რა ხდება მსოფლიოში

მზადება 2 000 წლისთვის

„მოსალოდნელია, რომ 2 000 წელი ტექნიკურ ქაოსს მოგვიტანს, მაგრამ ფედერალურ სარეზერვო კომისიას სურს დარწმუნდეს, რომ, რაც უნდა მოხდეს, ახალ ათასწლეულში ამერიკელები კვლავ შეძლებენ გასტრონომში სურსათის ყიდვას, — ნათქვამია ერთ ჟურნალში, — ცენტრალურმა ბანკმა გასცა ბრძანება, რომ დამატებით 50 მილიარდი დოლარის ახალი ვალუტა გაუშვან ბრუნვაში იმ შემთხვევისთვის, თუ მეანაბრეთა მასობრივი მოწყდომა იქნება ბანკებსა და ავტომატიზირებული საბანკო მომსახურების მექანიზმებზე“. დამატებითი ვალუტა 1999 წლის სექტემბრის ბოლოსთვის მზად უნდა იყოს. შედარებით ძველი კომპიუტერები, რომლებშიც წლები ბოლო ორი ციფრით არის მოცემული, 2 000 წელს 1 900 წლად აღიქვამს. ზოგ სპეციალისტს ეშინია, რომ ასეთი კომპიუტერები აღარაფრად ივარგებს ცუდი ფუნქციონირების გამო, რომელიც ცნობილია, როგორც Y2K. პრობლემის გადაჭრა შესაძლებელია ინტენსიური, შრომატევადი ხელახალი დაპროგრამებით, ხოლო ბევრი ბანკი და კომპანია მხოლოდ ახლახანს შეუდგა ამ საქმეს. „მოსალოდნელი ფინანსური კრიზისით გამოწვეულ საზოგადოებრივ მღელვარებას აძლიერებს ევანგელისტური რელიგიური ჯგუფების პროგნოზი; მათ მიაჩნიათ, რომ ათასწლეულის დასასრული ბიბლიის შემზარავი წინასწარმეტყველების შესრულების,“ „კაცობრიობის განადგურების ნიშანია“, — ნათქვამია სტატიაში (The Wall Street Journal).

„ძილის დაავადება“ ბრუნდება

1974 წელს ანგოლაში „ძილის დაავადების“ სამი შემთხვევა იქნა დაფიქსირებული. მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის შეფასებით, ამჯერად, მისი ოდენობა სულ მცირე, 300 000-ს შეადგენს, ხოლო ათასობით ან მილიონობით ადამიანის ჯანმრთელობა საფრთხეშია. ამ დაავადებას ბუზი ცეცეს ნაკბენი იწვევს. პარაზიტით ინფიცირებულისგან სისხლის ამოწოვის შემდეგ ბუზი მორიგი მსხვერპლისკენ მიფრინავს. ასეთ დროს დიდ საფრთხეში არიან მინდორში მომუშავეები და მდინარეზე სარეცხის მრეცხავები, ყველაზე მეტად კი ის პატარები, რომლებიც დედებს ზურგზე ჰყავთ მოკიდებული. დაავადების გამოვლენა თავის ტკივილით იწყება, შემდეგ მოსდევს პირღებინება, მაღალი სიცხე, ღამით უძილობა, მთელი დღის განმავლობაში კი ძილქუში. პარაზიტი აზიანებს ცენტრალურ ნერვულ სისტემას და შემდეგ ტვინს, რაც იწვევს ფსიქიკურ მოშლილობას, კომას და ბოლოს სიკვდილს. ორგანიზმის მოწამვლის პროცესის შეჩერება და მკურნალობა, მსხვერპლისთვის ძალიან ძვირი და რთულია — დაახლოებით, 90 ამერიკული დოლარი, — ეს კი „ანგოლელებისთვის მიუწვდომელი თანხაა,“ — იუწყება ლონდონის „დეილი ტელეგრაფი“.

ჯანმრთელობის შენარჩუნება

„მსუბუქი ფიზიკური აქტიურობაც საკმარისია ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად“, — ნათქვამია სამედიცინო ჟურნალში, რომელიც ახლახანს გამოსცა კანადის ჯანდაცვის სამინისტრომ (The Physical Activity Guide). როგორც „ტორონტო სტარი“ იუწყება, „შეგიძლიათ გაიუმჯობესოთ ჯანმრთელობა და გული ყოველდღიურად პერიოდული 10-წუთიანი მსუბუქი აქტიურობის, საერთო ჯამში, ერთ საათამდე გაზრდით“. რა ითვლება რეკომენდებულ აქტიურობად? ამაში შედის სეირნობა, კიბეებზე ასვლა, ბაღში ფუსფუსი და გაზმორება, აგრეთვე, საოჯახო საქმეები; იატაკის მტვერსასრუტით ან სველი ტილოთი მოწმენდაც კი, რაც ორგანიზმის ელასტიურობას უწყობს ხელს. ჟურნალი გვირჩევს, რომ მიზანი — ყოველდღიურად 60 წუთი, „მიიღწევა იმ შემთხვევაში, თუ ფიზიკური აქტიურობა ყოველდღიურ ჩვევად გვექცევა“. დ-რ ფრანსინ ლემირი, ოჯახის ექიმთა კოლეჯის პრეზიდენტი (კანადა), ამბობს: „გამოკვლევების თანახმად, არააქტიურობა ჯანმრთელობისთვის ისეთივე სახიფათოა, როგორც თამბაქო“.

კომპიუტერებით შექმნილი საშიშროება ჰაერში

«სპეციალისტები დარწმუნებულები არიან, რომ ერთ მშვენიერ დღეს პატარა პირადი ელექტრომოწყობილობა (პემ), როგორიც არის პორტატიული კომპიუტერი, მობილური ტელეფონი, კომპაქტ-დისკების „ფლეიერი“ და სათამაშო კომპიუტერები, ისეთივე კატასტროფას გამოიწვევს თვითმფრინავში, როგორც ტერორისტების ბომბი, — ნათქვამია სიდნეის (ავსტრალია) „დეილი ტელეგრაფში“. — ახალ უწყებაში მოყვანილია 50 ფაქტი, როდესაც კომერციული თვითმფრინავი, ფრენის დროს მგზავრების პირადი ელექტრონული ტექნიკით შექმნილი პრობლემების გამო კინაღამ დაიღუპა“. მაგალითად მოიყვანეს თვითმფრინავი, რომელიც მელბურნის (ავსტრალია) აეროპორტში ჯდებოდა; მოულოდნელად 30 გრადუსით მარცხნივ გადაიხარა იმ დროს, როდესაც რეგულატორისთვის არავის უხლია ხელი. გამოძიებით დადგინდა, რომ მესამე რიგში იჯდა მგზავრი, რომელმაც ყური არ ათხოვა პილოტის მითითებას, გამოერთოთ ელექტრონული ხელსაწყოები, და პორტატიულ კომპიუტერს იყენებდა. ასეთმა აპარატურამ შეიძლება იმოქმედოს თვითმფრინავზე: მოუმატოს სიმაღლე, შეუცვალოს მიმართულება და ფრენისას ჰერმეტულობა დააკარგვინოს. პემ-ის ელექტრონულ სიგნალებს ღებულობს თვითმფრინავის ავტონავიგაციური სისტემები, რაც მასზე ზემოქმედებას ახდენს. თვითმფრინავის წინა რიგების მგზავრები უდიდეს პრობლემებს ქმნიან, რადგან ზუსტად მათ ქვემოთ არის დამონტაჟებული თვითმფრინავის ელექტრონული მოწყობილობები.