Iwayaanyo ti Agbasa ken Agadal
“Gatangenyo ti nainggundawayan a tiempo maipaay iti bagbagiyo, agsipud ta dagiti aldaw nadangkesda.”—EFESO 5:16.
1. Apay a nainsiriban a bingaybingayen ti tiempotayo, ket ania ti ipalgakna maipapan kadatayo ti panangusartay iti dayta?
NAIKUNA a “no piliem a naimbag ti tiempo saan a masayang dayta.” Masansan nga ad-adda a maaprobetsar ti maysa a tao ti tiempona no mangilasin iti espesipiko a kaadu ti tiempo kadagiti banag a masapul nga aramiden. Insurat ni masirib nga Ari Solomon: “Adda naituding nga oras iti tunggal banag, adda tiempo para iti amin a banag iti baba ti langit.” (Eclesiastes 3:1, Moffatt) Agpapadatayo amin iti kaadu ti oras nga usaren; agdepende kadatayo no kasanotay nga usaren dayta. Ti wagas a panangyurnostay kadagiti ipangpangrunatayo ken ti panangbingaytay iti tiempotayo dakkel ti ipalgakna no ania ti kapatgan iti pusotayo.—Mateo 6:21.
2. (a) Iti Sermonna idiay Bantay, ania ti kinuna ni Jesus maipapan iti naespirituan a kasapulantayo? (b) Ania ti maitutop nga usigentayo maipapan iti bagbagitayo?
2 Obligadotayo a mangbusbos iti tiempo a mangan ken maturog gapu ta kasapulan dagitoy ti bagitayo. Ngem komusta ngay dagiti naespirituan a kasapulantayo? Ammotayo a kasapulantay met dagita. Iti Sermonna idiay Bantay, kinuna ni Jesus: “Naragsak dagidiay sipapanunot iti naespirituan a kasapulanda.” (Mateo 5:3) Dayta ti gapuna a regular a palpalagipannatayo “ti matalek ken masirib nga adipen” maipapan iti kinapateg ti panangilasin iti tiempo nga agbasa ken agadal iti Biblia. (Mateo 24:45) Mabalin a mabigbigyo a napateg daytoy, ngem nalabit ipapanyo nga awan laeng ngamin ti tiempoyo nga agadal wenno agbasa iti Biblia. No kasta, usigentayo dagiti wagas ken pamuspusan no kasano nga ad-adda a maiwayaantayo ti agbasa iti Sao ti Dios, agadal a personal, ken agmennamenna.
Panangiwaya iti Tiempo nga Agbasa ken Agadal iti Biblia
3, 4. (a) Ania ti imbalakad ni apostol Pablo maipapan iti panangusartay iti tiempotayo, ket ania ti ramanen daytoy? (b) Ania ti kayat a sawen ni Pablo iti balakadna kadatayo a ‘gatangentay ti nainggundawayan a tiempo maipaay iti bagbagitayo’?
3 Gapu iti tiempo a pagbibiagantayo, nasken nga ipangagtayo amin ti sasao ni apostol Pablo: “Itultuloyyo ti agaluad a siiinget a ti pannagnayo saan a kas kadagiti nakuneng no di ket kas kadagiti masirib a tattao, a gatangenyo ti nainggundawayan a tiempo maipaay iti bagbagiyo, agsipud ta dagiti aldaw nadangkesda. Gapu itoy sumardengkayo nga agbalin a di nainkalintegan, no di ket itultuloyyo a lasinen no ania ti pagayatan ni Jehova.” (Efeso 5:15-17) Siempre, daytoy a balakad saklawenna amin nga aspeto ti biagtayo kas dedikado a Kristiano, a pakairamanan ti panangiwaya iti tiempo nga agkararag, agadal, makigimong, ken makiraman a naan-anay no mabalbalin iti pannakaikasaba ti “naimbag a damag ti pagarian.”—Mateo 24:14; 28:19, 20.
4 Adu kadagiti adipen ni Jehova itatta ti kasla marigatan a mangilugar iti biagda ti panagbasa ken naanep a panagadal iti Biblia. Siempre, ditay manayonan ti aldawtayo iti maysa pay nga oras, isu a sigurado nga adda sabali a banag a kaipapanan ti balakad ni Pablo. Iti Griego, ti sasao a “gatangenyo ti nainggundawayan a tiempo” ipasimudaagna ti pananggatang a kasukat ti sabali a banag. Iti Expository Dictionary ni W. E. Vine, kunana a kaipapanan dayta ti “pananggundaway iti tunggal oportunidad, nga aprobetsaren a naimbag yantangay saanen a maisubli dagita no napalabasdan.” Ania wenno sadino ti mabalintayo a panggatangan iti nainggundawayan a tiempo para iti panagbasa ken panagadal iti Biblia?
