“Ni Jehova ti Pigsak”

Kas insalaysay ni Joan Coville

Naipasngayak idi Hulio 1925 idiay Huddersfield, England. Bugbugtongak nga anak ken nakapuy ti salun-atko idi ubingak. Kinapudnona, sangkakuna ni tatangko, “Maanginanka laeng, agsakitkan.” Kasla agpayso met dayta!

IDI ubingak pay, kasta unay ti panaglualo dagiti klero maipaay iti talna, ngem idi bimtak ti maikadua a gubat sangalubongan, nagkararagda maipaay iti balligi. Gapu iti dayta, nariribukanak ken nagduaduaak. Iti dayta a gundaway, immay iti balaymi ni Annie Ratcliffe, ti kakaisuna a Saksi iti lugarmi.

Naammuak ti Kinapudno

Impaimaannakami ni Annie iti libro a Salvation ken inawisna ni Nanang a tumabuno iti saritaan maipapan iti Biblia a maang-angay iti balayna.a Kiniddaw ni Nanang a kaduaek isuna. Malagipko pay daydi a saritaan a damok a tinabunuan. Saan a kas iti ninamnamak, makapainteres daydi a saritaan a maipapan iti subbot. Nasungbatan ti adu a saludsodko. Iti simmaganad a lawas, timmabunokami manen. Iti dayta a gundaway, nailawlawag ti padto ni Jesus maipapan iti pagilasinan dagiti maudi nga aldaw. Dagus a nabigbigmi ken nanangko ti kinapudno gapu iti makitkitami a kasasaad ti lubong. Iti dayta met laeng nga aldaw, naawiskami a tumabuno iti Kingdom Hall.

Iti Kingdom Hall, naam-ammok ti sumagmamano nga agtutubo a payunir. Maysa kadakuada ni Joyce Barber (Ellis itan), nga agingga ita ket agserserbi iti Bethel idiay London a kaduana ni Peter a lakayna. Impagarupko no agpaypayunirda amin. Gapuna, dagus a rinugiak ti mangasaba iti 60 nga oras iti kada bulan, nupay ages-eskuelaak pay la idi.

Lima a bulan kalpasanna, idi Pebrero 11, 1940, nabautisarankami ken Nanang iti maysa a zone assembly (maawagan itan iti asamblea sirkito) idiay Bradford. Saan a binusor ni Tatang ti baro a relihionmi, ngem di pulos nagbalin a Saksi. Idi nabautisaranak, mangrugrugi idi ti panangasaba kadagiti kanto. Nakipasetak a siaawit kadagiti plakard ken iti maysa a bag a naglaon kadagiti magasin. Naminsan a Sabado, natudinganak nga agtakder iti kaokupaduan a paset ti tiendaan. Adda pay latta panagbutengko idi iti tao, ket kas iti pagam-amkak, nagadu a kaeskuelaak ti limmabas iti pagtaktakderak!

Idi 1940, kasapulan a mabingay ti nakaitimpuyoganmi a company (maawagan itan iti kongregasion). Idi napasamak dayta, dandani amin a kapatadak ket naitimpuyog iti bangir a kongregasion. Inreklamok dayta iti company servant (maawagan itan iti mamangulo a manangaywan). Kinunana, “No kayatmo ti maaddaan iti agtutubo a kakaduam, mapanmo kasabaan dagiti agtutubo.” Kasta ti eksakto nga inaramidko! Di nagbayag, naam-ammok ni Elsie Noble. Inawatna ti kinapudno ket sipud idin, nagbalinkami a nasinged nga aggayyem.

Ti Panagpayunirko ken Dagiti Impaay Dayta a Bendision

Idi nagturposak, nagtrabahoak kas accountant. Ngem bayat a mapalpaliiwko ti rag-o dagiti agserserbi iti amin a tiempo, dimmegdeg ti tarigagayko nga agserbi ken Jehova kas payunir. Idi Mayo 1945, sirarag-o a rinugiak ti agserbi kas special pioneer. Bayat ti umuna nga aldaw ti panagpayunirko, nagmalmalem a nagtudo iti napigsa. Ngem diak inkankano dayta gapu ta maragsakanak unay a mangaskasaba. Kinapudnona, gapu iti inaldaw a panagbisikletak bayat ti panangasabak, simmalun-atak yantangay regular a mawatwat ti bagik. Nupay di pulos limbes iti 42 a kilo ti timbangko, uray kaanoman saan a nakalapped dayta iti kinapayunirko. Iti panaglabas ti tawtawen, talaga a literal a napadasak a “ni Jehova ti pigsak.”​—Sal. 28:7.

