2 Ar-ari

15 Iti maikaduapulo ket pito a tawen ni Jeroboam nga ari ti Israel, ni Azarias+ nga anak ni Amazias+ nga ari ti Juda nagbalin nga ari. 2 Sangapulo ket innem ti tawenna idi nangrugi nga agturay, ket iti limapulo ket dua a tawen nagturay idiay Jerusalem.+ Ket ti nagan ti inana Jecolia ti Jerusalem. 3 Ket intuloyna nga aramiden no ania ti nalinteg kadagiti mata ni Jehova, maitunos iti amin nga inaramid ni Amazias nga amana.+ 4 Isuna laeng ta saan a nagpukaw dagiti nangato a disso.+ Agisaksakripisio pay laeng idi dagiti umili ken mangpatpataud iti asuk a sakripisio kadagiti nangato a disso.+ 5 Kamaudiananna ni Jehova sinaplitna ti ari,+ ket nagtalinaed a maysa nga agkukutel+ agingga iti aldaw ti ipapatayna, ket nagnanaed iti balayna a nailaksid kadagiti annongen,+ bayat a ni Jotam+ nga anak ti ari ti namangulo iti balay, nga uk-ukomenna+ dagiti umili ti daga. 6 No maipapan iti dadduma pay kadagiti pasamak ni Azarias ken amin nga inaramidna, saanda aya a naisurat iti libro+ dagiti pasamak iti al-aldaw ti ar-ari ti Juda? 7 Idi agangay nakikaidda ni Azarias kadagidi ammana,+ ket intabonda a kadua dagidi ammana idiay Siudad ni David; ket ni Jotam nga anakna nangrugi nga agturay a mangsandi kenkuana.+

8 Iti maikatallopulo ket walo a tawen ni Azarias+ nga ari ti Juda, ni Zacarias+ nga anak ni Jeroboam nagbalin nga ari iti Israel idiay Samaria iti innem a bulan. 9 Ket inaramidna no ania ti dakes kadagiti mata ni Jehova, kas iti inaramid dagidi ammana.+ Saan a simmina kadagiti basol ni Jeroboam+ nga anak ni Nebat, a kadagita a napagbasolna ti Israel.+ 10 Idin ni Sallum nga anak ni Jabes nakikumplot+ maibusor kenkuana ket isu kinabilna+ idiay Ibleam+ ket pinapatayna ket nangrugi nga agturay a mangsandi kenkuana. 11 No maipapan iti dadduma pay kadagiti pasamak ni Zacarias, sadiay naisuratda iti libro+ dagiti pasamak iti al-aldaw ti ar-ari ti Israel. 12 Dayta ti sao ni Jehova+ a sinaona ken Jehu, a kunkunana:+ “Ti met laeng annak+ agingga iti maikapat a kaputotan agtugawdanto maipaay kenka iti trono ti Israel.” Ket naaramid a kasta.+

13 No maipapan ken Sallum nga anak ni Jabes, nagbalin nga ari idi maikatallopulo ket siam a tawen ni Ozias+ nga ari ti Juda, ket nagtultuloy nga agturay iti intero a maysa a lunar a bulan idiay Samaria.+ 14 Idin ni Menahem+ nga anak ni Gadi simmang-at manipud Tirza+ ket dimteng idiay Samaria ket kinabilna ni Sallum+ nga anak ni Jabes idiay Samaria ket pinapatayna; ket nangrugi nga agturay a mangsandi kenkuana. 15 No maipapan iti dadduma pay kadagiti pasamak ni Sallum ken ti kumplotna+ a nakikumplotanna, sadiay naisuratda iti libro dagiti pasamak iti al-aldaw ti ar-ari ti Israel. 16 Iti daydin a ni Menahem kinabilna ti Tifsa ken isuamin nga adda iti dayta ken ti teritoriana iti ruar manipud Tirza, agsipud ta saan a naglukat dayta, ket kinabilna dayta. Ginisaygisayna dagiti amin a masikog a babbai iti dayta.+

17 Iti maikatallopulo ket siam+ a tawen ni Azarias nga ari ti Juda, ni Menahem nga anak ni Gadi nagbalin nga ari iti Israel iti sangapulo a tawen idiay Samaria. 18 Ket intuloyna nga aramiden no ania ti dakes kadagiti mata ni Jehova.+ Saan a simmina kadagiti amin a basol ni Jeroboam+ nga anak ni Nebat, a kadagita a napagbasolna ti Israel,+ iti amin nga al-aldawna. 19 Ni Pul+ nga ari ti Asiria+ immay iti daga. Iti kasta ni Menahem inikkanna+ ni Pul iti sangaribu a talento a pirak,+ tapno maadda kenkuana dagiti imana tapno papigsaenna ti pagarian iti bukodna nga ima.+ 20 Gapuna inruar ni Menahem ti pirak a gastos ti Israel, a gastos dagiti amin a maingel, nabileg a lallaki,+ tapno mangited iti ari ti Asiria iti limapulo a siklo a pirak maipaay iti tunggal lalaki. Iti kasta nagsubli ti ari ti Asiria, ket saan a nagyan idiay a daga. 21 No maipapan iti dadduma pay kadagiti pasamak ni Menahem+ ken amin nga inaramidna, saanda aya a naisurat iti libro+ dagiti pasamak iti al-aldaw ti ar-ari ti Israel? 22 Kamaudiananna nakikaidda ni Menahem kadagidi ammana, ket ni Pekaias+ nga anakna nangrugi nga agturay a mangsandi kenkuana.

