Espiritismo ken ti Panangbirok iti Pudno nga Espiritualidad

ADDAANTAY amin iti naespirituan ken material a kasapulan. Dayta ti rason a nakaad-adu ti mangisaludsod, Aniat’ panggep ti biag, apay nga agsagaba dagiti tattao, ken aniat’ mapasamak kadatayo no mataytayo? Tapno masungbatan dagitoy ken dagiti umasping a saludsod, adu a napasnek a tattao ti agpannuray kadagiti espiritistiko a sesion, a dita a makiumanda kadagiti medium (mannakiuman iti espiritu), a mangnamnamada a makasaritada dagiti espiritu dagiti natay. Daytoy nga aramid ket maaw-awagan nga espiritismo.

Adda dagiti makipaspaset iti espiritismo iti adu a pagilian, ket agtataripnongda kadagiti kongregasion ken simbaan. Idiay Brazil, kas pagarigan, napattapatta nga adda 4,000,000 nga espiritista a mangan-annurot iti sursuro a sagudayen ti kodigo nga inaramid ni Hyppolyte Léon Denizard Rivail, maysa nga edukador ken pilosopo a Pranses idi maika-19 a siglo a ti naganna kas mannurat ket Allan Kardec. Damdamo a naginteres ni Kardec iti espiritismo idi 1854. Idi agangay, ininterbiuna dagiti medium iti adu a lugar sana inrekord dagiti sungbatda iti The Book of Spirits, a naipablaak idi 1857. Ti dua a sabali pay a libro a sinuratna ket The Mediums’ Book ken The Gospel According to Spiritism.

Naikalam-it ti espiritismo kadagiti relihioso nga aramid a kas iti voodoo, panagkulam, salamangka, wenno Satanismo. Nupay kasta, dagidiay mangan-annurot iti sursuro ni Allan Kardec kunada a naiduma dagiti patpatienda. Masansan nga agadaw iti Biblia dagiti publikasionda, ket tukoyenda ni Jesus kas “ti mangibagbagnos ken pagulidanan ti intero a sangatauan.” Kunada a ti sursuro ni Jesus “ti kasin-awan nga ebkas ti nadibinuan a linteg.” Iti panangmatmat ni Allan Kardec, dagiti espiritistiko a surat ti maikatlo a naipalgak a linteg ti Dios iti sangatauan. Ti immuna a dua isu ti sursuro ni Moises ken ti sursuro ni Jesus.

Adu ti maatrakar iti espiritismo agsipud ta itampokna ti panagayat iti kaarruba ken panangtulong kadagiti agkasapulan. Kastoy ti maysa a patpatien dagiti espiritista: “No awan ti panagtitinnulong, awan ti maispal.” Adu nga espiritista ti aktibo a tumultulong kadagiti agkasapulan, nga agipaspasdekda kadagiti ospital, eskuelaan, ken dadduma pay nga institusion. Makomendaran dagiti kasta a gapuanan. Ngem maitunos kadi ti patpatien dagiti espiritista iti sursuro ni Jesus a nailanad iti Biblia? Usigentayo ti dua a pagarigan: ti namnama dagiti natay ken ti pakaigapuan ti panagsagaba.

Ania ti Namnama Dagiti Natay?

Mamati ti kaaduan nga espiritista iti reinkarnasion. Kuna ti maysa a publikasion dagiti espiritista: “Ti reinkarnasion ti kakaisuna a doktrina a maikanatad iti ideyatayo maipapan iti nadibinuan a hustisia; dayta ti kakaisuna a doktrina a mangilawlawag iti masanguanan ken mangpatibker iti namnamatayo.” Ilawlawag dagiti espiritista a ti kararua, wenno ti “espiritu nga adda iti bagi,” panawanna ti bagi iti tiempo ti ipapatay​—kas iti kulibangbang a rumkuas iti nakabalkutanna. Mamatida a dagitoy nga espiritu ti mayanakto manen kas tattao tapno maiwaksida dagiti basol a naaramidda iti immuna a panagbiagda. Ngem saanen a malagip pay dagidiay nga immun-una a basol. “Matmatan ti Dios a maiparbeng laeng a lipatenen ti napalabasda,” kuna ti The Gospel According to Spiritism.