Tapno mabuangay dagiti baro a kongregasion, naibaonak kas special pioneer kadagiti ili nga awan ti Saksi. Idi damo, tallo a tawen a nagserbiak idiay England sa tallo met a tawen idiay Ireland. Bayat ti panagpayunirko idiay Lisburn, Ireland, inyadalak ti maysa a katulongan a pastor dagiti Protestante. Bayat a naammuanna ti kinapudno maipapan kadagiti kangrunaan a doktrina ti Biblia, insurona dagita iti parokiana. Dadduma kadagiti kamengna ti nagreklamo kadagiti opisial ti simbaan, ket siempre, nakalikaguman nga ilawlawagna no apay a sabali ti isursurona. Kinunana a kas maysa a Kristiano, nariknana nga obligasionna nga ipakaammo iti arban nga adu a palso a doktrina ti insurona kadakuada. Nupay nakaro ti panangbusor ti pamiliana, indedikarna ti biagna ken Jehova ket simamatalek a nagserbi Kenkuana agingga iti ipapatayna.

Idiay Larne, ti maikadua a lugar a nagpayunirak idiay Ireland, sisiak ti nagserbi iti innem a lawas, gapu ta ti kaduak a payunir ket timmabuno iti Irarang-ay ti Teokrasia nga Asamblea idiay New York idi 1950. Narigatanak idi gapu ta tartarigagayak unay ti makiasamblea. Kaskasdi, bayat dagidi a lawas, adda dagiti makaparegta a kapadasak iti tay-ak ti ministerio. Adda nakasaritak a lakay a napaimaan iti maysa kadagiti publikasiontayo nasurok a 20 a tawenen ti napalabas. Iti adu a tawen, namin-adun a nabasana dayta ket dandani naikabesanan ti amin a linaonna. Ti kinapudno ket inawat dayta a lakay agraman ti anakna a lalaki ken babai.

Ti Pannakasanayko iti Eskuelaan ti Gilead

Idi 1951, maysaak kadagiti 11 a payunir manipud England a naawis a tumabuno iti maika-17 a klase ti Eskuelaan ti Gilead idiay South Lansing, New York. Nagustuak unay ti naawatmi a pannursuro ti Biblia bayat dagidi a bulan! Iti dayta a tiempo, dagiti babbai ket awanan pay iti paset iti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro kadagiti kongregasion, ngem iti Gilead naikkankami a babbai iti paset nga agilawlawag ken agreport kas estudiante. Napalalo ti nerbiosmi! Iti intero a damo a pasetko, agpigpigerger ti imak a nakaiggem iti notak. Kastoy ti makapakatawa a kinuna ti instruktor a ni Kabsat Maxwell Friend: “Saan laeng nga iti rugrugi ti pasetmo a nagnerbioska, a kas iti marikna ti siasinoman a nalaing nga ispiker, no di ket agingga iti ngudo ti pasetmo.” Bayat ti panageskuelami, rimmang-aykami amin iti abilidadmi a mangyebkas iti kapanunotanmi iti sango ti klase. Kasla nagbiit a nalpas ti panageskuelami, ket idi nagturposkami, naibaonkami iti nagduduma a pagilian. Naibaonak nga agmisionero idiay Thailand!

“Pagilian Dagiti Managisem”

Ti natudingan a kaduak nga agmisionero idiay Thailand ket ni Astrid Anderson, nga ibilangko a maysa a sagut manipud ken Jehova. Pito a lawas a nagbiahekami babaen ti pangkargamento a barko sakbay a nakadanonkami idiay Thailand. Idi nakasangpetkami idiay Bangkok a kabeserana, nakitami a dayta a siudad ket addaan kadagiti okupado unay a tiendaan ken dadakkel a kanal nga agserserbi kas kangrunaan a kalsada ti siudad. Idi 1952, awan pay 150 ti agibumbunannag iti Pagarian idiay Thailand.