Masapul nga Ikeddengtayo Dagiti Ipangpangruna
5. Apay ken kasano a ‘siguraduentayo dagiti napatpateg a bambanag’?
5 Malaksid kadagiti sekular nga obligasiontayo, adu ti naespirituan a banag nga asikasuentayo. Kas dedikado nga ad-adipen ni Jehova, ‘aduantayo ti aramiden iti trabaho ti Apo.’ (1 Corinto 15:58) Gapu iti daytoy, binilin ni Pablo dagiti Kristiano idiay Filipos a ‘siguraduenda dagiti napatpateg a bambanag.’ (Filipos 1:10) Kayat a sawen daytoy a nasken nga ikeddeng dagiti ipangpangruna. Kanayon koma a dagiti naespirituan a banag ti iyun-una imbes a dagiti material a banag. (Mateo 6:31-33) Ngem nasken met a natimbengtay kadagiti naespirituan nga obligasiontayo. Kasano ti panangbingbingaytay iti tiempotayo kadagiti nadumaduma nga aspeto ti Nakristianuan a biagtayo? Inreport dagiti agdaldaliasat a manangaywan a kadagiti “napatpateg a bambanag” a rumbeng nga asikasuen ti Kristiano, kasla maliwliwayan ti personal a panagadal ken panagbasa iti Biblia.
6. Ania ti ramanen ti pananggatang iti nainggundawayan a tiempo no maipapan iti sekular a trabaho wenno trabaho iti pagtaengan?
6 Kas naammuantayon, ti pananggatang iti nainggundawayan a tiempo ramanenna ti “pananggundaway iti tunggal oportunidad” ken ‘panangaprobetsar a naimbag kadagita.’ Gapuna, no saantay unay a nayugali ti agbasa ken agadal iti Biblia, nasayaat nga usigentayo no ania ti pakaus-usaran ti tiempotayo. No narigat unay ti sekular a trabahotayo, nga ibusenna ti adu a tiempo ken pigsatayo, ikararagtayo koma dayta ken Jehova. (Salmo 55:22) Mabalin a makaaramidtayo iti panagbalbaliw a mangiwaya iti ad-adu a tiempotayo para kadagiti napateg a banag a mainaig iti panagdayaw ken Jehova, a pakairamanan ti panagadal ken panagbasa iti Biblia. Umiso ti kunada a di maibus ti trabaho ti babai. Gapuna, masapul met nga ikeddeng dagiti Kristiano a kakabsat a babbai no ania iti ipangpangrunada sa mangilasinda iti masnup a panawen para iti panagbasa iti Biblia ken napasnek a panagadal.
7, 8. (a) Aniada nga aktibidad ti masansan a pakagatangan iti tiempo para iti panagbasa ken panagadal? (b) Ania ti panggep ti panaglinglingay, ket kasano a ti pananglaglagip iti daytoy tulongannatayo a mangikeddeng kadagiti ipangpangrunatayo?
7 Kadawyanna, kaaduan kadatayo ti mabalin a gumatang iti tiempo para iti panagadal babaen ti panangisakripisio kadagiti saan a napateg nga aramid. Mabalin nga utobentayo dagitoy: ‘Kasano kaadu ti oras nga us-usarek iti panagbasa kadagiti sekular a magasin wenno diario, panagbuya iti telebision, panagdengngeg iti musika, wenno panagay-ayam iti video? Ad-adu kadi ti panawenko nga agkompiuter ngem agbasa iti Biblia? Kuna ni Pablo: “Sumardengkayo nga agbalin a di nainkalintegan, no di ket itultuloyyo a lasinen no ania ti pagayatan ni Jehova.” (Efeso 5:17) Agparang a ti di natimbeng a panagbuya iti telebision ti kangrunaan a makagapu no apay nga adu ti Saksi nga awan unay tiempoda nga agadal a personal ken agbasa iti Biblia.—Salmo 101:3; 119:37, 47, 48.
8 Nalabit kunaen dagiti dadduma a dida mabalin ti agadal a kankanayon, a kasapulanda met ti aglinglingay. Nupay pudno daytoy, mabalin a nasayaat nga usigen ti kaadu ti tiempo nga us-usarentayo iti panagaliwaksay sa idilig dayta iti tiempo nga aktual a maus-usar iti panagadal wenno panagbasa iti Biblia. Mabalin a maklaattayo iti resultana. Nupay napateg ti panaglinglingay ken panagaliwaksay, masapul nga ilugartayo dagita. Ti panggep dagita ket tapno mangpabang-ar kadatayo para iti nagangganaygay a naespirituan nga aramid. Makabannog ti adu a programa iti telebision ken ay-ayam iti video, idinto ta makapabang-ar ken makapakired ti agbasa ken agadal iti Sao ti Dios.—Salmo 19:7, 8.
