Ang Anaw—Isa ka Paandam sang Nagligad
SA MALAWIG nga maragtas sang tawo, madamo sing kinaugali nga mga kapahamakan ang subong ka daku ukon labi pa kadaku sa paglupok sang Mount St. Helens. Apang wala sing isa ang makaanggid sa daku nga Anaw sang adlaw ni Noe. Tuman gid ka daku kag makahalapay yadto nga Anaw amo kon ngaa nagbilin ini sing dimapanas nga agi sa katawhan sa tugob-globo nga kasangkaron.
May yara 150 ka nanuhaytuhay nga leyenda sang Anaw gikan sa lainlain nga bahin sang duta, lakip ang Babilonia, Roma, India, Australia, kag Amerika. Bisan pa nga ining mga leyenda lainlain sing detalye, ang kalabanan nagaugyon sa moral nga kabangdanan sang Anaw, tugob-globo nga paglaglag sa tawo, kag pagkalampuwas sang isa ka pamilya sa arka ukon sakayan. Ang kapahamakan lamang nga tugob-globo sing kadakuon ang makabilin sinang lapnag kag dimalipatan nga agi.
Ang isa ka eskolar sang Biblia nagsulat: “Ang paghilisantu sa ulot sining tanan nga kasaysayan isa ka dimapanghiwala nga garantiya nga ang tradisyon indi walay pulos nga imbento; ang fiction indibiduwal, indi unibersal; busa, ina nga tradisyon may maragtason nga sadsaran; resulta ini sang hitabo nga natabo gid sa panag-on sang pagkabata sang katawhan.” Apang ngaa ina nga paandam sang madugay na nga nagligad isa ka paandam sa kaliwatan nga nagakabuhi sa karon?
Importante labi na para sa aton nga talupangdon ang mga kahimtangan nga nagdul-ong sa Anaw. Ang pagkaanggid sini sa mga kahimtangan sang kalibutan sa karon nagahimo sa Anaw nga importante sa aton. Yari ang paglaragway sang maragtason nga kasaysayan sang tolon-an sang Genesis sa Biblia sina nga kahimtangan: “Nakita ni Jehova nga ang kalautan sang tawo daku sa duta kag nga ang tagsa ka huyog sang mga hunahuna sang iya tagipusuon malaut gid sa tanan nga tion. Kag nakita sang Dios ang duta kag, yari karon! dunut ini, kay ang tanan nga unod nagdunut sang ila dalanon sa duta.”—Genesis 6:5, 12.
Ang katawhan nag-antos sing daku nga pagkalusod sa moral, kag ang tagsa ka huyog sang iya mga hunahuna malaut gid sa tanan nga tion. Subong resulta, “ang duta napun-an sing kasingki.” (Genesis 6:11) Ang kabuhi nahugod sing lubos sa paghimud-os sa materyal kag seksuwal nga mga kailigbon. Ginpatalupangod ini ni Jesucristo sang magsiling sia: “Kay subong sa sadtong mga adlaw sa wala pa ang anaw sila nagakaon kag nagainum, nagapangasawa kag nagapamana, tubtob sa adlaw nga nagsulod si Noe sa arka; kag sila wala magtalupangod tubtob nga nag-abot ang anaw kag nagdala sa ila nga tanan, amo man ang presensia sang Anaw sang tawo.” (Mateo 24:38, 39) Ang pagpaayaw sa undanon nga mga kailigbon amo ang lamang nga luyag nila.
Madamong tinuig nga ginhatag ni Noe ang abanse nga paandam, apang wala ini pagpatihi sadto nga kaliwatan. Wala pa gid nila maeksperiensiahi ina nga anaw. Gani bangod amo man gihapon ang kahimtangan sang sa nagligad, ang paandam nagtupa sa bungol nga mga dulunggan. Sila “wala magtalupangod.” Wala sing kabilinggan sa ila nga ang paandam naghalin sa ila Manunuga paagi kay Noe.
Apang ang Dios nagsiling kay Noe: “Ang katapusan sang tanan nga unod nag-abot sa atubangan nakon; kay ang duta napun-an sing kasingki paagi sa ila; kag yari karon, laglagon ko sila upod sang duta.” (Genesis 6:13) Sang mag-abot ang Anaw, si Noe kag ang iya panimalay gin-amligan bangod ginpamatian nila ang paandam kag ginsunod ang mga instruksion sang Dios. Apang ngaa dapat kita mangin interesado gid sa sining tanan?
