Mangasaba Tapno Mangaramid Kadagiti Adalan

“Idi nangngeg da Priscila ken Aquila [ni Apolos], isu inkuyogda ket ad-adda a siuumiso nga imbinsabinsada kenkuana ti dalan ti Dios.”​—ARAMID 18:26.

1. (a) Nupay “nasged iti espiritu,” ania ti kurang ken ni Apolos? (b) Ania ti kasapulan a parayrayen ni Apolos mainaig iti pannakaawatna kadagiti naespirituan a banag?

DA Priscila ken Aquila, agassawa a Kristiano idi umuna a siglo, nakitada ni Apolos nga agpalpalawag iti sinagoga iti siudad ti Efeso. Gapu ta makaibuyog dagiti sasaona ken nalaing a mangguyugoy, naala ni Apolos ti atension dagiti agdengdengngeg. Isu ket “nasged iti espiritu” ken “isursurona a siuumiso ti bambanag maipapan ken Jesus.” Ngem agparang a “ti laeng pammautisar ni Juan ti ammona.” Husto ti inkasaba ni Apolos maipapan ken ni Kristo. Ngem limitado laeng dayta. Masapul a parayrayen ni Apolos ti pannakaammona maipapan iti akem ni Jesu-Kristo iti pannakatungpal ti panggep ni Jehova.​—Aramid 18:24-26.

2. Ania a karit ti sinango da Priscila ken Aquila?

² Da Priscila ken Aquila dida nagpangadua a nangitukon iti tulongda ken ni Apolos tapno maannurotna ‘ti amin a bambanag’ nga imbilin ni Kristo. (Mateo 28:19, 20) Kuna ti salaysay nga “inkuyogda [ni Apolos] ket ad-adda a siuumiso nga imbinsabinsada kenkuana ti dalan ti Dios.” Ngem adda dagiti banag maipapan ken ni Apolos a mamagalusiis iti dadduma a Kristiano a mangisuro kenkuana. Aniada a banag? Ken ania ti maadaltayo iti panagregget da Priscila ken Aquila a makisarita ken Apolos maipapan iti Kasuratan? Kasano a ti panangrepaso iti daytoy a salaysay tulongannatayo nga agregget a mangirugi iti panagadal iti Biblia?

Ikabilangan ti Kasapulan Dagiti Tattao

3. Apay a ti nalikudan ni Apolos saan a nakalapped kada Priscila ken Aquila a mangisuro kenkuana?

³ Kas maysa a Judio, agparang a dimmakkel ni Apolos iti siudad ti Alexandria. Ti Alexandria ti kabesera idi ti Egipto ken sentro ti nangato nga edukasion, nga agdindinamag ti dakkel a librariana. Ti siudad ket addaan iti dakkel a populasion dagiti Judio, agraman dagiti eskolar. Gapuna, dita a nasangal ti Griego a patarus ti Hebreo a Kasuratan a pagaammo kas Septuagint. Awan duadua a “nalaing iti Kasuratan” ni Apolos! Agar-aramid laeng da Aquila ken Priscila kadagiti tolda. Nagamkanda ngata ti kinalaing ni Apolos nga agpalawag? Saan. Gapu iti ayat, inkabilanganda ti kinatao ken kababalinna, ken no kasanoda a matulongan.

4.Kadagiti siasino ken kasano a nagun-od ni Apolos ti tulong a kasapulanna?

⁴ Uray kasano kalaingna nga agpalawag ni Apolos, kasapulanna ti maisuro. Ti tulong a kasapulanna ket saan a masarakan kadagiti aniaman nga unibersidad no di ket masarakanna dayta kadagiti kapammatianna iti kongregasion Kristiano. Makasursuro ni Apolos manipud iti naun-uneg a pannakaawat iti urnos ti Dios mainaig iti pannakaisalakan. Da Priscila ken Aquila “inkuyogda [ni Apolos] ket ad-adda a siuumiso nga imbinsabinsada kenkuana ti dalan ti Dios.”