No Kasano nga Iwayaan ti Dadduma ti Panagadal
9. Ania dagiti pagimbagan ti panangsurot iti balakad ti bokleta a Panangsukimat Kadagiti Kasuratan iti Inaldaw-aldaw—1999?
9 Kuna ti introduksion ti 1999 nga edision ti bokleta a Panangsukimat Kadagiti Kasuratan iti Inaldaw-aldaw: “Mabalin nga ad-adda a makagunggona ti panangusig iti inaldaw a teksto ken dagiti komento manipud iti daytoy a polieto iti agsapa. Mariknam a kasla ni Jehova, ti Naindaklan nga Instruktor, ririingennaka babaen kadagiti instruksionna. Naimpadtuan a makuna a ni Jesu-Kristo ket nagunggonaan kadagiti instruksion ni Jehova iti biniganbigat: ‘Isu [ni Jehova] agriing a biniganbigat; isu riingenna ti lapayagko a pagdengngeg a kas kadagiti nasursuruan.’ Ti kasta nga instruksion ti nangted ken Jesus iti ‘dila dagiti nasursuruan’ tapno ‘maammuanna no kasano ti panangpapigsa kadagiti nabannogan babaen kadagiti sasao.’ (Isa. 30:20; 50:4; Mat. 11:28-30) Ti pannakariing babaen iti naintiempuan a balakad manipud iti Sao ti Dios iti biniganbigat saannaka laeng a tulongan a mangsaranget kadagiti parikutmo no di ket kabalannaka met iti ‘dila dagiti nasursuruan’ a tumulong kadagiti sabsabali.”a
10. Kasano nga inwayaan ti dadduma ti panagbasa ken panagadal iti Biblia, ket ania dagiti nagunggonada?
10 Adu ti Kristiano a mangsursurot iti daytoy a balakad babaen ti panangbasa iti inaldaw a teksto ken komento ken babaen ti panagbasa iti Biblia wenno panagadal iti parbangon. Idiay Francia, agriing a masapa iti binigat ti maysa a matalek a payunir sa agbasa iti Biblia iti 30 a minuto. Ania ti nakatulong kenkuana a mangaramid iti daytoy iti adu a tawen? Kunana: “Nagutugotak unay, ken nainget ti panangsurotko iti eskediulko nga agbasa, aniaman ti kasasaad!” Aniaman ti oras a pilientayo, ti napateg ket siiinget a surotentay ti eskediultayo. Kuna ni René Mica, payunir iti nasuroken nga 40 a tawen idiay Europa ken idiay North Africa: “Sipud pay idi 1950, kalatko a basaen ti intero a Biblia iti kada tawen, ket naaramidkon dayta iti 49 a daras. Mariknak a napateg daytoy iti panangtaginayon iti nasinged a relasionko iti Namarsua kaniak. Ti panangmennamenna iti Sao ti Dios tinulongannak a mangtarus nga ad-adda pay iti kinahustisia ni Jehova ken ti dadduma pay a galadna ket dayta ti gubuayan ti nakaskasdaaw a bileg.”b
“Abasto a Taraon iti Umiso a Tiempo”
11, 12. (a) Ania dagiti naespirituan nga “abasto a taraon” nga impaay “ti matalek a mayordomo”? (b) Kasano a maipapaay ti “abasto a taraon” iti umiso a tiempo?
11 No kasano a ti regular a pannangan pakaradkadenna ti pisikal a bagi, ti regular nga eskediul iti panagadal ken panagbasa iti Biblia parang-ayenna ti espiritualidad. Iti Ebanghelio ni Lucas, mabasatayo ti sasao ni Jesus: “Asino a pudpudno ti matalek a mayordomo, ti maysa a masirib, a dutokanto ni apona iti bagi dagiti agserserbi kenkuana tapno itultuloyna nga ipaayan ida ti bingayda nga abasto a taraon iti umiso a tiempo?” (Lucas 12:42) Iti nasuroken a 120 a tawen, maipapaay ti naespirituan nga “abasto a taraon iti umiso a tiempo” babaen ti Pagwanawanan, kasta met ti dadduma pay a naibatay iti Biblia a libro ken publikasion.
