Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w12 10/1 rau 4-8
  • Dirava ese Hahine Ia Lalodia Bada, A?

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Dirava ese Hahine Ia Lalodia Bada, A?
  • Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2012
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Dirava Ena Lalohadai Hahine Dekenai Ia Hahedinaraia Taravatuna
  • Dirava Ena Lalohadai Hahine Dekenai Idia Hagagevaia
  • Dirava Ena Hesiai Taudia Gunadia ese Hahine Idia Matauraidia
    1995 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Iehova Ena Ura Lalonai Hahine Edia Maduna be Dahaka?
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2014
  • Dirava Ia Ura Hahine Ita Matauraia
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2012
  • Hahine ena Dagi Namona
    1987 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Ma Haida Itaia
Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2012
w12 10/1 rau 4-8

Dirava ese Hahine Ia Lalodia Bada, A?

“Hahine tamona amo kara dika ia matamaia, bona ia dainai ita ibounai ita mase.”​—ECCLESIASTICUS, 200 B.C.E. BAMONA.

“Oi be diabolo ena iduara: oi ese taravatu auna ena huahua oi ania: oi be Dirava ena taravatu oi utua hahine ginigunana . . . Oi ese tau ginigunana oi koia kara dika ia karaia.”​—TERTULLIAN, ON THE APPAREL OF WOMEN, 200 C.E. BAMONA.

ATAIAI idia noho herevadia be Baibel amo lasi. Lagani handred momo lalodiai, haida be unai bamona herevadia dainai, idia laloa hahine idia matauraia lasi be maoro. Hari danu, kara auka taudia haida be tomadiho herevadia idia gaukaralaia hahine biagua auka karana idia gwauraia maoro totona. Danu idia gwau, hahine edia kerere dainai taunimanima be hisihisi idia davaria. Dirava ena ura be tatau ese hahine do idia matauraia lasi bona hahisia, a? Baibel be dahaka ia gwau? Mani ita itaia.

Oi laloa Dirava ia gwau hahine ese kerere davana do idia abia, a?

Lasi. Dirava ese ‘idaunegai gaigaina, iena ladana be Diabolo bona Satani’ ia gwau henia ia gwau “oiemu kerere davana do oi abia.” (Apokalupo 12:9; Genese 3:14) Dirava ese Adamu ia hamaoroa ena adavana do ia “biagua” neganai, ia gwau lasi tau ese hahine do ia biagua auka. (Genese 3:16) To, ia be edia kara dika dainai do idia vara hekwakwanai ia perovetalaia.

Hahine hahisia karana be Dirava ena ura lasi, to taunimanima be goevadae lasi dainai unai ia vara. Momo idia laloa hahine ginigunana ena kara dika dainai, tatau ese hahine idia biagua auka be maoro, to Baibel ese unai lalohadai ia hamomokania lasi.​—Roma 5:12.

Dirava ese tau ia karaia hahine ia hereaia totona, a?

Lasi. Genese 1:27 ia gwau: “Dirava ese taunimanima ia karaia, ia sibona ena laulau bamona, Dirava ena toana hegeregerena ia karaia. Tau bona hahine ia karaia.” Unai dainai matamana negana amo Dirava ese taunimanima​—tau bona hahine​—ia karaia neganai, idia be Iena kara idia hahedinaraia diba. Ena be Adamu ena hemami bona tauanina ena toana be Heva ena amo ia idau, to Dirava ese idia dekenai ia henia herevadia bona hahenamo be hegeregere.​—Genese 1:28-31.

Adamu be aniani ia gogoa lalonai Heva be bosea ia karaia

Dirava ese Heva ia karaia Adamu durua totona

Adamu be aniani ia gogoa lalonai Heva be bosea ia karaia

Dirava ese Heva ia karaia Adamu durua totona

Dirava ese Heva ia do karaia lasi neganai, ia gwau: “Tau [Adamu] sibona ia noho be ia namo lasi, lau ese durua tauna ia bamona do lau karaia.” (Genese 2:18) Inai hereva “durua tauna” ese ia hahedinaraia tau be hahine ia hereaia, a? Lasi. Opereisen negana ai, doketa bona nesi (o anesthetist) edia gaukara mani oi laloa. Doketa sibona ese opereisen ia karaia be hegeregere, a? Lasi, to doketa bona nesi idia gaukara hebou be mai anina bada. Unai hegeregerena, Dirava ese tau bona hahine ia karaia neganai, ia ura idia ruaosi idia gaukara hebou, bona ta ese ma ta do ia hereaia lasi.​—Genese 2:24.

Dahaka ese ia hahedinaraia Dirava be hahine ia lalodia bada?

Dirava be goevadae lasi taudia edia kara ia diba, unai dainai matamanai hahine gimaia karana dekenai iena lalohadai ia gwauraia. Buka torea hahinena ta, Laure Aynard, be ena buka (The Bible in the Feminine Gender) lalonai Mose ena Taravatu, lagani 1513 B.C.E. ai idia torea gauna, ia herevalaia neganai ia gwau: “Taravatu ena kahana momo be hahine gimaia daladia ia herevalaia.”

