sang musika sa imo emosyonal nga pagtamod?

Mangin Mapilion

Wala ini nagakahulugan nga ang tanan nga musika nga nakilal-an nga “al­ter­na­tive” makahalalit ukon malain. Apang ano abi kon nahibaluan mo nga may isa nga nagatuyo nga hiluan ka. Walay sapayan nga indi ikaw magauntat sa pagkaon, pat-od gid nga usisaon mo sing mahalungon ang imo ginakaon, indi bala? Ang ihibalo nga luyag hiluan ni Satanas ang imo pagtamod kag panimuot dapat man magpahulag sa imo nga maghalong sa imo ginapili nga musika. Subong sang ginasiling sang Biblia, “ang igdulungog nagatilaw sang mga pulong, subong nga ang ngalagngag nagatilaw sing pagkaon.” (Job 34:3) Sa baylo sang bulag nga pagsunod sa kadam-an, usisaa ang imo naluyagan nga musika.

Paano mo mahimo ina? Ang kahon nga natig-uluhan “Giya sa Pagpili sing Musika” may pila ka mabuligon nga panugda nga mahimo mo matilawan. Subong man, pamangkuta ang imo Cristianong mga ginikanan kon ano ang masiling nila sa imo musika. (Hulubaton 4:1) Mahimo nga makibot ka sa ila mga sabat! Siempre, mas tigulang sa imo ang imo mga ginikanan. Sing halangpunon, mahimo nga indi nila maluyagan ang imo naluyagan nga musika. Apang kon nalaw-ayan sila sa imo musika sa bagay nga nasapwan nila nga malain ini, makahuluya, ukon mahigko, indi mo bala pagsapakon ang ila ginasiling? Ang Biblia nagasiling: “Ang maalamon nga tawo nagapamati kag nagabaton sing dugang nga mga instruksion.”​—⁠Hulubaton 1:⁠5.

Binagbinaga kon paano ka naapektuhan sang musika. Ginahimo ka bala sini nga palaakig, rebelyuso, ukon napung-awan? Kon amo, nagapaandam ini nga mga tanda nga indi mo dapat pagsikwayon! Ngaa indi magpangita sing musika nga makapakalma ukon makapaumpaw sa imo, ukon makapapagsik sa imo?

Ang mga huyog sa musika padayon nga nagabag-o. Sa indi madugay, iban naman nga estilo sang musika ang mangin popular. Apang indi magpadala sa sining mga pagbulubag-o. Mangin maalamon kag mapilion sa imo musika. Pat-ura nga ang imo ginapamatian maayo kag makapalig-on. (Filipos 4:8) Nian ang musika mangin mapuslanon kag makalilipay nga bahin sang imo kabuhi!

[Mga footnote]

[Blurb sa pahina 22]

“Samtang ang pop nga mga kanta masami nga tuhoy sa gugma, ang mga liriko sang al­ter­na­tive nga musika masami nagapatuhoy sa matig-a nga mga balatyagon: pagkawalay paglaum, kailigbon, pagkagumon.”​—⁠Time nga magasin

[Kahon sa pahina 23]

Giya sa Pagpili sing Musika

◆ Usisaa ang putos sang album. Masami ini nagasugid tuhoy sa musika kag sa mga musikero mismo. Mag-andam sa mga album nga ang mga panghapin nagapadayag sing kasingki, demoniko nga mga simbolo, tuhay nga pamayo kag pamustura, ukon sing paghublas.

◆ Binagbinaga ang mensahe sang mga liriko. Ginapakita sini ang panghunahuna kag estilo sang kabuhi sang mga musikero. Anong mga ideya ang luyag nila nga batunon mo?

◆ Ang kabug-usan nga tunog sang musika nagapakita sang modo kag balatyagon sang mga musikero nga luyag mo ilugon​—⁠kapung-aw, kalipay, pagluib, seksuwal nga kailigbon, kalinong, ukon kalisod.

◆ Binagbinaga ang kabug-usan nga nagapamati nga naganyat sa grupo sang mga musikero. Luyag mo bala makilala upod sa sina nga mga grupo sang tawo kag sang ila mga pamatasan?

[Laragway sa pahina 25]

Madamong pamatan-on ang ginapakilala sang mga liriko sang karon nga mga kanta