Kaanggid nga mga Kahimtangan
Kaangay sang wala pa ang Anaw nga mga adlaw, ang kasingki nangin dalanon sang pagkabuhi labi na kutob sang Inaway Kalibutanon I. Ang kasingki sa politika sa tunga sang mga pungsod nagresulta sa labing malaglagon kag makahaladlok nga inaway sa maragtas sang tawo. Ang kasingki naglapnag sa mga siudad, sa mga kalye, kag sa mga balay, kag nagapahog pa gani sa mga nagalakbay. Dugang pa, ang kalabanan nga programa sa telebisyon, mga sine, kag mga nobela may masingki nga tema.
Ang isa pa ka kaanggid amo ang sa modernong dalanon sang pagkabuhi. Ang pagpaayaw sa seksuwal kag materyalistiko nga mga kailigbon amo ang ginakawilihan sang karon nga kaliwatan. Sa bug-os nga duta, makita naton ang pagkalusod sa moral nga nagresulta sa mga balatian nga ginpaliton sang sekso sa epidemiko nga kadakuon. Ang panglahi, panghilawas, kag homoseksuwal nga relasyon kinaandan na. Kaangay sang kaliwatan sa wala pa ang Anaw, ang karon nga kaliwatan maluyag sang undanon nga mga kalipayan kag materyal nga mga pagkabutang sing labi pa sa Dios.
Sanglit ang Dios ‘nasaklaw’ sa tuman kalain nga paggawi sang mga tawo sang wala pa ang Anaw, indi bala makatarunganon ang maghinakop nga amo man ang iya batyagon karon sa malain nga paggawi nga kinaandan sa bug-os nga kalibutan? Indi bala nga ang ginhimo niya sa sadto nga kalibutan sang adlaw ni Noe isa ka paandam sa karon nga kaliwatan? Indi bala makatarunganon ang maghunahuna nga magahinakop man sia sing subong sang makita naton sa Genesis 6:5-7? Sang makita sang Dios ang kalautan sang katawhan, “nagpasakit ini sa iya tagipusuon. Gani si Jehova nagsiling: ‘Laglagon ko gikan sa kadaygan sang duta ang tawo nga akon gintuga.’” Paagi sa inspirado nga mga manunulat sang Biblia, ang Dios nagsiling nga himuon niya ang kaanggid nga paghukom sa nagapatuyang sa kaugalingon nga kaliwatan nga nagakabuhi sa karon. Nagahinampot ini sa labing daku nga kapahamakan sa maragtas sang tawo.
Ang Katapusan nga mga Adlaw
Nagatan-aw sa aton tion, ang inspirado nga manunulat sang ikaduhang sulat kay Timoteo sa Biblia nagalaragway sa malaut nga binuhatan nga makita naton karon sa bug-os nga kalibutan. Sa kapitulo 3, bersikulo 1 tubtob 4, nagasiling sia: “Apang hangpa ini, nga sa katapusan nga mga adlaw magaabot ang ital-ital nga mga tion. Kay ang mga tawo magamahigugmaon sang kaugalingon, mahigugmaon sang kuwarta, bugalon, palabilabihon, mapasipalahon, malalison sa mga ginikanan, dimapinasalamaton, dibalaan, walay pasunaid, dimalugpayan, mapatopatoon, dimapinugungon, mabangis, madumut sa kaayohan, maluib, dasodaso, nagahabok sa pagpadayaw, mahigugmaon sa kinasadya sa baylo sang sa Dios.”
Si Jesucristo nagtagna man nahanungod sa katapusan nga mga adlaw sining sistema sang mga butang. Sa iya tagna naghambal sia nahanungod sa sobra nga kasingki nga nakita naton kutob sang Inaway Kalibutanon I, nga nagasiling: “Kay ang pungsod magatindog batok sa pungsod kag ang ginharian batok sa ginharian.” (Mateo 24:7) Naghambal man sia nahanungod sa pagkamalalison nga lapnag sa karon kag sa kahadlok sang tawo sa palaabuton. “Bangod kay ang pagkamalalison nagabuad,” siling ni Jesus, “ang gugma sang kalabanan magabugnaw.” (Mateo 24:12) Nagsiling man sia nga ang mga tawo “nagakapunaw sa kahadlok kag sa kalangkag sa magaabot sa kalibutan.”—Lucas 21:26.
Ang ekspresyon nga “katapusan nga mga adlaw” nagakahulugan sing amo man para sa sining karon nga kaliwatan subong sang kahulugan sini sa wala pa ang Anaw nga kaliwatan—ang katapusan sang daku nga bahin sinang tawhanon nga sistema sang mga butang. Sa 2 Tesalonica 1:8, 9, ang inspirado nga manunulat sang Biblia nga si Pablo nagasiling nga, paagi kay Jesucristo, ang Dios “nagatimalus sa mga wala nagakilala sa Dios kag sa mga wala nagatuman sang maayong balita sang aton Ginuong Jesus. Sila magaantos sing silot nga amo ang dayon nga kalaglagan kag pagpahilayo gikan sa atubangan sang Ginuo kag sa himaya sang iya gahom.”
