ბიბლიის თვალსაზრისი

ანიჭებს ღმერთი რაიმე მნიშვნელობას, თუ რა გაცვია და როგორ გამოიყურები?

„როგორც წიგნის შინაარსს სარჩევი გვიჩვენებს. . . ასევე მამაკაცისა თუ ქალის ხასიათს — ჩაცმულობა და გარეგნობა“ (ფილიპ მასინჯერი, ინგლისელი დრამატურგი).

კლემენტ ალექსანდრიელმა, ახ. წ. მე-3 საუკუნის საეკლესიო მწერალმა, შეადგინა ჩაცმულობისა და გარეგნობის სახელმძღვანელო წესების გრძელი ნუსხა. სამკაულები და ძვირფასი ჭრელი ქსოვილები აიკრძალა. ქალს არ უნდა შეეღება თმა, არც „სახე უნდა წაეთხიპნა ვერაგული საცდუნებლით“, ანუ „ესარგებლა კოსმეტიკით“. მამაკაცებს კი ეძლეოდათ მითითება, რომ მოკლედ შეეკრიჭათ თმა, „რადგან გაკრეჭილი თავი. . . წარმოაჩენს მამაკაცის სიდინჯეს“; ნიკაპზე მოშვებულ წვერს კი არ უნდა შეხებოდნენ, რადგან „სახეს ანიჭებს ღირსებასა და მამობრივ უფლებებს“a.

გავიდა საუკუნეები და პროტესტანტთა წინამძღოლმა, ჟან კალვინმა, შეიმუშავა კანონები, რომელთა მიხედვითაც მის მიმდევრებს უნდა შეერჩიათ ჩასაცმელის ფერი და სტილი. ძვირფასეულობასა და მაქმანს არ იწონებდნენ, „უზნეო“ ვარცხნილობის გამო კი შეეძლოთ ქალი საპყრობილეში ჩაეგდოთ.

წლების განმავლობაში რელიგიის წინამძღოლთა ასეთმა უკიდურესობამდე მისულმა შეხედულებებმა მრავალი წრფელი ადამიანი დააფიქრა: ნამდვილად ანიჭებს ღმერთი რაიმე მნიშვნელობას ჩემს ჩაცმულობას? იწუნებს ჩაცმულობის რომელიმე სტილს ან კოსმეტიკის გამოყენებას? რას ასწავლის ბიბლია?

პირადი საქმე

საინტერესოა, რომ, როგორც იოანეს 8:31, 32-ში წერია, იესომ თავის მოწაფეებს უთხრა: „თუ ჩემ სიტყვაში დარჩებით. . . შეიცნობთ ჭეშმარიტებას და ჭეშმარიტება გაგათავისუფლებთ თქვენ“. დიახ, ჭეშმარიტება, რასაც იესო ასწავლიდა, ტრადიციებითა და ცრუ მოძღვრებით დაკისრებული მძიმე უღლისგან ათავისუფლებდა ადამიანებს. მისი დანიშნულება იყო ‘მაშვრალთა და ტვირთმძიმეთა’ მოსვენება (მათე 11:28). არც იესოს და არც მის ზეციერ მამას, იეჰოვა ღმერთს, ჰქონიათ სურვილი, ადამიანთა ცხოვრება ისე ემართათ, რომ პირად საქმეში ვეღარავის გამოეჩინა ინიციატივა და განსჯის უნარი. იეჰოვას სურს, ადამიანი გახდეს მოწიფული, რომ ‘გრძნობანი ჩვევით ჰქონდეს გაწაფული კეთილისა და ბოროტის გასარჩევად’ (ებრაელთა 5:14).

მაშასადამე, ბიბლიაში არაა მოცემული დაწვრილებითი კანონი ჩაცმულობასთან, გარეგნობასა თუ კოსმეტიკასთან დაკავშირებით; გამონაკლისია ის მითითებები, რომლებიც ზოგ ჩაცმულობასთან დაკავშირებით მოსეს რჯულში იყო მოცემული მეზობელი ერებისა და მათი უზნეო გავლენისგან იუდეველების დაცვის მიზნით (რიცხვნი 15:38–41; მეორე რჯული 22:5). ქრისტიანობაში ჩაცმულობა, კოსმეტიკის გამოყენება, თმის ვარცხნილობის შერჩევა და ასე შემდეგ, ძირითადად, პირადი გემოვნების საკითხია.

ამით იმის თქმა არ გვინდა, რომ ღვთისთვის ყველაფერი მისაღებია ან სულ ერთია, რას ჩავიცვამთ. პირიქით, ბიბლიაში მოცემულია გონივრული მითითებები, რომლებიც ღვთის თვალსაზრისს ასახავს ჩაცმულობასა და გარეგნობასთან დაკავშირებით.