“Ti panangilibak iti reinkarnasion ket panangilibak iti sasao ni Kristo,” insurat ni Allan Kardec. Nupay kasta, saan a pulos nga inyebkas ni Jesus ti sao a “reinkarnasion” ket awan a pulos ti dinakamatna a kasta a kapanunotan. (Kitaenyo ti “Isuro Kadi ti Biblia ti Reinkarnasion?” iti panid 22.) Imbes ketdi, insuro ni Jesus nga agungarto dagiti natay. Kabayatan ti ministeriona ditoy daga, pinagungarna ti tallo a tattao​—ti barito ti balo idiay Nain, ti balasitang ti mangidadaulo nga opisial ti sinagoga, ken ti nasinged a gayyemna a ni Lazaro. (Marcos 5:22-24, 35-43; Lucas 7:11-15; Juan 11:1-44) Usigentayo ti maysa kadagidiay naisangsangayan a pasamak ket ammuentayo no ania ti kayat a sawen ni Jesus iti “panagungar.”

Ti Panagungar ni Lazaro

Nadamag ni Jesus a masakit ni Lazaro a gayyemna. Dua nga aldaw kalpasanna, imbagana kadagiti adalanna: “Ni Lazaro a gayyemtayo napan naginana, ngem agbaniagaak sadiay tapno riingek manipud pannaturogna.” Saan a naawatan dagiti adalan no ania ti kayat a sawen ni Jesus, isu nga imbatadna: “Ni Lazaro natayen.” Idi nakagteng ni Jesus iti tanem ni Lazaro, uppat nga aldawen a natay ti lalaki. Kaskasdi, imbilin ni Jesus a maikkat ti bato a naipunit iti pagserkan ti tanem. Sana impukkaw: “Lazaro, rummuarka!” Iti dayta a kanito, adda nakaskasdaaw a napasamak. “Ti tao a natayen rimmuar a dagiti saka ken im-imana sipapatapat kadagiti bedbed, ket ti rupana napatapatan iti lupot. Kinuna kadakuada ni Jesus: ‘Warwaranyo ket bay-anyo a mapan.’”​—Juan 11:5, 6, 11-14, 43, 44.

Nalawag, saan a reinkarnasion daytoy. Kinuna ni Jesus a matmaturog wenno awan puot ni natay a Lazaro. Kas iti inyebkas ti Biblia, ‘napukaw dagiti panunotna.’ ‘Saan a pulos sipapanunot iti aniaman.’ (Salmo 146:4; Eclesiastes 9:5) Ni napagungar a Lazaro ket saan a sabali a tao nga immakaran ti maysa nga espiritu. Di nagbaliw ti kinatao, edad, ken memoriana. Nagtultuloy kadagiti gagangay nga aktibidadna a kas met laeng idi kasakbayan daydi nasapa nga ipapatayna ket nagsubli kadagiti ay-ayatenna a naldaangan iti ipapatayna.​—Juan 12:1, 2.

Kamaudiananna, natay manen ni Lazaro. Ania ngarud ti panggep daydi a panagungarna? Malaksid iti dadduma pay a panangpagungar nga inaramid ni Jesus, dayta ti mangpatibker iti panagtalektayo iti inkari ti Dios a pagungarennanto dagiti matalek nga adipenna iti inkeddengna a tiempo . Dagidiay a milagro ni Jesus ti ad-adda a nangpatalged iti sasaona a: “Siak ti panagungar ken ti biag. Ti mangwatwat iti pammati kaniak, uray no matay, agbiagto.”​—Juan 11:25.

Maipapan iti dayta a panagungar iti masanguanan, kinuna ni Jesus: “Um-umayen ti oras nga amin dagidiay adda kadagiti pakalaglagipan a tanem mangngegdanto ti timek[ko] ket rummuarda, dagidiay nagaramid iti naimbag a bambanag iti panagungar iti biag, dagidiay nangyugali iti nakadakdakes a bambanag iti panagungar iti pannakaukom.” (Juan 5:28, 29) Kas ken Lazaro, panagungarto dayta dagiti natayen a tattao. Saan dayta a panagtipon manen dagiti adda puotna nga espiritu ken dagiti napagungar a bagi a nagrupsan a mabalin pay ketdin nga immagsep iti dadduma a sibibiag nga organismo. Ti Namarsua iti langit ken daga, nga awan patingga ti sirib ken pannakabalinna, kabaelanna a pagungaren dagiti natay.

Saan kadi a ti doktrina ti panagungar, nga insuro ni Jesu-Kristo, ipanayagna ti napalaus nga ayat ti Dios kadagiti tattao kas indibidual? Ngem komusta met ti maikadua a saludsod a nadakamat itay?

Apay nga Adda ti Panagsagaba?

Ti adu a sagsagabaen ti tao ita ket maigapu iti aramid dagiti tattao a nakuneng, awanan iti kapadasan, ken nadangkes pay. Ngem dagiti met ngay nakas-ang a pasamak a saan a dagiti mismo a tattao ti makinggapuanan? Kas pagarigan, apay nga adda dagiti aksidente ken natural a didigra? Apay nga adda ubbing a mayanak nga addaan iti depekto? Matmatan dagita ni Allan Kardec kas pannusa. Insuratna: “No madusdusatayo, sigurado nga adda naaramidantay a basol. No saan a panagbasol dayta iti agdama a biag, sigurado la ketdi a panagbasol dayta iti napalabas a biag.” Naisuro dagiti espiritista a mangikararag: “Apo, naan-anay ti kinahustisiam. Pakaikariak ti sagubanit nga inyegmo kaniak . . . Awatek dayta kas panangikaro iti napalabasko ken pakasubokan ti panagtalek ken panagpasakupko iti bendito a pagayatam.”​—The Gospel According to Spiritism.

Kasta kadi ti insuro ni Jesus? Saan. Pagaammo unay ni Jesus ti kuna ti Biblia: “Ti tiempo ken ti di mapakpakadaan a pasamak mapagteng kadakuada amin.” (Eclesiastes 9:11) Ammona a no dadduma mapasamak lattan ti dakes a bambanag, saan ket a pannusa gapu kadagiti basol.

Usigenyo daytoy a pasamak iti biag ni Jesus: “Bayat [a ni Jesus] lumablabas nakitana ti maysa a lalaki a bulsek nanipud pannakayanakna. Ket inimtuod kenkuana dagiti adalanna: ‘Rabbi, siasino ti nagbasol, daytoy a lalaki wenno dagiti nagannakna, iti kasta isu nayanak a bulsek?’” Makaisuro unay ti insungbat ni Jesus: “Saan a nagbasol daytoy a lalaki wenno uray dagiti nagannakna, no di ket tapno maiparangarang dagiti aramid ti Dios iti kasasaadna. Kalpasan a naisaona dagitoy a banag, timmupra iti daga ket nangaramid iti pitak babaen iti katay, ket inkabilna ti pitakna kadagiti mata ti lalaki ket kinunana kenkuana: ‘Mapanka agdiram-os idiay ban-aw ti Siloam.’ . . . Ket iti kasta napan ken nagdiram-os, ket nagsubli a makakitan.”​—Juan 9:1-3, 6, 7.

Impakita ti sasao ni Jesus a saan a ti lalaki wenno uray dagiti nagannak kenkuana ti makimbasol iti nakaisigudan a kinabulsekna. Isu a saan a sinuportaran ni Jesus ti ideya a madusdusa ti lalaki gapu kadagiti basol a naaramidanna iti immuna a panagbiagna. Pudno, ammo ni Jesus a ti basol ket natawid ti amin a tattao. Ngem natawidda ti basol ni Adan, saan a basbasol a naaramidanda sakbay a nayanakda. Gapu iti basol ni Adan, amin a tattao ket nayanak nga imperpekto iti pisikal, isu nga agsakit ken matayda. (Job 14:4; Salmo 51:5; Roma 5:12; 9:11) Kinapudnona, naibaon ni Jesus tapno solbarenna dayta a parikut. Kinuna ni Juan a Mammautisar a ni Jesus “ti Kordero ti Dios a mangikkat iti basol ti lubong!”​—Juan 1:29.a

Imutektekanyo met, a saan a kinuna ni Jesus nga inggagara ti Dios a mayanak a bulsek ti lalaki tapno adda panggapuan ni Jesus nga umay ken mangpaimbagto kenkuana. Anian a nagdangkok ken mangirurumen koma ti kasta nga aramid! Naidaydayaw ngata ti Dios iti dayta? Saan. Imbes ketdi, ti namilagruan a pannakaagas ti bulsek a lalaki ‘iparangarangna dagiti aramid ti Dios.’ Kas iti nakaad-adu pay a panangagas ni Jesus, inyanninawna ti napasnek a panagayat ti Dios iti agsagsagaba a sangatauan ken pammasingked a mapagtalkan ti karina a pagpatinggaennanto ti amin a sakit ken panagsagaba dagiti tattao iti tiempo nga inkeddengna.​—Isaias 33:24.

Saan kadi a makaliwliwa a maammuan nga imbes a mangpatpataud iti panagsagaba, ipapaay ti nailangitan nga Amatayo ti “naimbag a bambanag kadagidiay agdawdawat kenkuana”? (Mateo 7:11) Anian a pakaidayawanto ti Kangatuan inton maluktan dagiti mata dagiti bulsek ken lapayag dagiti tuleng, ket makapagna, makalagto, ken makatarayen dagiti pilay!​—Isaias 35:5, 6.

Panangpennek iti Naespirituan a Kasapulantayo

Kinuna ni Jesus: “Ti tao agbiag, saan nga iti tinapay laeng, no di ket iti tunggal sao a rumrummuar iti ngiwat ni Jehova.” (Mateo 4:4) Wen, mapennek ti naespirituan a kasapulantayo no basaentayo ti Sao ti Dios, ti Biblia, ket agbiagtayo a maitunos iti dayta. Ti pannakiuman kadagiti medium ti espiritu saanna a pudpudno a mapennek ti naespirituan a kasapulantayo. Kinapudnona, ti kasta nga aramid ket sibabatad a kondenaren ti umuna a naipalgak a linteg ti Dios kas panangtukoy ti sursurat ni Allan Kardec.​—Deuteronomio 18:10-13.

Bigbigen ti adu, agraman dagiti espiritista, a ti Dios ti Katan-okan a Persona, agnanayon, awan inggana ti kinaperpektona, manangngaasi, naimbag, ken nalinteg. Ngem ad-adu pay ti ipanayag ti Biblia. Ipalgakna a Jehova ti personal a nagan ti Dios, a masapul nga idayawtayo kas iti inaramid ni Jesus. (Mateo 6:9; Juan 17:6) Deskribirenna ti Dios kas maysa a pudpudno a persona ket mabalin a tagiragsaken dagiti tattao ti nasinged a pannakirelasion kenkuana. (Roma 8:38, 39) No basaentay ti Biblia, maadaltayo a naasi ti Dios ket “saanna nga inaramid kadatayo ti mismo a maitutop kadagiti basoltayo; saanna met nga inyeg kadatayo ti maikari kadatayo sigun kadagiti bidduttayo.” (Salmo 103:10) Babaen iti naisurat a Saona, ipanayag ti Soberano nga Apo Jehova ti ayat, kinatan-ok, ken kinanainkalinteganna. Isu Daydiay mangibagnos ken mangsaluad kadagiti natulnog a tattao. Ti panangammo ken Jehova ken iti Anakna, ni Jesu-Kristo, “kaipapananna ti agnanayon a biag.”​—Juan 17:3.

Ipaay ti Biblia ti amin nga impormasion a kasapulantayo maipapan kadagiti panggep ti Dios, ket ibagana kadatayo no ania ti masapul nga aramidentayo no kayattay nga ay-aywen. Ti naannad a panangusig iti Biblia ket mangipaay kadagiti napudno ken makapnek a sungbat kadagiti saludsodtayo. Iwanwannatayo met ti Biblia no ania ti umiso ken di umiso, ken mangipaay iti natibker a namnama. Ipasiguradona kadatayo nga iti asidegen a masanguanan, ti Dios “punasennanto ti amin a lua [iti sangatauan] kadagiti matada, ket awanton ni patay, awanto metten ti panagleddaang wenno panagsangit wenno ut-ot. Ti immuna a bambanag naglabasdan[ton].” (Apocalipsis 21:3, 4) Babaen ken Jesu-Kristo, wayawayaanton ni Jehova ti sangatauan iti natawid a basol ken kinaimperpekto, ket tawidenton dagiti natulnog a tattao ti biag nga agnanayon iti paraiso a daga. Iti dayta a tiempo, naan-anay a mapennekton dagiti pisikal ken naespirituan a kasapulanda.​—Salmo 37:10, 11, 29; Proverbio 2:21, 22; Mateo 5:5.

[Footnote]

[Kahon iti panid 22]

ISURSURO KADI TI BIBLIA TI REINKARNASION?

Suportaran kadi ti aniaman a teksto ti Biblia ti doktrina ti reinkarnasion? Usigenyo ti sumagmamano a kasuratan nga us-usaren dagiti mamati iti daytoy a doktrina:

“Ta amin, dagiti Mammadto ken ti Linteg, nagipadtoda agingga ken Juan . . . Isu ‘ni Elias a naikeddeng nga umay.’”​—Mateo 11:13, 14.

Ni kadi Juan a Mammautisar ti nayanak manen nga Elias? Idi napagimtuodan: “Sika kadi ni Elias?” Nalawag ti sungbat ni Juan: “Saan a siak.” (Juan 1:21) Nupay kasta, naipakpakauna nga umay nga umun-una ni Juan ngem ti Mesias “buyogen ti espiritu ken pannakabalin ni Elias.” (Lucas 1:17; Malakias 4:5, 6) Iti sabali a pannao, ni Juan a Mammautisar ket ni Elias iti anag nga intungpalna ti trabaho nga umasping iti trabaho idi ni Elias.

“Malaksid no ti asinoman mayanak manen, saanna a mabalin a kitaen ti pagarian ti Dios. Dika agsiddaaw gapu ta imbagak kenka, Masapul a mayanakkayo manen.”​—Juan 3:3, 7.

Idi agangay, insurat ti maysa kadagiti apostol: “Bendito koma ti Dios ken Ama ni Apotayo a Jesu-Kristo! Babaen ti naindaklan nga asina nayanaktayo manen iti sibibiag a namnama babaen ti panagungar ni Jesu-Kristo manipud kadagiti natay.” (1 Pedro 1:3, 4, Revised Standard Version; Juan 1:12, 13) Nalawag a ti pannakayanak manen a dinakamat ni Jesus ket maysa a naespirituan a kapadasan a mapasamak bayat a sibibiag pay dagiti pasurotna, saan ketdi a reinkarnasion iti masanguanan.

“No matay ti maysa a tao, agbiag iti agnanayon: no aggibus dagiti aldaw ti panagbiagko ditoy Daga, agurayak, yantangay agsubliakto manen.”​—Maysa a “Griego a patarus” iti Job 14:14 a naadaw iti The Gospel According to Spiritism.

Kastoy ti panangipatarus ti Revised Standard Version iti daytoy a bersikulo: “No matay ti maysa a tao, agbiagto kadi manen? Iti amin nga aldaw ti panagserbik agurayak, agingga a dumteng ti pannakaluk-atko.” Basaenyo ti konteksto dayta a bersikulo. Makitayo a dagiti natay agurayda idiay tanem iti “pannakaluk-atda.” (Bersikulo 13) Bayat nga agur-urayda, awan biagda. “Ti tao a natayen ket namimpinsan nga awanen; ket no ti mortal a tao mapasag, isu agpukawen.”​—Job 14:10, Septuagint a bersion ni Bagster.

[Ladawan iti panid 21]

Ti namnama a panagungar ipanayagna ti napalaus a pannakaseknan ti Dios kadatayo kas indibidual

[Dagiti Ladawan iti panid 23]

Pagpatinggaento ti Dios ti amin a panagsagaba dagiti tattao