23 Iti maikalimapulo a tawen ni Azarias nga ari ti Juda, ni Pekaias nga anak ni Menahem nagbalin nga ari iti Israel idiay Samaria iti dua+ a tawen. 24 Ket intuloyna nga aramiden no ania ti dakes kadagiti mata ni Jehova.+ Saan a simmina kadagiti basol ni Jeroboam+ nga anak ni Nebat, a kadagita a napagbasolna ti Israel.+ 25 Idin ni Peca+ nga anak ni Remalias nga ayudantena+ nakikumplot+ maibusor kenkuana ket isu kinabilna idiay Samaria iti pagnaedan a torre ti balay ti ari+ a kaduana da Argob ken Arieh, ken adda a naikuyog kenkuana ti limapulo a lallaki iti annak ti Galaad. Gapuna isu pinapatayna ket nangrugi nga agturay a mangsandi kenkuana. 26 No maipapan iti dadduma pay kadagiti pasamak ni Pekaias ken amin nga inaramidna, sadiay naisuratda iti libro+ dagiti pasamak iti al-aldaw ti ar-ari ti Israel.

27 Iti maikalimapulo ket dua a tawen ni Azarias nga ari ti Juda, ni Peca+ nga anak ni Remalias+ nagbalin nga ari iti Israel idiay Samaria iti duapulo a tawen. 28 Ket intuloyna nga aramiden no ania ti dakes kadagiti mata ni Jehova.+ Saan a simmina kadagiti basol ni Jeroboam+ nga anak ni Nebat, a kadagita a napagbasolna ti Israel.+ 29 Idi kaaldawan ni Peca nga ari ti Israel, immay ni Tiglat-pileser+ nga ari ti Asiria+ ket innalana ti Ijon+ ken ti Abel-bet-maaca+ ken ti Janoa ken ti Kedes+ ken ti Hasor+ ken ti Galaad+ ken ti Galilea,+ ti intero a daga ti Neftali,+ ket impanna ida iti pannakaidestiero idiay Asiria.+ 30 Kamaudiananna ni Hosea+ nga anak ni Elah nangbukel iti kumplot+ maibusor ken Peca nga anak ni Remalias ket isu kinabilna+ ken pinapatayna; ket nangrugi nga agturay a mangsandi kenkuana iti maikaduapulo a tawen ni Jotam+ nga anak ni Ozias. 31 No maipapan iti dadduma pay kadagiti pasamak ni Peca ken amin nga inaramidna, sadiay naisuratda iti libro+ dagiti pasamak iti al-aldaw ti ar-ari ti Israel.

32 Iti maikadua a tawen ni Peca nga anak ni Remalias nga ari ti Israel, ni Jotam+ nga anak ni Ozias+ nga ari ti Juda nagbalin nga ari. 33 Duapulo ket lima ti tawenna idi nangrugi nga agturay, ket iti sangapulo ket innem a tawen nagturay idiay Jerusalem. Ket ti nagan ti inana Jerusa nga anak ni Sadok.+ 34 Ket intuloyna nga aramiden no ania ti umiso kadagiti mata ni Jehova.+ Maitunos iti amin nga inaramid ni Ozias nga amana, inaramidna.+ 35 Isuna laeng ta saan a nagpukaw dagiti nangato a disso. Agisaksakripisio pay laeng idi dagiti umili ken mangpatpataud iti asuk a sakripisio kadagiti nangato a disso.+ Isu ti nangbangon iti makinngato a ruangan ti balay ni Jehova.+ 36 No maipapan iti dadduma pay kadagiti pasamak ni Jotam, ti inaramidna, saanda aya a naisurat iti libro dagiti pasamak iti al-aldaw ti ar-ari ti Juda?+ 37 Kadagidiay nga aldaw rinugian ni Jehova nga ibaon+ maibusor iti Juda ni Rezin+ nga ari ti Siria ken ni Peca+ nga anak ni Remalias. 38 Kamaudiananna nakikaidda ni Jotam kadagidi ammana ket naitabon a kadua dagidi ammana idiay Siudad ni David nga amana;+ ket ni Acaz+ nga anakna nangrugi nga agturay a mangsandi kenkuana.