Dirava ese Hisihisi Ia Koua Lasi Ena Badina
“Iehova e, lau diba taunimanima ena dala be sibona dekenai ia noho lasi bona taunimanima edia raka be idia sibodia idia gwauraia hidi diba lasi. Iehova e, lau oi hamaoromaoroa.”—Ieremia 10:23, 24.
DIRAVA ese taunimanima ia havaraia lagani tausen tausen murinai, Ieremia ese unai hereva ia torea. Ia diba, ema bona iena nega, taunimanima edia noho dalana ia dika herea; ia diba Dirava ese mauri dala namo hereana be iseda tamana bona sinana ginigunadia ia henia, to taunimanima edia noho dalana be unai bamona lasi.
Ieremia ena nega amo ema bona hari, lagani 2,500 bona ma haida idia hanaia vadaeni, bona unai nega lalonai idia vara gaudia idia hamomokania Ieremia ena hereva be maoro. Taunimanima edia noho dalana ia dika herea ia lao. Dahaka kerere ia vara?
Sibona Edia Dala Idia Abia Hidi Neganai Idia Kerere
Iseda tama sina ginigunadia idia laloaboio Dirava ese idia ia havaraia neganai, bema ia bona iena taravatu idia negea neganai, dala ia henidia lasi idia noho namo totona. Idia ura Dirava ena siahu idia negea, bona sibona edia lalohadai idia badinaia; idia laloa unai dala amo sibona edia mauri do idia hanamoa. To, sibona edia dala idia abia hidi neganai, idia kerere. Sibona edia dala idia abia hidi karana dekenai Dirava ese taravatu haida ia atoa, to unai taravatu idia utua.—Genese, karoa 3.
Dahaka dainai Dirava ese Adam bona Eva ia hadikaia ore lasi bona tau bona hahine ma rua amo taunimanima besena matamatana ia havaraia lasi? Badina be inai: Ia ese guba bona tanobada ibounai ia lohiaia ena maoro dekenai bona ia lohiaia dalana dekenai daradara ia vara. Ia be Siahu Ibounai Diravana bona mauri gaudia iboudiai Havaraia Diravana dainai, ia havaraia gaudia iboudiai ia lohiaia be maoro. Ia be Aonega Ibounai Diravana dainai, iena lohia dalana ese ia havaraia gaudia iboudiai ia durua momokani. To haida idia gwau Dirava ese unai gau ia lohiaia be maoro lasi.
Bema Dirava ese taunimanima ia lohiaia lasi, to taunimanima ese sibona idia lohiaia, namo do idia davaria, a? Taunimanima ia havaraia Tauna ese unai henanadai ena haere ia diba vadaeni. To taunimanima ese unai haere do idia davaria totona, namona be dala ia henidia idia ese sibona edia ura idia badinaia diba totona, bona unai bamona idia karaia neganai gau ta ese do ia koudia lasi. Unai dainai Dirava ese kara dika bona hisihisi ia koudia lasi ena badina ta be ia ura ia hahedinaraia goevagoeva taunimanima ese sibona idia lohiaia bona Dirava ena lohia dalana idia dadaraia neganai, do idia kwalimu diba eiava lasi.a
Adam bona Eva ese sibona edia hisihisi bona edia bese taudia edia hisihisi idia havaraia. ‘Idia sibona idia hadoa gauna idia abia.’ (Galatia 6:7) “Sibodia edia ura hegeregerena kara dika idia karaia; idia be iena [Dirava ena] natuna lasi, sibodia edia kerere dainai idia dika.”—Deuteronomi 32:5.
Dirava ese iseda tamana bona sinana ginigunadia ia hadibaia vadaeni, bema iena lohia dalana amo idia gini siri, do idia mase. (Genese 2:17) Unai hereva ia vara momokani. Dirava amo idia gini siri neganai, edia goada bona edia mauri edia badina idia rakatania. Idia dika idia lao ela bona idia mase.—Genese 3:19.
Unai murinai, Dirava ese dala be taunimanima besedia ia henidia do idia hahedinaraia namonamo, taunimanima ese politikol dalana ta, o taunimanima karana ta, o moni hariharilaia bona gaukaralaia dalana ta bema idia havaraia, bona bema unai dala be Dirava ena lohia dalana hegeregerena lasi, unai dala ese edia ura iboudiai do ia hagugurua, eiava? Unai dala idauidau amo, maino tanobadana, kara dika lasi bona tuari lasi tanobadana unai, do idia mailaia, a? Unai dala idauidau amo dala ta ese kohu namodia be taunimanima iboudiai do ia henidia, a? Unai dala ta ese gorere, buruka, bona mase do ia haorea diba, a? Dirava ese ena lohia karana ia havaraia unai kara iboudiai ia karaia totona.—Genese 1:26-31.
Nega Ia Hanai Dainai Ita Diba Gaudia
Nega daudau lasi murinai, idia vara gaudia idia hahedinaraia Roma 5:12 ena hereva ia momokani, ia gwau: “Mase be taunimanima ibounai ese idia abia.” Unai siri ia hahedinaraia “tau tamona dekena amo kara dika ia vareai mai tanobada dekenai, bona iena kara dika ese mase ia mailaia.” Iseda tamana bona sinana ginigunadia ese Dirava ena lohia dalana idia gwau-edeede henia neganai, idia dika idia lao bona idia goevadae lasi. Vadaeni, edia natudia dekenai unai dika sibona idia henia diba. Unai dainai, ita ibounai ita vara neganai, ita goevadae lasi, ita gorere diba bona ita mase diba.
Nega ia hanai lalonai ia hahedinaraia danu, kara dika taudia idia kara dika heheni. Tuari dika hereadia momo herea idia vara, bese idauidau taudia bona idau tomadiho taudia idia badu heheni, kota dikadia ese taunimanima idia hahisia bada, kara dika idauidau idia karaia, bona taunimanima ese sibona edia ura idia tahua guna bona idia mataganigani. Danu, ogogami bona hitolo ese taunimanima milion milion edia mauri idia hadikaia.
Idia hanai laganidia tausen tausen lalonai, taunimanima ese gavamani daladia idauidau idia tohoa. To, unai gavamani iboudiai idia hegeregere lasi taunimanima edia ura idia hagugurua totona. Vanegai, tano momo lalonai Komiunis gavamanidia idia dadaraia. Democratic besedia lalonai, taunimanima momo idia kara dika, momo idia ogogami, moni ia hegeregere lasi bona siahu taudia idia kara gagevagageva. Momokani, taunimanima edia gavamani daladia idauidau idia hegeregere lasi.
Danu, Dirava ese nega ia henia dainai, taunimanima ese saiens dalana amo aonega bada idia davaria bona kohu namodia idia havaraia; guna unai bamona idia karaia diba lasi. To, diba bona peva edia gabu ai, niuklia tuari gaudia idia atoa. Taunimanima be guba ena padana dekenai idia laolao diba, to tanobada dekenai mai maino ida idia noho hebou diba lasi. Taunimanima milion milion be hanuaboi ai idia loaloa garina idia gari, kara dika taudia dainai. Vadaeni, taunimanima edia aonega ia bada ia lao momokani, a?
Nega daudau ia hanai vadaeni dainai, ia hedinarai gauna be inai: aniani be lasi, ranu be lasi, bona hodahoda be lasi neganai taunimanima idia mauri diba lasi; unai hegeregerena, taunimanima ese ‘sibona edia raka dalana idia gwauraia hidi’ namonamo diba lasi. Ita ia karaia Tauna ese ita ia havaraia ita be iena hahekau dekenai ita tabekau totona, aniani, ranu, bona hodahoda dekenai ita tabekau hegeregerena.—Mataio 4:4.
Dirava ese kara dika bona hisihisi ia koua lasi dainai, ia hahedinaraia ela bona hanaihanai, taunimanima be mai edia siahu sibona edia ura idia badinaia totona, to bema unai siahu idia gaukaralaia kerere, gau dikadia do idia vara. Taunimanima ese sibona edia dala idia abia hidi diba, bona unai be harihari gauna namo herea. Unai dainai Dirava ia ura lasi unai siahu be taunimanima amo ia kokia, to idau, dala ia kehoa taunimanima ese do idia itaia, bema sibona edia ura hegeregerena dala dikana idia abia hidi, dika do idia davaria.
“Statement of Principles of Conservative Judaism” bukana lalonai taunimanima ese sibona edia dala idia abia hidi karana inai bamona idia herevalaia: “Taunimanima ese kara namo bona kara dika idia davaria neganai, bema dala kererena idia abia hidi diba lasi, anina be sibona edia ura hegeregerena dala idia abia hidi momokani diba lasi. . . . Siahu ita abia sibona eda ura ita badinaia diba totona, to tanobada dekenai hisihisi momo idia vara badina ita ese unai siahu ita gaukaralaia kerere dainai.”
Momokani, Ieremia ena hereva be maoro, ia gwau: “Taunimanima edia raka be idia sibodia idia gwauraia hidi diba lasi.” Solomon danu ia hereva momokani, ia gwau: “Taunimanima haida ese edia bamodia idia biagudia bona idia hahisidia.”—Kohelete 8:9.
Unai ia hahedinaraia goevago eva, taunimanima ese hisihisi ibounai idia haorea diba lasi. Ena be Solomon be mai ena aonega bada, ia taga bada herea, bona ia be mai ena siahu bada danu, to ia ese taunimanima edia lohia dalana dainai idia vara hisihisi ia kokia diba lasi.
Vadaeni, Dirava be edena dala amo hisihisi do ia haorea? Nega ta ai, Dirava ese davana namona be taunimanima do ia henidia, gunanai idia davaria hisihisi ibounai edia davana do ia karaia totona, a?
[Footnote]
a Idia vara henanadai badadia iboudiai oi tahua totona, Mauri Hanaihanai Paradaiso Lalonai bukana oi itaia, karoa 11 bona 12, Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. ese unai buka ia karaia.
[Picture on page 19]
Dirava ese taunimanima ia havaraia neganai idia goevadae, to nega daudau lalonai idia vara gaudia idia hahedinaraia, bema taunimanima be Dirava ena amo idia gini siri, ‘sibodia edia raka idia gwauraia hidi namonamo diba lasi’