Hegeregere, Taravatu ese natudia ia hagania edia tamana bona sinana do idia matauraia. (Esodo 20:12; 21:15, 17) Taravatu ma ia gwau, tatau ese rogorogo hahine do idia naria namonamo. (Esodo 21:22) Unai dala amo Dirava ena taravatu ese hahine ia gimaia. To hari inai negai, tano momo edia taravatu be unai bamona lasi. Badina taunimanima edia taravatu be hahine dekenai maoro (o rights) ia henia lasi. To, gau ma haida ese idia hahedinaraia Dirava be hahine ia lalodia bada.

Dirava Ena Lalohadai Hahine Dekenai Ia Hahedinaraia Taravatuna

Iehova Dirava ese Israela besena dekenai Taravatu ia henia. Unai ese idia, tatau bona hahine danu, ia durua edia tauanina bona kara ia goeva, bona Iehova idia tura henia totona. Bema idia ese Dirava idia kamonai henia bona badinaia, ‘Dirava ese idia do ia abia isi, tanobada bese edia ataiai.’ (Deuteronomi 28:1, 2) Taravatu ese edena dala ai hahine ia durudia? Mani inai oi laloa.

1. Mai edia ura kwalimu (o freedom). Idaunegai Israela hahine be mai edia ura kwalimu dainai gau idauidau idia karaia diba, to bese haida dekenai hahine momo be unai bamona lasi. Ena be Israela tatau be ruma bese ena kwarana, to idia diba edia adavana ese idia karaia diba gaudia be inai, ‘tano idia itaia namonamo, hoia’ bona ‘vain huahua idia hadoa.’ Danu, bema varo karaia bona dabua turia daladia idia diba, vadaeni sibona edia bisinesi idia karaia. (Aonega Herevadia 31:11, 16-19) Mose ena Taravatu henunai hahine be mai edia maoro abia hidi haida idia karaia totona, bona tatau edia lalohadai idia badinaia sibona lasi.

Israela edia nega ai, hahine be mai edia maoro Dirava idia tura henia totona, bona gau ta o tau ta ese unai ia koua lasi. Baibel ese Hana ia herevalaia, ia be Dirava dekenai ena lalometau gauna ta ia gurigurilaia, bona ia dekenai gwauhamata ta ia karaia. (1 Samuela 1:11, 24-28) Suneme hahine ta be Sabati dinadia ai peroveta tauna Elisaia dekenai ia lao. (2 King Taudia 4:22-25) Dirava ese hahine ma haida hegeregere, Debora bona Hulida ia gaukaralaia ena hereva idia gwauraia totona. Danu, dagi bada taudia bona hahelaga taudia be idia amo heduru idia tahua.​—Gunalaia Taudia 4:4-8; 2 King Taudia 22:14-16, 20.

2. Gau idauidau idia dibaia. Hahine danu be Taravatu kontrakana henunai, unai dainai Taravatu duahia negadiai idia noho bona kamonai, unai amo diba idia abia. (Deuteronomi 31:12; Nehemia 8:2, 8) Danu, tomadiho gaukara ma haida karaia totona treinini idia abia. Hegeregere, haida be palai dubu ena iduara dekenai “hesiai gaukara idia karaia,” bona ma haida be ane idia abia.​—Esodo 38:8; 1 Sivarai 25:5, 6.

Idaunegai Israela ai hahine be bisinesi idia karaia

Idaunegai Israela ai hahine be bisinesi idia karaia

Idaunegai Israela ai hahine be bisinesi idia karaia

Idaunegai Israela ai hahine be bisinesi idia karaia

Hahine momo be bisinesi namodia karaia daladia idia diba. (Aonega Herevadia 31:24) Bese haida edia kastom ai, tama sibona ese natuna mero ia hadibaia, to Israela dekenai sina danu ese natuna mero ia hadibaia ela bona tau badana ai ia lao. (Aonega Herevadia 31:1) Unai ese ia hahedinaraia, Israela hahinedia be mai edia diba gau idauidau idia karaia totona.

3. Idia Matauraidia. Taravatu Ten ena kahana ta ia gwau: “Oiemu tamana bona sinana dekenai do oi matauraia.” (Esodo 20:12) Aonega tauna King Solomona ia gwau: “Lauegu natuna e, oiemu tamana bona sinana, edia hadibaia hereva do oi kamonai henia.”​—Aonega Herevadia 1:8.

Taravatu ese headava lasi taudia do idia kara heheni dalana ia herevalaia amo ia hahedinaraia hahine o kekeni idia matauraia be namo. (Levitiko 18:6, 9; Deuteronomi 22:25, 26) Danu, tau ese adavana ena tauanina ena goada ena hetoana bona hemami ia laloa be namo.​—Levitiko 18:19.