12 Imutektekanyo ti sasao nga “iti umiso a tiempo.” Ti ‘Naindaklan nga Instruktortayo’ a ni Jehova, babaen ti Anakna ken ti klase adipen, naintiempuan nga iwanwanwanna ti ilina no maipapan kadagiti doktrina ken kondukta. Kas man la sangsangkamaysa a nangngegtayo ti timek a mangibagbaga kadatayo: “Isu daytoy ti dalan, magnakayo kenkuana; intono agbaw-ingkayo iti makanawan, ken intono agbaw-ingkayo iti makatigid.” (Isaias 30:20, 21) Maysa pay, no napasnek ti tunggal maysa nga agbasa iti Biblia ken amin a publikasion ti Biblia, masansan a mariknada a dagiti linaon dagitoy a kapanunotan ket naiturong a nangnangruna kadakuada. Wen, dumteng kadatayo ti nadiosan a balakad ken panangiwanwan iti umiso a tiempo, a tumulong kadatayo a mangsarked iti sulisog wenno mangaramid iti nainsiriban a desision.
Patanorenyo ti Nasayaat nga Ugali iti Pannangan
13. Ania ti sumagmamano a di nasayaat nga ugali iti naespirituan a pannangan?
13 Tapno magunggonaan a naan-anay kadagita nga “abasto a taraon” a maipapaay iti umiso a tiempo, nasken nga addaantayo iti nasayaat nga ugali iti pannangan. Nasken nga adda regular nga eskediul ti panagbasa iti Biblia ken personal a panagadal sa siiinget a suroten dayta. Addaankayo kadi iti nasayaat nga ugali iti naespirituan a pannangan ken regular a napasnek a personal a panagadal? Wenno timtimanyo laeng kadi ti material a nagsayaat ti pannakaisaganana para kadatayo, a kayariganna agap-apurakayo a mangan, wenno baktawanyo pay ketdin a mamimpinsan ti sumagmamano a pannangan? Gapu iti di nasayaat nga ugalida iti naespirituan a pannangan, kimmapuy ti pammati ti dadduma—timmallikudda pay ketdi.—1 Timoteo 1:19; 4:15, 16.
14. Apay a makagunggona ti naannad a panangusig kadagiti banag a kasla ammotayon?
14 Mabalin nga ipapan dagiti dadduma nga ammodan dagiti pamunganayan a doktrina ket saan a talaga a baro ti linaon ti tunggal artikulo. No kasta, saanen a kasapulan ti sistematiko a panagadal ken pannakigimong. Ngem ipakita ti Biblia a kasapulantayo ti mapalagipan kadagiti banag nga ammotayon. (Salmo 119:95, 99; 2 Pedro 3:1; Judas 5) No kasano a ti nalaing nga agluto isaganana ti adu a naimas a putahe babaen kadagiti isu met laeng a ramen, ipapaay met ti klase adipen dagiti makapasalun-at a naespirituan a taraon iti adu a nadumaduma a wagas. Uray kadagiti artikulo a mangsaklaw kadagiti tema a masansan idin a mapagsasaritaan, adda dagiti nasaysayaat a punto a ditay kayat a malibtawan. Kinapudnona, ti pagimbagan a magun-odtay kadagiti basbasaentayo ket agpannuray a nangnangruna iti no kasano kawadwad ti tiempo nga usarentayo ken iti panagreggettayo a mangadal iti dayta.
Dagiti Naespirituan a Pagimbagan ti Panagbasa ken Panagadal
15. Kasano a ti panagbasa ken panagadal iti Biblia tulongandatayo nga agbalin a nasaysayaat a ministro ti Sao ti Dios?
15 Nagadu ti pagimbagan a magun-odtayo iti panagbasa ken panagadal iti Biblia. Matulongantayo a mangitungpal iti maysa kadagiti kangrunaan a responsabilidadtayo kas Kristiano, nga isu ti panagbalintayo kas ‘mangmangged nga awan ti aniaman nga ibainna, nga aramatentayo a siuumiso ti sao ti kinapudno.’ (2 Timoteo 2:15) No napaspasnektayo nga agbasa ken agadal iti Biblia, ad-adda a mapno ti isiptayo iti pampanunot ti Dios. Iti kasta, kas ken Pablo, kabaelantayo ti ‘makirinnason kadagiti tattao manipud iti Kasuratan, nga ilawlawag ken paneknekantayo babaen kadagiti reperensia’ ti nakaskasdaaw a kinapudno dagiti panggep ni Jehova. (Aramid 17:2, 3) Maparang-ay ti laingtayo a mangisuro, ken ad-addanto a makapabileg iti naespirituan dagiti pannakisarita, palawag, ken balakadtayo.—Proverbio 1:5.