5. Ania ti makunayo maipapan iti espiritualidad da Priscila ken Aquila?

⁵ Naregta iti naespirituan ken natibker ti pammati da Priscila ken Aquila. Agparang a ‘kanayon a nakasaganada nga agikalintegan iti sanguanan ti tunggal maysa nga agkalikagum iti rason maipaay iti namnamada,’ dagita man ket nabaknang, napanglaw, eskolar, wenno adipen. (1 Pedro 3:15) Nabaelanda nga agassawa nga ‘inaramat a siuumiso ti sao ti kinapudno.’ (2 Timoteo 2:15) Nalawag a nasaetda a nangadal iti Kasuratan. Naabbukay ti rikna ni Apolos gapu iti instruksion a naibatay ‘iti sao ti Dios, a nabiag ken adda bilegna,’ a mangimpluensia iti puso.​—Hebreo 4:12.

6. Kasanotay nga ammo nga impateg ni Apolos ti tulong a naipaay kenkuana?

⁶ Inapresiar ni Apolos ti ulidan dagiti nangisuro kenkuana ken nagbalin nga ad-adda a nasigo iti panagaramid kadagiti adalan. Sieepektibo nga inusarna ti pannakaammona bayat nga inkasabana ti naimbag a damag, nangnangruna kadagiti Judio. Dakkel ti paset ni Apolos iti panangguyugoy kadagiti Judio maipapan ken Kristo. ‘Gapu ta adu ti ammona maipapan iti Nasantuan a Surat,’ pinaneknekanna kadakuada a ti amin a propeta idi ugma inur-urayda ti idadateng ni Kristo. (Aramid 18:24, Naimbag a Damag Biblia) Sigun iti salaysay, simmaruno a napan ni Apolos idiay Acaya, a sadiay “tinulonganna iti kasta unay dagidiay namati maigapu iti di kaikarian a kinamanangngaasi ti Dios; ta buyogen ti kinanasged naan-anay a pinaneknekanna iti publiko a dagiti Judio saanda nga umiso, bayat nga imparangarangna babaen kadagiti Kasuratan a ni Jesus isu daydi Kristo.”​—Aramid 18:27, 28.

Tuladenyo ti Ulidan ti Dadduma a Mannursuro

7. Kasano a nagbalin a nasigo a mannursuro da Aquila ken Priscila?

⁷ Kasano a da Aquila ken Priscila nagbalinda a nasigo a mannursuro iti Sao ti Dios? Malaksid iti kinaanepda iti personal a panagadal ken pannakigimong, dakkel ti naitulong ti nasinged a pannakikaduada ken ni apostol Pablo. Iti 18 a bulan, nakipagnaed ni Pablo iti pagtaengan da Priscila ken Aquila idiay Corinto. Nagkakaduada a nagaramid ken nagtarimaan kadagiti tolda. (Aramid 18:2, 3) Iladawanyo ti panagsasaritada maipapan kadagiti nauneg a bambanag iti Kasuratan. Anian a makapabileg iti espiritualidadda ti pannakikaduada ken ni Pablo! “Daydiay makipagna kadagiti masirib a tattao agbalindanto a masirib,” kuna ti Proverbio 13:20. Ti nasayaat a pannakitimpuyog ket nangipaay iti naimbag nga impluensia kadagiti Nakristianuan nga aramidda.​—1 Corinto 15:33.

8. Ania ti nasursuro da Priscila ken Aquila iti ministerio ni Pablo?

⁸ Nakita da Priscila ken Aquila no kasano kalaing ni Pablo a mangisuro kas manangiwaragawag iti Pagarian. Sigun iti salaysay ti Aramid, ‘agpalawag ni Pablo idiay sinagoga ti Corinto iti tunggal sabbath ket guyugoyenna dagiti Judio ken dagiti Griego.’ Kalpasanna, idi nakikadua kenkuana da Silas ken Timoteo, “nangrugi a pakakumikoman unay ni Pablo ti sao, a nangsaksaksi kadagiti Judio tapno paneknekanna a ni Jesus isu ti Kristo.” Idi manmano ti aginteres kadagiti agdengdengngeg idiay sinagoga, napaliiw da Priscila ken Aquila nga inyakar ni Pablo ti sentro ti panangasabana iti ad-adda a paborable a lugar, iti maysa a balay iti asideg ti sinagoga. Sadiay a natulonganna ni Crispo, ti “mangidadaulo nga opisial iti sinagoga,” tapno agbalin nga adalan. Posible a nakita da Priscila ken Aquila ti dakkel nga epekto ken bunga ti panagbalin nga adalan daytoy nga opisial. Kuna ti salaysay: “Ni Crispo . . . nagbalin a manamati iti Apo, ken kasta met ti intero a sangakabbalayanna. Ket adu kadagiti taga Corinto a nakangngeg nangrugida a mamati ken mabautisaran.”​—Aramid 18:4-8.