4. Edia maoro (o rights) ia gimaia. Baibel ai Iehova ia gwau, ia be “tamana lasi memero edia tamana bona vabu edia hahemaoro tauna.” Ita gwau diba, ena be haida be tamana lasi o adavana lasi, to Dirava ese unai taudia edia maoro (o rights) ia gimaia. (Salamo 68:5, NW; Deuteronomi 10:17, 18) Nega ta henitorehai tauna ta, ese peroveta tauna ta ena vabu ia doria abitorehai ia haloua totona, to Iehova be hoa karana ta amo vabu ia hamauria bona vabu be ladana namona ia dogoatao.​—2 King Taudia 4:1-7.

Israela taudia be Gwauhamata Tanona ai idia do vareai lasi neganai, tama ta ladana Selopehada ia mase bona ena natuna be kekeni faiv sibona. Idia ese Mose idia noia Gwauhamata Tanona ai “tano haida” do ia henidia. Iehova be idia noia gauna bona ma gau haida ia henia danu. Mose dekenai ia gwau: “Edia tamana ena varavara edia huanai, tano haida do oi henia, edia tamana ena tano kahana be idia ese do idia abia.” Unai nega amo, Israela hahine be edia tamana amo tano o kohu idia abia bona gabeai edia natudia dekenai idia henia.​—Numera 27:1-8.

Dirava Ena Lalohadai Hahine Dekenai Idia Hagagevaia

Mose ena Taravatu henunai, hahine be taunimanima ese idia laloa bada bona edia maoro idia matauraia. To lagani 400 B.C.E. amo, Iuda tomadiho be Greek taudia edia kastom idia badinaia dainai, idia laloa hahine be anina lasi.​—Maua ladana “Toretore Gunadia ese Hahine Laloa Bada Lasi Lalohadai Idia Hahedinaraia,” itaia.

Hegeregere, Greek ane torea tauna Hesiod (700 B.C.E. bamona) ia gwau, hahine edia kerere dainai taunimanima ibounai ese hisihisi idia davaria. Lagani 100 B.C.E. bamona ai, Iuda tomadiho lalonai momo ese unai lalohadai idia abia dae. Buka ta ladana Talmud, lagani 100 C.E. bamona ai idia torea gauna, ese tatau dekenai inai hadibaia hereva ia gwauraia: “Hahine umui hereva henia momo lasi, dika umui idia veria matabodaga karadia umui karaia.”

Lagani handred momo lalodiai, Iuda taudia ese hahine idia kara henia dalana amo idia hahedinaraia hahine idia abidadama henia lasi. Hegeregere Iesu ena negai, hahine be dubu helaga ena gabu haida ai idia vareai diba lasi, to Hahine Edia Ariara dekenai idia lao. Tomadiho herevadia be tatau sibona idia hadibaia, bona sinagoga ai hahine be tatau ida idia helai lasi. Talmud bukana ese Rabi tauna ta ena hereva ia hahedinaraia, ia gwau: “Bema tau ta ese ena natuna kekeni dekenai Torah [Taravatu] ia hadibaia, ia be ena natuna dekenai kara dika ia hadibaia noho.” Iuda tomadiho gunalaia taudia ese Dirava ena lalohadai hahine dekenai idia hagagevaia, bona tatau idia hadibaia hahine idia inai henia totona.

Iesu be tanobada ai ia noho neganai, ia itaia taunimanima momo be hahine matauraia lasi karana idia manadalaia. (Mataio 15:6, 9; 26:7-11) Oi laloa unai kara dainai Iesu ese hahine ia kara henia dalana ia haidaua, a? Iena kara bona lalohadai amo dahaka ita dibaia? Keristani tomadiho momokanina ese hahine ia durudia, a? Hereva gabena ese unai do ia haerelaia.

Toretore Gunadia ese Hahine Laloa Bada Lasi Lalohadai Idia Hahedinaraia

Lagani 100 C.E. amo, toretore taudia haida, hegeregere Alexandria tauna Philo be Greek lalohadai amo Genese bukana ia herevalaia. Philo ia gwau, Heva be matabodaga karana dainai kara dika ia karaia, unai dainai ena ura kwalimu ia haboioa bona ena tau ese ia biagua. Unai lalohadai kererena be Iuda tomadiho bona tomadiho idia hamatamaia taudia ese idia hahedibalaia.

Iuda tomadiho edia buka ta (Midrash Rabba) lalonai, rabi tauna ta be hahine ese dabua amo edia kwarana idia koua ena badina ia herevalaia, ia gwau: “Ia be hegeregere kerere ia karaia bona taunimanima dekenai ia hemarai.” Diba bada tauna Tertullian, lagani 100 C.E. bamona ai momo ese ena hahediba herevadia idia abia dae tauna, ia gwau, hahine ibounai be Heva bamona mai taitai ida do idia raka loaloa edia helalo-kerehai toana hahedinaraia totona. Momo idia laloa unai bamona hahediba herevadia be Baibel amo dainai hahine idia laloa bada lasi, to unai be kerere.

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia