გაკვეთილი 6
ბიბლიური მუხლების წაკითხვა და გამოყენება
1–3. როგორ უნდა წავიკითხოთ ბიბლიური მუხლები მოხსენების წარმოთქმისას?
1 როდესაც სხვებს ღვთის განზრახვების შესახებ ესაუბრები, იქნება ეს პირადად თუ დიდი აუდიტორიის წინაშე, შენი საუბარი ბიბლიიდან წაკითხული მუხლების ირგვლივ მიმდინარეობს. ამიტომ ბიბლიური მუხლები ნამდვილად კარგად უნდა იქნეს წაკითხული და არა უღიმღამოდ. უფრო მეტიც, წაკითხვის მიზანია, დამატებითი სტიმული შემატოს შენს გამოსვლას. ამიტომ რჩევების ბლანკზე პუნქტი „ბიბლიური მუხლები ხაზგასმითაა წაკითხული“ გამოყოფილია, როგორც რაღაცა, რასაც განსაკუთრებული ყურადღება სჭირდება ყველას მხრიდან, ვისაც კი მსახურებაში დახელოვნება სურს.
2 ბიბლიური მუხლები გრძნობით უნდა იქნეს წაკითხული, მაგრამ საჭიროა ზომიერება. თუ რა ზომით უნდა გამოვლინდეს გრძნობები, დამოკიდებულია თვითონ მუხლსა და მოხსენებაში მის ადგილზე. მან მტკიცებას სიმყარე უნდა შემატოს, მაგრამ მთელი ყურადღება წაკითხვაზე არ უნდა გადაიტანოს.
3 გარდა ამისა, წაკითხვისას ყურადღება უნდა მახვილდებოდეს მუხლის იმ ნაწილზე, რომელიც ადასტურებს შენს ნათქვამს. მსმენელი რომ დაარწმუნოს, წაკითხული მუხლი საკითხს დამაჯერებლობას უნდა აძლევდეს. ამგვარად, ბიბლიური მუხლების სათანადო ხაზგასმით წაკითხვა დაჯერებულობის ჩამნერგავია. ის კითხვას ავტორიტეტულს ხდის.
4, 5. რას ნიშნავს „საჭირო სიტყვები გამოყოფილია“? მოიყვანე თვალსაჩინო მაგალითი.
4 საჭირო სიტყვები გამოყოფილია. მუხლის წაკითხვის მიზანმა უნდა გიკარნახოს, თუ რომელი სიტყვები გამოყო. თუ მუხლში მოცემული ყველა აზრი თანაბარი ხაზგასმითაა წაკითხული, მაშინ არაფერი იქნება გამოყოფილი და შენი მტკიცების არსი დაიკარგება. ამიტომ ყურადღება მიაქციე, რომ იმ აზრის შემცველი სიტყვები გამოყო, რომლისთვისაც ბიბლიური მუხლი მოგყავს.
5 მაგალითად, თუ იყენებ ეზეკიელის 18:4-ს, რათა დაამტკიცო, რომ ცოდვა მარადიულ წამებამდე მიმყვანი კი არ არის, არამედ — სიკვდილამდე, მაშინ ის შემდეგნაირად უნდა წაიკითხო: „ცოდვილი სული უნდა მოკვდეს“, — დახრილი სიტყვა განსაკუთრებული ხაზგასმით. მაგრამ, თუ განიხილავ საკითხს, რომ კვდება არა მხოლოდ სხეული, არამედ სინამდვილეში მთელი სული, ამჯერად ხაზგასასმელი სიტყვები უნდა შეცვალო და შემდეგნაირად წაიკითხო: „ცოდვილი სული უნდა მოკვდეს“. ბიბლიური მუხლის წაკითხვის მიზანი განაპირობებს, თუ რომელი სიტყვები გამოყო.
6–12. როგორ შეგვიძლია გამოვყოთ მუხლში არსებული აზრობრივი დატვირთვის მქონე სიტყვები?
6 გამოყენებულია ხაზგასმის ეფექტური მეთოდი. აზრობრივი დატვირთვის მქონე სიტყვების ხაზგასმა სხვადასხვა სახით შეიძლება, მაგრამ მეთოდი, რომელსაც იყენებ, უნდა შეესაბამებოდეს ბიბლიურ მუხლსა და მოხსენებაში აღწერილ სიტუაციას.
7 „ბიბლიური მუხლები ხაზგასმითაა წაკითხული“ — მასში არ იგულისხმება ზეპირი ხაზგასმის ყველა შესაძლო საშუალების განხილვა. ამას უფრო დაწვრილებით გაეცნობი, როცა ისწავლი აზრობრივი მახვილების დასმას. მაგრამ აქ ჩამოთვლილი რამდენიმე მეთოდი დაგეხმარება, შეიძინო ბიბლიური მუხლების ეფექტურად კითხვის უნარი.
8 ხმის საშუალებით ხაზგასმა. ამაში შედის ხმის ნებისმიერი ცვლილება, მისი სიმაღლის, ტემპის ან სიძლიერის მიხედვით, რაც აზრობრივი დატვირთვის მქონე სიტყვებს წინადადების დანარჩენი ნაწილისგან გამოყოფს.
9 პაუზა. ის შეიძლება გაკეთდეს მოყვანილი მუხლის ძირითადი ნაწილის წინ ან ბოლოს, ან ორივეგან. მთავარი აზრის წაკითხვამდე გაკეთებული პაუზა მოლოდინის გრძნობას ქმნის, ხოლო შემდეგ გაკეთებული მოხდენილ შთაბეჭდილებას აღრმავებს.
10 გამეორება. მნიშვნელოვან პუნქტზე ყურადღების გამახვილება შეიძლება, თუ შეჩერდები და ხელახლა წაიკითხავ სიტყვას ან ფრაზას. ამ მეთოდის გამოყენებისას საჭიროა სიფრთხილე.
11 ჟესტები. სხეულის მოძრაობა და სახის გამომეტყველება ხშირ შემთხვევაში შეიძლება დაგვეხმაროს სიტყვის ან ფრაზის ხაზგასმაში.
12 ხმის ტონი. ზოგჯერ წაკითხვისას ხმის ტონმა შეიძლება გავლენა იქონიოს წაკითხულის მნიშვნელობაზე და გამოყოს ის, მაგრამ აქაც სიფრთხილეა აუცილებელი, განსაკუთრებით ირონიის გამოვლენასთან დაკავშირებით.
13, 14. როგორ შეგვიძლია გამოვყოთ მთავარი აზრები, როდესაც მობინადრე კითხულობს მუხლებს?
13 ბიბლიურ მუხლებს კითხულობს მობინადრე. როდესაც მუხლს მობინადრე კითხულობს, მან შეიძლება არასწორად გამოყოს სიტყვები ან საერთოდ არ გამოყოს. რის გაკეთება შეგიძლია ასეთ შემთხვევაში? ჩვეულებრივ, უმჯობესია, თვითონ გაამახვილო ყურადღება იმ აზრებზე, რომელთა გამოყოფაც გინდა. წაკითხვის შემდეგ შეგიძლია ხაზგასასმელი სიტყვების გამეორების ან კითხვების დასმის საშუალებით ამ სიტყვებზე გაამახვილო მობინადრის ყურადღება.
14 ამ საკითხის გადასაჭრელად არსებობს კიდევ ერთი მეთოდი, მაგრამ ამ დროს სიფრთხილე და ტაქტია საჭირო. შეგიძლია ბოდიში მოუხადო და სათანადო მომენტში შეაწყვეტინო კითხვა და შემდეგ ყურადღება გაამახვილო იმ წაკითხულ სიტყვაზე ან ფრაზაზე, რომლის გამოყოფაც გსურს. თუ ეს ისე კეთდება, რომ უხერხულ მდგომარეობაში არ აგდებს ან შენ წინააღმდეგ არ განაწყობს მობინადრეს, ის შეიძლება ეფექტური იყოს, მაგრამ ეს დიდი სიფრთხილით უნდა გაკეთდეს.
-•-◂▸-•-
15–17. რატომ არის მნიშვნელოვანი, გასაგები გავხადოთ ბიბლიური მუხლების გამოყენების მიზეზი?
15 მუხლის მხოლოდ ხაზგასმით წაკითხვა, ჩვეულებრივ, საკმარისი არ არის მიზნის მისაღწევად. მართალია, ზოგჯერ მუხლი თვითონ გადმოსცემს იმ აზრს, რომლის არგუმენტად მოყვანასაც აპირებ. მაგრამ, უმეტეს შემთხვევაში, აუცილებელია, ყურადღება მიაპყრო მუხლში არსებულ აზრობრივი დატვირთვის მქონე სიტყვებზე და შემდეგ აჩვენო, თუ რა კავშირი აქვს მას შენს მტკიცებასთან. ეს რჩევების ბლანკზე მოხსენიებულია როგორც „ბიბლიური მუხლები ახსნილია“. გახსოვდეს: საშუალო დონის ადამიანი გაუთვითცნობიერებელია ბიბლიაში და მხოლოდ ერთი წაკითხვით მისთვის შეუძლებელია აზრების ათვისება. ძირითადი სიტყვების ხელმეორედ ხაზგასმა და მათი გამოყენება აზრების დამახსოვრების საშუალებას იძლევა.
16 საღვთო წერილის რომელიმე მუხლის გამოყენება რომ შეძლო, ის აუცილებლად მტკიცების შესაფერისი უნდა იყოს და სათანადოდ იქნეს წარდგენილი. შემდეგ, რადგან გახსოვს, რომ ეს სწავლების მიზნით კეთდება, მოისურვებ, რაც შეიძლება ადვილად გადასცე ის.