9. Kasano a tinulad da Priscila ken Aquila ti ulidan ni Pablo?

⁹ Dagiti mangiwarwaragawag iti Pagarian, kas kada Priscila ken Aquila, tinuladda ti ulidan ni Pablo iti tay-ak ti ministerio. Indagadag ni Pablo kadagiti Kristiano: “Agbalinkayo a tumutulad kaniak, kas met iti panangtuladko ken Kristo.” (1 Corinto 11:1) Kas panangtuladda ken ni Pablo, da Priscila ken Aquila tinulonganda ni Apolos tapno ad-adda a maawatanna dagiti Nakristianuan a sursuro. Tinulongan met ni Apolos ti dadduma. Awan duadua a nakatulong da Priscila ken Aquila iti panagaramid kadagiti adalan idiay Roma, Corinto, ken Efeso.​—Aramid 18:1, 2, 18, 19; Roma 16:3-5.

10. Ania ti naadalyo iti Aramid kapitulo 18 a makatulong iti panagaramidyo kadagiti adalan?

¹⁰ Ania ti maadaltayo iti panangusig iti Aramid kapitulo 18? Bueno, no kasano a da Aquila ken Priscila nakasursuroda ken ni Pablo, maparang-aytayo met ti abilidadtayo nga agaramid kadagiti adalan babaen ti panangtuladtayo kadagiti nasigo a mannursuro iti Sao ti Dios. Makikaduatayo kadagidiay ‘makumikom unay iti sao’ ken ‘naregget a mangaskasaba’ kadagiti sabsabali. (Aramid 18:5, Philippine Bible Society) Mabalintayo a paliiwen no kasanoda a danonen ti puso dagiti tattao babaen ti makaguyugoy a panangisuroda. Dagiti kasta nga abilidad matulongandatayo nga agaramid kadagiti adalan. No adda iyad-adalantayo iti Biblia, mabalintayo nga isingasing nga awisenna a makiraman iti panagadal ti dadduma a kapamiliana wenno kaarrubana. Wenno mabalintayo ti agsaludsod kenkuana no siasino pay dagiti mabalin a mayadalan iti Biblia.​—Aramid 18:6-8.

Mangpataud Kadagiti Gundaway a Makaaramid Kadagiti Adalan

11. Pakabirokan kadagiti baro nga adalan?

¹¹ Ni Pablo ken dagiti padana a Kristiano inkagumaanda ti nagaramid kadagiti adalan babaen ti panangasabada iti binalaybalay, iti tiendaan, ken bayat ti panagbiaheda​—wen, iti sadinoman. Kas maysa a naregta a trabahador iti Pagarian a mangikagkagumaan a mangaramid kadagiti adalan, maparang-aymo pay kadi dagiti aktibidadmo iti tay-ak ti serbisio? Mabalinmo kadi nga aprobetsaren dagiti gundaway a mangbirok kadagiti maikari ket kasabaan ida? Kadagiti ania a pamay-an a dagiti padatayo nga agibumbunannag iti naimbag a damag nakabirokda kadagiti adalan? Usigentayo nga umuna ti tay-ak ti panangasaba iti telepono.

12-14. Kas panangipakita kadagiti pagimbagan ti panangasaba iti telepono, mangisalaysaykayo iti kapadasanyo wenno aniaman kadagiti nadakamat kadagitoy a parapo.