16. Ania dagiti personal a wagas a pakagunggonaantayo no agbasa ken agadaltayo iti Sao ti Dios?
16 Mainayon pay, ti tiempotayo a mangsukimat iti Sao ti Dios tulongannatayo a mangitunos a naan-anay iti biagtayo kadagiti dalan ni Jehova. (Salmo 25:4; 119:9, 10; Proverbio 6:20-23) Pabilgenna dagiti naespirituan a galadtayo, a kas ti kinapakumbaba, kinasungdo, ken kinaragsak. (Deuteronomio 17:19, 20; Apocalipsis 1:3) No iyaplikartayo ti pannakaammo a magun-odtayo iti panagbasa ken panagadal iti Biblia, sagrapentayo ti nabuslon a panagayus ti espiritu ti Dios iti biagtayo, nga agresulta iti nawadwad a bunga ti espiritu iti amin nga aramidtayo.—Galacia 5:22, 23.
17. Kasano a ti kawadwad ken kalidad ti personal a panagbasa ken panagadaltayo iti Biblia apektaranna ti relasiontayo ken Jehova?
17 Kangrunaanna, ti tiempo a ginatangtayo manipud kadagiti sabali nga aktibidad tapno mabasa ken maadaltayo ti Sao ti Dios ket mangyegto iti adu a bendision mainaig iti relasiontayo iti Dios. Inkararag ni Pablo a ‘mapno koma [dagiti padana a Kristiano] iti umiso a pannakaammo iti pagayatan [ti Dios] iti isuamin a sirib ken naespirituan a pannakaawat, tapno magnada a maikari ken Jehova maipaay iti panggep a panangay-ayo a naan-anay kenkuana.’ (Colosas 1:9, 10) Umasping iti dayta, tapno ‘makapagnatayo a maikari ken Jehova,’ masapul a ‘mapnotayo koma iti umiso a pannakaammo iti pagayatanna iti isuamin a sirib ken naespirituan a pannakaawat.’ Nalawag a ti pananggun-odtayo iti bendision ken anamong ni Jehova ket agpannuray a nangnangruna iti kawadwad ken kalidad ti personal a panagbasa ken panagadaltayo iti Biblia.
18. Ania dagiti bendision a lak-amentayo no surotentayo ti sasao ni Jesus a nailanad iti Juan 17:3?
18 “Daytoy kaipapananna ti agnanayon a biag, ti pananggun-odda iti pannakaammo maipapan kenka, ti maymaysa a pudno a Dios, ken iti daydiay imbaonmo, ni Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Maysa dayta kadagiti teksto a masansan nga us-usaren dagiti Saksi ni Jehova tapno matulonganda dagiti sabsabali a mangapresiar iti kinapateg ti panagadal iti Sao ti Dios. Sigurado a napateg met nga aramidentayo dayta a personal. Ti mismo a namnamatayo a panagbiag nga agnanayon ket agpannuray iti irarang-ay ti pannakaammotayo ken Jehova ken iti Anakna, ni Jesu-Kristo. Ket utobenyo ti kaipapanan dayta. Awanto a pulos ti patinggana ti panangadaltayo iti ad-adu pay maipapan ken Jehova—ken saanto a maibus ti maadaltayo maipapan kenkuana!— Eclesiastes 3:11; Roma 11:33.
[Footnotes]
a Impablaak ti Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
b Kitaenyo ti artikulo a “No Kaanot’ Panagbasada ken No Kasanoda a Nagunggonaan,” a naipablaak iti Mayo 1, 1995 a Pagwanawanan, panid 20-1.
Dagiti Pangrepaso a Saludsod
• Ania ti ipalgak ti wagas a panangusartay iti tiempotayo?
• Ania dagiti aktibidad a mabalin a panggatangan iti tiempo para iti panagbasa ken panagadal iti Biblia?
• Apay a rumbeng nga annadantay dagiti ugalitayo iti naespirituan a pannangan?
• Ania dagiti pagimbagan ti panagbasa ken panagadal iti Kasuratan?
[Dagiti Ladawan iti panid 20, 21]
Ti regular a panagbasa ken panagadal iti Biblia tulongannatayo a ‘mangaramat a siuumiso iti sao ti kinapudno’
[Dagiti Ladawan iti panid 23]
Nupay adu ti pakakumikomantayo, mangyeg iti adu a gunggona ti panangbalanse kadagiti dadduma nga aktibidad kadagiti naespirituan nga aktibidad