„მორცხვობით და კდემამოსილებით“

პავლე მოციქული წერდა: „წესიერი სამოსლით, მორცხვობით და კდემამოსილებით შეიმკონ“ ქრისტიანი ქალები, „არა თმის დაწვნით და ოქროთი, ან მარგალიტებით, ან ძვირფასი ტანსაცმლით“. მსგავს რჩევას პეტრეც იძლევა: „თქვენი მშვენება ნუ იქნება გარეგნობა: თმის ნაწნავები, ოქროს სამკაულები“ (1 ტიმოთე 2:9; 1 პეტრე 3:3).

ნუთუ პეტრე და პავლე იმაზე მიგვანიშნებენ, რომ ქრისტიანებმა არ უნდა გაილამაზონ თავი? არამც და არამც! ფაქტობრივად, ბიბლიაში მოხსენიებული არიან ერთგული ქალები და მამაკაცები, რომლებიც სამკაულებს, კოსმეტიკურ ფერ-უმარილსა და სუნამოებს იყენებდნენ. მეფე ახაშვეროშთან წარდგენამდე ესთერს გასალამაზებლად დიდი მომზადება უნდა გაევლო, რაშიც შედიოდა სურნელოვანი ზეთით დაზელა. იოსებიც შესანიშნავი ზეზის შესამოსლით შემოსეს და ოქროს ძეწკვიც დაკიდეს ყელზე (დაბადება 41:42; გამოსვლა 32:2, 3; ესთერი 2:7, 12, 15).

სიტყვა ‘კდემამოსილება’, რომელიც პავლემ გამოიყენა, გაფრთხილების გაგებაში გვეხმარება. ორიგინალში ბერძნული სიტყვა მიანიშნებს ზომიერებასა და თავდაჭერილობაზე. ამაში ნაგულისხმებია, რომ პიროვნება ზომიერად ფიქრობს საკუთარ თავზე, არ იპყრობს მეტისმეტ ყურადღებას. ბიბლიის სხვა თარგმანებში ეს სიტყვა შემდეგნაირადაა გადმოთარგმნილი: „წინდახედული“, „გონიერი“, „დახვეწილი“ ან „თავშეკავებული“. ეს თვისება მნიშვნელოვანი მოთხოვნაა ქრისტიანი უხუცესებისთვის (1 ტიმოთე 3:2).

ამგვარად, როდესაც საღვთო წერილი გვეუბნება, რომ ჩვენი ჩაცმულობა უნდა იყოს მორცხვობითა და კდემამოსილებით, მოგვიწოდებს, რომ მოვერიდოთ უკიდურესობამდე მისულ სტილს, რომელმაც შეიძლება გააღიზიანოს სხვები და როგორც ქრისტიანულ კრებას, ასევე ჩვენ სახელი გაგვიტეხოს. ნაცვლად იმისა, რომ საკუთარ გარეგნობაზე სამკაულებით გაამახვილონ ყურადღება, მათ, რომლებიც ავლენენ ღრმა პატივისცემას ღვთის მიმართ, უნდა გამოიჩინონ კდემამოსილება და ყურადღება გაამახვილონ ‘გულის დაფარულ კაცზე უხრწნელ მყუდროებაში და სულის სიმშვიდეში’. ეს, როგორც პეტრე ასკვნის, „ძვირფასია ღვთის წინაშე“ (1 პეტრე 3:4).

ქრისტიანები ‘სანახაობას წარმოადგენენ წუთისოფლისთვის’. მათ უნდა იცოდნენ, თუ რა შთაბეჭდილებას ტოვებენ სხვებზე, განსაკუთრებით, თუ მხედველობაში მივიღებთ იმას, რომ მათ ებრძანათ, იქადაგონ კეთილი ცნობა (1 კორინთელთა 4:9; მათე 24:14). ამიტომ მათ არ უნდა დაუშვან, რომ რაიმემ, მათ შორის გარეგნობამ, ბიბლიაში მოცემული სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ცნობის მოსმენის დროს ყურადღება გაუფანტოს ხალხს (2 კორინთელთა 4:2).

რადგანაც ჩაცმულობის სტილი სხვადასხვა ქვეყანაში საკმაოდ განსხვავებულია, ბიბლია თითოეულ პიროვნებას აძლევს ნათელ, გონივრულ მითითებებს, რაც ეხმარება მათ ბრძნული არჩევნის გაკეთებაში. თუკი ეს ნორმები დაცულია, მოსიყვარულე ღმერთი არავის დაუშლის, საკუთარი გემოვნებით ჩაიცვან და გამოიყურებოდნენ.

[სქოლიო]