Nasapwan sang mga nakalampuwas sa Anaw nga ang kaliwatan sa wala pa ang Anaw ginlaglag sa duta. Ang mga tawo kag ang butang nga ginpanag-iyahan nila nadula. Mangin amo man ini kon ang balaan nga pagtimalus magatapos sa karon kasingki nga kaliwatan. “Kay sa diutay nga tion, kag ang malauton wala na; kag bisan talupangdon mo sing makugihon ang iya duog, wala na sia didto.”—Salmo 37:10.
Posible ang Kaluwasan
Ang pagkaanggid sang kaliwatan sa wala pa ang Anaw kag sang kaliwatan naton wala nahugod sa kalautan sang mga tawo kag sa ila kalaglagan. Subong nga may mga nakalampuwas sa Anaw, may mga makalampuwas man sa katapusan sang karon nga sistema sang mga butang. Ang mga nakalampuwas sa Anaw mga mahagop nga mga tawo nga wala magkabuhi subong sang pagkabuhi sang kalabanan nga mga tawo. Mga mahigugmaon sila sang pagkamatarong nga nagtuman sa Dios kag nagpamati sa iya mga paandam. Ginsilingan kita sa Genesis 6:8, 9: “Si Noe nakapahamuot sa mga mata ni Jehova. . . . Si Noe tawo nga matarong. Himpit sia sa iya mga kadungan.” Nahanungod sa iya kag sa iya kaupod nga mga nakalampuwas, si apostol Pedro nagsulat nga ang Dios “wala magpaiway sa pagsilot sa daan nga kalibutan, apang gintipigan si Noe, nga manugbantala sang pagkamatarong, kaupod sang iban nga pito sang gin-anaw niya ang kalibutan sang mga didiosnon.”—2 Pedro 2:5.
Ginapasalig kita sang mga manalagna sang Dios nga may yara dakung kadam-an sang mga makalampuwas paguwa sa nagapakari nga paglaglag sang Dios sa karon nga sistema sang mga butang. Mga mahagop man sila nga mga tawo nga nagahigugma sa pagkamatarong kag matinumanon sa mga instruksion sang Dios kaangay anay kay Noe. Sa tapos matagna ang kalaglagan sang malauton, ang salmista nagasiling: “Ang mga mahagop magapanubli sang duta, kag magakalipay sila sa kabuganaan sang paghidait.”—Salmo 37:11; Bugna 7:9, 13, 14.
Si Jesus nagtagna nga ang maayong balita sang Ginharian sang Dios ibantala sa bug-os nga kalibutan sa katapusan nga mga adlaw. Amo ina ang paagi nga sa diin ang matarong nga mga tawo sa duta ginatipon para sa kaluwasan. Gin-ilustrar ini ni Jesus sa iya parabola nahanungod sa pagpainpain sa mga karnero gikan sa mga kanding. Kag ginhinakpan niya ang parabola paagi sa pagsiling nga ang katulad-kanding nga mga dimatarong “magakadto sa silot nga walay katapusan, apang ang [katulad-karnero] nga mga matarong sa kabuhi nga walay katapusan.”—Mateo 25:31-46.
Bisan pa nga ang Anaw tuman na kadugay sa aton adlaw, maathag gid nga isa ini ka paandam sa aton nga magpamati. Ang rekord nahanungod sini ginsulat, subong sang ginasiling sang Biblia, “sa pagtudlo sa aton.” (Roma 15:4) Paandam ini batok sa pagkabuhi sa masingki, mahuyugon sa sekso, kag materyalistiko nga paagi sang kalibutan nga wala nagapamati sa aton Manunuga. Wala sia nagabalhin. Ginhapay sang Dios ang wala pa ang Anaw nga kaliwatan bangod sang iya kalautan. Bangod sang amo man nga rason, hapayon niya ining modernong kaliwatan kag ang iya bug-os nga sistema sang politikal nga pangulohan, materyalistiko nga komersialismo, kag butig nga relihion.
Agod makalampuwas sa katapusan sining sistema sang mga butang, dapat naton pamatian ang paandam sang nagligad. Dapat naton pamatod-an ang aton kaugalingon nga mga nagahigugma sa pagkamatarong, subong sang walo ka nakalampuwas sa Anaw. Kag para sa kaluwasan dapat naton sundon ang laygay sa Sofonias 2:3: “Pangitaa ang pagkamatarong, pangitaa ang pagkamapinaubuson. Ayhan malipdan kamo sa adlaw sang kaakig ni Jehova.”
[Laragway sa pahina 7]
Subong nga si Noe kag ang iya panimalay nakalampuwas sa Anaw, kamo man mangin isa sang malipayon nga makalampuwas sa katapusan sining sistema