¹² Adda maysa a Kristiano nga awagantayo iti nagan a Maria. Bayat a mangaskasaba iti binalaybalay idiay Brazil, inyawatna ti tract iti maysa nga agtutubo a babai a naggapu iti maysa nga apartment. Inusarna ti paulo ti tract kas introduksion. Inyimtuodna: “Kayatmo kadi a maammuan ti ad-adu pay maipapan iti Biblia?” Simmungbat ti babai: “Kayatko. Ngem maysaak a maestra, ket awan ti orasko gapu ta mangisursuroak.” Inlawlawag ni Maria a mabalinda a pagsaritaan dagiti suheto manipud iti Biblia babaen ti telepono. Inted ti babai ti numero ti teleponona. Iti dayta a rabii, inrugi ni Maria nga inyadalan iti telepono babaen ti broshur nga Ania ti Kalikaguman ti Dios Kadatayo?a

¹³ Bayat a mangaskasaba iti telepono, naklaat ti maysa a payunir idiay Ethiopia idi makasaritana ti maysa a lalaki ngem adda nangngegna nga ariwawa. Kiniddaw ti lalaki a baliwanto laengen ti payunir ti agtelepono. Idi nagtelepono manen, nagpadispensar ti lalaki ket kinunana nga adda ririda nga agassawa idi damo a nagtelepono ti payunir. Ginundawayan ti kabsat dayta nga imbaga ti lalaki tapno ipakitana ti nainsiriban a balakad ti Biblia no kasano a marisut dagiti parikut ti pamilia. Imbagana iti lalaki nga adu a pamilia ti natulongan ti libro a Ti Sekreto ti Naragsak a Pamilia, nga impablaak dagiti Saksi ni Jehova. Sumagmamano nga aldaw kalpasan a naipatulod ti libro, nagtelepono manen ti kabsat. Kinuna ti lalaki: “Insalbar daytoy a libro ti relasionmi nga agassawa!” Kinapudnona, inummongna ti pamiliana tapno mairanudna dagiti agkakaimbag a punto a nabasana iti dayta a libro. Nairugi ti panagadal iti Biblia, ket di nagbayag, regular a tumabtabunon ti lalaki kadagiti Nakristianuan a gimong.

¹⁴ Kuna ti maysa a mangiwarwaragawag iti Pagarian idiay Denmark a nakairugi iti panagadal iti Biblia babaen ti telepono: “Ti manangaywan iti serbisio pinaregtanak a makiraman iti panangasaba babaen ti telepono. Nagkedkedak idi damo, ket kinunak: ‘Saanko a linia dayta.’ Ngem maysa nga aldaw, inturturedko ti nagtelepono tapno mangasaba. Ni Sonja ti nakasungbat ket, kalpasan ti ababa a saritaan, immannugot a mangala kadagiti naibatay-Biblia a literatura. Iti maysa a rabii, nagsaritaanmi ti maipapan iti panamarsua, ken kayatna a basaen ti Life​—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation.b Imbagak a nasaysayaat no agkitakami tapno pagsaritaanmi dayta a suheto. Immannugot. Nakasaganan nga agadal ni Sonja idi simmangpetak, ket linawas ti panagadalmi sipud idin.” Kuna ti kabsattayo: “Adu a tawen nga inkarkararagko a maaddaanak iti iyadalan iti Biblia, ngem diak ninamnama a makabirokak babaen ti panangasaba iti telepono.”

15, 16. Aniada a kapadasan ti maisalaysayyo a mangipakita iti pagimbagan ti panagbalin nga alerto iti nadumaduma a pamay-an ti panangirugi kadagiti panagadal iti Biblia?

¹⁵ Adu ti nagballigi gapu ta inyaplikarda ti singasing a mangasaba sadinoman ti ayanda. Maysa a Kristiano a babai iti Estados Unidos ti nangiparada iti kotsena iti abay ti maysa a komersial a van. Idi makita ti kabsat nga adda babai a nakalugan iti dayta a van, inlawlawagna kenkuana ti maipapan iti trabahotayo a panangyadal iti Biblia. Immimdeng ti babai, rimmuar iti van, ket immasideg iti kotse ti kabsat. Kinunana: “Imbag laengen ta kinasaritanak. Nabayagen a diak nakaala iti literaturayo. Ken kayatko ngamin ti agadal manen iti Biblia. Mabalin kadi nga iyadalannak?” Nakaaramid ngarud ti kabsat iti paborable a gundaway tapno mairanudna ti naimbag a damag.