Idi damo a makitami Ti Pagwanawanan iti lenguahe a Thai, napanunotmi no masursurominto ngata ti agsao iti dayta a lenguahe. Nagrigat a baliksen ti sasao a Thai iti umiso a tonada. Kas pagarigan, ti kaipapanan ti sao a khaù ket “bagas” no nangato nga agpababa ti pannakaibalikasna, ngem no nabangag ti pannakaibalikasna, ti kayatna a sawen ket “damag.” Isu nga idi damomi ti mangasaba, ti masansan a maibagbagami ket, “Adda iyegmi kadakayo a naimbag a bagas” imbes a “naimbag a damag”! Ngem kalpasan ti adu a makapakatawa a kapadasan, in-inut a nasursuromi met laeng dayta a lenguahe.

Mannakigayyem dagiti Thai ket dayta ti makagapu a naawagan ti Thailand kas ti Pagilian Dagiti Managisem. Ti umuna a destinomi ket ti siudad ti Khorat (maawagan itan iti Nakhon Ratchasima), a nagserbianmi iti dua a tawen. Kalpasanna, naidestinokami iti siudad ti Chiang Mai. Ti kaaduan a Thai ket Budista isu a saanda a pamiliar iti Biblia. Idiay Khorat, inyadalak ti postmaster. Nagsaritaanmi ti maipapan ken patriarka nga Abraham. Gapu ta nangnangngegnan ti nagan nga Abraham, siraragsak a nagtung-ed. Ngem di nagbayag, naammuak a ti gayam adda iti panunotna ket saan a ti patriarka no di ket ni Abraham Lincoln, ti dati a presidente ti Estados Unidos!

Naragsakankami a nangisuro iti Biblia kadagiti napudno ti panagpuspusoda a Thai, ngem sinuruandakami met no kasano ti agbalin a naragsak uray nanumo laeng ti biag. Nakapatpateg dayta a leksion gapu ta awan ti koriente wenno gripo iti umuna a pagtaengan dagiti misionero idiay Khorat. Kadagita a nakaidestinuanmi, ‘naadalmi ti palimed agpadpada no kasano ti maaddaan iti kinaruay ken no kasano ti agsagaba iti kinakirang.’ Kas ken apostol Pablo, napadasanmi no ania ti kaipapanan ti ‘maaddaan iti bileg gapu iti daydiay mangmangted iti pannakabalin.’​—Fil. 4:12, 13.

Baro a Kadua ken Baro a Teritoria

Idi 1945, sakbay pay a nagbalinak a misionera, bimmisitaak idiay London. Kabayatan dayta, kaduak ti dadduma a payunir ken Bethelite a napan nagpasiar iti British Museum. Ti maysa kadakuada ket ni Allan Coville, a di nagbayag kalpasan dayta ket naawis a tumabuno iti maika-11 a klase ti Gilead. Naibaon ni Allan nga agmisionero idiay France sa kalpasanna ditoy Belgium.b Idi agangay, bayat ti panagmisionerok idiay Thailand, kiniddawna ti panagkasarmi, ket immannugotak iti dayta.

Nagkasarkami idiay Brussels, Belgium, idi Hulio 9, 1955. Nabayagen nga arapaapko ti ag-honeymoon idiay Paris, isu nga inyurnos ni Allan a makiasambleakami sadiay iti simmaganad a lawas. Ngem kasangsangpetmi pay laeng, nakiddaw a tumulong ni Allan iti panagipatarus bayat ti intero nga asamblea. Inaldaw a kasapulan a pumanaw ni Allan iti parbangon, ken rabii unayen no makaawidkami iti dagusmi. Isu a nakapag-honeymoon-kami nga agpayso idiay Paris, ngem manmano met nga agkaabaykami gapu ta iti plataporma ti masansan nga ayanna! Nupay kasta, naragsakanak a makakita a maus-usar ni lakayko nga agserbi kadagiti kakabsat, ket masiguradok nga agbalinkami a pudpudno a naragsak no ni Jehova ti ipangpangrunami iti panagasawami.

Gapu iti pannakiasawak, nakaumayak ditoy Belgium, ti baro a teritoriak. Ti laeng ammok maipapan iti Belgium ket dita ti nakapasamakan ti sumagmamano a gubat. Ngem di nagbayag, naammuak a managayat iti talna ti kaaduan a taga-Belgium. Iti nakaibaonanmi, kasapulan nga agadalak iti Pranses ta dayta ti maus-usar a lenguahe iti makin-abagatan a paset ti pagilian.