17 გარდა ამისა, ნათლად უნდა გესმოდეს მუხლის მნიშვნელობა და ის სწორად უნდა გამოიყენო. მხედველობაში მიიღე კონტექსტი, გამოყენებული პრინციპები და მოქმედი პირები, როცა ამას მუხლი მოითხოვს. არასოდეს გამოიყენო ბიბლიური მუხლი მასში ჩადებული არსის საპირისპიროდ. მუხლების გამოყენებისას ყოველთვის ზუსტად მიჰყევი საზოგადოების პუბლიკაციებს.
18.როგორ შეგვიძლია ეფექტურად გამოვყოთ გამოსაყენებელი ძირითადი სიტყვები?
18 გამოსაყენებელი სიტყვები გამოყოფილია. მუხლის გამოყენებამდე ან გამოყენებისას ძირითად სიტყვებს, ჩვეულებრივ, კიდევ ერთხელ უნდა გაესვას ხაზი. ეს იმისთვის კეთდება, რომ მუხლის ის სიტყვები, რომლებსაც არაფერი აქვს საერთო შენს მტკიცებასთან, დაექვემდებაროს მთავარს ან მეორეხარისხოვანი გახდეს. ტექსტში არსებული მთავარი სიტყვების გამოსაყოფად, ფაქტიურად, აუცილებელი არ არის მათი გამეორება, თუმცა, ჩვეულებრივ, ეს ასე კეთდება. მაგრამ ზოგ სიტუაციაში შეგიძლია სხვა ეფექტური მეთოდებით მიაპყრო მსმენელის ყურადღება იმ გამოყოფილ აზრებს, რომლებიც მოცემულ შემთხვევაში განიხილება. ამის გაკეთების ერთ-ერთი მეთოდია სინონიმების გამოყენება, რომელთა დახმარებითაც შეგიძლია აზრების ხელახლა ჩამოყალიბება. მეორეა კითხვების დასმა. თუ საუბარში მობინადრეც არის ჩართული, შეგიძლია კითხვები ისეთნაირად დასვა, რომ მან გამოთქვას ძირითადი აზრები.
19–22. როგორი დაბოლოებაა საჭირო, რომ „შესავლის არსი გასაგები“ იყოს?
19 შესავლის არსი გასაგებია. ეს ნიშნავს, რომ მუხლის გამოყენების მიზანი ადვილი გასაგები და მისახვედრია. გარკვეული მიზეზების გამო შეიძლება აუცილებლად ან სასურველად არ თვლიდე, რომ მუხლს შესავალი წაუმძღვარო. ეს არ ნიშნავს, რომ საჭირო არ არის მუხლის არსის გასაგებად გადმოცემა. მაგრამ, როგორც წესი, შენი მტკიცების გადმოსაცემად მუხლის წაკითხვამდე, სულ მცირე, აუდიტორიის რაღაც წინასწარი შემზადება მაინცაა საჭირო. აგრეთვე უნდა გაითვალისწინო, რომ საჭიროა გარკვეული დაბოლოება, რათა გამოყენებულ მუხლს დასკვნა გაუკეთდეს.
20 იმას, თუ რამდენად დაწვრილებით გადმოიცეს საკითხი, განსაზღვრავს მსმენელი და ამ საკითხის მნიშვნელობა მთლიან თემაში. საკმარისი არ არის მუხლის მხოლოდ განხილვა. შესავალში ნათქვამი აზრები უნდა დაუკავშირო მუხლში ხაზგასმულ აზრებს. ნათლად უნდა აღნიშნო, თუ რაში მდგომარეობს ეს კავშირი.
21 რაც უფრო მარტივად გამოიყენებ მუხლს და თან დასახულ მიზანსაც მიაღწევ, მით უკეთესი იქნება. შესავალში არ უნდა იყოს თემასთან დაუკავშირებელი არანაირი წვრილმანი. ამას შეიძლება მიაღწიო შენს მტკიცებაში ნაკლებადმნიშვნელოვანი ფაქტების შემცირებით და მხოლოდ იმის ჩამატებით, რაც აუცილებელია იმისთვის, რომ ის გასაგები გახდეს. თუ შესავალში რამე უპასუხოდ დარჩა, მუხლის გამოყენებისას უნდა შეავსო ეს დანაკლისი.
22 მოხსენებით გამოსვლის გაუმჯობესების სასწავლო პროგრამის ამ ეტაპზე შენი მიზანი უნდა იყოს უბრალოება და პირდაპირობა. თუ ამას აღწევ, ბიბლიური მუხლების წაკითხვასა და გამოყენებაში აირეკლავ დახელოვნებული მასწავლებლობის უნარს.