¹⁶ Iti Estados Unidos, adda kapadasan ti maysa a kabsat a babai idi nagsarungkar iti maysa a balay a pagtaripatuan iti babbaket ken lallakay: Inasitganna ti direktor a mangimatmaton iti sumagmamano nga aktibidad iti dayta a pasdek ket imbagana a kayatna ti tumulong kadagiti naespirituan a kasapulan dagiti pasiente. Innayon ti kabsat a kayatna ti mangikondukta iti libre a linawas a panagadal iti Biblia kadagiti amin a mayat a tumabuno. Pinalubosan ti direktor a sarungkaranna dagiti kuarto ti nadumaduma a pasiente. Di nagbayag, mamitlo kada lawas a mangikondukta iti panagadal iti Biblia kadagiti 26 a pasiente. Maysa kadakuada ti regular itan a tumabtabuno kadagiti gimongtayo.

17. Ania ti masansan nga epektibo a pamay-an ti panangirugi iti panagadal iti Biblia?

¹⁷ Kadagiti dadduma a manangiwaragawag iti Pagarian, nasayaat ti resulta ti direkta a panangitukon iti panagadal iti Biblia. Iti maysa nga agsapa, maysa a kongregasion a buklen ti 105 nga agibumbunannag ti nangikagumaan a mangitukon iti panagadal iti Biblia iti tunggal bumalay a makasaritada. Adda 86 nga agibumbunannag a nakiraman iti panangasaba, ket kalpasan ti dua nga oras a panangasaba, nairugi ti di kumurang a 15 a baro a panagadal iti Biblia.

Itultuloyyo a Biroken Dagiti Maikari

18, 19. Sipapanunottayo koma iti ania a napateg a bilin ni Jesus, ken ania ti nasken a determinado nga aramidentayo tapno maibanag dayta?

¹⁸ Kas manangiwaragawag iti Pagarian, mabalin a kayatyo nga iyaplikar dagiti singasing a nadakamat iti daytoy nga artikulo. Ngem nasayaat nga ikabilangan ti kostumbre iti lugaryo no pampanunotenyo dagiti metodo nga usarenyo a mangasaba. Kangrunaan iti amin, sipapanunottayo koma iti bilin ni Jesus a biroken dagidiay maikari ken tulongan ida nga agbalin nga adalan.​—Mateo 10:11; 28:19.

¹⁹ Gapuna, sapay koma ta ‘aramatentayo a siuumiso ti sao ti kinapudno.’ Maaramidtayo dayta no naan-anay a naibatay iti Kasuratan ti isurotayo. Tumulong daytoy kadatayo a mangdanon iti puso dagiti manangipangag a tattao ken mangparegta kadakuada nga agtignay. Buyogen ti sikakararag a panagpannuray ken ni Jehova, matulongantayo dagiti dadduma nga agbalin nga adalan ni Jesu-Kristo. Ken anian a makagunggona daytoy a trabaho! ‘Aramidentayo ngarud ti amin a kabaelantayo a mangiparang iti bagitayo a naanamongan iti Dios,’ a kanayon nga idaydayawtayo ni Jehova kas naregta a manangiwaragawag iti Pagarian, a mangasaba buyogen ti panggep a mangaramid kadagiti adalan.​—2 Timoteo 2:15.

[Footnotes]

Malagipyo Pay?

• Apay a kasapulan nga ad-adda a mailawlawag ken ni Apolos ti dalan ti Dios?

• Kadagiti ania a pamay-an a da Priscila ken Aquila nakasursuroda ken ni apostol Pablo?

• Maibatay iti Aramid kapitulo 18, ania ti naadalyo maipapan iti trabaho a panagaramid iti adalan?

• Kasanokayo a makapataud kadagiti gundaway nga agaramid kadagiti adalan?

[Ladawan iti panid 18]

Da Priscila ken Aquila ‘ad-adda a siuumiso nga imbinsabinsada ken ni Apolos ti dalan ti Dios’

[Ladawan iti panid 20]

Nagbalin a nasigo ni Apolos iti panagaramid kadagiti adalan

[Ladawan iti panid 21]

Nangasaba ni Pablo iti sadinoman a napananna

[Dagiti Ladawan iti panid 23]

Mangaramid kadagiti gundaway a mangasaba