Idi 1955, agarup 4,500 ti agibumbunannag ditoy Belgium. Iti dandani 50 a tawen, nagserbikami kenni Allan iti Bethel ken iti trabaho a panagdaliasat. Iti umuna a dua ket kagudua a tawen, nagdaliasatkami babaen iti bisikleta, a sumang-at sumalogkami kadagiti katurturodan, agtudtudo man wenno agin-init. Iti naglabas a tawtawen, nasurok a 2,000 a nadumaduma a balay dagiti kakabsat ti nagdagusanmi! Masansan nga adda maam-ammok a kakabsat a nakapuyen iti pisikal ngem agserserbida latta ken Jehova iti amin a pigsada. Gapu iti ulidanda, naparegtaak a mangitultuloy iti panagserbik aniaman ti kasasaad. Iti ngudo ti tunggal lawas a panagbisitami iti kongregasion, kanayon a mariknami a naparegtakami. (Roma 1:11, 12) Talaga a nagsayaat a katakunaynay ni Allan. Pudno unay ti sasao iti Eclesiastes 4:9, 10: “Ti dua nasaysayaat ngem iti maysa, . . . ta no ti maysa kadakuada matuang, daydiay sabali mabalinna a bangonen ti kaduana”!

Dagiti Bendision nga Itden ti Panagserbi Babaen ti ‘Pigsa ni Jehova’

Iti panaglabas ti tawtawen, adu ti naragsak a kapadasanmi ken Allan iti panangtulong iti sabsabali nga agserbi ken Jehova. Kas pagarigan, idi 1983, binisitami ti Pranses a kongregasion idiay Antwerp. Nagyankami iti balay ti maysa a pamilia a pakidagdagusan met ti agtutubo a ni Benjamin Bandiwila a taga-Zaire (Democratic Republic of Congo itan). Immakar ni Benjamin ditoy Belgium tapno rumagpat iti nangatngato nga edukasion. Kinunana kadakami: “Apalak ti biagyo a naan-anay a naipamaysa iti panagserbi ken Jehova.” Simmungbat ni Allan: “Kunam nga apalannakami; ngem apay ngarud a nailubongan a kalat ti ragragpatem? Saan aya nga agkontra dagita?” Dayta a direkta a komento ti nangtignay ken Benjamin a mangusig iti biagna. Idiay Zaire idi agangay, rinugianna ti agpayunir, ket ita, agserserbin kas kameng ti Komite ti Sanga.

Idi 1999, naoperaanak gapu iti ulser iti esopago. Sipud idin, 30 a kilo laengen ti timbangko. Talaga a maysaak a narasi a “damili a basehas.” Ngem agyamyamanak ta inikkannak ni Jehova iti “pannakabalin a nalablabes ngem iti gagangay.” Kalpasan ti pannakaoperak, pinagbalin ni Jehova a posible ti panangkaduak manen ken Allan iti trabaho a panagdaliasat. (2 Cor. 4:7) Ngem idi Marso 2004, natay ni Allan bayat a matmaturog. Mailiwak unay kenkuana, ngem makaliwliwa ti pannakaammok nga adda isuna iti lagip ni Jehova.

Agtawenak itan iti 83 ken nasurok nga 63 a tawenen ti nabusbosko iti amin-tiempo a serbisio. Aktiboak pay laeng iti ministerio. Adda maysa nga iyad-adalak iti Biblia iti pagtaengak ken inaldaw nga ap-aprobetsarek ti gundaway a makisarita maipapan iti nakasaysayaat a panggep ni Jehova. No dadduma, mapanunotko, ‘Ania ngata ti nagbalinak no diak rinugian ti agpayunir idi 1945?’ Kasla rasonable idi ti diak panagpayunir gapu ta nakapuy ti salun-atko. Ngem anian a yamanko ta nagpayunirak sipud idi kabambannuagak! Naaddaanak iti pribilehio a makapaneknek a mismo a no ipangpangrunatayo ni Jehova, isu ti agbalin a pigsatayo.

[Footnotes]

[Ladawan iti panid 18]

Dakami iti kaduak a misionera a ni Astrid Anderson (iti kannawan)

[Ladawan iti panid 18]

Dakami ken lakayko iti trabahomi a panagdaliasat idi 1956

[Ladawan iti panid 20]

Dakami ken Allan idi tawen 2000